پژوهش های ارتباطی

"سلامت در جهان امروز نقش‌ حیاتی دارد و هسته اصلی و مرکزی در توسعه پایدار تلقی می‌شود. سلامت جامعه، ارتباط عمیقی با رشد اقتصادی ملی دارد. بی‌تردید رسانه‌ها مهمترین منبع اطلاعات بهداشتی برای اغلب مردم هستند. هدف از آموزش سلامت، ارتقای سواد بهداشتی، اتخاذ رفتارهای سالم و گسترش فرهنگ سلامت در جامعه است. از سویی رسانه‌ها، بزرگترین مربیان دنیای امروز هستند. از زمان ظهور رسانه‌هایی چون رادیو و تلویزیون به عنوان یک نیروی اصلی، بسیاری از حامیان بهداشت جامعه چنین فرض کردند که ارائة اطلاعات واقعی از طریق بسیج‌های ارتباطی به جامعه، به طور خودکار به تغییر نگرش‌ها و متعاقب آن رفتارهای سالم منجر می‌شود. با یاری خداوند جلد دوم شمارة «رسانه و سلامت» منتشر شد. در این شماره مقاله‌های مختلفی در زمینة بیماری‌های خاص، پیشگیری از بیماری‌ها، نقش رسانه در بروز یا پیشگیری از بیماری‌ها و توانمندسازی بیماران خاص از طریق رسانه درج شده است که از سوی پزشکان، اصحاب ارتباطات و صاحب‌نظران این حوزه به رشتة تحریر درآمده است. ویژه‌نامة حاضر می‌تواند فتح بابی برای طرح این مسئله در محافل علمی و دانشگاهی و بررسی عمیق‌تر زوایای ناگشودة آن باشد و چنانچه مطالعة این دو شماره انگیزة نگارش مقالات دیگری را در زمینة رسانه و سلامت در مخاطبان ایجاد کند، دست‌اندرکاران فصلنامة «پژوهش و سنجش» افتخار خواهند داشت در شمارة جُنگ آتی که بدون در نظر گرفتن موضوعی ویژه به رسانه‌ها و ارتباطات به طور عام می‌پردازد، بخشی از فصلنامه را به این موضوع اختصاص دهند. "

"کنترل کمتر از 10 عامل که سلامت افراد را به خطر می‌اندازد (مانند تغدیه نامناسب، فقدان تمرینات بدنی، مصرف دخانیات، سوء مصرف مواد مخدر و الکل) می‌تواند از 70 ـ 40درصد مرگ‌های زودرس، یک سوم ناتوانایی‌های حاد و دو سوم ناتوانایی‌های مزمن پیشگیری کند. آگاهی از این عوامل و ترغیب مردم به تغییر رفتارهای پرخطر، عنصر اصلی و عامل مهمی در ارتقای سلامت افراد و بهبود وضعیت سلامتی جامعه است. استفاده از رسانه‌های جمعی را می‌توان مهم‌ترین جزء از راهبردهای ارتقای سلامت با هدف تغییر رفتارهای پرخطر، برشمرد. از آنجا که رسانه‌های جمعی مهم‌ترین منبع اطلاعات بهداشتی برای جامعه هستند، ضروری است نهادهای بهداشتی و درمانی جامعه، اطلاعات بهداشتی منتقل شده از طریق رسانه‌ها و اثرات آنها را کنترل کنند و با استفاده از فرصت‌ها و رفع موانع، کیفیت و کمیت اطلاعات بهداشتی را بهبود بخشند. " "رسانه، ارتقای سلامت، آموزش، رفتارهای پرخطر، پیشگیری. "

"امروزه رسانه‌های جمعی، بویژه تلویزیون نقش بسیار مهمی در ادارک مخاطبان از جهان واقعی دارند. بازنمایی رسانه‌ای جهان در چهارچوب تصاویر کلیشه‌ای و قالبی، باعث شکل‌گیری ادراک و شناخت طبقه‌بندی‌شده از پدیده‌های مختلف می‌شود. چنین ادراکی گاه مبنای قضاوت افراد دربارة پدیده‌ها و برخورد با آنها قرار می‌گیرد و پیامدهای نامطلوبی در سطح فردی و اجتماعی برجا می‌گذارد. در این مقاله، نقش رسانه‌ها در بازنمایی تصویر بیماری روانی و افراد مبتلا به اختلالات روانی مورد بررسی قرار گرفته است. بررسی ادبیات پژوهشی در این گستره، نشان می‌دهد که بیشتر تولیدات رسانه‌ای، بویژه فیلم‌های سینمایی و مجموعه‌های تلویزیونی، تصویری تحریف‌شده و مخدوش از بیماری روانی و افراد مبتلا به اختلالات روانی ارائه می‌دهند. نمایش چنین تصویری، نه‌تنها باعث شکل‌گیری نگرش‌های منفی به بیماران روانی و حتی متخصصان این حوزه می‌شود بلکه بر فرایند درمان بیماری‌های روانی و امنیت روانی جامعه تأثیر منفی می‌گذارد. " "بازنمایی رسانه‌ای، بیماری روانی، افراد مبتلا به اختلالات روانی، تصاویر کلیشه‌ای، اثرات رسانه‌ها. "

"ایدز پدیده‌ای با جنبه‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و حتی امنیتی است که در بسیاری از کشورهای جهان برای پیشگیری از گسترش آن، رسانه‌های جمعی نقش مؤثری ایفا کرده‌اند. اما در کشور ما به دلایل مختلف، رسانه‌ها بویژه صداوسیما وظیفه اطلاع‌رسانی در این زمینه را چنان که باید بر عهده نگرفته‌اند در حالی که شواهد علمی نشان داده است آموزش و اطلاع‌رسانی گسترده و مداوم بهترین راه مصون کردن جامعه از خطر ایدز است. این مقاله به بررسی شواهد علمی آموزش و اطلاع‌رسانی درباره ایدز، نقش رسانه‌های جمعی و پیشنهاد راهکارهایی برای فعال‌تر شدن رسانه‌ها در این زمینه در جمهوری اسلامی ایران می‌پردازد. " "ایدز، آموزش، ارتباطات، تحول رفتاری. "

"ایدز در حالی که همچنان یک موضوع مهم حوزة سلامت است،‌ مهم‌ترین مانع در برابر توسعه نیز هست. مؤثرترین راه مبارزه علیه ایدز آموزش بهداشت است، از طرف دیگر اگر آموزش‌هایی که تا به حال انجام گرفته کاملاً مؤثر بود نباید 3/4 میلیون عفونت جدید در سال 2006 به وجود می‌آمد. بنابراین پیام‌ها باید تا زمان مورد نیاز برای افزایش درک مردم از آنها در اشکال متفاوت ارائه و تکرار شوند. در این میان رسانه‌های جمعی در مبارزه علیه ایدز نقش حیاتی دارند و می‌توانند عامل مهمی در وارونه کردن پیشروی HIV/AIDS باشند. نویسندگان این مقاله پس از توصیف اپیدمیولوژیک ایدز در جهان و ایران به بررسی مطالعات انجام‌شده دربارة رسانه‌ها و ایدز پرداخته‌اند. " "ایدز، آموزش، رسانه، منابع اطلاعاتی. "

"مقاله حاضر مروری بر آثار منفی تلویزیون بر کودکان است. نویسنده با ذکر نظر اندیشمندان حوزه‌های ارتباطات، روان‌شناسی، روان‌شناسی اجتماعی و پزشکی، آثاری چون اضطراب و دلهره، برانگیختگی فیزیولوژیک، تغییر در تنفس و سوخت و ساز بدن، صرع تلویزیونی، کاتاتونیای ویدیویی و چاقی را از عوارض جسمانی تماشای نامناسب و طولانی‌مدت تلویزیون برمی‌شمرد و القای خشونت، آموزش بزهکاری، گریز از واقعیت، اعتیاد به تماشا، کاهش تحرک، تشعب در اندیشه و القای ضد ارزش‌های فرهنگی را از آثار اجتماعی و روانی این پدیده می‌داند. در پایان مقاله نکات جالبی دربارة تصویر غیرواقعی کودکان در رسانه‌ها ذکر شده است. " "تلویزیون، کودکان، اضطراب و دلهره، برانگیختگی فیزیولوژیک، صرع تلویزیونی، کاتاتونیای ویدیویی، چاقی، خشونت، بزهکاری، تشعب در اندیشه، فرافکنی. "

"مقاله حاضر شامل مطالعه‌ای مقطعی با هدف بررسی الگوی استفاده از رایانه و اینترنت در میان آسیب‌دیدگان نخاعی و ارزیابی ارتباط بین استفاده از اینترنت و کیفیت زندگی است. شاخص‌های مورد استفاده عبارتند از: خود ادراکی از وضعیت سلامت، وضعیت سلامت در مقایسه با سال گذشته، شدت افسردگی، همبستگی اجتماعی، سرگرمی، تماس با دوستان، تماس‌های شغلی و رضایت از زندگی. یافته‌ها نشان داد اغلب افراد مورد پژوهش دارای رایانه هستند و به طور منظم برای دریافت نامه‌های الکترونیکی، کسب اطلاعات بهداشتی و خرید لوازم مورد نیاز از اینترنت استفاده می‌کنند. تحلیل‌های دو متغیره آشکار کردند که تفاوت معنی‌داری در دسترسی به اینترنت بر اساس خصوصیات جمعیتی‌ ـ اجتماعی (بخصوص در افراد دارای تحصیلات پایین و امریکایی‌های افریقایی و اسپانیایی تبار) وجود دارد. " "اینترنت، گروه اقلیت، کیفیت زندگی، بازتوانی، صدمات نخاعی. "

"مقاله حاضر براساس پژوهشی تهیه شده است که در سال 1385، در مرکز تحقیقات صداوسیما انجام گرفت. این پژوهش برمبنای نظرسنجی از 867 نفر از افراد 15سال و بالاتر ساکن شهر تهران تدوین شده، محور آن میزان استفاده و رضامندی شهروندان تهرانی از این شبکه رادیویی بوده است. برای بررسی موضوع، مقوله‌هایی چون تعداد شنوندگان، میزان استفاده از برنامه‌های رادیو سلامت و موضوعات مورد علاقه شنوندگان در حوزه سلامت مورد بررسی قرار گرفت. از جمله مهم‌ترین نتایج این نظرسنجی می‌توان به این موارد اشاره کرد: ـ تنها 6/17درصد پاسخگویان شنوندة رادیو سلامت هستند. ـ 5/27درصد شنوندگان در حد «خیلی زیاد»، 1/62درصد «زیاد» و 8/9درصد در حد «کم» از محتوای برنامه‌های رادیو سلامت رضایت دارند. " "رادیو سلامت، نظرسنجی، استفاده و رضامندی. "