پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی

پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی

پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال 22 آذر 1401 شماره 9 (پیاپی 109) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

نقد و بررسی کتاب واژه نامه گویش تون (فردوس)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : 233 تعداد دانلود : 751
واژه نامه گویش تون (فردوس) کتابی است درباره یکی از گویش های ایرانی که در خراسان رایج است. این کتاب حاصل همکاری چندین ساله محمدجعفر یاحقی و رحمت الله ابریشمی و احمد ارمغانی است. البته تدوین علمی و آماده سازی این اثر برای نشر برعهده محمدجعفر یاحقی بوده است. در این اثر لغات گونه زبانی رایج در فردوس یا همان تون قدیم گردآوری و ضبط شده است. یاحقی در تدوین این کتاب همان گونه که از نامش برمی آید صرفاً لغات این گویش را مدنظر داشته و از پرداختن به ویژگی های دستوری این گویش خودداری کرده است. البته در مقدمه کتاب مطالب اندکی در این باره آمده است. هرچند این کتاب به لحاظ گردآوری و ضبط لغات یکی از گونه های زبانی رایج در خراسان فی نفسه مهم و ارزشمند است، نویسنده در ضبط و ارائه این داده ها مطابق با روش های علمی، که در گردآوری گویش ها مرسوم است، عمل نکرده است و به همین دلیل استفاده از داده های واژگانی ارزشمند این کتاب برای پژوهشگران چندان ساده نیست. در این پژوهش به بررسی لغات جمع آوری شده در این کتاب و شیوه تدوین آنها می پردازیم. در عین حال به ضعف ها و کاستی های روش شناختی این اثر که حاصل عدم توجه نویسندگان به روش های گردآوری علمی گویش هاست اشاره می کنیم.
۲.

بررسی و نقد ساختاری کتاب مجمع الأمثال (مجموعه ضرب المثل ها)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 817 تعداد دانلود : 29
نقد و بررسی آثاری که به گونه های خاص انواع ادبی پرداخته و در میان اهل زبان مقبولیت بسیاری یافته اند از ارزش بالایی برخوردار است. در این میان بررسی و نقد آثاری چون مجمع الأمثال ابوالفضل میدانی که در دوره های آغازین ادبیات عربی تدوین شده، قابل توجه می باشد؛ چه آنکه با هدف جلوگیری از تحریف و نابودی میراث ارزشمند ضرب المثل و تبیین آن گردآوری شده است. در این راستا پژوهش حاضر بر آن است تا در قالب نقد ساختاری و با شیوه ای توصیفی – تحلیلی، شناخت عمیق تر و علمی تری از این اثر ارائه دهد. نتایج پژوهش از وجود طرحی منسجم در چارچوب بندی ساختار درونی و متناسب با موضوع، حکایت دارد. همچنین شرح و تبیین ضرب المثل ها با استفاده از شواهد قرآنی، اشعار، روایت، داستان و معاجم لغوی، گویای قوت جنبه ی علمی و استنادی کتاب می باشد و بیانگر تألیفی مبتنی بر تخصص زبانی در متناسب ساختن آن با تنوع سلایق مخاطبان است که با بهره گیری از بن مایه های زبانی و فرهنگی نقش قابل توجهی در استحکام میراث زبانی، تاریخی و فرهنگی قوم عرب ایفا نموده است. علیرغم این امتیازات، کاستی هایی همچون: وجود ابهام در شرح برخی ضرب المثل ها و تکرار مکررات، اهتمام به تحقیق و تعلیقی علمی متناسب با تحولات زبانی بر چنین اثری را ضروری می سازد.
۳.

فمنیسم و رمان های سعودی از نظریه تا تطبیق (با نقدی بر رمان «انثی العنکبوت») (عنکبوت ماده)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 759 تعداد دانلود : 322
فمنیسم، مکتبی است که در راستای بازیابی حقوق از دست رفته زنان شکل گرفته و بر پایه برابری و گاهاً برتری زنان نسبت به مردان بوده است. پس از اوج گیری این پدیده در کشورهای غربی، اندیشه های آن در کشورهای اسلامی به ویژه عربستان نیز گسترش یافت. «قماشه العلیان» نویسنده سعودی، در رمان خود «أنثی العنکبوت»، به بیان مشکلات زنان و چالش های پیش روی جریان فمنیسم در کشور خود پرداخته است. این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی، در پی بررسی تفاوت های میان ساختار اجتماعی کشورهای غربی و اسلامی در رابطه با توجه به رویکردهای فمنیستی بوده و ضمن کشف و تبیین موانع پیش روی این مکتب در کشورهای اسلامی، خصوصاً عربستان سعودی، معضلات اجتماعی زنان در این کشور را با تکیه بر رمان «أنثی العنکبوت» بیان نماید. نتیجه حاصل این است که آراء فمنیسم به دلیل وقوع انقلاب صنعتی و بالتبع ورود زنان به عرصه کار و فعالیت، مجال ظهور یافت اما این نظرات در کشورهای اسلامی، خصوصاً عربستان، به دلیل اختلاف مبانی دو مکتب فمنیسم و اسلام و عادی سازی مردسالاری در این کشورها، فرصت بروز و ظهور نیافت؛ هرچند که در این کشور تفاسیر مردسالارانه از قوانین نیز منجر به محدودیت زنان در حوزه های گوناگون گشته است.
۴.

نقدی بر کتاب شاعران حوزه ادبی خراسان گزیده ای برای دوره کارشناسی ادبیات فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : 922 تعداد دانلود : 740
کتاب شاعران حوزه ادبی خراسان ازجمله گزیده های ادبی است که توسط دکتر نصرالله امامی ظاهرا برای درسی به همین نام در دوره کارشناسی ادبیات فارسی تألیف شده است. با توجه به سابقه نویسنده در گزیده نویسیِ دانشگاهی، خواننده انتظار کتاب آراسته و پیراسته ای دارد که شوق دانشجویان را برای مطالعه بیشتر در باره یکی از مهمترین حوزه های شعر فارسی افزون کند؛ اما این انتظار چندان برآورده نمی شود. در مقاله حاضر مهمترین اشکالات کتاب مذکور شامل: نام گذاری های نه چندان مناسب برای شعرها، انتخاب ناقص اشعار، توضیحات نادرست برای برخی بیت ها؛ تغییر سلیقه ای واژه هایی از بیت ها بدون هیچ توضیحی در باره آنها، حذف برخی منابعی که در توضیحات کتاب به آنها ارجاع داده شده؛ توضیحات نارسا، غیردقیق یا غیرضروری؛ و ایرادات ویرایشی و نگارشی مورد بررسی قرار گرفته است. نگارنده امیدوار است با مطرح کردن این اشکالات موجب توجه بیشتر نگارندگان گزیده های ادبی دانشگاهی به تألیفاتشان و پیراستن کتاب مذکور از اشکالات یادشده در چاپ های بعدی شود.
۵.

بررسی انتقادی کتاب تاریخ تحلیلی زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : 964 تعداد دانلود : 374
هدف پژوهش حاضر، بررسی یکی از منابعی است که برای درس «تاریخ زبان فارسی» از درس های رشته زبان و ادبیات فارسی نوشته شده است. برای این هدف، کتاب تاریخ تحلیلی زبان فارسی، تألیف حمیرا زمردی، انتخاب شده است. آیا مؤلف در هدف خود که آشنا کردن دانشجویان با تاریخ زبان فارسی است موفق بوده است؟ نویسنده مقاله حاضر به بررسی این کتاب و سنجش مطالب آن با استفاده از برخی دیگر از کتاب های این حوزه پرداخته است. در این بررسی ایرادات چندی به نظر رسیده است که می توان آنها را چنین برشمرد: اشکالات فراوانی در نگارش و نیز برخی ایرادات چاپی در این کتاب مشهود است، برخی از اطلاعات تاریخی درج شده در کتاب اشتباه است، این کتاب به دلیل کمبود اطلاعات موجب شکل گیری فهمی ناقص در خواننده می شود، و منابع مناسب و کافی در تألیف این کتاب استفاده نشده است و بخشهای مختلف این کتاب، برگرفته از تحقیقات پیشینیان است و نویسنده آن نقش چندانی در یافتن مطالبی که به نام خود آورده است نداشته است.
۶.

نگاهی تحلیلی به اشعار کتاب های فارسی دوره ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : 105 تعداد دانلود : 666
ادبیّات کودک باید بهترین افکار و ایدآل ترین اهداف و مفاهیم را با روشی لذّت بخش به مخاطب خود آموزش دهد. شعر به عنوان بخشی از ادبیات کودکان، به دلیل لذت شنیداری و ظرفیت فوق العاده اش، ابزار مناسبی برای این منظور است. این مقاله با هدف بیان نابسامانی های محتوایی و ساختاری اشعار شش کتاب فارسی دوره ی ابتدایی تدوین شده نتایج بررسی نشان می دهد درون مایه ی اشعار بیش تر تکرار طبیعت گرایی و حماسه بدون توجه به پیام است. حضور برخی از مؤلفین در پایه های مختلف، استفاده مکرر از اشعار یک شاعر، تکرار مضامین، تکرار در قالب و موسیقی اشعار، عدم توجه به نیازهای مختلف دانش آموزان، ایرادهای نگارشی، عدم توجه به رشد همه جنبه ی کودک و ... مجموعه عواملی است که در این مقاله تشریح شده است.این پژوهش کاربردی به روش توصیفی تحلیلی، متون نظم کتب درسی دوره ابتدایی را بررسی نموده واحد مضمون و محتوا، فحوا (زمینه) است. جامعه آماری آن، شامل کتاب های فارسی (بخوانیم) پایه اول تا ششم ابتدایی است و نمونه های آماری بخش هایی از کتب فارسی دوره ابتدایی است که در قالب نظم آمده است.روش گردآوری اطلاعات، اسنادی و کتاب خانه ای است پرسشی که این تحقیق در اندیشه ی پاسخ بدان برآمده برشمردن مشکلات بخشی از کتاب فارسی است که با طرح کاستی ها، راهکارها تشریح می شود.
۷.

متون التقاطی، ادبیات چیکانو و نقش مترجم به عنوان کنشگر اجتماعی در فرایند ترجمه آ ن ها(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 371 تعداد دانلود : 942
امروز، یکی از راه های مبارزه فرهنگی علیه انقیاد پسا استعماری، استفاده ازادبیات التقاطی است که در آن خالقان و بازنویسان این نوع متن، در کنار هم در چالشی مدام برای جلوگیری از حذف گفتمانی هستند که متعلق به اقلیت زبانی، فرهنگی و گفتمانی در بافتاریست که در آن اکثریتی صاحب ثروت و قدرت گفتمان نمادین در تلاش برای حذف دیگری و تثبیت خویشتن خویش است. دراین مقاله، تلاش براین است تا با ذکر مثال هایی اززبان چیکانا، زبان مهاجران مکزیکی به ایالات متحده ی امریکا، راهکارهایی به مترجم، به عنوان کنشگر در مبارزه با حذف التقاط وتلاش برای وارد کردن صدای اقلیت خاموش به جهان گفتمان سرمایه داری، ارائه دهیم.
۸.

نقدی بر کتاب ورزش و رسانه، با رویکرد کاربردی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : 814 تعداد دانلود : 342
کتاب «ورزش و رسانه با رویکرد کاربردی» منبع درسی دانشجویان تربیت بدنی و کتابی مناسب برای علاقمندان حوزه ارتباطات ورزشی است. مؤلفین کتاب دکتر حمید قاسمی و دکتر لقمان کشاورز هستند. روش تحقیق، کاوشگری فلسفی انتقادی با تکیه بر روش نقادی آموزشی است. ویژگی مؤلفین کتابها بر نحوه ارزشگذاری مخاطبان نقش دارد. تجربه و تخصص نویسندگان این کتاب، ضامن اطمینان و اعتماد خوانندگان به محتوای آن است. این کتاب، اثر ارزشمندی برای خوانندگان و عمدتا دانشجویان کارشناسی تربیت بدنی می باشد. قلم شیوا و ساختار ساده جملات برای تسهیل انتقال پیام از نکات ارزشمند این کتاب است. مطالب کتاب که با ارائه مفاهیم اولیه و تعاریف و مبانی آغاز شده و به تدریج به مطالب تخصصی و کاربردی و در نهایت به اثرات محیطی، شامل فرهنگ، قوانین و سیاستگذاران بر عملکرد رسانه منتهی شده است، حاکی از نظم مطلوب و ارتباط منطقی مطالب کتاب است که در بردارنده دامنه موضوعی، مفهومی و کاربردی رسانه ها در ورزش است. اما کتاب مذکور دارای اشکالات شکلی و ظاهری و همچنین مشکلات نگارش دستور زبان فارسی است که در صورت رفع این مشکلات، می تواند کتابی منحصر به فرد، نه تنها برای دانشجویان بلکه برای تمام علاقمندان حوزه ورزش و رسانه باشد.
۹.

در خیانت روشنفکران؛ بررسی و نقد کتاب روشنفکران و سیاست(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 786 تعداد دانلود : 753
کتاب روشنفکران و سیاست نوشته مارک لیلا، به بررسی رابطه سیاست و روشنفکران می پردازد. این کتاب بیش از هر چیز، مدعی آن است که در عصر فروکش کردن فراروایت های کلان، عصر روشنفکران نیز به سر آمده است و روشنفکران مانند سابق نمی توانند طلایه دار تغییرات گسترده باشند. لیلا مدعی است عامل اصلی شکل گیری نظام های توتالیتر، جنگ های خانمان سوز در غرب و حتی سیاسی کردن فلسفه به خیانت روشنفکران باز می گردد. روشنفکرانی که به باور لیلا، آرمان های بزرگی در سر داشتند، ولی هیچ کدام به نتیجه مطلوبی نرسیدند. آنها بیش از هرچیز تحت تأثیر جنبه های پنهان زندگی شخصی خودشان بودند و این مسأله بر اندیشه آنان تأثیر زیادی گذاشت و باعث شد تا فلسفه و سیاست عملی را درهم آمیزند. روشنفکرانی که لیلا انگشت اتهام توتالیتری بودن را به سمت آنان نشانه می رود: هایدگر، آرنت، یاسپرس،کوژو، بنیامین، فوکو و دریدا هستند. از نقاط قوت اثر، توجه به زمینه گرایی و از نقاط ضعف اساسی آن، نقد اخلاقی اندیشمندان به جای نقد آراء آنان است.
۱۰.

نقد و بررسی کتاب در اسارت جغرافیا: ده نقشه که همه آموختنی ها را درباره سیاست جهانی بیان می کند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : 94 تعداد دانلود : 775
جغرافیا تأثیر بسیار مهمی در سرنوشت کشورها دارد. در این چارچوب، اخیراً کتابی با عنوان «در اسارت جغرافیا» توسط تیم مارشال منتشر شده که محور اصلی آن تأکید بر اهمیت ژئوپلیتیک در بررسی مسائل و بحران های بین المللی است. نویسنده کتاب با تمرکز بر اهمیت نقش عوامل جغرافیایی، به دنبال یافتن پاسخی متاسب برای این پرسش کلیدی است که چگونه ژئوپلیتیک یا جبر جغرافیایی تصمیمات رهبران و بازیگران سیاسی کشورها را تحت تأثیر قرار می دهد؟. از نظر مارشال، چالش های جغرافیایی سبب ایجاد محدودیت هایی در تصمیم گیری رهبران در حوزه هایی چون جنگ و صلح می شود. در همین راستا، نویسنده برای ارزیابی مدعای اصلی خود در کتاب شرایط ژئوپلیتیک کشورهای مختلف در مناطق گوناگون جهان را مورد بررسی قرار می دهد و با مرور گذشته تاریخی، نگاهی به آینده بحران های بین المللی در سایه محدودیت های ژئوپلیتیکی می اندازد. مارشال موضوعات کلیدیِ ژئوپلیتیکی که تمام قاره ها و مناطق مهم جهان با آن روبرو هستند را شناسایی کرده، تا از این طریق مناطقی که پتانسیل درگیری های فعلی یا آینده را دارند مورد شناسایی و تحلیل قرار دهد. بدیهی است مباحث مذکور در زمره موضوعات کلیدی در حوزه حکمرانی است و اهمیت چنین مباحثی نویسنده این سطور را به سمت معرفی، نقد و بررسی اثر مذکور رهنمون ساخته است.
۱۱.

یک توهم و یک تناقض در شورای همکاری خلیج فارس (بررسی انتقادی کتاب اقتصاد سیاسی بین الملل خلیج فارس)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : 213 تعداد دانلود : 60
فراگیری فرایند جهانی شدن، با توجه به تاثیرات گسترده آن، چالشهای زیادی را برای کشورها ایجاد کرده است. در این میان کشورهای کوچک به عنوان جوامعی که از تاثیرپذیری بیشتری برخوردارند، با چالشهای بیشتری روبرو هستند. پژوهشگران مقالات و کتابهای مختلفی را به این موضوع اختصاص داده و سعی کرده اند وضعیت کشورها را در فرایند جهانی شدن، و اقدامات آنها را برای مواجهه با چالشهای جهانی شدن تبیین نمایند. نویسنده کتاب «اقتصاد سیاسی بین الملل خلیج فارس» با این رویکرد سعی کرده است جایگاه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس را در اقتصاد بین الملل در عصر جهانی شدن توضیح دهد. این کتاب اقدامات کشورهای کوچک خلیج فارس را برای انطباق با شرایط جهانی بررسی کرده است. در این مقاله با نگاهی نقادانه به کتاب، سعی شده است نقاط قوت و ضعف آن بررسی شوند. این بررسی نشان می دهد که نویسنده کتاب تحلیل های ارزشمندی از سیاستها و اقدامات کشورهای کوچک خلیج فارس برای ارتقاء جایگاه خود در اقتصاد بین الملل ارائه کرده است، اما در عین حال کتاب بویژه متن ترجمه آن از ضعف های شکلی و محتوایی متعددی رنج می برد.
۱۲.

شبح ماکیاوللی: نقد و بررسی کتاب فلسفه سیاسی ماکیاولی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : 533 تعداد دانلود : 1000
فلسفه سیاسی ماکیاوللّی کتابی است به قلم فیلیپو دل لوکّزه که فؤاد حبیبی و امین کرمی آن را به فارسی برگردانده و انتشارات ققنوس در اختیار فارسی زبانان قرار داده است. در مقاله حاضر، ضمن ارائه معرفی مختصری درباره نویسنده، سازمان اثر مورد بررسی برای خوانندگان ترسیم خواهد شد. همینطور تلاش خواهیم کرد تا محتوای اثر استاد ایتالیایی تاریخ فکر سیاسی درباره منشی فورانسی را به اعتبار مفاهیم مرکزی موجود در نوشته او مورد بررسی قرار بدهیم. ما اینکار را از طریق مشخص کردن فهمی که نویسنده از طبیعت گرایی درماکیاولی داشته است آغاز کرده و نتایج منطقی این صورت بندی فلسفی را تا دست یابی نتایج نهای آنها دنبال می نماییم. نشان خواهیم داد که چطور روایت لوکّزه از اندیشه فلسفی ماکیاوللی، به صورت بندی جدیدی از مفهوم سیاست مدرن در اندیشه او منتهی خواهد شد. صورت بندی انقلابی جمهوری خواهانه ای که بر خلاف اکثر دعاوی موجود درباره ماکیاوللی او را به فیلسوف تعارض و مردم تبدیل می کند.
۱۳.

نقدی محتوایی بر متون فقه شیعه(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 536 تعداد دانلود : 76
این مقاله با هدف اصلاح و ارتقای متون و منابع فقهی با روش توصیفی و تحلیلی در پی یافتن پاسخ به این پرسش بنیادی است که چه اشکالاتی در محتوای متون مشهور و رایج فقهی شیعه که در حوزه های علمیه به عنوان کتاب درسی مطرح است وجود دارد و چه مباحث و مسائلی را می توان به آموزش های فقهی افزود که قابلیت اجرائی احکام فقهی را در زمان ها و شرایط متفاوت افزایش دهد و از انحراف احکام شرعی در مرحله عمل و بکارگیری شیوه های نادرست در اجرای احکام پیشگیری شود و برای این منظور پیشنهاد می شود علاوه بر مباحث حکم شرعی و دلایل آن ها که در آثار فقهی مرسوم است مسائلی چون علت ، حکمت و روش اجرای احکام که در این مقاله" لوازم حکم شرعی" نام گذاری می شوند نیز مطرح کنند تا با بررسی این گونه مباحث در کنار دلایل احکام، فقها بتوانند با آگاهی از فلسفه و هدف احکام، روش های اجرای احکام را در راستای هدف آن ها تبیین و طراحی کنند (2) و راهکار های مناسب را در جهت پیشگیری از انحراف اجرای احکام از هدف های آن ها طراحی کنند .
۱۴.

بررسی و نقد اجرای اصل صلاحیت جهانی بر مرتکبان دزدی دریایی نوین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : 813 تعداد دانلود : 139
دزدی دریایی قدیمی ترین جرمی است که برای تعقیب و محاکمه مرتکبان آن صلاحیت جهانی مستقر گردیده است. در سال های اخیر و با تحولات فراوانی که در شیوه و مکان ارتکاب جرم دزدی دریایی و همچنین نحوه نگرش کشورها به مباحث راجع به صلاحیت و محاکمه متهمان جرائم بین المللی شکل گرفته، ادامه استقرار صلاحیت جهانی بر دزدی دریایی با تردیدهایی مواجه است. لذا با توجه به تردیدهایی که درباره امکان استمرار اعمال صلاحیت جهانی بر دزدی دریایی در یک دهه اخیر پیش آمده آیا همچنان می توان این اصل را درباره دزدی دریایی اعمال نمود؟ این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای درصدد پاسخگویی به پرسش فوق است. با توجه به تحولات مهمی که در ابعاد مختلف حملات دزدان دریایی از جمله استفاده از سلاحهای نوین و همچنین تغییر مکان حملات(از دریاهای آزاد به دریاهای سرزمینی و سواحل) اتفاق افتاده لذا می توان گفت اگرچه دزدی دریایی نخستین جرمی بوده که در عرصه بین المللی برای آن صلاحیت جهانی برقرار گردیده اما این اصل با توجه به تغییر فضای جامعه بین المللی و انتفای عمده دلایلی که اجرای آن را درگذشته موجه می ساختند، دیگر امکان اعمال و به کارگیری را نداشته و بایستی به دنبال جایگزین هایی برای آن گشت.
۱۵.

نقد و بررسی کتاب گزارشی تحلیلی از فلسفه اصالت تصوری برکلی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 470 تعداد دانلود : 556
جرج بارکلی، فیلسوف تجربه گرای قرن هجدهم از یک سو اشیاء محسوس را چیزی جز ادراک یا تصور نمی داند (ایده آلیسم ذهنی) و از سوی دیگر با انکار وجود جسم، تنها به نفس باور دارد (ایده آلیسم عینی). جاناتان دنسی در کتاب گزارشی تحلیلی از فلسفه اصالت تصوری برکلی کوشیده است یک تصویر کلی از فلسفه بارکلی ارائه کند که هم با استفاده از مشی کلی فیلسوفان تحلیلی دربرگیرنده تحلیلی روشن از عناصر اصلی اندیشه آن فیلسوف باشد و هم با یک نگاه انتقادی نقاط برجسته و ضعیف این فلسفه را نمایان کند. نوآوری مهم این اثر معرفی نظر بارکلی در باب تبیین علمی، چونان تبیینی تفسیری و در عین حال غایت شناختی است. نویسنده می گوید که این نوآوری حاصل بازسازی اندیشه بارکلی و نه صرف مطالعه آثار اوست. در این مقاله هدف بررسی نقاط قوت و ضعف تحلیل های نویسنده در مقام بررسی فلسفه بارکلی و بیان پاره ای کاستی ها در برخی از انتقادات نویسنده بر اندیشه بارکلی است. همچنین ترجمه کتاب نیز نقد و ارزیابی خواهد شد.
۱۶.

بررسی و نقد کتاب فلسفه یونان باستان: از پیش سقراطیان تا فیلسوفان دوران یونانی مأبی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 227 تعداد دانلود : 955
فلسفه ی یونان باستان کتابی است نگاشته شده برای دانشجویان فلسفه در آمریکا در دوره ی کارشناسی. تلاش نویسنده در این کتاب نسبتاً مختصر آن است که نشان دهد فلسفه ی یونان باستان عبارت از تاریخ آرای پراکنده و متشتت فیلسوفان گوناگون نیست و می توان خط یا خط های فکری انسجام بخشی را پیدا کرد که در کل این دوران امتداد پیدا می کند. بر اساس این خط های فکری می توان روایتی یکپارچه از کل فلسفه ی این دوره را به دست داد. نویسنده به طور خاص این خط فکری را در تلاش فیلسوفان این دوران برای رسیدن به شناخت حقیقی و زندگی خوب و سعادتمند دنبال می کند که از سقراط می گذرد و در افلاطون و ارسطو ادامه پیدا می کند. مقاله ی کنونی پس از معرفی اثر و گزارشی مختصر از محتوای استدلالی آن، در نهایت به نقد و بررسی این کتاب بر اساس اهداف و رویکردهای مؤلفش می پردازد و جایگاه آن را در درس های مربوط به فلسفه ی یونان باستان روشن می سازد.
۱۷.

ارائه مدل رهبری فناورانه آموزش مجازی در راستای پیش برد برنامه های آموزشی مدارس ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 655 تعداد دانلود : 223
پژوهش حاضر باهدف ارائه مدل رهبری فناورانه آموزش مجازی در راستای پیش برد برنامه های آموزشی مدارس ابتدایی با رویکرد ترکیبی اجرا گردید. پژوهش از نوع اکتشافی متوالی بود. جامعه آماری در بخش کیفی را خبرگان آشنا به رهبری فناورانه، شامل می شوند؛ که این افراد، به صورت هدفمند از نوع معیاری، برای مصاحبه های کیفی در موضوع پژوهش انتخاب گردیدند (16 مصاحبه با 16 نفر و تا حد اشباع نظری ادامه یافت) و در بخش دوم (کمی) اقدام به ساخت پرسشنامه نموده در بین مدیران مدارس ابتدایی شهر تهران توزیع گردید(235 مدیر مدرسه دولتی و 215 مدیر مدرسه غیرانتفاعی). به منظور تجزیه وتحلیل از کدگذاری در بخش کیفی و از روش معادلات ساختاری در بخش کمی استفاده گردید. در بخش کیفی مشخص گردید که مقوله ها در قالب 9 مقوله و 37 کد مفهومی مشخص شد و در دل ابعاد ۶ گانه مدل پارادایمی به صورت موجبات علی (3 مقوله)، مقوله اصلی: رهبری فناورانه آموزش مجازی (1 مقوله)، راهبردها (1 مقوله)، شرایط زمینه ای (1 مقوله)، شرایط مداخله گر (2 مقوله) و پیامدها (1 مقوله) جای گرفتند. در بخش کمی نیز مشخص گردید که هر 6 مؤلفه ی اصلی پژوهش از برازش مناسبی برخوردار است. به مدیران مربوطه، پیشنهاد می گردد در زمان انتخاب مدیران به نگرش و توانمندی های فنّاورانه آن ها توجه کنند.
۱۸.

نقد معرفت شناسی مدیریت اقتضایی از منظر قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 93 تعداد دانلود : 615
مدیریت اقتضایی، مدعی است که در مدیریت، چیزی به نام بهترین اصول جهان شمول وجود ندارد. با عنایت به ره آوردهای رهیافت اقتضایی، ضروری است که معرفت شناسی آن، از منظر قرآن با بهره گیری از روش استنطاقی، مورد تحلیل قرار گیرد؛ تاضمن بیان گزاره های کلام وحی در رد، تأیید، اصلاح و تکمیل معرفت شناسی مدیریت اقتضایی، با تمسک به آنها کاستی های معرفتی شناسی آن را برطرف نمود. یافته ها نشان می دهد که معرفت شناسی در مدیریت اقتضایی مبتنی بر معرفت عینی و حسی بوده و علل و عوامل فرا طبیعی را در تبیین گزاره های طبیعی نادیده گرفته است. قرآن ضمن اشاره به کاستی های مدیریت اقتضایی موضوع معرفت را خدا، انسان، طبیعت و درک چگونه وابستگی و پیوستگی آن ها دانسته و تأکید می کند که انسان و محیط به شکل پیدا و پنهان از همدیگر تأثیر گرفته و بر یکدیگر اثر می گذارند و در نتیجه انسان می بایست با بهره گیری از ابزار شبکه ای از طریق ترکیب نگاه افقی به رابطه پدیده ها با هم و نگاه عمودی و طولی و رابطه آن ها با خالقشان سهم خود را اخذ نماید. نتایج بدست آمده بیانگر آن است که قرآن علاوه بر عقل و یافته های تجربی، تأکید دارد که نمی توان بدون وحی بهترین روش هایی را که منتهی به بهره وری بیشتر می گردد ارائه نمود.
۱۹.

نقد و بازتعریف مفهوم و ابزارهای سنجش کارآفرینی استراتژیک(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 899 تعداد دانلود : 880
با وجود اینکه پژوهشگران در مورد ماهیت و اهمیت کارآفرینی استراتژیک اتفاق نظر دارند، تعاریف متعدد این مفهوم، ابهام آفرین شده است. همچنین بیشتر معیارهای موجود ویژگی منحصربه فرد کارآفرینی استراتژیک را در نظر نگرفته اند. هدف این مقاله، نقد و بازتعریف کارآفرینی استراتژیک و ابزارهای سنجش آن است. در این پژوهش، با بررسی سیستماتیک پژوهش های پیشین، نقاط اشتراک تعاریف کارآفرینی استراتژیک شناسایی شده است. هسته اصلی کارآفرینی استراتژیک، تعادل است و برای دستیابی به کارآفرینی استراتژیک موفق باید بر ایجاد تعادل میان کارآفرینی و مدیریت استراتژیک، شناسایی و به کارگیری فرصت ها و نوآوری های بنیادین و تدریجی تاکید کرد. در این مسیر، بخش عمده ای از مقالاتی که در نشریه کارآفرینی استراتژیک به چاپ رسیده است، به ایجاد تعادل میان استراتژی و کارآفرینی پرداخته است. این مقاله سه پرسشنامه ای را که برای سنجش کارآفرینی استراتژیک تدوین شده اند مورد بررسی قرار داده است که نتایج بیانگر ناکامی این ابزارها در سنجش مفهوم منحصر به فرد کارآفرینی استراتژیک است. پرسشنامه های موجود به سنجش جداگانه مفاهیم کارآفرینی سازمانی و مدیریت استراتژیک پرداخته اند و اینکه از تلفیق این دو مفهوم، مفهوم جدیدی تحت عنوان کارآفرینی استراتژیک با ابعاد و وِیژگی های متفاوت شکل گرفته است دیده نمی شود. یافته دیگر این است که به علت تعداد اندک مطالعات کمی در زمینه کارآفرینی استراتژیک، روایی و پایایی این پرسشنامه ها در مطالعات دیگر کمتر مورد سنجش قرار گرفته است. از این رو، پیشنهاد می شود پژوهش های بیشتری هم برای آزمودن پرسشنامه های موجود و هم برای توسعه ابزارهای سنجش کارآفرینی استراتژیک صورت گیرد.
۲۰.

بررسی و نقد کتاب راهنمای تولید برنامه های تلویزیونی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 15 تعداد دانلود : 824
هدف کتاب راهنمای تولید برنامه های تلویزیونی، آشنایی دانشجویان رشته ی تولیدِ سیما با تکنولوژیِ دیجیتال در ساخت برنامه های تلویزیونی و هم چنین ارائه ی زیبایی شناسی خاص این رسانه برای هرچه بیش تر اثرگذاشتن بر مخاطب است. با استفاده از روش تحلیل کیفی و استفاده از نظریات مک لوهان و بودریار در نقد رسانه ها این نتیجه حاصل شد که برای جذب مخاطب و ارائه ی عناصر فرمی برای تأثیرگذاری حداکثری، حق انتخاب او در تفسیر، محدود می شود و محروم سازی او از بدیل های ممکن در تصویرِ قابل مشاهده، وجهی ایدئولوژیک به برنامه می دهد. معیارسازی در انتخاب فرم بصری برنامه ها و پرهیز از نوآوری های تصویری در انتخاب اندازه نما، زاویه ی دوربین و مواردی از این دست نیز در همین راستا عمل می کند. موردی که می توان آن را سلبِ آزادی مخاطب از تفسیرِ برنامه نامید. نادیده انگاشت.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۹۷