پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی

پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی

پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال نوزدهم بهمن 1398 شماره 1 (پیاپی 75) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

مروری بر مطالعات فراگیری و رشد زبان فارسی درمقام زبان اول(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۷۵۹ تعداد دانلود : ۵۸۵
پیدایش نظریه ذاتی بودن زبان مطالعات فراگیری زبان اول را انسجام بخشید و با تمرکز بر گفتار کودک توانست مراحل رشد آن را شناسایی کند و به یافته های ارزش مندی برسد و نظریه های نوینی برای فهم بهتر این پدیده ارائه دهد. جستار حاضر می کوشد: 1. با مروری کوتاه بر نظریه های فراگیری و رشد زبان به بررسی مبانی نظری این قلمرو بپردازد، 2. با رویکرد تحلیلی به پژوهش های انجام شده در فراگیری و رشد زبان فارسی درمقام زبان اول جایگاه این پژوهش ها در مطالعات زبانی را نشان دهد. بدین منظور با جست وجو در پایگاه های داده پژوهش های داخل کشور و سه نمایه SID، Noormags، و Magiran پژوهش های فراگیری و رشد زبان اول (فارسی) طی سال های 1365-1394 مشخص شد. 76 جستار در پنج دسته پژوهش های رابطه ای علّی، توصیفی، مروری، مقایسه ای، و اعتبارسنجی آزمون ها طبقه بندی شد. یافته ها نشان داد که بیش تر پژوهش ها در حوزه توان بخشی و متغیرهای مسبب اختلال در فراگیری و رشد انجام شده است. مطالعات توصیفی محدودی در حوزه شناخت و مراحل رشد زبان فارسی انجام شده است، اما در باره نظریه های فرهنگی اجتماعی ویگوتسکی و کاربردمحور توماسلو پژوهش چندانی انجام نگرفته است.
۲.

نقد و بررسیِ فرهنگ مردم: کلمات و اصطلاحات خودمانی، عامیانه و اسلنگ مردم آمریکا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۴۸۵ تعداد دانلود : ۴۰۵
در این مقاله، فرهنگ مردم: کلمات و اصطلاحات خودمانی، عامیانه و اسلنگ مردم آمریکا نوشته ریچِرد الن اسپیرز، ترجمه بابک محقق و مسعود قاسمیان به زبان فارسی، معرفی و نقد شده است. از ویژگی های مثبت این فرهنگ ثبت و حفظ بخش بزرگی از واژه های گفتاری، کوچه بازاری، و ممنوع زبان فارسی و دیگری کارآمدی بسیار آن برای مترجمان انگلیسی به فارسی است. ترجمه اصطلاحات و پاره گفتارهای انگلیسی آن نیز در بیشینه موارد با ظرافت و دقت انجام شده است. افزون بر این ها، این فرهنگ بخش زیرعنوان «جستاری در چیستی اسلنگ» را دارد که خواندن آن برای پژوهندگان این حوزه بسیار سودمند خواهد بود. با این همه، به لحاظ ارجاع دهی، ترجمه شماری از اصطلاحات و پاره گفتارها، گزینش برخی برابرها، و نیفزودن توضیحات لازم (به صورت پانوشت یا از هر ره گذر دیگری) درباره اصطلاحات، تعبیرها، و واژگانِ کم تر آشنا بر این فرهنگ خرده هایی وارد است که در این مقاله بدان ها توجه شده است.
۳.

نگاهی انتقادی به کتاب زبان، منزلت و قدرت در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۷۵۵ تعداد دانلود : ۴۰۶
بسیاری از مطالعات زبانی حاصل تحقیقات میدانی فردی یا گروهی محققان در جوامع زبانی گوناگون است. کتاب زبان، منزلت و قدرت در ایران نوشته ویلیام اُ. بی مَن (William O. Beeman) نیز ازجمله پژوهش های میدانی است که برمبنای زبان و درواقع زبان فارسی انجام شده است. گسترش دامنه مطالعاتی نویسنده کتاب تا جایی است که مسائل فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، مردم شناسی (anthropological) و بخش های مختلف دیگری از زندگی ایرانیان را بررسی کرده است. در نوشتار حاضر، پس از مطالعه، بررسی، و نقد کتاب زبان، منزلت و قدرت در ایران این نتیجه حاصل شد که کتاب مزبور حاوی تعبیرات، تفسیرها، و نظریه پردازی هایی درباره جامعه ایران است که هرچند متکی به اصول علمی و در چهارچوب خاصی است، از آن جا که براساس جامعه زبانی کوچکی انجام شده خالی از ایراد نیست و در بعضی موارد کاملاً اشتباه است. در این میان، پاره ای تحلیل های بی مَن درباره آداب و رسوم، فرهنگ، و زبان ایران را بررسی می کنیم. انتقاد مهمی که بر کتاب بی من وارد است تعمیم یافته های خود به کل ایران است. درباره ترجمه کتاب نیز به این نتیجه می رسیم که انتخابی درست و ضروری بوده و به درستی انجام شده است.
۴.

رویکرد فرازبان معنایی طبیعی: بررسی و نقد کتاب ویرزبیکا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۵۶۱ تعداد دانلود : ۳۰۹
رویکرد «فرازبان معنایی طبیعی» از برجسته ترین تلاش ها در معنی شناسی معاصر برای تحلیل و توصیف معنا در فرهنگ های گوناگون است که آنا ویرزبیکا آن را مطرح کرده است. این رویکرد برپایه وجود مفاهیم پایه و جهانی ای به اسم «نخستی های معنایی» استوار است که با به کارگیری آن ها می توان معنای هرگونه مفهوم ساده و پیچیده ای را در زبان های گوناگون توصیف کرد و از آن به منزله ابزاری برای ورود به فرهنگ های متفاوت و ارائه تحلیل های معنایی (معنی شناسی بین فرهنگی) بهره جست. تاکنون پژوهش گران چهارچوب ارائه شده ویرزبیکا را بر بیش از سی زبان اجرا کرده اند. هدف این مقاله بررسی و نقد کتاب ویرزبیکا باعنوان کاربردشناسی بین فرهنگی: معنی شناسی تعاملات انسانی (2003) است که در آن وی رویکرد فرازبان معنایی طبیعی و آرای خود را به بحث می گذارد. در این مقاله، ابتدا به معرفی چهارچوب پیش نهادی نویسنده و مرور فصول کتاب و سپس به نقد این رویکرد پرداخته می شود و نقاط قوت و ضعف، مثال ها، و استدلال های متعدد ارائه شده در این کتاب بررسی می شود. درپایان، نتیجه گرفته می شود که رویکرد فرازبان معنایی طبیعی قطعاً می تواند برای توصیف معنا در زبان ها و فرهنگ های گوناگون ارزش مند و راه نما باشد، اما باید از برخی ادعاهای مطرح شده در آن فاصله گرفت.
۵.

گرایش های بین رشته ای در تحلیل گفتمان انتقادی از نظریه تا عمل(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۵۸۱ تعداد دانلود : ۶۱۰
مقاله حاضر به منظور پژوهشی فراتحلیلی که به شیوه توصیفی تحلیلی انجام شده درپی پاسخ به این پرسش است که گرایش های نوین در تحلیل گفتمان انتقادی کدام است و به چه صورت می توان این گرایش ها را در فضای پژوهشی ایران به کار بست؟ دستاورد اصلی این مقاله معرفی گرایش ها و رویکردهای جدید و بین رشته ای در حوزه تحلیل گفتمان انتقادی است که تاکنون کم تر پژوهش گران ایرانی به آن توجه داشته اند. یافته های این مقاله، که رویکردهای نوین تحلیل گفتمان چندوجهی، تحلیل گفتمان مثبت، و تحلیل گفتمان انتقادی شناختی را معرفی می کند، می تواند افق های نوینی را در تحلیل گفتمان (انتقادی) فراروی پژوهش گران کشورمان بگشاید و از منحصر شدن این پژوهش ها به چند گرایش محدود بکاهد.
۶.

نقد و تحلیل کتاب زبان شناسی و خواندن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۳۲۸ تعداد دانلود : ۲۸۱
بازشناسی دیداری واژه ها از مهم ترین خرده مهارت های خواندن است که افراد در سال های آغازین مدرسه کسب می کنند، اما مهارت در درک متن نوشتاری، که پایه و اساس یادگیری و هدف نهایی خواندن است، در سال های بعد و هم گام با افزایش دانش و تجربیات آن ها شکل می گیرد و رشد می کند. شیما نبی فر تلاش کرده است در کتاب زبان شناسی و خواندن این مهارت زبانی و خرده مهارت های آن را برای پژوهش گرانِ رشته زبان شناسی تبیین کند. نگارنده در این مقاله کتاب یادشده را بررسی و نقد کرده و بعضی از امتیازات و کاستی های آن را برشمرده است. براساس یافته های این مطالعه، این کتاب نکات مثبتی نظیر پرداختن به مهارت خواندن و پیش نیازهای شناختی آن با تمرکز بر رشته زبان شناسی را دارد، اما بی توجهی به بعضی از اصول نگارش و ویرایش، برداشت غلط نویسنده از بعضی از اصطلاحات و مباحث، و بی دقتی در کاربرد بعضی از الفاظ تخصصی از نکات منفی این کتاب است که مانع می شود خواننده های کتاب در بسیاری از مباحث بتوانند به کُنه مطلب پی ببرند و از مطالب آن کامل بهره مند شوند.
۷.

تحلیل و نقد کتاب The Generative Lexicon(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۴۵۰ تعداد دانلود : ۳۴۶
مقاله حاضر به معرفی و نقد کتاب واژگان زایشی اثر جیمز پاستیوسکی می پردازد. نظریه واژگان زایشی چهارچوبی را برای نمایش و بازنمود دانش زبانی پیش می نهد که بازنمایی های معنایی واژگانی عرضه شده در آن درواقع بخشی از اطلاعات ذخیره شده در واژگان اند. در این رویکرد، تلاش بر این است تا کاربرد خلاقانه زبان شرح داده شود و با در نظرگرفتن ساختار و سطوح بازنمودیِ چندگانه برای انواع مختلف اطلاعات واژگانی شیوه تازه ای برای زایش معانی متعدد ازطریق فرایندِ ترکیب عرضه شود. در این مقاله، ابتدا مقدمه ای کوتاه در معرفی اثر ارائه می شود. سپس، در بخش دوم، نظریه واژگان زایشی معرفی می شود. در بخش سوم، ساختار و محتوای کتاب معرفی می شود و در بخش چهارم کتاب در قالب دو زیربخش الف) ارزیابی ظاهری، شکلی، و ساختاری و ب) ارزیابی محتوایی نقد می شود. در بخش پایانی مقاله، نتیجه گیری و ارزیابی نهایی اثر ارائه خواهد شد.
۸.

نگاهی نو به ارتباط سیاست و ادبیات: نقدی بر کتاب سیاست نوشتار(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۷۸۷ تعداد دانلود : ۵۰۲
کتاب سیاست نوشتار؛ پژوهشی در شعر و داستان معاصر هم اکنون در بعضی دانشگاه های ایران منبع درسی است و برای درس های جریان شناسی شعر معاصر ایران و جریان شناسی نثر معاصر ایران در دوره کارشناسی زبان و ادبیات فارسی و درس جریان شناسی شعر معاصر فارسی مقطع کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی گرایش ادبیات معاصر فارسی تدریس می شود. در این مقاله، ضمن بررسی شکلی و محتوایی کتاب، به تحلیل نظریه نوینی پرداخته شده که نویسنده کتاب کوشیده است تا با تلفیق رویکردهای نظری معاصر غربی از یک سو و عطف توجه به ویژگی های بومی جامعه و ادبیات معاصر ایران از سوی دیگر رابطه متقابل سیاست، ادبیات معاصر، و ویژگی های جامعه معاصر ایران را در مقوله بندی تازه ای ارائه دهد و آن ها را تحلیل و بررسی کند. تحلیل ها نشان می دهد که سیاست نوشتار برای نخستین بار به شیوه ای نظام مند تأثیر ایدئولوژی های معاصر در جنبش های ادبی را نشان داده است. به این ترتیب، ادبیات قرن اخیر به چند جنبش تقسیم شده و هریک از این جنبش ها به مثابه اپیزودی درنظر گرفته شده است. به بیان دیگر، ادبیات معاصر ایران «مجموعه ای از جنبش های ادبی اپیزودیک» نامیده شده و در این میان برای بازنمایی استعاری ایدئولوژی در بیان ادبی وجهی ویژه در نظر گرفته است. رویکرد نظری این کتاب بر این پیش فرض استوار شده که پارادایم های ایدئولوژیک مهم ترین عامل تعیین کننده در نگارش آثار ادبی صدسال اخیر در ایران بوده است. در مقاله پیشِِ رو، ضمن مروری کوتاه بر تجربیات تاریخ نگاری ادبیات فارسی در یک صدسال اخیر و هم چنین اشاره به بعضی نظریه های تاریخ ادبیات نگاری در چند دهه اخیر در غرب، کتاب یادشده نقد می شود. درپایان، ارتباط و تناظر نظریه ارائه شده در کتاب، یعنی «جنبش های ادبی اپیزودیک» با نظریه «ایران، جامعه کوتاه مدت»، در کانون توجه قرار می گیرد.
۹.

تحلیل انتقادی استعاره: نمود نظام مند ایدئولوژی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۳۱۲ تعداد دانلود : ۲۹۹
تحلیل گفتمان انتقادی هدف اصلی خود را روشن کردن گفتمان به منظور دست یافتن به روابط پنهان قدرت اعلام می کند. استعاره در تحلیل انتقادی به دلیل ویژگی های متقاعدسازی بالا نقشی کلیدی ایفا می کند. در این تحلیل سعی شد تا برپایه مدل تحلیل چارتریس بلک به تحلیل انتقادی استعاره در متون سیاسی روزنامه های متقابل مردم سالاری و کیهان در ایران و روزنامه های میرر و تلگراف در انگلستان پرداخته شود تا وجوه اشتراک و افتراق میان استعاره ها و استعاره های مفهومی به کاربرده شده در رسانه های احزاب مهم سیاسی در ایران و انگلستان مشخص شود. به منظور پاسخ دادن به این سؤال، بخش های سیاسی این روزنامه ها با در نظر گرفتن دال های مرکزی هر حزب با محوریت تمرکز بر پنج حوزه مبدأ تنازع، ساختمان، سفر، مذهب، و گیاهان تحلیل شد. در این تحلیل معلوم شد که چگونه احزاب متفاوت واقعیت سیاسی یک سانی را به دلیل شرایط ایدئولوژیک متضاد به صورت متفاوتی مفهوم سازی می کنند و از استعاره ها برای متقاعدکردن مخاطب و انتقال ایدئولوژی خود استفاده می کنند. این تحلیل در روشن کردن روابط پنهان قدرت گامی بسیار مؤثر بود و نگاه انتقادی و تلفیقی نسبتاً جدیدی را به کاربرد استعاره در متون معرفی کرد.
۱۰.

بررسی و تحلیل آزمون ورودی کارشناسی ارشد رشته زبان آلمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۴۵۹ تعداد دانلود : ۳۱۶
کنکور کارشناسی ارشد از سرنوشت سازترین آزمون هایی است که هرساله در کشور به گزینش داوطلبان در مقطع تحصیلات تکمیلی می پردازد. درواقع، این آزمون باید معیار سنجشی برای گزینش داوطلبانی باشد که درصورت قبولی اقبال موفقیت بیش تری در رشته مربوط خواهند داشت. از این رو، آزمون باید با معیارهای استاندارد عدالت را تضمین کند و نقش سلیقه و اقبال را به حداقل برساند. در مقاله حاضر پس از تعریف و تبیین ویژگی های عینی بودگی، پایایی، روایی، و غیره در آزمون، به بررسی این ویژگی ها در سؤال های ترجمه آلمانی به فارسی کنکور کارشناسی ارشد 1390-1394 پرداخته شده است. بررسی این ویژگی ها نشان داد که سؤال های ترجمه به علت ماهیت سلیقه ای خود متناسب این آزمون نیستند و غالباً تاحد سنجش واژگان و درک مطلب تنزل می یابند. مهم تر آن که سؤال های ترجمه باید ابزار سنجش مهارت ترجمه باشند و نمی توانند در کنکور، که آزمون دانش زبانی است، کاربردی داشته باشند.
۱۱.

نقد و تحلیل کتاب درآمدی به فلسفه زبان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۷۷۷ تعداد دانلود : ۳۱۴
این مقاله به نقد و تحلیل کتاب درآمدی به فلسفه زبان اثر لایکن (2008) و ترجمه میثم محمدامینی اختصاص دارد. «فلسفه زبان» یکی از درس های رشته زبان شناسی در مقطع دکتری است و همین کتاب در فهرست منابع پیش نهادی مصوب وزارت علوم قرار دارد. نویسنده کتاب سعی دارد تا با تکیه بر منابع دست اول و به دور از سوگیری، اهم بحث های فیلسوفان زبان درباره ماهیت معنی و نظریه های مختلف معنایی را عرضه کند و این کار را با پرهیز از فروغلتیدن در پیچیدگی های خاص فلسفه و با نظمی منطقی به انجام می رساند. از آن جا که متون فارسی در حوزه فلسفه زبان بسیار معدود و گاهی تاریخ گذشته اند، ترجمه اثر فوق ضرورت و اهمیت خاصی می یابد. از سوی دیگر، امروزه علاوه بر صاحب نظران رشته فلسفه، صاحب نظران رشته زبان شناسی، به ویژه پژوهش گران حوزه معنی شناسی، با مباحث فلسفه زبان درگیرند. در این مقاله، پس از معرفی اجمالی کتاب فوق، نمایی کلی از فلسفه زبان ترسیم می شود. سپس، ساختار کتاب با توجه به تمام بخش ها و اجزای آن معرفی می شود. ارزیابی و تحلیل شکلی و محتوایی اثر مهم ترین بخش مقاله را تشکیل می دهد و طی آن به نقاط ضعف و قوت اثر، به ویژه ازنظر نگارش، برابرگزینی اصطلاحات فنی، و برگردان مناسب مفاهیم توجه می شود.
۱۲.

مروری بر کتاب آواشناسی: بررسی علمی گفتار(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۴۶۳ تعداد دانلود : ۲۱۱
هدف از نگارش این مقاله نقد و بررسی کتابِ آواشناسی: بررسی علمی گفتار، اثر گلناز مدرسی قوامی، دانشیار گروه زبان شناسی دانشگاه علامه طباطبایی، است. بدین منظور به سه شاخصه اصلی در نقد و بررسی توجه شده است: الف) معرفی اثر و ارزیابی شکلی آن، شامل تعداد فصل ها، ویژگی های فنی اثر، ویرایش ادبی، و رعایت اصول علمی ارجاع دهی؛ ب) تحلیل و ارزیابی محتوایی اثر، شامل ابعاد آموزشی کتاب با توجه به اهدافِ درسی، مطابقت آن با آخرین سرفصل های مصوبِ رشته زبان شناسی، تناسبِ مطالب با سطح علمی مخاطبان، میزان استفاده از ابزارهای علمی مانند تمرین، نمودار، جدول، و تصویر، پاسخ گویی به نیازهای علمی و کاربردی کشور، نظم منطقی و انسجام درونیِ بخش های مختلف کتاب، دقت در کاربردِ اصطلاحاتِ تخصصی و معادل سازی برای واژه های تخصصی خارجی، و استفاده از منابع روزآمد؛ ج) ارزیابی نهایی اثر، شامل اظهارنظر درباره نقاطِ قوت و ضعف کتاب. درپایان، با هدف رفع و اصلاح برخی کاستی ها و تکمیل برخی فصل ها، پیش نهادهایی ازسوی ناقد ارائه شده که عبارت ا ند از اصلاح و یک دست کردن معادل فارسیِ واژه های تخصصی، تکمیلِ مبحث مربوط به «واکه مرکب»، و اضافه کردن مبحث مربوط به «هم تولیدی ها و توالی ها و انواع هرکدام».
۱۳.

تحلیلی بر تکوین حوزه های مطالعاتی زبان شناسی و زبان های خارجی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۶۶۲ تعداد دانلود : ۴۴۵
پیشینه آموزش دانشگاهی در رشته های زبان و ادبیات خارجی تقریباً با تأسیس دانشگاه در ایران برابری می کند، اما نخستین کرسی دانشگاهی زبان شناسی حدود نیم قرن پیش تأسیس شد. پس از پیدایش رشته های دانشگاهی مرتبط با حوزه مطالعاتی زبان شناسی و زبان های باستانی، تکوین آن ها در قالب بازنگری سرفصل های آموزشی و تخصصی تر شدن زمینه های علمی و نشر آثار مرتبط محقق شد. پرواضح است که با توجه به حجم پذیرش دانشجو از یک سو و افزایش آثار و منابع آموزشی ازسوی ناشران دانشگاهی و غیردانشگاهی، درنگی بر این دو مسیرهای دانش را روشن تر می کند. در این مقاله، تلاش می شود تصویری از سهم رشته های مرتبط با زبان شناسی و زبان های خارجی در نظام پذیرش دانشجو ارائه شود. اهمیت نقد منابع آموزشی برای کیفیت بخشی و ارائه متون علمی و وضعیت نقد متون دانشگاهی زبان شناسی و رشته های زبان های خارجی با بررسی و مقوله بندی آثار منتشرشده در گروه تخصصی زبان شناسی و زبان های باستانی شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی مرور شود و درنهایت پیش نهادهایی برای برون رفت از وضعیت کنونی ارائه شود.
۱۴.

نقد و بررسی برنامه درسی جدید رشته دبیری زبان انگلیسی دانشگاه فرهنگیان(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۷۴۷ تعداد دانلود : ۳۴۸
موفقیت در تحولِ نظام های آموزشی منوط به قابلیت های حرفه ای معلمان است. سرفصل ارائه شده به دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان باید مبتنی بر نیازهای شغلی آن ها باشد تا به کسب صلاحیت حرفه ای در آ ن ها بینجامد. با توجه به کاستی های فراوانی که متخصصان رشته زبان انگلیسی این دانشگاه درباره سرفصل رشته مذکور مطرح کرده بودند، محققان حاضر بعد از اطمینان از روایی و پایایی پرسش نامه تعیین صلاحیت، از 87 استاد رشته زبان انگلیسی دانشگاه فرهنگیان کشور به تکمیل این پرسش نامه دعوت کردند. نتایج پژوهش نشان داد، ازمنظر استادان مذکور، برنامه درسی جدید این رشته در مقایسه با برنامه درسی قدیم در افزایش مهارت و نگرش دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان موفق تر خواهد بود. هم چنین، نتایج این پژوهش نشان داد که برنامه درسی جدید در مقایسه با برنامه درسی قدیم در تقویت دانش موضوعی تربیتی در مقایسه با دانش تربیتی و دانش موضوعی به مراتب موفق تر عمل خواهد کرد.
۱۵.

نقد و بررسی کتاب گل نبشته های باروی تخت جمشید (جلد دوم، متن های A-G)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۱۲۹۱ تعداد دانلود : ۳۸۸
در این نوشتار جلد دوم کتاب گل نبشته های باروی تخت جمشید بررسی و نقد شده است. کتاب موردبحث ترجمه فارسی و انگلیسی بخشی از الواح عیلامی منتشرنشده بایگانی باروی تخت جمشید (متن های A-G) است که سال ها پیش ریچارد هلک خوانده بود و عبدالمجید ارفعی آن ها را ویرایش و ترجمه کرده و با همکاری مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی و پژوهشگاه میراث فرهنگی منتشر کرده است. در مقاله پیش ِرو، کتاب ازنظر خوانش و ترجمه ارزیابی و نقاط قوت و ضعف آن بررسی شده است. اما جدا از همه این مسائل، چالش عمده مسئله انتشار الواح باوجود اعلام رسمی عدم رضایت مؤسسه شرق شناسی شیکاگو درجایگاه صاحب امتیاز علمی پروژه به «مترجم و ویراستار» و ناشران است. این مسئله به معنای رعایت نکردن اخلاق علمی آن هم ازطرف دو مرکز مهم علمی کشور در حوزه علوم انسانی است و ارجاع به کتاب را در سطح بین المللی برای پژوهش گران با مشکل مواجه می کند.
۱۶.

نقد و بررسی زردشت و گاهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۶۱۷ تعداد دانلود : ۵۹۶
زردشت و گاهان عنوان کتابی است که به قلم مهشید میرفخرایی در شرح و گزارش متن اوستایی و زندِ دو سرود از هفده سرود گاهانی (یسن های 27 و 28 از سپندمینوگاه) تألیف شده و انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی به سال 1396 آن را چاپ و منتشر کرده است. این اثر مشتمل بر یک مقدمه و سه فصل است. در مقدمه کتاب کلیاتی درباره اوستای قدیم و ساختار شعری گاهان آمده است. در فصل اول متن اوستایی و در فصل دوم زند این دو سرود به فارسی ترجمه و ازنظر محتوایی و دستوری بررسی شده اند. فصل سوم متضمن واژه نامه متن اوستایی است که در آن لغت های اوستایی با ذکر معنا و مشخصات دستوری فهرست شده اند. مقاله حاضر به بررسی انتقادی این اثر پرداخته و مطالب آن هم سان با بخش های چهارگانه کتاب در چهار بخش فراهم آمده است. این بخش ها با عنوان هایی مطابق با عناوین اصلی فصل های کتاب موردبحث نام گذاری شده اند.
۱۷.

نقد و بررسی کتاب استروکا، پاپیروس و پوست نوشته II(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۶۷۳ تعداد دانلود : ۶۸۸
متن پیش ِرو بررسی انتقادی ترجمه فارسی اثری مهم از دیتر وبر به نام استروکا، پاپیروس و پو ست نوشته است که در سال 1992 نوشته شده است. وبر در این اثر نمونه های بسیاری از پاپیروس ها و سفال نوشته های دوره ساسانیان را معرفی، بررسی، و به زبان آلمانی ترجمه کرده است. این ترجمه نخستین ترجمه از این کتاب است و درکل نخستین ترجمه از اثری شامل مجموعه ای از پاپیروس و سفال نوشته ها به فارسی است. به رغم این حسن چشم گیر، ترجمه ایرادها و اشکالات فراوانی دارد که در این نوشته به برخی از آن ها اشاره خواهد شد. این ترجمه در چند مبحث اصلی شامل ترجمه اصطلاحات فنی که مربوط به نگارش متن های تاریخی است، ترجمه عمومی جملات، نحوه ارجاعات، و صورت صحیح فارسی نام های خاص مانند نام صاحب نظران و پژوهندگان معاصر به بازنگری و تصحیح نیاز دارد که در بخش های متفاوت دسته بندی و نمونه هایی از این ایرادها ذکر شده است. هدف این نقد جلوگیری از اشتباه و بدفهمی خواننده متن فارسی است.
۱۸.

واکاوی و ارزیابی برنامه درسی کتاب های آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان برپایه رویکرد تکلیف محور(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۷۳۳ تعداد دانلود : ۵۱۷
به دلیل نقش مهم محتوای آموزشی در امر آموزش زبان، این پژوهش می کوشد ضمن معرفی رویکرد تکلیف محور، ازمیان کتاب های آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان، جلد دوم و سوم از مجموعه هفت جلدی کتاب های آموزش فارسی به فارسی (زهرایی و فردی 1390) چاپ جامعه المصطفی العالمیه (ص) را ازمنظر چگونگی استفاده از اصول و مبانی تکلیف محور بررسی کند. ابزار پژوهش پرسش نامه زیشنو (2011) با خرده مقیاس های تعاریف تکلیف، اجزای تکلیف، چهارچوب تکلیف، دشواری تکلیف، مبانی تجربی برای آموزش زبان مبتنی بر تکلیف، و تمرکز بر صورت در آموزش زبان مبتنی بر تکلیف است که به ارزش یابی آن دو کتاب می پردازد. نتایج نظرسنجی از 40 مدرس ایرانی و 40 فارسی آموز غیرایرانی دو مؤسسه آموزش عالی درباره این دو کتاب نشان می دهد که اصول طراحی درسی برمبنای رویکرد تکلیف محور در این کتاب ها ازنظر کمی و کیفی در حد متوسطی است و تا حد مطلوب فاصله دارد. نتایج این پژوهش به برنامه ریزان آموزشی کمک می کند تا درس های کارآمد تری برای آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان طراحی و تولید کنند و به مدرسان نیز برای آموزش توانش ارتباطی در کلاس های درس یاری می رساند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۹۸