مطالب مرتبط با کلیدواژه
۱.
۲.
۳.
۴.
۵.
۶.
۷.
۸.
۹.
۱۰.
۱۱.
۱۳.
۱۴.
۱۵.
۱۶.
۱۷.
۱۸.
۱۹.
۲۰.
روابط خارجی
حوزه های تخصصی:
این تحقیق منجر به کشف دلایل تغییر کدهای ژئوپلیتیکی هند از رویکرد غیرمتعهد به رویکرد برتری جویی و تسلط نه تنها در سطح منطقه ای بلکه در سطح جهانی می پردازد. با چند قطبی شدن جهان، نظام غیرمتعهدها به عنوان میراث نهرو از میان رفت. هم اکنون هند به عنوان یکی از این قطب ها ظهور یافته است. تهدیدات و فشارهای مداوم توسط همسایگان کوچک و بزرگ این کشور را مجبور کرده است که کد ژئوپلیتیکی خود را به نظامی بازدارنده تغییر بدهد و این احتمالا به تصدیق این نکته خواهد پرداخت که هند از قدرتی منطقه ای به قدرتی فرامنطقه ای تبدیل شده است
تأثیر نظم ژئوپلیتیکی اسلام بر سیاست خارجی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
نظم ژئوپلیتیکی جهان اسلام که مبتنی بر وحدت و یگانگی امت اسلامی است، بهطور اصولی متفاوت با نظم جغرافیایی موجود است و بر اساس نظم سنتی وستفالیایی بنا شده است. به نظر میرسد ناسازگاری اصولی نظم عقیدتی اسلام با نظم وستفالیایی در ابعاد زیر قابل بررسی است: - اسلام به مرزهای عقیدتی و نادیده انگاشتن اصل انشعاب ملی و نفی دولت ملی تأکید میورزد؛ - اختلاف در منشأ قوانین سامان بخش و تنظیم کننده مناسبات بین اقوام و گروهبندیهای انسانی است؛ - نظم جهانی اسلام به دنبال کنار گذاشن تفرقهها و گوناگونیهای جغرافیایی، قومی، فرهنگی، نژادی و مانند به منظور دست یافتن به نوعی وحدت و در پناه آن ایجاد یک قدرت سوم در چارچوب موازنه قواست؛ - جهان گرایی با رویکرد دنیای سوم که گستره آن سرزمین و مردمان آسیا و آفریقا است؛ اهداف مذکور جهتگیری سیاست خارجی ویژهای را طلب میکند و جمهوری اسلامی ایران در شرایط کنونی به رغم چالشهای اساسی با نظم جهانی حاکم دستگاه دیپلماسی آن به دنبال تحقق و عملی ساختن مؤلفههای مذکور در عرصه بینالمللی است.
تحلیل تاریخی - ژئوپلیتیکی روابط ایران و مصر از جنگ جهانی دوم تا انقلاب اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
بررسی و تحلیل تاریخی روابط میان کشورها در حوزه روابط بین الملل از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این گونه مطالعات با شیوه های مختلف و از نگاه های گوناگون به بررسی روابط سیاسی میان کشورها و شناسایی عوامل نقش آفرین در روابط آنها می پردازد. پژوهش های تاریخی ـ ژئوپلیتیکی نیز یکی از شیوه های بررسی و تحلیل روابط میان کشورها و شناخت منطق تصمیم گیری حکومت ها به ویژه در عرصه سیاست خارجی است. ایران و مصر دو قدرت منطقه ای در خاورمیانه محسوب می شوند. اهمیت دو کشور به دلیل جایگاه منحصر به فرد ژئوپلیتیکی و نقش بی بدیل ایران در خلیج فارس، آسیای میانه و قفقاز و نقش بی بدیل مصر در جهان عرب و شمال افریقاست. اما روابط ایران و مصر در قرن بیستم به دلیل تاثیر مسائل موجود در سطح جهانی، منطقه ای و داخلی بر روابط دو کشور، از فراز و نشیب های زیادی برخوردار بوده است. تحقیق حاضر با ارائه یک تحلیل تاریخی ـ ژئوپلیتیکی از روابط دو کشور در مقطع زمانی جنگ جهانی دوم تا انقلاب اسلامی ایران نشان می دهد که ماهیت نظام های سیاسی دو کشور، عامل مؤثر بر روابط آن دو در سطح محلی بوده است. مسائل منطقه ای و رقابت سیاسی هم از عوامل اثرگذار بر روابط آن دو کشور در سطح منطقه ای به شمار می رود. هم چنین ساختار نظام بین المللی نیز یکی از عامل های روابط ایران و مصر در سطح بین المللی بوده و این سه عامل در تعامل با هم تعیین کننده نوع روابط دو کشور بوده است.
روابط خارجی ایران دوره نادرشاه افشار در خلیج فارس(مقاله علمی وزارت علوم)
هند یکی از بزرگترین شریکان تجاری ایران در دوره صفویه به شمار می رفت و حجم عظیمی از کالاهای بومی و غیربومی میان دو کشور مبادله می شد. بسیاری از بازرگانان و عناصر فعال دو کشور در بنادر، شهرها و مراکز تجاری یکدیگر مستقر شده و چرخه عظیمی از داد و ستد را به وجود آورده بودند. از این رو، با توجه به جایگاه مهمی که هندوستان در اقتصاد ایران داشت، بررسی چند و چون روابط تجاری دو کشور در این دوره، از اهمیت بسیاری برخوردار است.از آنجا که روابط بازرگانی میان دو ملت، تا حدی متاثر از شیوه تعامل سیاسی کشورهایشان است و از سوی دیگر، بخش مهمی از توسعه تجارت به زیرساخت های اقتصادی بازمی گردد، این مقاله می کوشد در بازشناسی روابط سیاسی دو کشور، به بازتاب کارکرد بنادر، راه ها، حمل و نقل و نقش اقوام و اقشار فعال در چرخه تجاری دو کشور بپردازد. این نوشته در بخشی دیگر، به ابعادی از بازرگانی دو کشور، مانند چگونگی کالاهای مبادله شده، حجم صادرات و واردات و ارزش آنها، وضعیت پولی و موازنه بازرگانی و اینکه چه علل و عواملی در توازن تجاری ایران و هند مؤثر بوده اند پرداخته است.
قرارداد رویتر ؛ درون مایه های یک تصمیم(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
اندیشه تاریخی عنصر اصلی تاریخ نویسی جدید است. تحول تاریخی نیز نگرش ها را نسبت به گذشته تغییر می دهد و مسائل تاریخی جدیدی را مطرح می کند. در پی پاسخ به این پرسش که میان ماهیت و شیوه تصمیم گیری در روابط خارجی ایران دوره ناصری چه ناهمانندی هایی وجود داشته و چرا چنان بوده است، نگارنده با توجه به قرارداد رویتر کوشیده است با پذیرش دو فرضیه، پاسخی فراهم آورد که گمان می رود کمتر به آن پرداخته شده است. روابط خارجی ایران عصر ناصری، از یک سو بر نفوذپذیری و رخنه پذیری مبتنی بوده و از دیگر سو، تصمیم های دیگران را می پذیرفته، زیرا محیط بین المللی یک سویه تصمیم گیرنده بوده است. نگارنده بدون پرداختن به روند تاریخی انعقاد معاهده رویتر و بدون در نظر گرفتن محتوای آن، کوشش کرده است با بهره گیری از مدل تصمیم گیری جیمز روزنا، به شناخت ضرورت هایی بپردازد که نخبگان عصر قاجار را وادار کرده است به کاری دست زنند که سبب مسخره و نفرین کردن آنها شده است. پنج مؤلفه شخصیت تصمیم گیرنده، نقش و اختیارات تصمیم گیرنده، ساختار درونی دولت و دستگاه های حاکم، درون مایه های رفتاری و ارزش های سیاسی و اجتماعی و نظام بین المللی در این تحلیل به کار خواهند رفت.
سیاست خارجی بریتانیا در روزگار حکمرانی محمدشاه قاجار(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
عصر قاجار یکی از دوره های کامیابی دولت های بزرگ استعمارگر در ایران بوده است. جداسازی بخش هایی از ایران از طریق تجاوز نظامی یا کمک به تجزیه طلبان در دستور کار دولت هایی چون روسیه و انگلستان قرار داشت. از اواخر دهه 1820 میلادی، برای زمامداران انگلیسی هند، ایجاد حریم امنیتی در مرزهای شرقی ایران ضروری شد و آنها برای ایجاد اختلاف میان اتباع شرقی دولت ایران و حکومت مرکزی بسیار کوشیدند. هدف این نوشتار بررسی مناسبات نابرابر ایران و انگلستان در دوران زمامداری سومین پادشاه قاجار است. دورانی که اگرچه مسئله هرات بارزترین وجه آن به نظر می آید، پیامدهای ناشی از برخورد خشونت بار بریتانیا با ایران؛ یعنی ایجاد آشوب و تزلزل سیاسی نیز کم نبود و از هر جهت می توان آنها را بررسی کرد.
بررسی تاریخ روابط خارجی ایران و قاره آفریقا(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
روابط خارجی ایران با کشورهای افریقایی، پیشینه خوبی دارد، این پیشینه را می توان در زمان هخامنشیان و در مصر ردیابی کرد. موج دوم روابط ایران با افریقا، بیشتر به شرق این قاره و به ویژه مهاجرت شیرازی ها به این منطقه برمی گردد. شیرازی ها کیلوا را به مرکز حکومت خود تبدیل کردند و جزیره زنگبار و شهرهای دیگر را گسترش دادند و حکومت هایی نیز در کومور و موزامبیک ایجاد کردند. در دوره قاجار نیز روابط از طریق کنسولگری ایران در مصر ادامه داشت. در دوره پهلوی و به ویژه پس از استقلال کشورهای افریقایی قرار شد تا با ایجاد سفارت خانه در برخی از کشورها روابط خارجی با این قاره برقرار شود اما این روابط به دلیل مسائل ایدئولوژیک و روابط شخصی پهلوی دوم گسترش نیافت. در این زمان ایران فقط در نُه کشور از این قاره نمایندگی سیاسی داشت و روابط رژیم پهلوی با افریقای جنوبی به دلیل ویژگی های خاص این کشور، گسترده بود. در این مقاله روابط تاریخی ایران و کشورهای افریقایی بررسی می شود.
بازشناسی روابط خارجی ایران در دوره استبداد صغیر(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
دوران استبداد صغیر به دورانی گفته می شود که در فاصله 23 جمادیت الاول 1326 تا 27 جمادی الثانی 1327 بار دیگر استبداد بر نظام سیاسی ایران حاکم شد در این مقاله،به نقش کشورهای روسیه ،انگلیس ،آلمان ،فرانسه و عثمانی در تحولات مشروطه خواهی ایرانیان با تکیه بر تحلیلهای روزنامه حبل المتین اشاره می شود .
مناسبات ایران و فرانسه در دوره ریاست جمهوری ژنرال دوگل(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
در دوره زمامداری دوگل روابط ایران و فرانسه به علل سیاسی، اقتصادی ، فرهنگی مسایل منطقه ای و نیز موضوعات بین الملل گسترش یافت و به سفر دوگل به ایران در سال 1963 انجامید.سیاست مستقل ملی و فرانسه و افزایش اهمیت خاورمیانه برای فرانسه از دلایل دیگر این گسترش مناسبات به شمار می رود.
روابط خارجی ایران در دوران شاهرخ تیموری(مقاله علمی وزارت علوم)
در این مقاله پس از ذکر مقدمه ای کوتاه درباره شد روابط خارجی ایران در دوران شاهرخ تیموری ، به بررسی روابط ایران در این دوره با سرزمینهای مغولستان ،چین، هند ، مصر ، عثمانی و گرجستان پرداخته شده است.
نکاتی درباره سفیران دولتهای اروپایی در دربار صفوی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
سفرائی که در دوره صفویه از سوی دولتهای اروپایی به ایران آمدند، افراد کاروانی بودند که اصول و قواعد دیپلماتیک را به خوبی می دانستند. گزارشهای سفرا، دولتهای اروپایی را در تصمیم گیریهایشان برای سیاستهای نوین استعمار در شرق و ایران یاری دادند
مجلس شورای اسلامی و روابط خارجی(مقاله علمی وزارت علوم)
قوه مقننه در قانون اساسی ایران بر سه رکن استوار شده است: مجلس، شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام. مجلس شورای اسلامی دو کارویژه بنیادین دارد: قانون گذاری و نظارت بر ساختار قدرت. هنگامی که از چیستی و چگونگی ایفای نقش مجلس در روابط خارجی ایران سخن به میان می آید، از یک سو، باید میان دو مقوله سیاست خارجی و روابط خارجی قائل به تفکیک شد؛ از دیگر سو، می توان سویه های سه گانه تصمیم را به تصمیم سازی، تصمیم گیری و تصمیم پذیری تفکیک نمود. به طور کلی به نظر می رسد جمهوری اسلامی ایران در محیط بین المللی، از یک سو صاحب روابط خارجی و نه سیاست خارجی است و از سوی دیگر، بیشتر به پذیرش تصمیم سازی ها و تصمیم گیری های دیگران می پردازد و خود کمتر قادر به پردازش حالت فعالانه و تهاجمی در عرصه مناسبات خارجی است.همین ویژگی عمومی در نظام حقوق اساسی ایران نیز سبب ساز پیدایش نقش های منفعلانه، غیرتهاجمی، پذیرنده، بی کارکرد و نابرابر برای مجلس در عرصه روابط خارجی شده است. مجلس شورای اسلامی به دلیل ماهیت پیچیده روابط خارجی که با مولفه های امنیتی گره خورده است، نتوانسته از نقش عامه گرایانه خود عدول کند و با تاثیرگذاری خاص گرایانه، نقش موثری در عرصه تصمیم گیری در وابط خارجی کسب کند. مجلس شورای اسلامی در اساس نقش نفوذپذیر و تصمیم پذیر یافته و به توجیه، تایید، تصویب، تاخیرو تسریع تصمیم دیگر نهادها می پردازد.
عراق در مسیر دموکراسی
حوزه های تخصصی:
ملت و سرزمین عراق در آغاز قرن 20 با موضوع حاکمیت ملی روبهرو شد و پس از آن با پیآمدهای آن روبهرو گشت. قیمومت، استقلال، کودتا، همگرایی و پان عربیسم مهمترین مؤلفههایی بودهاند که بر تاریخ این کشور طی قرن بیستم اثر گذاشتند. در کنار این مؤلفهها، عراق در روابط با همسایگان خویش نیز دچار فراز و نشیبهایی بوده است. پدیداری دو جنگ و تجاوز به ایران و سپس کویت دستاورد دولت بعثی عراق است. ناهماهنگیهای عراق با خواستههای ملت خویش طی قرن گذشته و عدم هماهنگی این کشور با هنجارهای جامعه بینالمللی سبب شدند تا در نهایت رژیم بعثی عراق با حمله نیروهای ائتلاف به رهبری آمریکا در مارس 2003 فرو ریزد و کورسویی برای دموکراسی در این کشور پدید آید. مقاله پیش روی نیز در همین راستا به بررسی موضوع آینده عراق، دموکراسی در این کشور، قانون اساسی عراق، نظام سیاسی، اداری، اجتماعی و اقتصادی عراق و همچنین به موضوع مهم فدرالیزم در این کشور میپردازد. این پژوهش تلاش دارد تا یک بررسی و ارزیابی تحلیلی از اکنون و آینده سیاسی عراق ارایه دهد.
سازمان همکاری شانگهای و آینده نقش جمهوری اسلامی ایران
حوزه های تخصصی:
موضوع نوشتار پیش روی ، سازمان همکاری شانگهای و آینده نقش جمهوری اسلامی ایران است . در دیباچه با اشاره به شکل گیری سازمان همکاری شانگهای در سال 1996 به گسترش این سازمان تا برهه کنونی اشاره می شود . روسیه و چین به عنوان دو قدرت بزرگ معاصر ، این سازمان را با هدف مبارزه با تروریسم و گسترش روابط اقتصادی با آسیای مرکزی تاسیس می کردند و در اعلامیه سن پترزبورگ بر هدف خود مبنی بر گسترش سازمان شانگهای تاکید کردند . ساختار سازمان مرکب از هفت بخش است که پنج بخش آن موقتی و دو بخش دائم هستند ...
تقابل آرمان گرایی درونی و واقع گرایی بیرونی در سیاست خارجی ایران در پرتو تحولات جدید(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
به نظر میرسد سیاست خارجی ایران همواره متاثر از آرمان گرایی در محیط داخلی و واقع گرایی در محیط خارجی بوده است . در حالی محیط داخلی و تحولات سیاسی آن به دلایل تاریخی و فرهنگی ؛ آرمان گرایی و بلند پروازی و تبدیل شدن به قدرت برتر را به عنوان نقش اصلی سیاست خارجی تعریف کردهاند ، محیط خارجی و تحولات آن مانعی در برابر این بلند پرواری بوده است . با توجه به افزایش اهمیت متغیرهای خارجی در دوران جهانی شدن و نیز پس از یازدهم سپتامبر ، به نظر میرسد این تقابل بار دیگر خود را نشان داده است ...
مشکلات خاورمیانهای آمریکا و برقراری ارتباط غیررسمی با ج.ا. ایران در سال های 65-1363(مقاله علمی وزارت علوم)
بررسی روابط ایالات متحده آمریکا با جمهوری اسلامی ایران در سال های 65-1363 از موضوعاتی است که از اهمیت مضاعف برخوردار است. در این مقطع زمانی، علی رغم اعمال تحریم های سیاسی و اقتصادی ایالات متحده علیه ایران، این کشور تلاشی غیررسمی برای برقراری ارتباط با ایران را در نظر می گیرد. دلیل این اقدام ایالات متحده در این نوشتار بررسی می شود . ... .. .. .. .. .. .. .. ... ... .. .. .. .. .. .. .. .. .. ... . . .. . .. .. .. .. . .. .. . . . . . . . .
سازوکار های دگرگونی در روابط ژاپن با جمهوری اسلامی ایران
حوزه های تخصصی:
اصل اساسی روابط خارجی ژاپن با همه کشورهای جهان، جدایی مسایل سیاسی از ملاحظات اقتصادی بود. اما تغییر در ماهیت و ساختار قدرت در نظام بین الملل، موجب شده این کشور با تجدید نظر در آن، مبنای روابط اقتصادی خود با کشورهای مختلف را بر پایه مناسبات سیاسی بنا نهد. ژاپنی ها امروز برای تامین منافع بلند مدت خود، همراهی با روند جهانی حمایت از الگوها و ارزش های جهانی شده غربی را ضرورتی انکارناپذیر یافته اند. هراس از بر هم خوردن روابط استراتژیک این کشور با ایالات متحده را، می توان یکی از مهم ترین عوامل تغییر رویکرد ژاپن نسبت به ایران دانست.
بررسی سیر تحوّل روابط خارجی چین و آفریقا
حوزه های تخصصی:
مطالعات باستان شناسان حکایت از مراودات چین و آفریقا بیش از سه هزاره دارد. این روابط از قرن ششم میلادی به بعد رنگ تجاری به خود گرفت و بیشتر به شرق و شمال این قاره معطوف شد. در دوران استعمار و حضور پرتغالی ها در شرق این قاره، مناسبات چین و آفریقا کاهش یافت. پس از انقلاب کمونیستی در چین و هم زمان با استقلال کشورهای این قاره، حضور چین با توجه به ایدئولوژی کمونیستی در این قاره پررنگ شد. چین کشورهای آفریقایی را نیروی مهمی در صحنة سیاست بین المللی می شناخت و به همین منظور در پی تقویت همکاری و اتحاد خود با کشورهای آفریقایی در ابعاد مختلف اقتصادی، سیاسی و فرهنگی بود؛ به گونه ای که می توان پیدایش روابط سیاسی چین و کشورهای آفریقایی را نتیجة اقدامات اولیة چین و نه کشورهای آفریقایی دانست. هدف اولیة این کشور شناسایی دیپلماتیک از سوی کشورهای آفریقایی بود که با برگزاری کنفرانس آسیا – آفریقا و همچنین کمک های مالی به بعضی از کشورها موفق به این شناسایی شد؛ به گونه ای که از قبل این دیپلماسی توانست به عضویت دائم شورای امنیت درآید، جانشین چین تایپه شود و پس از آن هم به بازیگر مهم بین المللی تبدیل گردد. چین که زمانی با اهداف ایدئولوژیک وارد این قاره شده بود، در دهة1980م با تغییر این سیاست، رویکرد اقتصادی را پیشة خود ساخت؛ هرچند که در این راه با موانع و مشکلاتی نیز روبه رو شد. این مقاله درصدد است روابط چین و قارة آفریقا را در دوره های مختلف تاریخی به همراه تغییرات به وجود آمده در هر دوره به همراه ابزارهای گسترش روابط ازجمله کنفرانس ها و نشست های مشترک را مطالعه و تأثیرات آن را بر گسترش روابط بررسی کند. در پایان نیز واکنش های مثبت و منفی کشورهای آفریقایی و غربی نسبت به حضور چین در این قاره آمده است.
بررسی چالش های ساختاری در روابط مصر و ایران
حوزه های تخصصی:
ایران و مصر به عنوان دو کشور تاثیرگذار و مهم در منطقه خاورمیانه از گذشته های دور با همدیگر مراوده داشته و در ایجاد صلح و ثبات در جهان اسلام نقش حیاتی ایفا کرده اند، البته مناسبات کشور بعد از وقوع انقلاب اسلامی به تیرگی کامل انجامید. در طول دهه های اخیر نیز شاهد افت و خیزهای بسیاری در مناسبات فی مابین بوده ایم.پرسش عمده ای که در این نوشتار مطرح شده آن است که چه عواملی تاریخی و ساختاری در روابط ایران و مصر وجود دارد که موجبات تقابل دو کشور را فراهم کرده و نتوانسته اند روابط کامل دیپلماتیک را برقرار کنند؟در این پژوهش سعی شده که موانع و مشکلات ساختاری در روابط ایران و مصر از منظر رویکردهای امنیتی و متضاد دو کشور نسبت به مسائل منطقه و تاثیرپذیری از روابط قدرتهای خارجی بررسی و تبیین گردد.به رغم تنش های موجود در روابط دو کشور (به دلیل مشکلات ساختاری و تاثیرپذیری از قدرت های خارجی) تلاش شده است که امکانات و ظرفیت های موجود همکاریهای فیمابین در سطوح مختلف ترسیم و دورنمای روابط نیز تبیین گردد.