مؤسسات بزرگ حسابرسی، نتیجهی صدها سال ادغام و تحصیل هستند. به سبب بروز مشکلاتی که در مؤسسات حسابرسی کوچک و متوسط به وجود آمده و معمولاً گریزی از آن نیست، ادغام روندی ضروری برای استمرار حیات حرفهی حسابرسی در ایران است. پژوهش حاضر کوشیده است میزان تأثیر حقالزحمهی حسابرسی و میزان تأخیر در روزهای گزارش حسابرسی بر کیفیت حسابرسی شرکتهایی که از خدمات این شرکتها استفاده کردهاند را مورد بررسی قرار دهد. به همین منظور و جهت نیل به اهداف پژوهش تعداد 80 شرکت به عنوان نمونه و با استفاده از روش نمونهگیری سیستماتیک انتخاب شده است. ازآنجا که نتایج این پژوهش میتواند در تصمیمگیریهای شرکتها و مؤسسات حسابرسی مورد استفاده قرار گیرد، از نوع پژوهشهای کاربردی است. همچنین با توجه به اینکه این پژوهش در پی یافتن ارتباط بین چندین متغیر است، از نوع توصیفی- همبستگی و روش شناسی آن از نوع پس رویدادی است. تعداد سالهای مورد بررسی 5 سال است (1393-1397). مدلهای مورد بررسی، رگرسیون خطی چندگانه است که با استفاده از نرمافزار ایویوز مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته شده است. نتایج بررسی فرضیات نشان داد که در شرکتهایی که از خدمات حسابرسان ادغام شده استفاده کردهاند، بین حقالزحمهی حسابرسی و کیفیت خدمات حسابرسی رابطهی مثبت وجود دارد اما این رابطه در شرکتهایی که از خدمات حسابرسان ادغام نشده استفاده نکردهاند، منفی است. در شرکتهایی که از خدمات حسابرسان ادغام شده استفاده کردهاند، بین تأخیر در گزارش حسابرسی و کیفیت خدمات حسابرسی رابطهی منفی وجود دارد و در شرکتهایی که از خدمات حسابرسان ادغام نشده استفاده نکردهاند، بین تأخیر در گزارش حسابرسی و کیفیت خدمات حسابرسی رابطهی مثبت وجود دارد.
