۱.
کتاب درسی از ابزارهای مهم آموزش به شمار می رود. بنابراین در خصوص چگونگی طراحی و تدوین و نشر آن لازم است نهایت دقت صورت گیرد. آثاری درباره چگونگی طراحی و تألیف کتاب درسی منتشر شده است که یکی از این آثار کتاب پژوهش و نگارش کتاب درسی است که می تواند مورد استفاده محققان و مؤلفان و دست اندرکاران تألیف کتب درسی قرار گیرد. در این مقاله با استفاده از روش پژوهش کاوشگری فلسفی انتقادی به نقد این کتاب پرداخته شده است. اهمیت این کتاب در انعکاس طیف گسترده ای از پژوهش های کتاب درسی در جهان، پژوهش محور بودن آن و پرداختن به مباحث اساسی از جمله تأثیرات ارزشی و تأثیرات گوناگون کتاب درسی است. از مزایای این کتاب می توان به استفاده از ابزارهای مختلف برای فهم بیشتر مطالب مانند نمودار و جدول و مناسب بودن نوع حروف و اندازه آنها اشاره کرد. کاستی های آن نیز شامل نارسایی در نظم منطقی مطالب و عدم تشریح و توضیح کافی برخی مفاهیم، عدم استفاده از طراحی مناسب و تضاد رنگ ها و حاشیه نامناسب و عدم جذابیت است.
۲.
هدف پژوهش حاضر، نقد کتاب «برنامه درسی در دوره متوسطه» است. لذا از ترکیبی از روشهای مرور انتقادی کتاب، کاوشگری فلسفی انتقادی و نقادی آموزشی استفاده شد. موردمطالعه کتاب مذکور، تألیف فرج الهی و طالبی است که توسط انتشارات دانشگاه پیام نور در سال 1393 منتشر شد. ابزار نقد اثر مذکور چک لیست نقد کتب درسی دانشگاهی شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی است. برای تحلیل اطلاعات نیز از تحلیل محتوای کیفی استفاده شد. براساس یافته ها، نقاط قوت کتاب شامل جامعیت صوری، حروف نگاری، کیفیت چاپ و صحافی، سازواری با مبانی و اصول دینی و اسلامی، بکارگیری ابزارهای علمی و معادل سازی و کاربرد اصطلاحات تخصصی است. کاستی های اثر نیز عبارتند از: طرح جلد نامناسب، نیاز به ویراستاری علمی و ادبی، نظم و انسجام کلی و درون فصلی نامناسب، ابهام در منابع، نداشتن تحلیل علمی، نداشتن نوآوری و جدید نبودن محتوا، سازوار نبودن محتوای اثر با مبانی و پیش فرض های حوزه معرفتی «برنامه درسی» و عدم پوشش سرفصل های مصوّب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری.
۳.
هدف از این پژوهش نقد کتاب «الگوهای آموزشی در تربیت بدنی» اثر مایکل دبلیو. متسلر، ترجمه دکتر رضوان رضوانی اصل و همکاران خواهد بود. روش پژوهش کاوشگری فلسفی انتقادی و جامعه تحقیق محتوا و ساختار کتاب خواهد بود. پرسشنامه «نقد کتب ملی» به عنوان ابزار و چارچوب نقد استفاده خواهد شد. کتاب دارای 693 صفحه، دو بخش و پانزده فصل است. یافته های نقد از دو بعد توصیف و تفسیر شکلی و محتوایی اثر ارائه خواهد شد. امتیازات شکلی شامل: صفحه آرایی، ویرایش ادبی، شناسه کامل، کیفیت خوب چاپ. برخی از امتیازات محتوایی شامل: چینش مطالب در قالب بخش ها و فصل ها؛ تطابق محتوای با سر فصل های برخی از دروس دانشگاهی، بسط ایده جامع در طراحی و اجرا درس تربیت بدنی؛ کاستی های شکلی شامل: جذابیت کم روی جلد، شمار زیاد صفحات کتاب. کاستی های محتوایی شامل: تکراری بودن مطالب، بی توجهی نسبی به اشاره به نظریه های علمی موجود، اشاره نکردن به الگوهای آموزشی تلفیقی، مشکل تدریس کتاب در طول یک ترم برای یک درس دو واحدی، معادل سازی متوسط و ضعیف اصطلاحات تخصصی، عدم اطمینان به ترجمه کتاب. با توجه به وجود کتاب های راهنمای معلم توصیه این کتاب به معلمان تربیت بدنی ایرانی شایسته نیست.
۴.
پژوهش حاضر با هدف بررسی پدیدارشناسانه موانع کارآفرینی علوم انسانی در دانشگاه انجام گرفت. روش تحقیق کیفی با رویکرد پدیدارشناسانه بود. جامعه پژوهش را متخصصان موضوعی در حوزه علوم انسانی تشکیل دادند. روش نمونه گیری هدفمند متجانس بود که با 12 نفر به حد اشباع نظری داده ها رسید. از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته اطلاعات گردآوری شد. اعتبار اطلاعات گردآوری شده از معیار ارزیابی لینکن و گوبا (1985) و روش دنزین (1978) و پاتون (1999) تائید شد. تجزیه وتحلیل داده ها استقرایی و با استفاده از روش هفت مرحله ای کولایزی (1978) انجام گرفت. یافته ها نشان داد این موانع در 4 دسته جای گرفت. در بعد اشتغال زایی دو دیدگاه کاملاً متمایز، مخالف و موافق کسب وکار علوم انسانی قابل احصا بود. در مضمون اقبال اجتماعی فروکاست منزلت اجتماعی، تقلیل گرایی کاربردی، فضاسازی فرهنگی، تزلزل در گفتمان علوم انسانی، آگاهی و دانش اجتماعی ناصواب در دانشگاه، و در مضمون زیرساخت های توسعه ای این علوم، رشد عینی، وارونگی جنسیتی، قابلیت کارکردی، رقمی شدن، تعارضات معطوف به قدرت و در مضمون رشد علوم انسانی، فقدان مسئله، قابلیت پژوهش های علوم انسانی، کارآفرینی علوم انسانی، قابلیت های بین المللی شدن این علوم و زایش علوم میان رشته ای جای گرفت.
۵.
کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی همواره تلاش دارند تا بهترین و مناسب ترین پاسخ را برای پرسش ها و نیازهای مراجعان خود فراهم کنند. با توجه به افزایش روزافزون و تنوع فراوان منابع اطلاعاتی، هر کتابخانه ای توان و امکان تهیه و دسترس پذیر ساختن آنها را ندارد. نرگس نشاط همکاری میان کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی را راه حلی برای توسعه دسترس پذیری کتابخانه به انواع منابع اطلاعاتی جهت رفع نیازهای مراجعان آنها می داند و در قالب کتاب «نظام های همکاری در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی» به این موضوع پرداخته است. این کتاب که می تواند به عنوان یک منبع آموزشی برای دانشجویان رشته علم اطلاعات و دانش شناسی و یک منبع کاربردی برای متخصصان و حرفه مندان این علم قلمداد شود، به شیوه توصیفی- تحلیلی مورد بررسی انتقادی قرار گرفت. در این مقاله پس از معرفی کتاب مورد بحث، نویسنده و ناشر آن، ساختار کتاب مورد اشاره قرار گرفته و سپس به نقد شکلی و محتوایی اثر پرداخته شده است. اثر حاضر یک کتاب تخصصی در موضوع همکاری های بین کتابخانه ای و مراکز اطلاع رسانی و دارای سطح علمی مناسب است. از مهمترین کاستی های کتاب ضعف در جنبه های کاربردی کتاب، عمومی بودن برخی مطالب و کهنه بودن منابع آن است.
۶.
مدیریت آموزشی به معنی عام، برنامه ریزی، سازمان دهی، هدایت، هماهنگی، نظارت و ارزشیابی فرآیند آموزش در نظر گرفته می شود، اما به معنای خاص مدیریت آموزشی، راهنمایی، مددکاری و ایجاد محیط مناسب برای فعالیت آموزشی می باشد. به عبارتی مدیریت آموزشی، فرایند هماهنگ کردن استعدادهای آدمی و بهره گیری از شرایط محیطی برای اهداف آموزشی است. هدف این مقاله نقد کتاب «متون زبان انگلیسی در مدیریت آموزشی» است. این کتاب به دانشجویان کمک می کند که با واژه های تخصصی حوزه مدیریت آموزشی آشنا شده به نحوی که بتوانند از پژوهش ها و مطالعات انجام شده این حوزه در سایر نقاط جهان مطلع گردند، بررسی ها نشان داد که اثر حاضر علاوه بر علمی بودن، از ویژگی های درسی و آموزشی لازم تا حد زیادی برخوردار هست، البته معدود کاستی هایی نیز در این کتاب وجود دارد. پیشنهاداتی برای ارتقا کیفی اثر ارائه شده است که مهمترین آن استفاده از متون به روزی که دارای جملات طولانی و پیچیده کمتری هستند و همچنین ارائه یک بخش تحت عنوان «مطالعه بیشتر» در انتهای هر واحد درسی یا در انتهای کتاب تا چنانچه دانشجویان نیاز به مطالعه بیشتر در خصوص مباحث موردبحث داشتند، به آن ها مراجعه نمایند، است.
۷.
دوره های باز برخط انبوه (موک) یکی از پدیده های نوین تلفیق فناوری در آموزش است. کتاب «موک ها طراحی، کاربرد و مدل های کسب وکار» که به فارسی برگردانده شده است، منبعی برای محققان این حوزه است. این اثر 156 صفحه ای درصدد معرفی موک ها، الگوهای طراحی، استفاده و مدل های کسب وکار برآمده است. برای نقد کتاب مذکور، از چهارچوب معرفی شده در «پرسشنامه نقد و بررسی کتب علوم انسانی» و «شاخص های ارزیابی و نقد کتب دانشگاهی» بهره گرفته شد. ابتدا با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی پیشینه موک ها و تحقیقات آن مورد بررسی قرار گرفت و سپس با استفاده از روش پژوهش ارزشیابی، اثر ارزشیابی و نقد شد. براساس شاخص های محتوایی، روشی، زبانی، ساختاری، شکل ظاهری و ابتدایی- انتهایی، اثر در حد متوسط ارزشیابی شد. از منظر آموزشی اثر به عنوان یک منبع تکمیلی برای برخی دروس معرفی شد. مهم ترین نقطه قوت کتاب، کاربردی بودن و قابل فهم بودن آن است؛ و مهم ترین نقطه ضعف آن عدم انسجام مطالب و عدم تناسب محتوا با عنوان و فقر مبانی نظری بود. ترجمه سلیس و روان و مطابقت با محتوای اصلی از مهم ترین نقاط قوت ترجمه بود و نیاز به توضیحات مترجم در زیرنویس ها و ارائه کامل سرواژه ها در زیرنویس ها از نقاط ضعف ترجمه بود.
۸.
هدف پژوهش حاضر بررسی و نقد کتاب پروژه های چندرسانه ای بود. لذا روش تحلیلی - اسنادی مورد استفاده قرار گرفت. کتاب مورد مطالعه، تألیف کارن اس. ایورس و آن ای. بارون در سال 2010 با ترجمه ی خدیجه علی آبادی و اسماعیل اصلانی در سال 1395 بوده که از سوی انتشارات بوی کاغذ منتشر شده است. این مقاله با بکارگیری روش تحلیل اسناد و بازبینی و روشن سازی دامنه ی محاسن و کاستی های کتاب گردآمده است و آشکار می سازد که متن آن علی رغم همخوانی قابل قبول با متن اصلی، رسایی و روان بودن و برخورداری از واژگان تخصصی پسندیده، کاستی هایی دارد؛ از جمله عدم طراحی راهبرد یاددهی-یادگیری و تحلیل هوش های چندگانه طی فرآیند از ایده تا ارزشیابی، عدم ارائه راهکارهای عملیاتی و دقیق برای پیاده سازی راهبرد یادگیری مشارکتی (تشریک مساعی)، عدم توجه به جزئیات گام ها و فعالیت های هر یک از مدل پیشنهادی، عدم توجه تفکیک مفهومی فلوچارت با ساختار محتوا و عدم انتخاب برخی تیترهای مناسب با توجه به محتوا بودند. سودمندی کتاب حاضر به عنوان یک راهنمای تدریس برای راهبرد یادگیری مبتنی بر پروژه های چندرسانه ای مشارکتی به عنوان یک منبع آموزشی در دروس تولید محتوای الکترونیکی در دوره ی کارشناسی و حتی در درس درس افزارهای کارشناسی ارشد بالا است. ازاین رو پیشنهاد می شود نویسندگان با برطرف سازی برخی اشکال های صوری، ساختاری و محتوایی آن را بهبود دهند.
۹.
هدف این مقاله ارزش یابی، نقد و تحلیل کتابی در حوزه تدریس است. در ارزش یابی کتاب از روش تحلیلی استفاده شده است. نمونه بررسی شده کتاب مهارت های آموزشی و پرورشی( روش ها و فنون تدریس) جلد اول، تالیف حسن شعبانی است. کتاب مورد مطالعه براساس شاخص های ظاهری و محتوایی فرم نقد کتب درسی دانشگاهی، شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی مورد بررسی قرار گرفته است. براساس یافته های تحقیق، این کتاب با داشتن امتیازات و نکات مثبتی چون بیان مقدمه و اهداف در ابتدای هر فصل؛ استفاده از جداول و نمودارها؛ ارائه مدل مفهومی در ابتدای هر بخش؛ سلیس و قابل فهم بودن اثر؛ مرتبط بودن عنوان کتاب با نیازهای حرفه ای دانشجومعلمان؛ و همچنین کاستی ها و نقاط ضعفی نظیر: فاقد الگوی آموزشی اقناع کننده؛ عدم برخورداری از یافته های علمی جدید، عدم تناسب در ارائه مطالب؛ عدم طرح سئوال های مبتنی بر ایجاد انگیزه و تفکر انتقادی، تکرار مخل برخی از مباحث کتاب با سایر دروس وابسته و کاستی هایی در نحوه استناددهی، عدم استفاده از منابع جدید، تنظیم چکیده، حجم و طرح جلد نامناسب کتاب است.
۱۰.
هدف از نگارش این مقاله، نقد تحلیلی کتاب «اخلاق حرفه ای در کتابداری و اطلاع رسانی» تألیف قراملکی، درخشانی و رضائی شریف آبادی (1390) از انتشارات سمت است. تلاش شده تا با نگاهی نظری به کتاب، فراتر از افق آن حرکت شود و از نقد مصادیق به نقد مفاهیم گذر گردد. برای رسیدن به هدف از روش تحلیل مفهومی استفاده شده است. در ابتدا تلاش شده تا با ارائه یک کتابشناسی تحلیلی از آثار حول و حوش این اثر، جایگاه این کتاب مشخص شود. سپس نقدی شکلی از مقدماتی ترین موارد تا امور انتزاعی تر کتاب ارائه شده است. بعد، در پنج محور اصلی به نقد محتوایی کتاب پرداخته شده و در نهایت رهنمودهایی عملی برای تقویت کتاب ارائه گردیده است. محورهای اصلی نقد شکلی را صفحه آرایی، نمایه و طراحی جلد کتاب تشکیل می دهند و محورهای اصلی نقد محتوایی، شامل تغییر زبان نگارش از زبان نتیجه محور به زبان حق محور، مفهوم پردازی ناهمسنگ، لزوم توجه به حقوق همه صاحبان حق، لزوم توجه به گروه های خاص، لزوم اتخاذ رویکردی سیاستی در ارائه پیشنهادهای اخلاقی، نیاز به تمرکز به تنگناهای اخلاقی، مشکل تغییر رویکرد در تعریف پایه کتابداری و «چیز» مورد بررسی در این رشته، نیاز به مطالعه مدل های اخلاقی بیشتر و تقویت منابع و مستندسازی دقیق تر می شود.
۱۱.
کتاب «مدیریت آموزشی: تئوری، تحقیق و کاربرد» که توسط استاد محترم جناب آقای دکتر علی شیرازی تألیف شده، تلاشی برای کمبود منابع درسی مدیریت آموزشی بوده است. هدف مقاله، بررسی تحلیلی و بیان نقاط قوت و ضعف محتوی کتاب است. این اثر محاسنی دارد اما از کاستی هایی نیز رنج می برد که رفع آن می تواند بر غنای مباحث کتاب بیفزاید. نویسنده کتاب در کاربرد اصطلاحات تخصصی و معادل سازی واژه های خارجی به غیراز مواردی چند، دقت لازم را داشته و ازلحاظ مطابقت با سرفصل های مصوب قابل قبول است. محتوا باارزش های اسلامی و ایرانی سازگار است. کتاب مذکور به تاریخچه رشته و نظریه پردازی در مدیریت آموزشی نپرداخته؛ و آثار مهم منتشرشده مدیریت آموزشی را بررسی نکرده از این رو، تصویر جامعی از مدیریت آموزشی را در ایران و جهان فراهم نمی کند. همچنین، پیشرفت های معرفت شناختی در مدیریت آموزشی و تولید دانش در سده های گذشته ارائه نشده است. متأسفانه، بر خلاف عنوان خوب کتاب، به احتمال زیاد، دانشجویان با خواندن آن، نمی توانند به فهم جامعی از ویژگی های منحصربه فرد مدیریت آموزشی و درک نظام مندی از دانش کاربردی و نظری این رشته دست یابند. امید است که در ویرایش بعدی پیشبرد مباحث نوین حوزه مدیریت آموزشی موردتوجه قرار گیرد به گونه ای که به تدوین برنامه درسی آماده سازی رهبران مدارس کمک کند.
۱۲.
یکی از کارکرد های اساسی نظام آموزشی توجه به اصول آموزش و پرورش است و در این راستا معلمی نوعی هنر محسوب می شود که بداند چگونه تدریس با کیفیت داشته باشد. تالیف کتاب روشها و فنون تدریس از جمله این تلاش علمی است که هدف پژوهش حاضر نقد آن است. این مطالعه با روش کاوشگری فلسفی انتقادی به نقد کتاب مذکور، تالیف منوچهر وکیلیان که چاپ شانزدهم آن در سال 1395 است، صورت گرفته است. ابزار مطالعه مذکور، کاربرگ نقد کتب درسی دانشگاهی شورای بررسی متون وکتب علوم انسانی بود. بر اساس یافته ها، مزایای شکلی کتاب، شامل؛ طرح جلد، حروف نگاری، کیفیت چاپ و صحافی مناسب و مزایای محتوای آن، شامل؛ تناسب محتوا با اهداف درس مورد نظر، پوشش خوبی از سرفصل های مصوب رشته ،تناسب کتاب با سطح علمی دانشجویان پیام نور، پاسخگویی تاحدی به نیازهای علمی و کاربردی، توجه به مبانی نظری و پیش فرض های موضوعی، رعایت اصول و اخلاق علمی و سازواری با مبانی و اصول دینی و اسلامی است. کاستی های شکلی و محتوایی اثر نیز عبارتند از: نامطلوب بودن وضعیت ارجاع دهی، ضعیف بودن نقد و تحلیل، قدیمی بودن منابع و داده های آن.
۱۳.
کتاب «گرافیک در خدمت یادگیری»، حاصل تلاش ارزشمند روت کالوین کلارک و چاپتا لاینز در تبیین گرافیک در تسهیل یادگیری است. فرض اصلی کتاب آن است که کاربرد گرافیک(عناصر بصری) در کنار کلمات در مقایسه با کلمات به تنهایی، یادگیری را تسهیل می کند. تلاش مؤلفان در ارائه مطالب با ویژگی هایی از جمله استفاده از شواهد تحقیقاتی و نظریه شناختی مبتنی بر عمل در موقعیت های آموزشی واقعی، با بیان روشن و یکپارچه و به روز بودن، همراه است تا این کتاب را از دیگر کتاب های موجود در طراحی گرافیکی متمایز سازند. ویژگی خاص دیگر کتاب، بهره گیری از راهنماها یا دستورالعمل های گرافیکی در چگونگی استفاده از عناصر بصری برای تقویت فرآیندهای روانشناسی یادگیری و برای یادگیری گونه های مختلف محتوای دروس است. وجود نقشه کلی از کتاب و تبیین موقعیت هر بخش و هرفصل در ارتباط با مجموعه مطالب، موجب یکپارچگی و شکل گیری نقشه ذهنی گردیده است. لیکن در انتخاب موضوعات و مفاهیم کلی مطروحه، دلایل نویسندگان به درستی مشخص نگردیده است و همچنین نقدهایی در زمینه نادیده گرفتن سبک های یادگیری، محیط یادگیری و عدم تبیین آموزش و یادگیری وارد می باشد. این کتاب یکی از منابع رشته تکنولوژی آموزشی بوده و شایسته است تا از ابعاد تأثیرگذاری آن در آموزش و یادگیری مورد بررسی قرار گیرد.
۱۴.
مقاله حاضر با هدف نقد و تحلیل محتوا و ساختار کتاب «راهنمای تدریس در دانشگاه ها » تدوین شده است. روش پژوهش کاوشگری انتقادی است. کتاب از بُعد شکلی( امتیازات و کاستی ها) و نیز بُعد محتوایی (درون ساختاری) مورد نقد و تحلیل قرار گرفته است عمده ترین موارد نقد اثر عبارتند از: نثر ساده و روان؛ بیان اهداف کتاب، استفاده ازاصطلاحات فنی ساده و کاربردی، ارائه پیشنیازهای مفهومی، بیان معایب و محاسن روشهای تدریس، ارائه خلاصه ای از مطالب مهم در انتهای فصل، از جمله نقاط قوت کتاب قلمداد می شوند. مهمترین اِشکال کتاب، تأکید بر روش های سنتی و نپرداختن به روش های نوین تدریس است. نویسندگان بین مفاهیم روش ها، فنون و مهارت های تدریس تفکیک قائل نشده اند. تیترهای به کار گرفته درون فصول، فاقد انسجام کافی هستند. هدف های آموزشی در ابتدای هر فصل ذکر نشده اند. از تصویر و شکل برای فهم بیشتر متن بسیارکم بهره گرفته اند. روش ها و تکنیک های پرورش تفکر که اساس تدریس در سطح آموزش عالی است مورد غفلت قرار گرفته است. مبانی نظری و پیشینه پژوهش ها در حدانتظار یک کتاب درسی دانشگاهی نیست. در پایان مقاله پیشنهادهایی به منظور اصلاح و بهبود محتوای کتاب ارائه شده است.
۱۵.
هدف پژوهش حاضر،نقد کتاب "آیا آموزش می تواند جامعه را تغییر دهد؟" نوشته مایکل اپل در سال (2013)ترجمه نازنین میرزابیگی در سال 1395است.از جمله پژوهش هایی است که به بررسی سنت انتقادی درزمینه مطالعات برنامه درسی و آموزشی می پردازد . روش پژوهش کتاب سنجی و نوع مطالعه کاربردی می باشد.جامعه آماری چاپ اول و دوم کتاب "آیا آموزش می تواند جامعه را تغییر دهد "می باشد.نمونه مورد مطالعه، یک جلد کتاب "آیا آموزش می تواند جامعه را تغییر دهد " چاپ دوم سال 1395 می باشد.نتایج یافته های نقد کتاب نشان می دهد: یکی از نقاط قوت کتاب، تلاش برای پیوند جنبش های سیاسی در سراسر جهان برای ایجاد تغییرات است.همچنین گرچه نویسنده و مترجم و ویراستارهمگی از قلم شیوا و جذابی برخودارند.برخی ایرادات محتوایی ، ترجمه ای و شکلی منجر به انتقاداتی به رویکرد علمی نویسنده و مترجم شده است. مهم ترین نقد به نویسنده:عدم استفاده از ابزارهای علمی مانند تمرین، نمودار، جدول و تصاویر در ارائهو توضیح مطالب است.
۱۶.
کتاب معرفت شناسی علم سنجی در 240 صفحه و با قطع وزیری در 6 فصل چاپ شده است. دارای فهرست مندرجات، شکل و منابع است ولی نمایه ندارد. در این مقاله به نقد کتاب فوق الاشاره پرداخته شده و ناقد ضمن تشریح موقعیت علم سنجی بیان می دارد که علم سنجی اصالتا مرتبط با شمارش، سنجش و نمایش است و بحث ایجاد و یا نسبت معرفت شناسی به آن توجیه کافی ندارد. روش نگارش کتاب کتابخانه ای است. علم سنجی در واقع تکنیک و روشهایی در خدمت ارزیابی است که آنهم در ارتباط با مدیریت است. طبعا هر انسانی و سپس سازمانهای پژوهشی و آموزشی برای تعیین درجه اهمیت خود که بی ارتباط با مسائل اقتصادی و مدیریتی هم نیست سعی در گسترش علم سنجی نموده اند و شاخص هایی برای مقایسه تولیدات علمی که بر پایه کمیت شکل گرفته است به وجود آورده اند.
۱۷.
هدف پژوهش، نقدی بر ترجمه کتاب «مبانی بازاریابی ورزشی» اثر «برندا پیتز و دیوید استاتلر» بود. این کتاب توسط «سیدمرتضی عظیم زاده، فاطمه حیدری و ابوالقاسم بزم آرا» ترجمه و در انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد به سال 1396 چاپ شد. برای نقد از روش کاوشگری فلسفی انتقادی استفاده شد و رویکرد کتاب تحلیل ترجمه کتاب اصلی بود. ابزار نقد کاربرگ نقد کتب درسی و دانشگاهی شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی بود. نتایج برآمده از تحلیل محتوای کیفی نشان داد، در نقد شکلی کتاب مزایای شامل «طرح جلد، حروف نگاری، کیفیت چاپ و صحافی مناسب» وجود دارد. مزایای محتوایی شامل برخورداری از «تناسب محتوا با اهداف درس موردنظر و پوشش بسیاری از سرفصل های مصوب»، «همخوانی کتاب با سطح علمی دانشجویان»، «استفاده مناسب از ابزارهای علمی مختلف» و «پاسخگویی به نیازهای علمی و کاربردی جامعه» بود. از کاستی ها و معایب کتاب مورد بررسی می توان به «یکدست نبودن نوشتار برخی کلمات»، «همسان نبودن ترجمه برخی کلمات» و «متناسب نبودن تصویر روی جلد با عنوان» اشاره کرد. همچنین برخی از مفاهیم به خوبی تبیین نشده و توضیحات تفصیلی و تشریحی از سوی مترجم ارائه نشده است. در مجموع اثر مورد بررسی یکی از بهترین کتاب های ترجمه شده در حوزه مبانی بازاریابی ورزشی است.
۱۸.
کتاب «پردازش زبان طبیعی و بازیابی اطلاعات» کتابی است گردآورده و ترجمه شده که نویسنده مشخّصی ندارد و ترجمه جعفر مهراد و مریم ناصری است. اگر بپذیریم که بازیابی، قلب رشته علم اطّلاعات و دانش شناسی است آن گاه می توانیم بگوییم که اگر این بازیابی با زبان طبیعی انجام شود، نتیجه برای او بسیار سودمندتر خواهد بود. پس کتابی که پیرامون «پردازش زبان طبیعی و بازیابی اطّلاعات» باشد می تواند برای رشته و حرفه از ارزش بالایی برخوردار باشد. افزون بر این، در گرایش «بازیابی اطلاعات و دانش» دوره دکترای علم اطّلاعات و دانش شناسی، از سال 1391 درسی تخصّصی الزامی با عنوان «پردازش زبان طبیعی» ارائه شده که با توجّه به کمبود (و شاید هم نبود) منابعی برای این درس، وجود کتابی با محتوای پردازش زبان طبیعی می تواند فی نفسه سودمند باشد. امّا در کتاب، ایرادهایی وجود دارد که در تحلیل و ارزیابی محتوایی اثر با تفصیل بیشتری پیرامون آن ها بحث خواهد شد. درباره رعایت اصول علمی ارجاع دهی در درون متن و کتاب نامه ها که در پایان هر فصل آمده اند نیز در تحلیل و ارزیابی محتوایی اثر مطالبی ارائه خواهند شد. رابطه میان اصطلاحات ترجمه شده در متن، واژه نامه و نمایه نیز در کتاب مورد نقد، با استفاده از جدول هایی بررسی خواهد شد.
۱۹.
هدف پژوهش حاضر ارزشیابی عملکرد شورای بررسی متون در توسعه فرهنگ نقد متون و کتب بود. لذا از روش ترکیبی استفاده شد. جامعه آماری شامل کلیه صاحبنظران و دست اندرکاران و نقدهای شورای بررسی متون و همچنین سایر نهادها و نشریات در دهه 1390 بود، که در بخش نقدها، حداکثر ممکن مقالات و کتابهای نقد شده و در بخش صاحبنظران و دست اندرکاران، 24 رئیس، عضو و داور گروه های 17گانه شورا و همچنین 10 مصاحبه درج شده در کتاب بازخوانش شورا به روش نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از چک لیست بررسی اسنادی، پرسشنامه بازپاسخ و سیاهه یادداشت برداری استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها نیز از طریق جداول توزیع فراوانی، آزمون های کای اسکوئر و دوجمله ای و تحلیل محتوای کیفی صورت گرفت. براساس یافته ها شورای بررسی متون در 5 معیار از 6 معیار ارزشیابی عملکرد خود، نمره قابل قبولی دریافت و عملکرد مثبتی داشته است. البته در هر یک از معیارهای مذکور، کاستی هایی نیز وجود داشت و برای بهبود و ارتقاء وضعیت شورا در آنها پیشنهاداتی ارانه شد. برای تقویت عملکرد شورا، بازتعریف دامنه اعضاء آن و بهره گیری از پیشرفت های فنآوری های اطلاعاتی و ارتباطی برای انتشار و اطلاع رسانی درباره فعالیت های شورا پیشنهاد می شود.
