هدف: امروزه نقش نظام های مالیاتی در تأمین درآمد های هر کشور از محل منابع مالیاتی بر کسی پوشیده نیست. با این حال، اغلب مدیران، مالیات را از عمده ترین عوامل خروج وجه نقد و تهدیدی برای تداوم فعالیت شرکت قلمداد می کنند و همواره درصدد یافتن راهی به منظور کاهش پرداخت مالیات می باشند. یکی از راه حل های مورد استفاده، فعالیت های اجتناب مالیاتی است. همچنین، با نگاهی به مراحل تمدن بشری مشخص می شود که نقش نیروی انسانی از نیروی کار ساده به سرمایه انسانی تکامل یافته است، چرا که پیشرفت تکنولوژی بدون تحولات نیروی کار، فاقد کارایی است. هدف اصلی در این پژوهش بررسی اثر ناکارایی سرمایه گذاری در نیروی انسانی بر اجتناب مالیاتی شرکت ها است. روش شناسی پژوهش: این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر زمانی جزو پژوهش های گذشته نگر است. به دلیل استفاده از داده های کمی از نوع پژوهش های کمی است. به دلیل اینکه از طریق تجزیه و تحلیل و استنباط از مشاهدات به یک نتیجه کلی می رسد، این پژوهش از نوع استقرایی است. از لحاظ نحوه گردآوری داده ها، توصیفی- همبستگی محسوب می شود. با توجه به هدف پژوهش، سه فرضیه تدوین شد که از طریق سه مدل رگرسیون خطی چندگانه آزمون گردید. جهت آزمون فرضیه ها، نمون های متشکل از 165 شرکت از بین شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در یک دوره 7 ساله از سال 1393 تا 1399 به روش حذفی سیستماتیک انتخاب شده است. یافته ها: نتایج آزمون فرضیه های پژوهش نشان می دهد که ناکارایی سرمایه گذاری در نیروی انسانی بر اجتناب مالیاتی تأثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین، تأثیر مثبت و معنادار، کم سرمایه گذاری در نیروی انسانی بر اجتناب مالیاتی نیز تأیید شده است. نتیجه گیری: می توان از نتایج پژوهش استنباط کرد که سرمایه گذاری بیش از اندازه در نیروی انسانی می تواند باعث افزایش هزینه های حقوق و دستمزد و کاهش جریآن های نقدی عملیاتی شده و این انگیزه را برای مدیران ایجاد نماید که از طریق اقدامات اجتناب مالیاتی درصدد بهبود جریان نقدی عملیاتی و حفظ تداوم فعالیت شرکت برآیند. همچنین کم سرمایه گذاری در نیروی انسانی نیز باعث کاهش بهره وری و سودآوری شرکت شده به گونه ای که شرکت ها نتوانند نیاز های فعلی خود را تأمین کنند (پرداخت دستمزد، بهره ها و مالیات ها) و انگیز های برای مدیران شرکت جهت افزایش نقدینگی از طریق اجتناب مالیاتی باشد که می تواند منجر به افزایش ریسک مالیاتی شرکت شود.
