پژوهش های ارتباطی

رسانه ها پدیده هایی چندکارکردی هستند که همزمان و هم اندازه با تلاش برای سودآوری از طریق جذب مشتری باید بر هدایت مخاطب از راه نفوذ و اثرگذاری فکری و فرهنگی نیز متمرکز شوند. دیدگاه های تک جانبه به رسانه ها، نبود امکان تفاهم نظری، معطل ماندن بخش بزرگی از ظرفیت درک نظری و ارتقای عملی رسانه ها را در تحقق دوگانه یاد شده در پی داشته است. در پژوهش حاضر تلاش شده است تا با ارائه مدل مفهومی مرجعیت رسانه ای به صورت ویژه برای سازمان صداوسیما، رویکرد نوینی در این حوزه ارائه شود. طراحی مدل مفهومی، با روش نظریه زمینه ای و رویکرد نظام مند اشتراوس و کوربین انجام گرفته و مدل نهایی در شش عرصه کلی تبیین شده است. طبق یافته های این پژوهش، مرجعیت رسانه ای بر اثر عدالت، استقلال و پیشتازی رسانه ایجاد می شود، در بستر صلاحیت های سازمانی همچون بلوغ سازمانی، فرهنگ تعالی خواه و مدیریت صحیح استعدادها به شکوفایی می رسد، از طریق راهبردهایی همچون تمرکز بر قلمرو عملکرد راهبردی، اتحاد و توسعه بازار و چرخش پارادایم های رقابتی عینیت می یابد و در نهایت، به شهرت رسانه ای مثبت در میان ذی نفعان مختلف می انجامد. رسانه مرجع به دلیل کیفیت و کمیت مناسب در پاسخگویی به میل و نیاز مخاطبان و همچنین ظرفیت ارتباطی بالا با بدنه اجتماعی، از امکان اثرگذاری بسیاری در عرصه تحقق مصالح عمومی جامعه برخورداراست.

رسانه ها باتوجه به کارکردهایشان می توانند زمینه حضور بیشتر افراد جامعه را در فعالیت های ورزشی، به ویژه برای نوجوانان و جوان که زمان بیشتری از آنها استفاده می کنند، را فراهم کنند؛ ازاین رو، هدف از پژوهش حاضر، ارائه مدل ارتقای کیفیت برنامه های رسانه ای به منظور جذب نوجوانان و جوانان به مشارکت در ورزش و فعالیت بدنی بوده است. پژوهش حاضر که با رویکرد کیفی به روش داده بنیاد (مدل نظام مند اشتراوس و کوربین) انجام گرفته، از نظر هدف بنیادی بوده و جمع آوری داده ها را به صورت میدانی انجام داده است. جامعه آماری این پژوهش، شامل خبرگان آشنا با رسانه، مشارکت کنندگان ورزشی، رسانه های ورزشی و روان شناسان نوجوانان و جوانان، همچنین پژوهشگران، استادان دانشگاه و دست اندرکاران رسانه های ورزشی، مدیران روابط عمومی سازمان های ورزشی و برخی از ورزشکاران نوجوان و جوان مطرح کشوری بوده که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند (25 نفر). در تجزیه وتحلیل داده ها برای کدگذاری باز، محوری و گزینشی، از رویکرد کیفی گراندد تئوری استفاده شده و با تحلیل مصاحبه ها، کدگذاری باز انجام گرفته است. مدل ارتقای کیفیت برنامه های رسانه ای به منظور جذب نوجوانان و جوانان به مشارکت در ورزش و فعالیت بدنی، از شرایط علی (نیروی انسانی، همکاری سازمانی و ساختار سازمانی) است و با در نظر گرفتن راهبردهای استخراجی (محتوای برنامه های رسانه های، برنامه سازی، برنامه ریزی و ارزیابی) که از شرایط زمینه ای (زیرساخت ها و فرهنگی) و شرایط مداخله گر (عوامل اقتصادی و سیاسی قانونی) تأثیر می پذیرد، می توان پیامدهایی نظیر توسعه ورزش، بهبود سلامت و آثار اجتماعی را مشاهده کرد. برنامه سازی تخصصی با توجه ویژه بر مزایای فعالیت بدنی، نیازهای ورزشی نوجوانان و جوانان، امکانات و تجهیزات موجود در مراکز ورزشی و ... می تواند کیفیت برنامه های رسانه ای را ارتقا دهد و به جذب اقشار مختلف به ویژه نوجوانان و جوانان به ورزش کمک کند.

پژوهش حاضر که به منظور شناسایی و اولویت بندی راهکارهای رسانه ای توسعه مسئولیت اجتماعی در ورزشکاران ملی پوش انجام گرفته، از نظر هدف، کاربردی و به لحاظ راهبرد، از مطالعات تحلیل مضمون به شیوه کیفی بوده است. روش پژوهش کتابخانه ای و میدانی بوده و جامعه آماری را کلیه صاحبنظران در حیطه رسانه و ورزش شامل استادان، مدیران، کارشناسان ورزشی و دانشجویان در سه گروه علمی، اجرایی و ورزشی تشکیل داده اند. نمونه گیری به صورت هدفمند انجام گرفته و طی ۱8 مصاحبه، اشباع نظری حاصل شده است. در پژوهش حاضر، از پایایی باز آزمون برای تعیین پایایی مصاحبه های انجام گرفته استفاده شده است. روایی محتوایی سؤالات را 12 نفر از متخصصان ذی ربط مورد بررسی و تأیید قرار داده اند. از تجزیه وتحلیل داده ها، تعداد 45 کد باز، 8 کد محوری و 6 کد گزینشی به دست آمده که کدهای گزینشی شامل تبلیغاتی، سیاست اجرایی، پژوهشی، انگیزشی، فرهنگ سازی و توسعه فردی بوده است. می توان با نظر به نتایج حاصل از این پژوهش، در راه سیاستگذاری و نهادینه سازی ابعاد رسانه ای مسئولیت اجتماعی در ورزش به طور عام و در میان ستارگان ورزشی به طور خاص گام برداشت که البته در این زمینه نیاز به تدوین برنامه های راهبردی و قوانین مدون است.

ورزش به عنوان یکی از مهم ترین ابزارهای افزایش سلامت جسم و روان افراد، تأثیر زیادی بر سایر حوزه های کلیدی زندگی اجتماعی داشته است. با گسترش رسانه های مختلف، گرایش مردم به سمت ورزش افزایش یافته و ارائه خدمات ورزش همگانی برای کمک به سلامت جسم و روان افراد همواره از مهم ترین برنامه های دولت ها بوده است. این پژوهش با هدف شناسایی چالش های توسعه ورزش همگانی و تبیین جامعه شناختی تأثیر رسانه استانی (رادیووتلویزیون) به عنوان عمومی ترین رسانه بر مشارکت مردم در ورزش همگانی انجام شده است. روش پژوهش، مصاحبه نیمه ساختاریافته و جامعه مورد مطالعه شامل ورزشکاران، استادان، مسئولان ورزش همگانی و مدیران رسانه ای استان مرکزی بوده است. با استفاده از روش نمونه گیری غیراحتمالی هدفمند، تا حد اشباع نظری با 29 نفر از اعضای نمونه مصاحبه صورت گرفته است. تجزیه و تحلیل یافته ها با بهره گیری از روش تحلیل مضمون نشان داده است که عوامل بازدارنده «ضعف ساختاری و نگرش مدیریتی» از مهم ترین موانع توسعه ورزش همگانی و عوامل مرتبط با «تقویت زیرساخت های فنی و انسانی حوزه ورزشی» از مهم ترین عوامل جذب در ورزش همگانی هستند. بر اساس تحلیل سوات، ورزش همگانی استان مرکزی از نظر موقعیت راهبردی در منطقه wt (ضعف و تهدید) و در وضعیت نامناسب قرار دارد. باتوجه به استقرار صنایع بزرگ در استان و مسئولیت اجتماعی آنها در برابر حفظ سلامت شهروندان، پیشنهاد می شود که از قدرت رسانه استانی در ترویج ورزش همگانی و مطالبه گری مسئولیت اجتماعی صنایع برای کمک به گسترش آن در سطح استان استفاده شود.

انسان های اولیه در زمان حیات خود، به محیط پیرامونشان، یعنی دنیای ترسناک و شگفت انگیزی که آنان را احاطه کرده بود، واکنش نشان دادند؛ و بر پایه خوف و شیفتگی نسبت به راز نهفته در عالم هستی، نخستین داستان های اسطوره ای را پدید آوردند. این زنجیره تفکر، به مرور گسترش یافت تا اینکه سینما برای آفرینش خطوط داستانی در ساختار، نقش مایه ها و سبک، پذیرای اسطوره ها گردید و با جای دادن اساطیر در لابه لای زندگی انسان، آن را به کاربردی ترین شکل ممکن تبدیل کرد. در این مقاله با استفاده از روش تحلیل ساختاری روایت و مردم شناسی ارتباطی، وضعیت سینمای دوران نوسازی (1368-1376) مورد بررسی قرار گرفته و در کنار تحلیل وضعیت اجتماعی، سیاسی و فرهنگی، به تحلیل ساختاری روایت یکی از آثار برجسته این دوره (فیلم آژانس شیشه ای) با استفاده از روش تحلیل روایت پرداخته شده است. نتایج مقاله حکایت از آن دارد که در دوران نوسازی، ارزش های انقلابی مانند ایثار و شهادت، معنویت خواهی، قناعت و ساده زیستی که ارمغان دوره نخست انقلاب بود، رفته رفته در ویژگی های قهرمانان فیلم های سینمایی کمرنگ شد و عواملی مانند رفاه طلبی، رقابت برای کسب ثروت و بالا رفتن توقعات و امکانات رفاهی و مادی به عنوان یکی از لوازم اصلی قهرمان، در برابر ارزش های انقلابی قد علم کرد؛ از سوی دیگر، به نظر می رسد، گفتمان سیاسی حاکم بر سینمای ایران در دوره بازسازی به شکل ابزاری در خدمت حاکمیت و در راه ترغیب مردم به تماشای آثاری با قهرمانان دارای بار ارزشی و اخلاقی فعالیت می کرد، حال آنکه عامه مردم این امر را برنمی تابیدند و در جست وجوی قهرمانانی با ویژگی های دنیای آن روز خود بودند.

برنامه ها و برنامه سازی های دینی  در تلویزیون لازم است  از نظر فرم، دارای جذابیت و از بعد محتوا از عمق کافی برخودار باشند تا بتوانند در مسیر شکل گیری و تقویت هویت دینی مخاطب جوان، نقشی بایسته ایفا کنند. پژوهش حاضر با هدف بررسی زیبایی شناختی مؤلفه های تصویری برنامه های گفت وگومحور دینی تلویزیون و شناخت نحوه به کارگیری آنها در این نوع برنامه ها صورت گرفته است. به منظور گردآوری و تحلیل اطلاعات، با بهره گیری از روش سه سویه سازی، روش های اسنادی، نشانه شناسی و مطالعه موردی به کار گرفته شده اند. در همین زمینه، برنامه های «سمت خدا» و «سوره» برای مطالعه موردی انتخاب شده اند و از روش نشانه شناسی برای درک ارتباط شش مؤلفه ترکیب بندی تصاویر، طراحی صحنه و دکور، پس زمینه تصویر، الگوی رنگ، آرم و نشان های روی تصویر و نورپردازی با عناصر دینی استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد که برنامه «سمت خدا» به عنوان یک برنامه دینی، در طراحی دکور، الگوی رنگ، نشان ه ای تصویر و نورپردازی موفق تر عمل کرده و برنامه «سوره» فارغ از پوشش مجری و مهمان تنها با تصاویر پس زمینه، دین محور بودن برنامه را به نمایش گذاشته است، هرچند در ترکیب بندی تصویر، به لحاظ تکنیکی و پویایی، موفق تر از برنامه «سمت خدا» عمل کرده است. نتایج حاصل از این پژوهش می تواند در ایجاد یک الگوی بومی و منحصربه فرد برای تولید برنامه های گفت وگومحور دینی به کار گرفته شود.