مقالات
حوزه های تخصصی:
یکی از نهادهای تاثیرگذار و نقش آفرین در حوزه سیاست خارجی پارلمان ها هستند . قوه قانونگذاری برای تاثیرگذاری بر این حوزه از ابزارهای مختلفی سود میجوید . یکی از ابزارهایی که در چند دهه اخیر نقش برجسته تری یافته است ، گروه های دوستی پارلمانی است. جدای از پیشینه تاریخی گروه های مذکور در سطح جهان ، گروه های دوستی پارلمانی در ایران از دوره سوم مجلس شورای اسلامی (مهر 1368) فعالیت خود را آغاز کردند . نویسندگان مقاله که به لحاظ متدلوژیک در تهیه و تدوین اثر از روشهای تاریخی - اسنادی و پیمایشی به صورت تلفیقی بهره جسته اند به استناد آمار و اطلاعات به دست آمده به این جمعبندی دست یافته اند که ...
روابط خارجی جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه عرب
حوزه های تخصصی:
- حوزههای تخصصی اقتصاد اقتصاد بین الملل ارتباطات بین المللی و اقتصاد سیاسی بین الملل ارتباطات بین المللی و اقتصاد سیاسی بین الملل
- حوزههای تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره جمهوری اسلامی ایران
- حوزههای تخصصی علوم سیاسی سیاست خارجی ایران مسایل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران مسایل منطقه ای
روابط خارجی ایران و اعراب در نیم قرن اخیر تحت تاثیر فاکتورهای مختلف ، با نوسانات فراوانی مواجه بوده است . عمده ترین این تغییراتدر سطح ساختار نظام بین الملل و نخبگان سیاسی است . پس از وقوع انقلاب اسلامی در ایران سیر تحولات منطقه ای ، بستر واگرایی را به شدت تقویت کرد . انقلاب اسلامی با تفکرات نوین انقلابی ، ضد امپریالیستی و ضد استبدادی خود ، رژیم های خودکامه و وابسته منطقه را با خطر بی ثباتی و فروپاشی مواجه ساخت ؛ به همین دلیل رویه تقابل با جمهوری اسلامی ایران از سوی اتحادیه عرب از ابتدای انقلاب تا سالهای پایانی دهه اول انقلاب ادامه یافت ؛...
رئیس دولت ، رئیس حکومت و سیاست خارجی
حوزه های تخصصی:
در نظام های گوناگون حکومتی روسای دولت و حکومت وظایف و جایگاه های متفاوتی را در نظام اجرائی و به تبع آن در سیاست خارجی ایفا میکنند . رئیس دولت در نظام های پارلمانی ، سمبل اقتدار ، تداوم و تجسم حاکمیت ملی - اما فاقد قدرت اجرائی - است. رئیس حکومت از قدرت فزاینده ای برخوردار است که جهت گیریهای نظام را تدوین میکند . در نظام های ریاستی ، رئیس دولت در عین داشتن مقام اجرائی ، رئیس حکومت نیز هست ، بنابراین رئیس حکومت و دولت در این نوع نظام یک نفر است ...
ارزیابی مقایسه ای مواضع و دیدگاه های اتحادیه اروپا و امریکا درباره موضوعات مهم جهانی
حوزه های تخصصی:
- حوزههای تخصصی اقتصاد اقتصاد بین الملل ارتباطات بین المللی و اقتصاد سیاسی بین الملل ترتیبات نهادهای بین المللی
- حوزههای تخصصی اقتصاد اقتصاد بین الملل ارتباطات بین المللی و اقتصاد سیاسی بین الملل ارتباطات بین المللی و اقتصاد سیاسی بین الملل
- حوزههای تخصصی علوم سیاسی مطالعات منطقه ای منطقه آمریکای شمالی و حوزه دریای کارائیب
- حوزههای تخصصی علوم سیاسی مطالعات منطقه ای منطقه اتحادیه اروپا و اروپای شرقی
ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا از جمله بازیگران مهم و تاثیرگذار نظام بین الملل به حساب میآیند . از اینرو شناخت مواضع و عملکرد این دو بازیگر در قبال روند و رویه های جهانی از جمله شیوه های تبیین پدیدارهای بین المللی محسوب میگردد . توجه به مقولات و مسائل مهمی همچون حقوق بشر ، تروریسم ، سلاح های کشتار جمعی ، مناقشه خاورمیانه و سایر موضوعات مهم جهانی به طور فزاینده ای در دستور کار اروپا و امریکا قرار داشته و حجم قابل توجهی از ظرفیت سیاست خارجی آنها به این موضوعات اختصاص یافته است ...
پیوند تئوری و عمل در تدوین سیاست خارجی جرج دبلیو بوش
حوزه های تخصصی:
برای تامل و تدبر سنجیده تر درباره سیاست خارجی ایالات متحده امریکا ، درک بنیان های تئوریک و زیرساخت های معرفتی آن امری اجتناب ناپذیر است . از این رو در این مقاله نگارنده تلاش نموده است تا با ایجاد پیوند سازنده میان سطح انتزاع (اندیشه) و انضمام (عمل) ، سیاست خارجی ایالات متحده در دوران ریاست جمهوری جورج دبلیو بوش را نقد و بررسی کند . خوانندگان محترم این مقاله با تجزیه و تحلیل مباحث مطرح شده در آن به خوبی میتوانند تاثیر اندیشه را در ساحت عمل سیاست خارجی امریکا ردیابی کنند و از این رهگذر به نتایج مفیدی دست یابند...
نقش و تاثیر مخازن اندیشه (مراکز پژوهشی) در سیاستگذاری خارجی
حوزه های تخصصی:
تحولات شتابان نظام بین الملل در چند دهه اخیر فرایند تدوین و اجرای تصمیمات سیاست خارجی را به مقوله ای پیچیده و دشوار تبدیل کرده است . نخستین گام ، شناخت دقیق پدیدارها و مسائل متنوع جهانی و منطقه ای برای تدوین یک سیاست خارجی مناسب ، موثر و کارآمد است . این مساله اهمیت نقش نیروها و نهادهایی که وظیفه تامین پشتوانه های نظری و شناختی تصمیمات سیاست خارجی بر عهده آنان است را دو چندان کرده است . به همین دلیل امروزه در بسیاری از کشورها نقش نیروهای کارشناسی در تعیین سیاست خارجی بسیار خارجی بسیار برجسته و چشمگیر است...
ملاحظات مشترک جمهوری اسلامی ایران و روسیه پس از شکل گیری محور استراتژیک ترکیه و اسرائیل
حوزه های تخصصی:
پس از فروپاشی شوروی همکاریهای جمهوری اسلامی ایران و روسیه تحت تاثیر عوامل مختلف داخلی ، منطقه ای و بین المللی توسعه چشمگیری پیدا کرد . عمده ترین عامل این همکاریها ، منافع مشترک دو کشور در مناطق آسیای مرکزی دو قفقاز است ؛ پس از فروپاشی شوروی ، تلاش قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای برای نفوذ در این مناطق ، تهدید منافع مشترک ایران و روسیه را در پی داشت . در این زمینه میتوان به اقدامات ترکیه ، اسرائیل و ایالات متحده در آسیای مرکزی و قفقاز و همکاریهای آنان در این مناطق اشاره کرد ...
جایگاه نظارتی مجلس و اصول حاکم بر آن
پارلمان در یک نگاه
قوای قانونگذاری در سیر تطور و تحول خود فراز و نشیب های فراوانی را شاهد بوده اند . به موازات تغییرات تدریجی ولی بنیادین زندگی بشری ، کیفیت و کارکردهای این نهاد سیاسی نیز دستخوش تغییر گردیده است . با این همه این نهاد همچنان اهمیت و نقش اساسی خود را حفظ نموده است . کثرت و نیز تداوم حضور این نهاد در جوامع سیاسی گوناگون حکایت از بی بدیل بودن جایگاه آن دارد . در این مقاله نویسنده با اشاره به نقش پارلمان در عصر حاضر و تحولات تاریخی آن به ویژه در دموکراسیهای غربی کارکردهای آن را مورد بررسی قرار داده است ...
تحلیلی بر قانون بودجه سال 1385 کل کشور با تاکید بر تغییرات قانون نسبت به لایحه بودجه
حوزه های تخصصی:
لایحه بودجه 1385 کل کشور در تاریخ 25/10/1384 توسط رئیس جمهور به مجلس شورای اسلامی تقدیم شد و پس از حدود دو ماه بررسی مستمر نمایندگان و کمیسیون های تخصصی تصویب شد و بالاخره روز 28/12/1384 قانون بودجه 1385 کل کشور به دولت ابلاغ گردید . میزان استفاده از درآمد نفت ، تعیین میزان اعتبارات طرح های تملک داراییهای سرمایه ای (عمرانی) ، اولویت بندی طرح های عمرانی ، سیاستگذاری جهت ساماندهی حمل و نقل عمومی به طور عام و اعتبار مورد نیاز برای واردات بنزین به طور خاص و حمایت از اقشار آسیب پذیر از جمله بازنشستگان و روستائیان از جمله مباحث مهمی بودند که ...
یک نقد و یک پاسخ درباره کتاب : خصوصی سازی مردمی ؛ کارایی همراه با عدالت
حوزه های تخصصی:
بحث خصوصی سازی مردمی که گاهی از آن با عنوان توزیع کوپن سهام هم یاد شده است از ابتدای مجلس هفتم توسط برخی از اقتصاددانان مطرح شد و مطالعاتی حول آن در مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی نیز به عمل آمد که نتایج آن نیز به صورت کتاب انتشار یافت . مع ذلک این ایده که هدف توزیع ثروت و خصوصی سازی را دنبال میکرد با واکنش های متفاوتی روبه رو شد . برخی آن را تجربه شکست خورده کشورهای بلوک شرق میدانستند و برخی نیز آن را غیر ممکن تلقی میکردند . در هر حال مرکز پژوهش ها ضمن استقبال از نقدهای مختلف در این حوزه اعتقاد دارد که نقدهای جدی میتواند در شفاف سازی و تبیین ابعاد مختلف آن کمک کند...