پژوهش های ارتباطی

صحه گذاری یکی از روش های مهم در صنعت تبلیغات است که در آن، از یک چهره سرشناس برای معرفی یک محصول یا برند استفاده می شود. این پژوهش با هدف تدوین الگوی سنجش اثربخشی صحه گذاری در تولیدات سیمای جمهوری اسلامی ایران با رویکرد آمیخته انجام شده است. گردآوری داده ها با روش مصاحبه عمیق و ابزار پرسشنامه صورت گرفته و جامعه آماری در بخش کیفی، شامل خبرگان و کارشناسان رسانه کشوری و در بخش کمی شامل تمامی مخاطبان تولیدات سیما در استان گلستان بوده است که 400 نفر از آنان به صورت تصادفی انتخاب شده اند. تحلیل داده ها در بخش کیفی، با استفاده از روش تحلیل مضمون و در بخش کمی، با استفاده از تکنیک حداقل مربعات جزئی انجام شده است. نتایج به دست آمده از سه مرحله کدگذاری در بخش کیفی نشان می دهد که اثربخشی راهبرد های صحه گذاری با استفاده از شاخص های جذابیت، قابلیت اعتماد، تخصص و تجانس قابل بررسی است. اعتبارسنجی مدل نیز با استفاده از مطالعه پیمایشی و تکنیک حداقل مربعات جزئی حاکی از آن است که چهار عامل شناسایی شده در بخش کیفی، یعنی جذابیت، تجانس، تخصص و قابلیت اعتماد تأثیر مثبت و معناداری بر اثربخشی صحه گذاری دارند.

پژوهش حاضر با هدف شناسایی تأثیرات دروازه بانی الگوریتمی در پلتفرم های رسانه ای بر منافع عمومی کاربران در زمینه ای ایرانی (پلتفرم و کاربر ایرانی)، طراحی شده است. این پژوهش با بهره گیری از رویکرد کیفی و روش تحلیل تم صورت گرفته و داده های آن از طریق برگزاری مصاحبه های عمیق و نیمه ساخت یافته با ۱۸ خبره در حوزه پلتفرم های رسانه ای و همچنین سیاستگذاران اکوسیستم پلتفرمی به دست آمده اسِت. یافته ها در ۷ مضمون اصلی طبقه بندی شده اند که عبارت اند از «تقویت دروازه بانی الگوریتمی در پلتفرم ها با کلان داده»، «شخصی سازی محتوا از طریق الگوریتم ها»، «نمایش تبلیغات بر اساس خواست بنگاه های اقتصادی»، «دروازه بانی الگوریتمی و محدودیت آزادی دریافت و انتشار محتوا»، «دروازه بانی الگوریتمی و حریم خصوصی کاربران»، «دروازه بانی الگوریتمی و قدرت شکل دهی به ساختار اجتماعی و فرهنگی» و «دروازه بانی الگوریتمی نگرش های سیاسی کاربران را تحت تأثیر قرار می دهد». یافته ها حاکی از آنند که تأثیر دروازه بانی الگوریتمی در پلتفرم ها بر منافع کاربران، در سه بعد کلیِ مسائل مرتبط با «آزادی بیان کاربران»، «حریم خصوصی کاربران» و «تأثیرات سیاسی اجتماعی پلتفرم ها» قابل طبقه بندی است. نتایج همچنین نشان می دهد که زمینه ایرانی دروازه بانی در پلتفرم ها، برای تأثیرات سیاسی و اجتماعی است هرچند برای تأثیرات اقتصادی چنین به نظر نمی رسد.

یکی از الگوهای رمزگذاری پیام در سریال های صداوسیما، گنجاندن رمزگان مرجح سریال در قالب گفت وگوها و رفتار یک شخصیت «کاملاً سفید و مثبت» است. بررسی محتوای پربیننده ترین سریال های صداوسیما در 15 سال اخیر، رواج این الگو را در سریال های صداوسیما نشان می دهد. مقاله حاضر که برگرفته از پژوهش های نگارنده در حوزه مصرف سریال های پربیننده صداوسیماست، بر نحوه مواجهه مخاطبان با این الگو و شخصیت ها و نیز نحوه رمزگشایی آنان از این شیوه مرجح کردن رمزگان، تمرکز کرده است. یافته های ارائه شده، از مصاحبه های نیمه ساختاریافته فردی و گروهی با 74 نفر از مخاطبان سریال های پربیننده صداوسیما استخراج شده و اظهارات آنان را در خصوص شخصیت های سفید و مثبت سریال ها و الگوی ذکر شده، در قالب بازخوردهای هیجانی و شناختی صورت بندی و ارائه کرده است. یافته ها، حاکی از آن است که بازخوردهای مشارکت کنندگان، عمدتاً در حوزه بازخوردهای هیجانی و شناختی منفی قرار می گیرند. بر اساس یافته ها و در توافق با دیدگاه های شناختی در خصوص هیجانات، مواجه مخاطبان با متون و سریال های تلویزیونی بسیار پیچیده تر از آن است که با گنجاندن پیام سریال در گفتار و رفتار «شخصیت های کاملاً سفید و مثبت» و ارائه پیام مستقیم، بتوان مخاطب را تحت تأثیر قرار داد.  

شرایط رقابتی و پر چالش امروز، سازمان های رسانه ای را بر آن می دارد که برای پیشرفت و دستیابی به اهداف کلان خود در یک چشم انداز بلندمدت برنامه ریزی کنند. در این میان، مشاغل راهبردی، یکی از مهم ترین سرمایه های انسانی اثرگذار در پیشبرد اهداف سازمانی هستند که در فرایندهای محوری نقش آفرینی می کنند و به این ترتیب، بر عملکرد باقی مشاغل سازمان نیز تأثیر قابل توجهی دارند. این پژوهش که با هدف شناسایی شایستگی های مشاغل راهبردی در حوزه تولید محتوای سازمان صداوسیما (معاونت های صدا، سیما، فضای مجازی، استان ها و سیاسی سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران) انجام شده است، از نظر هدف، کاربردی و از منظر نتیجه، توسعه ای بوده و با رویکرد کیفی، روش تحلیل مضمون را انتخاب کرده است. برای گردآوری اطلاعات، از شیوه نمونه گیری هدفمند و مصاحبه های عمیق و نیمه ساختاریافته استفاده شده و برای شناسایی شایستگی های مشاغل راهبردی، با توجه به مطالعه موردی، با 15 نفر از معاونان و مدیران ارشد معاونت های صدا، سیما، فضای مجازی، استان ها و سیاسی سازمان صداوسیما مصاحبه شده است. نتایج حاصل، به شناسایی شایستگی ها در دو بخش شایستگی های عمومی و تخصصی انجامیده و در نهایت، در بخش شایستگی های عمومی، 21 مؤلفه و 66 طبقه و در بخش شایستگی های تخصصی 12 مؤلفه و 53 طبقه احصاء و در چهار بعد شایستگی های شخصیتی (ویژگی های شخصیتی، نگرش ها و ارزش ها)، شایستگی های رفتاری (مهارت های ارتباطی و مهارت های رفتاری)، شایستگی های مدیریتی (ویژگی های شغلی و ویژگی های مدیریتی) و شایستگی های دانشی (دانش عمومی و دانش تخصصی) دسته بندی شده اند.

امروزه هویت یابی جوانان در کشور به مسئله مهمی تبدیل شده است و شناسایی عوامل مؤثر بر هویت جوانان ضروری به نظر می رسد، پژوهش حاضر با هدف، بررسی تأثیر شبکه های اجتماعی مجازی بر هویت جوانان انجام شده است. روش این پژوهش از نوع کمی و پیمایشی و جامعه آماری آن، شامل جوانان 18 تا 35 سال استان آذربایجان غربی بوده که به روش تصادفی انتخاب شده اند. داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه الکترونیکی محقق ساخته جمع آوری شده است. حجم نمونه با استفاده از نرم افزار Sample power 383 نفر به دست آمده که برای حصول اطمینان، این تعداد به 400 نفر افزایش یافته و داده های پژوهش با استفاده از نرم افزار Spss 26 تحلیل شده و مدل معادله ساختاری و معیارهای برازش مدل، با نرم افزار Amos Graphic 24 ترسیم و برآورد شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که میزان همبستگی پیرسون بین بعد شناختی و ارتباطی شبکه های اجتماعی مجازی با هویت جوانان در سطح معناداری است و بعد ارتباطی، بیشترین همبستگی را با بعد دینی هویت و بعد شناختی بیشترین همبستگی را با بعد سیاسی هویت جوانان داشته است، نتایج رگرسیون چندگانه نیز حاکی از آن است که ابعاد متغیر مستقل پژوهش به میزان 67 درصد واریانس و تغییرات متغیر وابسته پژوهش را تبیین کرده اند؛ همچنین بر اساس مدل سازی معادله ساختاری پژوهش می توان گفت که باتوجه به معیارهای برازش داده های تجربی پژوهش از مدل نظری حمایت کرده است. به طورکلی نتایج بیانگر آن است که دو بعد شناختی و ارتباطی شبکه های اجتماعی مجازی بر هویت جوانان استان آذربایجان غربی تأثیر داشته اند و ابعاد هویتی جوانان این استان را تحت تأثیر قرار داده اند، هرچند اثرگذاری این دو بعد در سطح ضعیفی بوده است.

  این پژوهش  با هدف مطالعه چشم انداز هویت اجتماعی زنان شهر تهران بر اساس استفاده از اینستاگرام و با میانجی گری متغیرهای جمعیت شناختی، طراحی و اجرا شده است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف؛ کاربردی و به لحاظ ماهیت موضوع روش علّی و تکنیک آن پیمایش است که با ابزار اندازه گیری پرسشنامه انجام شده است. جامعه آماری شامل کلیه زنان ساکن شهر تهران در سال 1399 بوده و نمونه آماری بر اساس جدول نمونه مورگان 303 نفر را در برگرفته است. برای سنجش متغیرهای پژوهش از دو نوع پرسشنامه استفاده شده است؛ پرسشنامه محقق ساخته مربوط به میزان و نوع استفاده از اینستاگرام و پرسشنامه استاندارد هویت اجتماعی صفاری نیا و روشن. نتایج به دست آمده از رگرسیون گام به گام نشان می دهد که تعداد دفعات چک کردن اینستاگرام در طول هفته و سابقه حضور در اینستاگرام، بر هویت اجتماعی زنان شهر تهران، اثر پیش بینی کننده داشته است. در گام اول 9/1 درصد از هویت اجتماعی زنان با تعداد چک کردن اینستاگرام در طول هفته، تبیین شده و در گام دوم با وجود سابقه حضور، به 1/4 درصد است، به این معنی که تکرار استفاده از اینستاگرام (تعداد دفعات چک کردن در طول هفته) اثر مثبت و طول مدت عضویت در اینستاگرام ، اثر منفی بر هویت اجتماعی زنان مورد مطالعه داشته است. از میان متغیرهای جمعیت شناختی نیز میزان تحصیلات، دارای نقش مثبتی در پیش بینی هویت اجتماعی زنان شهر تهران بوده است. در گام بعدی رگرسیون؛ متغیرهای رشته علوم انسانی، متأهل بودن، خانه دار بودن و سن زنان، معنا دار نبوده و نقشی در پیش بینی هویت اجتماعی آنان نداشته است.