پژوهش های ارتباطی
پژوهش های ارتباطی سال بیست و یکم تابستان 1393 شماره 2 (پیاپی 78) (مقاله علمی وزارت علوم)
مقالات
حوزه های تخصصی:
اکثر سازمان ها برای عملکرد مؤثر در اقتصاد امروز، تبدیل شدن به یک سازمان دانش بنیان را امری ضروری می شمرند اما بسیاری از آنها نمی دانند که سازمان خود را چگونه برای رسیدن به این هدف هدایت کنند. این مطالعه با رویکردی توصیفی پیمایشی و آمیخته روش (کمی و کیفی) درصدد طراحی مدل سازمان دانش بنیان برای رسانه ملی است. به همین منظور، در این تحقیق توسعه ای – کاربردی، 22 مفهوم اصلی سازمان های دانش بنیان، از ادبیات موضوع استخراج و در محیط رسانه ملی، از طریق اجرای روش دلفی و با حضور 40 تن از نخبگان دانشگاهی و خبرگان رسانه ملی، به اجماع گذاشته شد که در نهایت، 26 مفهوم به عنوان ابعاد نهایی سازمان دانش بنیان شناسایی گردید. سپس با دسته بندی برخی مفاهیم، مدل مفهومی سازمان دانش بنیان در رسانه ملی بر اساس 9 مفهوم اصلی شناسایی شده، ترسیم شد. در ادامه، پرسشنامه ای برای آزمون فرضیه ها، تهیه و پایایی و روایی آن از طریق آلفای کرونباخ و تحلیل عاملی تأییدی ارزیابی شد و در نهایت 13 فرضیه تحقیق از طریق مدل یابی معادله ساختاری و بر اساس روش شناسی رویکرد مبتنی بر واریانس مورد آزمون قرار گرفت. مدل ارائه شده از طریق 75 نمونه از مدیران ارشد 1 و2 سازمان صداوسیما اعتبارسنجی شد که پس از آن، فرضیه ها و همچنین مدل مفهومی تحقیق مورد تأیید قرار گرفتند. طراحی مدل، سازمان دانش بنیان، عوامل راهبردی، عوامل سازمانی، رسانه ملی
بازنمایی اقتصاد خانواده در تله فیلم های شبکه دو سیما(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
این پژوهش با هدف مطالعه و بررسی بازنمایی اقتصاد خانواده، ابتدا، پنج محور برای اقتصاد خانواده ارائه داده و سپس بازنمایی اهم مقوله های این محور ها را در تله فیلم های تولیدی شبکه دو سیما که در سال1390 تولید و پخش شده اند، تحلیل محتوای کیفی کرده است. در 92درصد از تله فیلم های مورد بررسی «تلاش برای کسب درآمد»؛ در 31درصد «مشاغل خانگی»؛ در 15درصد «تولید خانگی برخی مایحتاج خانواده ها» (به جز غذای روزانه) و در 15درصد «استفاده از کالای ایرانی» بازنمایی شده است. در 23 درصد از تله فیلم ها نیز کودکان تنها نقش مصرفی داشته اند و اوقات آنها به بازی یا درس خواندن گذشته است. شایان ذکر است «سرمایه گذاری اقتصادی خانواده ها» در هیچ کدام از تله فیلم ها بازنمایی نشده است. همچنین مطابق با یافته های حاصل از بحث گروهی متمرکز با برنامه سازان و برخی کارشناسان سیما، برگزاری نشست های تخصصی برای برنامه سازان با موضوع اقتصاد خانواده؛ استفاده از مشاوره کارشناسان اقتصاد خانواده در مرحله نگارش و تصویب فیلمنامه ها و پرهیز از تبلیغ تجاریِ کالاهای تجملی، غیرضروری یا خارجی در رسانه ها پیشنهاد شده است.بازنمایی، اقتصاد خانواده، صداوسیما، برنامه نمایشی، شبکه دو
طراحی و تدوین مدل ارزیابی عملکرد سرمایه های انسانی رسانه ملی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف از این مقاله، طراحی مدل بومی و مطلوب نظام ارزیابی عملکرد نیروی انسانی رسانه ملی است تا از این طریق، عملکرد سرمایه های انسانی مورد ارزیابی و سنجش قرار گیرد. همچنین در مقاله حاضر، پس از تبیین نقش و کارکردهای رسانه و بیان مفهوم ارزیابی عملکرد و کارکردهای آن، مبادرت به تبیین، واکاوی و طراحی ارکان، مؤلفه ها، شاخص ها و مدل مناسب ارزیابی عملکرد سرمایه های انسانی رسانه ملی شده است. روش پژوهش توصیفی پیمایشی است و بر اساس مطالعات جامع، مدل ارزیابی عملکرد سرمایه های انسانی رسانه ملی تجرید و تفرید شده است. بر این اساس، مدل ارزیابی عملکرد سرمایه های انسانی رسانه ملی بر سه رکن کلان: الف) ارزیابی قابلیت ها و شایستگی های شغلی، با 5 زیر مؤلفه و 150 نشانگان رفتاری مبتنی بر ارزیابی 360 درجه، ب) ارزیابی عملکرد سیستمی، با 7 زیرمؤلفه، مبتنی بر ارزیابی سیستماتیک و ج) ارزیابی عملکرد گروهی، با 8 زیر مؤلفه، مبتنی بر ارزیابی واحدی سازمانی استوار شده است.رسانه ملی، سرمایه های انسانی، ارزیابی، عملکرد، قابلیت و شایستگی عملکردی
ارزیابی عملکرد گویندگان رادیو در برنامه های زنده تلویزیون ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف از پژوهش حاضر، بازشناسی معیارها و مبانی اجرای متناسب با نوع رسانه (رادیو یا تلویزیون) از خلال شواهد تجربی منتج از پیمایش سطح عملکرد مجریان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران است. جامعه آماری متشکل از 15 نفر از گویندگان باسابقه رادیو و تلویزیون می باشند. از آنجا که بخش عمده ای از میزان اثرگذاری یک برنامه تلویزیونی زنده، به نحوه ارتباط پویای مجریان با مخاطبان آنها وابسته است، می توان نتایج حاصل از این پژوهش را درآمدی بر ضرورت بازنگری در روند انتخاب مجریان رادیو برای برنامه های تلویزیونی تلقی کرد. این پژوهش به شیوه پیمایشی انجام پذیرفته است. یافته ها نشان می دهد که عمده ترین ضعف های فاحش در سطح عملکرد مجریان رادیو، به این شیوه قابل تفکیک است: نبود تنوع در ارائه مطالب، پرحرفی رادیویی در برنامه زنده تلویزیونی، اطلاع رسانی ناتمام و ضعف در کنترل رابطه پویا با مخاطب رسانه ای.
شناسایی ذهنیت بینندگان سریال «کلاه پهلوی» با «روش کیو»(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
در مقاله حاضر، ذهنیت های گوناگون بینندگان سریال «کلاه پهلوی» درباره این سریال مورد بررسی قرار گرفته است. در این مطالعه که با روش کیو انجام شده است، 24 نفر از بینندگان سریال «کلاه پهلوی» مشارکت داشته اند و در نهایت، سه ذهنیت در این خصوص به دست آمده است. برای توصیف این سه ذهنیت از 43 جمله کمک گرفته شده است که نگاه های مختلف را نسبت به سریال «کلاه پهلوی» از دیدگاه بینندگان آن نشان می دهند. ذهنیت های اول و دوم، نگاه مثبتی به سریال کلاه پهلوی داشته اند، اما ذهنیت سوم افرادی را در بر می گیرد که نگاه آنان به این سریال، در مجموع انتقادی بوده است. در ذهنیت اول، یکی از جنبه های موفقیت آمیز سریال کلاه پهلوی را علاوه بر داستان پردازی، پرداختن به موضوع حجاب دانسته اند همچنان که در ذهنیت دوم نیز سریال کلاه پهلوی از منظر پرداختن به حجاب موفق تلقی شده است. ضمن آنکه در این ذهنیت، به آموزنده بودن این سریال از منظر تاریخی نیز توجه شده است. اما بیشترین جنبه انتقادی ذهنیت سوم در مورد سریال کلاه پهلوی، پرداختن به موضوع حجاب بوده است. چرا که این گروه معتقدند موضوع حجاب، دغدغه جامعه امروز نیست.
نشانه شناسی خبر در تلویزیون(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
در دنیای امروز رسانه ها به سریع ترین منابع اطلاعاتی تبدیل شده اند و مخاطبان برای اطلاع از رخدادهای جهان به آنها وابسته اند. از میان انواع رسانه، تلویزیون کارکردهای مختلفی دارد و شبکه های خبری تلویزیونی با مخاطبان بسیار، یکی از مؤلفه های مهم قدرت در عرصه بین المللی و ملی محسوب می شوند. عملکرد تلویزیون به عنوان یک نظام نشانه ای، حاصل تعامل بین نظام-های نشانه ای متفاوت است. در پژوهش حاضر تلاش شده است سطوح معنی ساز در خبر تلویزیونی بررسی شوند. از این رو، ضمن بررسی خبرهای چهار شبکه تلویزیونی (فرانس24، شبکه بین المللی خبر، شبکه یک و شبکه دو) طی یک دوره سه ماهه، سعی شده است با استفاده از روش نشانه شناسی و رویکرد نشانه شناسی لایه ای، رمزگان های دخیل در تولید متن خبر تلویزیونی به عنوان یک نظام نشانه ای که از تعامل نظام های نشانه ای متعدد حاصل شده است، مطالعه شوند. برای این منظور، سه سطح معنی ساز کلام، تصویر و نوشتار به عنوان رمزگان های دخیل در معنی سازی در اخبار این شبکه ها و نحوه کاربرد نشانه های زبانی و غیرزبانی در آنها، بررسی و الگوی نشانه شناسی لایه ای برای متن خبر تلویزیونی ارائه شده است.رمزگان، خبر تلویزیونی، لایه های متنی خبر، نشانه شناسی لایه ای
فرهنگ تلویزیونی؛ بازنمایی روابط دختران و پسران جوان در سریال های ایرانی پربیننده(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
روابط دختران و پسران جوان، یکی از مسائل و دغدغه های نهادها و مسئولان فرهنگی کشور و از درونمایه های اصلی آن دسته از سریال های صداوسیماست که با محوریت مسائل جوانان تولید و پخش شده اند. صدا و سیما در دهه اخیر توجه بیشتری به این مسئله نشان داده و بویژه در سریال هایش سعی در ارائه الگویی مبتنی بر مذهب و سنت از این روابط داشته است. در مقاله حاضر، نحوه بازنمایی روابط دختران و پسران جوان در پربیننده ترین سریال های پخش شده از صداوسیما با محوریت جوانان، در فاصله سال های 1393 1383، با استفاده از روش «تحلیل روایت» بررسی شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که روابط دختران و پسران جوان (پیش از ازدواج) در سریال های مورد بررسی در یکی از الگوهای زیر صورت بندی شده است: روابط عاشقانه دو طرفه، روابط عاشقانه یک طرفه، روابط عاقلانه دو طرفه (عقلانیت ارزشی) همراه با روابط عاطفی حداقلی و روابط اجتماعی (خواهر برادری). از میان این الگوها، فقط الگوی رابطه عاقلانه دو طرفه با قصد ازدواج و با اطلاع، هدایت و نظارت افراد بزرگسال (بویژه والدین)، خوب نمایی شده و سایر الگوها کم و بیش دچار بدنمایی یا غیاب بازنمایی بوده اند.