علوم روانشناختی

علوم روانشناختی

علوم روانشناختی دوره نوزدهم زمستان (دی) 1399 شماره 94 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

تبیین الگوی مفهومی "رشد خود" مبتنی بر آثار مولوی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مولوی رشد خود خودیابی مثنوی معنوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۷ تعداد دانلود : ۵۸۷
زمینه: مطالعات پیشین به تبیین رشد خود پرداخته اند. اما پژوهشی که به تبیین الگوی مفهومی رشد خود مبتنی بر آثار مولوی پرداخته باشد مغفول مانده است. هدف: هدف این پژوهش تبیین الگوی مفهومی رشد خود مبتنی بر آثار مولانا بود. روش: پژوهش حاضر از نوع کیفی و روش نظریه تأویل انجام شده است. آثار مورد مطالعه مولوی در این پژوهش ابیات مثنوی، دیوان شمس و گفتار های فیه ما فیه و ابیاتی از مولانا هماهنگ با عنوان پژوهش بود. تحلیل داده ها به روش تحلیل مضمون انجام شد . یافته ها: مفاهیم رشدی ارائه شده توسط مولانا را می توان در 9 مؤلفه اصلی خلاصه کرد که عبارت اند از؛ خودیابی، رذیلت زدایی، اصالت خواهی، جهان بینی رشدی، پیشرانه های رشد، امساک های رشد دهنده، مؤلفه های اجتماعی رشد و بی تعلقی. نتیجه گیری: سیر"رشد خود" حرکت به سمتی غیر از درون شخص و خودیابی نیست. رشد کامل باید به خودیابی ختم شود و در مرکزی ترین نقطه دایره "رشد خود"، در بی زمانی و بی مکانی آرام گیرد تا بتوان آن را فتح چکاد رشد نامید. انسان ها در مراتب مختلفی از طیف گسترده ی رشد قرار دارند و رشد کامل نصیب افراد محدودی نظیر پیامبران و اولیا و اوصیاست. البته که راه رشد تا نهایی ترین حالت برای بشر قابل دسترسی است و هیچ گونه انسدادی به غیر از انسدادهایی که خود شخص برای خودش ایجاد می کند در آن وجود ندارد.
۲.

تدوین مدل پیش بینی آمادگی به اعتیاد بر اساس باورهای فراشناختی و هیجان خواهی: نقش واسطه ای پنج عامل بزرگ شخصیت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آمادگی به اعتیاد باورهای فراشناختی هیجان خواهی پنج عامل بزرگ شخصیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۸ تعداد دانلود : ۳۸۲
زمینه: مطالعات متعددی به پیش بینی آمادگی به اعتیاد و باورهای فراشناختی و هیجان خواهی و پنج عامل بزرگ شخصیت پرداخته اند. اما پژوهشی که به تدوین مدل پیش بینی آمادگی به اعتیاد بر اساس باورهای فراشناختی و هیجان خواهی: نقش واسطه ای پنج عامل بزرگ شخصیت پرداخته باشد مغفول مانده است. هدف: تدوین مدل پیش بینی آمادگی به اعتیاد بر اساس باورهای فراشناختی، هیجان خواهی با نقش واسطه ای پنج عامل بزرگ شخصیت بود. روش: طرح پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری تمامی کارکنان فاز نهم و دهم شرکت عسلویه (پالایشگاه پنجم) در سال 1398 بودند. 250 نفر با روش نمونه گیری به صورت در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه های آمادگی به اعتیاد وید و همکاران (1992)، باورهای فراشناختی ولز و کارت رایت - هاتون (2004)، هیجان خواهی زاکرمن (1993) و پرسشنامه شخصیتی نئو (1985) بودند. داده ها با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: متغیرهای باورهای فراشناختی و هیجان خواهی رابطه مثبت معناداری با آمادگی به اعتیاد داشتند. تمامی مؤلفه های بزرگ شخصیت به جز روان رنجورخویی با آمادگی رابطه منفی معناداری داشتند. نتایج تحلیل مسیر حاکی از برازش مناسب مدل بود که هیجان خواهی هم به صورت مستقیم و هم از طریق روان رنجورخویی و توافق پذیری؛ و باورهای فراشناختی فقط به صورت غیرمستقیم و از طریق روان رنجورخویی و توافق پذیری توانستند آمادگی به اعتیاد را پیش بینی کنند (0/001 > p ). نتیجه گیری: باورهای فراشناختی و هیجان خواهی در کنار سایر عوامل از جمله ویژگی های شخصیتی، نقشی کلیدی در آمادگی به اعتیاد ایفا می کنند و لزوم توجه به این عوامل در برنامه های پیشگیری ضروری است.
۳.

رابطه طرحواره های ناسازگار اولیه با رضایت زناشویی و پریشانی روانشناختی در زنان نابارور شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: طرحواره های ناسازگار اولیه رضایت زناشویی پریشانی روانشناختی زنان نابارور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۴ تعداد دانلود : ۴۹۵
زمینه: مطالعات متعددی به بررسی طرحواره های ناسازگار اولیه و رضایت زناشویی و پریشانی روانشناختی پرداخته اند. اما پیرامون رابطه طرحواره های ناسازگار اولیه با رضایت زناشویی و پریشانی روانشناختی زنان نابارو شکاف تحقیقاتی وجود دارد. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه طرحواره های ناسازگار اولیه با رضایت زناشویی و پریشانی روانشناختی زنان نابارور انجام شد. روش: روش این پژوهش توصیفی و از نوع مطالعات همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان نابارور شهر تهران در سال 1398 بود. تعداد 260 زن نابارور به روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه از بین دو مرکز ناباروری شهر تهران انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده ها، از فرم کوتاه پرسشنامه طرحواره های ناسازگار اولیه یانگ (1998)، پرسشنامه 47 سؤالی رضایت زناشویی انریچ (1989) و پرسشنامه پریشانی روانشناختی کسلر (2002) استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون خطی چندگانه انجام شد. یافته ها: بین طرحواره های ناسازگار رهاشدگی، نقص، وابستگی، اطاعت، بازداری هیجانی و معیارهای نامربوط با رضایت زناشویی رابطه معنادار وجود دارد ( 05/0 P< ) . همچنین بین طرحواره های ناسازگار رهاشدگی، وابستگی، خود تحول نایافته، بازداری هیجانی، معیارهای نامربوط، خودکنترلی ناکافی و استحقاق با پریشانی روانشاختی رابطه معنادار وجود دارد ( 05/0 P< ) . نتیجه گیری: طرحواره های ناسازگار اولیه ازجمله عواملی است که در دوره ناباروری منجر به کاهش سطح رضایت زناشویی زنان شده و پریشانی روانشناختی را بالا می برد.
۴.

تدوین الگوی معنا در زندگی و مقایسه اثربخشی آموزش مبتنی بر الگو با مفاهیم معناداری فرانکل بر ناامیدی و افکار خودکشی دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: معنا در زندگی ناامیدی افکار خودکشی نوجوانان دختر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۸ تعداد دانلود : ۴۲۰
زمینه: مطالعات متعددی به اثربخشی آموزش معنادرمانی فرانکل بر ناامیدی و افکار خودکشی پرداخته اند. اما پیرامون تدوین الگوی معنا در زندگی و مقایسه اثربخشی آموزش مبتنی بر الگو با مفاهیم معناداری فرانکل بر ناامیدی و افکار خودکشی دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه شکاف تحقیقاتی وجود دارد. هدف: تدوین الگوی معنا در زندگی و مقایسه اثربخشی آموزش مبتنی بر الگو با مفاهیم معناداری فرانکل بر ناامیدی و افکار خودکشی دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه بود. روش: پژوهش حاضر از نوع همبستگی و نیمه آزمایشی بود. جامعه آماری 356 نفر از دانش آموزان پایه دوازدهم دوره دوم متوسطه دخترانه شهر ایلام در سال 1397 بود. 30 نفر به روش به شیوه خوشه ای چند مرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دوگروه آزمایش و کنترل (15 نفر) جایگزین شدند. ابزارهای پژوهش عبارتند از: پرسشنامه های معنای زندگی استگر، فریزر، اویشی و کالر (2006)، خودکارآمدی عمومی شرر (1982)، سبک های هویت برزونسکی (1989)، مقیاس ارزش های اجتماعی (محقق ساخته، 1397)، مقیاس افکار خودکشی بک (1961)، مقیاس ناامیدی بک (1986) و جلسات آموزشی بر مبنای الگوی تدوین شده و مفاهیم معناداری نظریه فرانکل (محقق ساخته، 1397). تحلیل داده ها با روش معادلات ساختاری و تحلیل کواریانس و آزمون تی انجام شد. یافته ها: هردو شیوه آموزش در کاهش ناامیدی و افکار خودکشی نوجوانان تأثیر معناداری داشتند ( P<0/001 ) . بین دو روش از نظر میزان اثرگذاری برکاهش ناامیدی و افکار خودکشی تفاوت معناداری وجود نداشت. نتیجه گیری: دانش آموزانی که در جلسات آموزشی شرکت داشتند و از الگوی تلفیقی تدوین شده بهره مند شدند میزان افکار خودکشی و ناامیدی در آنان کاهش داشت.
۵.

بررسی و کشف چالش های نوجوانان ناشنوا در کسب مهارت های خود توانمندی: یک مطالعه کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نوجوانان ناشنوا خود توانمندی پژوهش کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۱ تعداد دانلود : ۳۰۵
زمینه: مطالعاتی پیرامون کسب مهارت های خود توانمندی و ناشنوایان انجام شده است، اما پژوهشی که بررسی و کشف چالش های نوجوانان ناشنوا در کسب مهارت های خود توانمندی پرداخته باشد مغفول مانده است. هدف: هدف پژوهش حاضر کشف و بررسی چالش های نوجوانان ناشنوا در کسب مهارت های خود توانمندی است. روش: این مطالعه با رویکرد کیفی و به روش نظریه زمینه ای انجام شد. جامعه پژوهش مادران نوجوانان ناشنوا مادرزادی کانون ناشنوایان شهر تهران در سال 1398 بود. 13 مادر نوجوان ناشنوا در تهران به صورت داوطلبانه در این پژوهش به عنوان نمونه شرکت نمودند. ابزار جمع آوری داده ها، مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. برای تحلیل داده های حاصل از مصاحبه های انجام شده با 13 نفر از مادران نوجوانان ناشنوا شهر تهران از کدگذاری سه مرحله ای (باز، محوری و انتخابی) استراس و کوربین استفاده گردید. یافته ها: کدهای باز حول 115 مفهوم و کدهای محوری شامل نه مقوله عمده است که مشتمل بر عدم آگاهی و عدم توانمندی والدین در برخورد صحیح با فرزندانشان، سوء رفتار / آزاردیدگی، نا خودکارآمدی، عدم پذیرش اجتماعی، احساس بی کفایتی، محدودیت های اقتصادی، اجتماعی و خانوادگی، نا برابری اجتماعی، مشکلات و محدودیت های شغلی، مشکلات و کژ کارکردی های آموزشی و تحصیلی می باشد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده توجه ویژه به نوجوانان ناشنوا و بررسی دقیق چالش های پیش رو در جهت توانمند شدن و کسب مهارت، حائز اهمیت است که می تواند منجر به راهکار هایی برای افزایش مهارت های اجتماعی، مهارت های زندگی و در کل خود توانمندی آنان شود.
۶.

اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر مدل داگاس برنگرانی بیمارگون، شدت علائم و عوامل علت شناختی اختلال اضطراب در بیماران مبتلا به اختلال اضطراب تعمیم یافته(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: درمان شناختی داگاس نگرانی بیمارگون شدت علائم عوامل علت شناختی اختلال اضطراب تعمیم یافته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۸ تعداد دانلود : ۴۰۱
زمینه : پژوهش های اندکی برای مطالعه اثربخشی مدل داگاس و مطالعه اثر متغیرهای سبب ساز اختلالات اضطرابی انجام شده اند و بیشتر پژوهشگران بر عوامل نگهدارنده و تداوم بخش اختلالات اضطرابی تمرکز داشته اند. اما پیرامون اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر مدل داگاس بر نگرانی بیمارگون، شدت علائم و عوامل علت شناختی اختلال اضطراب تعمیم یافته در بیماران مبتلا به اختلال اضطراب تعمیم یافته شکاف تحقیقاتی وجود دارد. هدف : بررسی اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر مدل داگاس بر نگرانی بیمارگون، شدت علائم و عوامل علت شناختی اختلال اضطراب تعمیم یافته در بیماران مبتلا به اختلال اضطراب تعمیم یافته بود. روش : پژوهش از نوع نیمه آزمایشی (پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری) همراه با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش، کلیه افراد مبتلا به اختلال اضطراب تعمیم یافته مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر اصفهان از اردیبهشت ماه تا مهرماه سال 1396 بودند. 30 نفر به روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (15 نفری) جایگزین شدند. ابزار پژوهش عبارتند از: پرسشنامه های نگرانی ایالت پنسیلوانیا (مایر و همکاران، ۱۹۹۰)، مقیاس کوتاه سنجش اختلال اضطراب تعمیم یافته (اشپتزر و همکاران، ۲۰۰۶)، مقیاس عدم تحمل بلاتکلیفی (فریستون و همکاران، ۱۹۹۴)، پرسشنامه اجتناب شناختی (سکستون و همکاران، ۲۰۰۹)، پرسشنامه چرا نگرانی (هولوکا و همکاران، ۲۰۰)، پرسشنامه جهت گیری منفی نسبت به مشکل (گوزلین و همکاران، ۲۰۰۵) و دوازده جلسه 90 دقیقه ای درمان شناختی مبتنی بر مدل داگاس (داگاس و روبیچاود، ۲۰۱۲). تحلیل داده ها با آزمون کواریانس و آزمون کرویت ماچلی انجام شد. یافته ها : درمان شناختی داگاس بر نگرانی بیمارگون، شدت علائم GAD ، و عوامل علت شناختی GAD (جهت گیری منفی به مشکل، عدم تحمل بلاتکلیفی، اجتناب شناختی و باورهای مثبت نسبت به نگرانی) تأثیر معناداری داشت 0/05 > P ). نتیجه گیری: بیمارانی که در جلسات شناخت درمانی داگاس شرکت کردند، نگرانی بیمارگون، شدت علائم و عوامل علت شناختی GAD آنان کمتر شد.
۷.

مطالعه کیفی عوامل زمینه ساز اختلال نافرمانی مقابله ای کودکان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اختلالات کودکی اختلال نافرمانی مقابله ای عوامل زمینه ساز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۷ تعداد دانلود : ۵۶۳
زمینه: اختلالات و بیماری های مختلفی کودکان را تهدید می کند. شناسایی و درمان زودهنگام این اختلالات می تواند ضامن سلامت کودکان، خانواده و جامعه باشد. مسأله این است که چه عواملی زمینه ساز اختلال نافرمانی مقابله ای به عنوان یکی از شایع ترین اختلالات دوران کودکی است؟ هدف: این پژوهش با هدف مطالعه کیفی عوامل زمینه ساز اختلال نافرمانی مقابله ای کودکان انجام شد. روش: در این پژوهش از رویکرد کیفی، روش زمینه ای به منظور جمع آوری و تحلیل داده ها استفاده شد. جامعه مورد مطالعه شامل تمامی والدین کودکان 6 تا 12 ساله در مقطع پیش دبستانی و ابتدایی و مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ای در شهر اصفهان در سال 1398 بود. به این منظور والدین 12 کودک دارای معیارهای ورود به پژوهش به صورت نمونه گیری هدفمند و با کمک دو پرسشنامه علائم مرضی کودکان، فرم والد (گادو و اسپرافکین، 1994) و سلامت عمومی (گلدبرگ، 1972) انتخاب شدند. تحلیل داده ها به روش استراوس و کوربین (1986) انجام شد. یافته ها: در تجزیه و تحلیل در مرحله کدگذاری باز 157 کد اولیه، و در کدگذاری محوری براساس شباهت موضوعی 13 زیرمقوله، و در نهایت در مرحله کدگذاری انتخابی به سه مقوله عوامل فردی، بین فردی و بیرونی دست یافتیم. نتیجه گیری: مجموعه عوامل زمینه ساز فردی، بین فردی و بیرونی، سهم چشمگیری در تبیین بروز و تداوم اختلال نافرمانی مقابله ای و نقش مهمی در درمان آن دارند.
۸.

طراحی و ارزیابی الگوی شادمانی سازمانی اساتید دانشگاه آزاد اسلامی واحدهای تهران (مطالعه ترکیبی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: الگوی شادمانی سازمانی اساتید

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۸ تعداد دانلود : ۳۵۷
زمینه : مطالعات پیشین به بررسی علل شادمانی سازمانی پرداخته اند، اما پیرامون طراحی و ارزیابی الگوی شادمانی سازمانی شکاف تحقیقاتی وجود دارد. هدف : طراحی و ارزیابی الگوی شادمانی سازمانی اساتید دانشگاه آزاد اسلامی واحدهای شهر تهران بود. روش : در بخش کیفی پژوهش از نوع آمیخته و به صورت اکتشافی و در بخش کمی براساس مدل مفهومی بود. جامعه آماری شامل اعضای هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحدهای تهران در سال 1398 بود. تعداد 26 نفر با روش نمونه گیری گلوله برفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش عبارتند از: مصاحبه های نیمه ساختاریافته و پرسشنامه محقق ساخته. داده ها در بخش کیفی پژوهش با استراتژی نظریه داده بنیاد و در بخش کمی با روش تحلیل عاملی تأییدی طرح نظام مند اشتراس کوربین و مدل سازی معادلات ساختاری تحلیل شدند. یافته ها : خروجی حاصل از تحلیل کدگذاری های باز، محوری و انتخابی، دستیابی به الگوی مفهومی پژوهش با 19 مقوله و 116 مفهوم بود. از 116 مفهوم بدست آمده، ۲۷ مفهوم در قالب ۵ مقوله «روابط اجتماعی»، «فضای محیط کار»، «تجهیزات کاری»، «رفتار اخلاقی محیط کار» و «سیستم تشویقی» به عنوان عوامل علی اثرگذار بر شادی سازمانی اساتید معرفی شد. روابط علی با بار عاملی 0/66 و آماره تی 12/072 تأثیر مستقیم و معنی داری بر مقوله اصلی دارد، مقوله اصلی با بار عاملی 0/44 و آماره تی 6/44 تأثیر مستقیم و معنی داری بر راهبردها دارد، راهبردها با بار عاملی 0/577 بر پیامدها تأثیرگذار هستند، شرایط مداخله گر با بار عاملی 0/438 بر پیامدها تأثیر مستقیم و معنی داری دارد و در نهایت شرایط بستر با بار عاملی 0/498 تأثیر مستقیمی بر پیامدها دارد. نتیجه گیری: فضای محیط کار، تجهیزات کاری، روابط اجتماعی، رفتار اخلاقی محیط کار و سیستم تشویقی به عنوان شرایط علی در مدل شادی سازمانی، نقش مهمی دارند.
۹.

ارائه مدل ساختاری به منظور پیش بینی فرسودگی شغلی داوران حرفه ای فوتبال ایران بر اساس پنج عامل بزرگ شخصیت با میانجی گری حرمت خود(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرسودگی شغلی پنج عامل بزرگ شخصیت حرمت خود داوران فوتبال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۳ تعداد دانلود : ۷۲۸
زمینه: تحقیقات متعددی به بررسی رابطه ویژگی های شخصیتی و فرسودگی شغلی پرداخته اند. اما پژوهشی که به ارائه مدل ساختاری به منظور پیش بینی فرسودگی شغلی داوران حرفه ای فوتبال ایران بر اساس پنج عامل بزرگ شخصیت با میانجی گری حرمت خود پرداخته باشد مغفول مانده است. هدف: پژهش حاضر با هدف ارائه مدل ساختاری به منظور پیش بینی فرسودگی شغلی داوران حرفه ای فوتبال ایران بر اساس پنج عامل بزرگ شخصیت با میانجی گری حرمت خود انجام شد. روش: پژوهش از نوع توصیفی و از نمونه طرح های همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه داوران مرد و زن فعال در لیگ های برتر و دسته اول فوتبال و فوتسال کشور در سال 1398 شامل 341 نفر (229 داور مرد و 112 داور زن) بود. نمونه برابر کل جامعه مورد مطالعه در نظر گرفته شد. برای سنجش متغیر های پژوهش از پرسشنامه های فرسودگی شغلی مسلش (1981)، ویژگی های شخصیتی کاستا و مک کری (1986) و حرمت خود روزنبرگ (1965) استفاده شد. داده ها با استفاده از روش معادلات ساختاری تحلیل شد. یافته ها: شاخص های نیکویی برازش، برازش مدل را با داده ها نشان داد، مسیرهای مستقیم ویژگی های شخصیتی و حرمت خود به فرسودگی شغلی از لحاظ آماری معنا دار بود (0/01 > (P . بین ویژگی های شخصیتی با فرسودگی شغلی از طریق میانجی گری حرمت خود نیز رابطه غیر مستقیم معنا دار بود (0/01 > (P . نتیجه گیری: حرمت خود نقش میانجی گری بین ویژگی های شخصیتی و فرسودگی شغلی دارد. لذا با مد نظر قرار دادن حرمت خود و ویژگی های شخصیتی می توان نقش مؤثری در کاهش فرسودگی شغلی داوران و افزایش بهره وری در آنها داشت.
۱۰.

اثربخشی برنامه آموزش والدین به شیوه استپ (STEP) بر کیفیت روابط والد - فرزندی، خودکارآمدی والدگری و انعطاف پذیری شناختی مادران نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: استپ رابطه والد - فرزندی خودکارآمدی والدگری انعطاف پذیری آموزش والدین مادران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۲ تعداد دانلود : ۴۹۹
زمینه: مرور پژوهش ها نشان می دهد که استفاده از برنامه آموزش والدین به شیوه استپ بر سبک های فرزندپروری، انعطاف پذیری روانشناختی و تنیدگی مادران تأثیر می گذارد؛ اما مسئله اینست که تعیین اثربخشی برنامه آموزش والدین به شیوه استپ بر کیفیت روابط والد - فرزند و خودکارآمدی والدگری مغفول مانده است. هدف: بررسی اثربخشی برنامه آموزش والدین به شیوه استپ بر کیفیت روابط والد - فرزندی، خودکارآمدی والدگری و انعطاف پذیری شناختی مادران شهر اصفهان بود. روش: پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون و پیگیری دو ماهه با گروه گواه بود. جامعه پژوهش مادران دارای نوجوان پسر 12 تا 18 سال مراجعه کننده به مرکز مشاوره یارستان شهر اصفهان در سال 1398 بودند. 40 مادر به روش هدفمند به عنوان نمونه انتخاب و در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه 20 مادر) به صورت تصادفی جایگزین شدند. ابزارهای پژوهش عبارتند از: پرسشنامه های رابطه والد - فرزندی پیانتا (1994)، خودکارآمدی والدگری دومکا، استرزینگر، جکسون و روسا (1996)، انعطاف پذیری شناختی دنیس و وندروال (2010) و 8 جلسه 90 دقیقه ای آموزش به شیوه استپ درایکورس و سولتس (1991). داده ها با استفاده از تحلیل واریانس مختلط با اندازه گیری مکرر تحلیل شدند. یافته ها: برنامه آموزش والدین به شیوه استپ بر بهبود کیفیت روابط والد - فرزندی و افزایش خودکارآمدی والدگری و انعطاف پذیری شناختی مادران تأثیر داشت (0/001> p ). همچنین برنامه آموزش والدین به شیوه استپ در مرحله پیگیری هم، معنادار بود (0/001 > p ). نتیجه گیری : والدینی که در 8 جلسه برنامه آموزش والدین به شیوه استپ شرکت کرده بودند، کیفیت روابط والد - فرزندی بیشتر، خودکارآمدی والدگری بهتر و انعطاف پذیری شناختی بیشتری کسب کردند.
۱۱.

طراحی الگوی نوین تغییر سازمانی سازگار با ویژگی های روانشناختی کارکنان دانشگاه های علوم پزشکی خراسان رضوی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تغییر سازمانی سازگار ویژگی های روانشناختی کارکنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۰ تعداد دانلود : ۴۱۹
زمینه : مطالعات متعددی پیرامون تغییر سازمانی سازگار با ویژگی های روانشناختی کارکنان انجام شده است. اما پژوهشی که به طراحی الگوی نوین تغییر سازمانی سازگار با ویژگی های روانشناختی کارکنان پرداخته باشد مغفول مانده است. هدف : طراحی الگوی نوین تغییر سازمانی سازگار با ویژگی های روانشناختی کارکنان دانشگاه های علوم پزشکی خراسان رضوی است. روش : این پژوهش از نوع همبستگی و روش آن پیمایشی - اکتشافی است. جامعه آماری پژوهش کلیه ی مدیران و کارکنان (رسمی، پیمانی و قراردادی) ستادی دانشگاه های علوم پزشکی خراسان رضوی در سال ۱۳۹۸ بود. تعداد ۴۰۰ نفر به روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش عبارتند از: پرسشنامه های توانمندسازی روانشناختی و پرسشنامه عوامل تسهیل کننده و بازدارنده تغییر سازمانی که پژوهشگر بر اساس نظر صاحب نظران به طراحی و تدوین الگو پرداخته است و تحلیل داده ها با آزمون کرویت بارتلت و ماتریس همبستگی و تحلیل عاملی انجام گرفته است. یافته ها : ارتباط مثبتی بین توانمندسازی روانشناختی و عوامل تسهیل کننده تغییر سازمانی وجود داشت و بین مؤلفه های توانمندسازی روانشناختی و عوامل مؤثر در تغییر سازمانی رابطه معنادار وجود داشت (0/001 P< ). نتیجه گیری: نگرش نسبت تغییر، احساس مالکیت، تعهد سازمانی، رهبری تحول گرا، نظارت و پیگیری، سیاست گذاری، فرهنگ سازمانی، عدالت سازمانی و جوسازمانی عوامل تغییر سازمانی را تشکیل می دهند.
۱۲.

مقایسه اثربخشی درمان گروهی تصمیم گیری مجدد و چشم انداز زمان بر اعتماد میان فردی، رغبت به ازدواج، ترس از صمیمت و امیدواری در دختران بی اعتماد به جنس مقابل شهر بندرعباس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: درمان گروهی تصمیم گیری مجدد درمان چشم انداز زمان اعتماد میان فردی رغبت به ازدواج ترس از صمیمیت امیدواری بی اعتمادی به جنس مقابل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۱ تعداد دانلود : ۳۱۴
زمینه: بی اعتمادی دختران به جنس مخالف از عواملی است که باعث به وجود آمدن مشکلاتی در زندگی دختران می شود. مسئله اینست، اثربخشی درمان گروهی تصمیم گیری مجدد و چشم انداز زمان بر متغیرهای مختلفی تأیید شده است، اما تأثیر این دو درمان بر اعتماد میان فردی، رغبت به ازدواج، ترس از صمیمیت و امیدواری در دختران بی اعتماد به جنس مقابل مغفول واقع شده است. هدف: مقایسه اثربخشی درمان گروهی تصمیم گیری مجدد و چشم انداز زمان بر اعتماد میان فردی، رغبت به ازدواج، ترس از صمیمیت و امیدواری در دختران بی اعتماد به جنس مقابل شهر بندرعباس بود. روش: پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل دختران مجرد بی اعتماد به جنس مقابل شهر بندرعباس در سال 1397 بود. 51 نفر به شیوه ی نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه آزمایش تصمیم گیری مجدد، آزمایش چشم انداز زمان و گواه قرار گرفتند. ابزار پژوهش عبارتند از: پرسشنامه های اعتماد در روابط میان فردی رمپل و هولمز (1986)، نسخه دانشجویی رغبت سنج ازدواج حیدری و همکاران (1382)، ترس از صمیمیت دسکاتنر و تلن (۱۹۹۱)، امید میلر میلر و پاورز (1988)، درمان تصمیم گیری مجدد کریمیان و همکاران (1395) و درمان چشم انداز زمان زیمباردو، اسورد و اسورد (2012). تحلیل داده ها با استفاده از آزمون آنکوا انجام شد. یافته ها: درمان گروهی تصمیم گیری مجدد بر افزایش سطح قابلیت اعتماد (0/01 p< )، بر آمادگی به ازدواج (0/05 p< )، بر نگرش به ازدواج (0/05 p< )، بر امیدواری (0/01 p< ) و بر کاهش سطح ترس از صمیمت (0/01 p< ) تأثیر داشت. همچنین درمان گروهی چشم انداز زمان بر افزایش سطح قابلیت اعتماد (0/01 p< )، بر آمادگی به ازدواج (0/05 = p )، بر نگرش به ازدواج (0/05 p< )، بر امیدواری (0/05 p< ) و بر کاهش سطح ترس از صمیمیت (0/01 p< ) تأثیر داشت. نتیجه گیری: درمان گروهی چشم انداز زمان تأثیر بیشتری نسبت به درمان گروهی تصمیم گیری مجدد بر مؤلفه های اعتماد میان فردی، مؤلفه های رغبت به ازدواج، ترس از صمیمیت و امیدواری داشت.
۱۳.

بررسی نقش میانجی گر سبک های پردازش هیجانی در رابطه بین کیفیت خواب، برتری طرفی و ریتم های شبانه روزی با فراحافظه در بین دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سبک های پردازش هیجانی کیفیت خواب برتری طرفی ریتم های شبانه روزی با فراحافظه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۵ تعداد دانلود : ۳۶۱
زمینه: توجه و تحریف در پردازش هیجانی از عوامل تداوم دهنده بسیاری از اختلالات روانی است. اما آیا سبک های پردازش هیجانی در رابطه بین کیفیت خواب، برتری طرفی و ریتم های شبانه روزی با فراحافظه نقش میانجی دارند؟ هدف: هدف پژوهش بررسی نقش میانجی سبک های پردازش هیجانی در رابطه بین کیفیت خواب، برتری طرفی و ریتم های شبانه روزی با فراحافظه دانشجویان بود. روش : پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود، جامعه آماری شامل دانشجویان روانشناسی مقطع کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامشهر در سال تحصیلی (98-97) به تعداد 2300 نفر بود. 200 نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش عبارتند از: مقیاس اعتماد به حافظه و شناخت ندلجکوویک و کایریوس (2007)، مقیاس پردازش هیجانی باکر و همکاران (2007)، مقیاس صبحگاهی – عصرگاهی هورن و اوستبرگ (1976)، مقیاس کیفیت خواب پیتسبورگ (بویس و همکاران، 1989) و چک لیست ارزیابی برتری طرفی چاپمن (1987). تحلیل داده ها با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری انجام شد. یافته ها : ریتم های شبانه روزی، برتری طرفی و کیفیت خواب با ضریب 0/53 بر فراحافظه با حضور عامل میانجی سبک های پردازش هیجانی تأثیر دارد (0/05 > P ). نتیجه گیری : سبک های پردازش هیجانی در رابطه بین کیفیت خواب، برتری طرفی و ریتم های شبانه روزی با فراحافظه، نقش میانجی دارد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۹۰