۱.
با توجه به لزوم ایجاد ارتباطات قوی بین صنعت و دانشگاه جهت استفاده از نظریه های علمی در صنعت، استفاده از روش موردکاوی در مدیریت رفتار سازمانی ضروری می باشد. هدف از مقاله حاضر بررسی و نقد کتاب موردکاوی های مدیریت رفتار سازمانی می باشد. روش ارزیابی و نقد این اثر، اسنادی- تحلیلی و مطابق با الگوی پیشنهادی شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی در چارچوب معرفی کلی، بررسی شکلی و محتوایی اثر می باشد. به طور کلی از نظر بررسی شکلی اثر، کیفیت شکلی اثر خوب بوده، با وجود این، نقاط ضعف شکلی اثر عبارت هستند از: عدم استفاده از نماد و نشان مشخصی از مدیریت رفتار سازمانی در طرح روی جلد کتاب، عدم استفاده از جداول، نمودارها و اشکال در داخل متن می باشد. به لحاظ محتوا، استفاده از روش موردکاوی در مدیریت رفتار سازمانی یکی از نقاط قوت اثر می باشد. هر چند اثر از عدم نظم منطقی و انسجام محتوایی، عدم دقت محتوایی، نقایص محتوایی رنج می برد. به طور کلی تحلیل محتوای کتاب های علمی و دانشگاهی می تواند نقاط قوت و ضعف احتمالی آن ها را برای اصلاح و تغییر احتمالی محتوا و شکل، متناسب با اهداف تعیین شده و اصول علمی در اختیار برنامه ریزان و مؤلفان کتاب های دانشگاهی قرار دهد.
۲.
هدف این نوشتار نقد کتاب نظری به روا ن شناسی اقتصادی برگرفته از درسنامه دکتر محمدحسین تمدن جهرمی است. در بخش مقاله نخست، تاریخچه روان شناسی گرایی در تاریخ علم مدرن و ارتباط آن با فلسفه و علوم انسانی و اجتماعی بررسی می شود. بدین منظور روان شناسی گرایی در بریتانیا، مطلوبیت گرایی، روان شناسی گرایی در آلمان، مکتب اتریش و سرانجام دیدگاه جان مینارد کینز معرفی می گردد. روان شناسی گرایی در بریتانیا قائل به قوانین جهانشمولی بود که از تجربه انتزاع گردیده و درصدد توضیح رفتار فردی بود که با فردگرایی روش شناختی در هیئت مطلوبیت گرایی و اصل عقلانیت ظاهر شد. اما روان شناسی گرایی در آلمان با رویکردی تاریخی در پی فهم هرمنوتیکی از رفتار انسان و توصیف آن بود. مکتب اتریش تلاش کرد که راه میانه ای بپیماید و با وجود اذعان به اعیان فرهنگی و اجتماعی، هم چنان در کمند فردگرایی روش شناختی باقی ماند. کینز با تأکید بر روحیات حیوانی در فرض رفتار عقلایی انسان تردید کرد و روان شناسی جامعه مبتنی بر عرف را پیش نهاد. در بخش دوم، ابتدا ایده روان شناسی اقتصادی تمدن بررسی می شود و سپس نسبت آن با اندیشه فیلسوفان و اقتصاددانان پیشین بویژه دیدگاه جان مینارد کینز در این باره نقد و گزارش می گردد. این مقاله سراسر از روش توصیفی و تحلیلی بهره می جوید.
۳.
اعتماد عاملی حیاتی و ضروری برای موفقیت های فردی و سازمانی است که باعث افزایش نظم، ثبات و قابلیت پیش بینی آینده می شود. پژوهش حاضر باهدف طراحی الگوی اعتماد درون سازمانی از طریق کنش جمعی در آموزش وپرورش شهر تهران انجام شده است.این پژوهش ازلحاظ هدف کاربردی، ازنظر رویکرد، اکتشافی، و ازلحاظ نحوه تجزیه وتحلیل داده ها، آمیخته (کیفی-کمّی) می باشد.در فاز کیفی، گروهی از خبرگان شامل مدیران ارشد، اساتید و مشاورین برجسته حوزه مدیریت سازمان به عنوان جامعه آماری درنظر گرفته شدند. با استفاده از روش نمونه گیری گلوله برفی 9 نفر از خبرگان مورد مصاحبه عمیق قرار گرفتند. در فاز کمّی نیز، کلیه کارکنان آموزش وپرورش شهر تهران به عنوان جامعه در نظر گرفته شدند .377 به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها در فاز کیفی تحقیق، مصاحبه های عمیق و غیر ساختاریافته با خبرگان بود. داده ها براساس روش تئوری داده بنیاد (کدگذاری های باز، محوری و انتخابی) مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. در فاز کمّی تحقیق نیز، از پرسشنامه ای بسته و محقق ساز استفاده شد. و جهت انجام تجزیه وتحلیل های توصیفی و استنباطی، از نرم افزارهای SPSS، LISREL و smart-PLS استفاده شد. نتایج نشان داد که کنش جمعی درون و میان لایه های ساختاری سازمان از طریق بازطراحی فرایندهای سازمانی می تواند موجبات اعتماد درون سازمانی در آموزش وپرورش تهران را رقم زند.
۴.
سامان سیاسی-اداری شاهنشاهی ساسانی از نظر تأثیر و تأثراتش و نیز تحولاتی که آن را به دولتی بسیار ساختارمند بدل ساخت، موضوع مطالعات متعددی بوده است. در این بین، پژوهش های ریکا گیزلن در توسعه این حوزه مطالعاتی نقشی محوری داشته است. سی سال پس از اولین کتاب یادمانی وی در این باره در سال 1989، انتشار کتاب «جغرافیای اداری شاهنشاهی ساسانی. شواهد کتیبه شناختی پارسی میانه» توسط این نویسنده فرصت به ثمر نشستن این توسعه ها را فراهم کرده است. بنابراین، هدفهای اصلی مقاله حاضر، مرور کتاب و تعیین جایگاهش در حوزه مطالعاتی مربوطه، در کنار معرفی نویسنده اش، است. در این راستا بخشهای گوناگون این کتاب و مطالب مورد تمرکز هر یک به گونه ای دقیق ارائه و دستاوردهایش در پیشبرد دانش و کاربردش برای پژوهشگران ذکر گردیده است. در پایان مقاله نیز به ایجاز پیشنهادهایی برای بعضی اصلاحات و ترسیم نقشه راهی برای پژوهش های بعدی فراهم گردیده است. با مرور این کتاب درمی یابیم که نویسنده روش پژوهشش را بر پایه مطالعه تطبیقی و در زمانی منابع اصلی کتیبه شناختی پارسی میانه نهاده است. بنابراین پیکره کامل داده ها در دو کاتالوگ جامع همراه با توضیحات زبان شناختی و تاریخی فراهم شده و مدارکی متقن برای جغرافیای اداری دولت ساسانی و پویاییهای آن ارائه گردیده است.
۵.
معرفت شناسی ترازو و معیار سنجش است. در دانش مدیریت عیار پدیده های سازمانی با علم سنجش و جایگاه خود علم نیز با معرفت شناسی(اپیستمولوژی) سنجیده می شود. معرفت شناسی به عنوان محور تحلیل بسیاری فرآیندهای مدیریتی است که بدون شناخت صحیح آن، شاید سازمان ها با چالش جدی در مواجهه ی با افراد در سازمان مواجه شود. بررسی و نقد معرفت شناسی نظریه داگلاس مک گریگور است که از چهار مؤلفه به نام های ماهیت، موضوع، ابزار، منبع و اعتبار شکل یافته است. روش: نقد معرفت شناسی نظریه یادشده با کاربست روش کیفی تفسیر موضوعی برون قرآنی استنطاقی صورت گرفته است. یافته های پژوهش نشان می دهد که قرآن تنها اتکاء به عقل و یافته های بشری را برای شناخت کافی ندانسته و تجربه، حس و استقرا را گام های مقدِمی برای شناخت کامل و مطمئن که متکی بر ایمان قلبی، برهان های عقلی و نقلی(قرآن و سنت) که دارای ماهیت واقع نمایانه با دو نگاه عمودی( با خالق) و افقی (رفتارهای جوارحی و جوانحی مخلوق و تمام هستی) می داند. از نگاه قرآن ابزارهای شناخت تنها استقرایی نظیر مشاهده و آزمایش مبتنی بر رفتارهای انسان نیست؛ بلکه منابع آن دارای گستره ی فراوانی هم چون وحی، عقل، قلب، حس و تمام هستی است که دارای اعتبار نامحدود و نسبت به مکتب مذکور دارای دیدگاه متفاوت است.
۶.
جامعه شناسی تاریخی به عنوان روشی مبتنی بر داده ها و سیر توالی رویدادهای تاریخی قابل دست یابی است و جامعه شناسی تاریخی سلطه پذیری به عنوان یک پدیده اجتماعی قابل طرح و پیگیری در دوره های مختلف تاریخی است. این مقاله با هدف بررسی کتاب جامعه شناسی تاریخی سلطه پذیری ایرانیان ارائه شده است. اثر به دلیل ویژگی هایی که دارد، به عنوان یک اثر دارای نوآوری در این زمینه، شایسته بازخوانی است. نوشتار پیش رو مروری انتقادی بر این کتاب در قالب محورهای زیر دارد: ابهام زدایی در عنوان کتاب، عدم تبیین صحیح و اولیه مسئله سلطه پذیری، ابهام در روش شناسی، عدم هماهنگی در روش و متن، ابهام در مفهوم جامعه شناسی تاریخی. مقاله پس از پرداختن به تأملاتی درباره جنبه فنی و ویرایشی اثر، با این جمع بندی به پایان می رسد که مسئله «سلطه پذیری» در نزد مؤلف به عنوان یک مسئله تاریخی مطرح شده و نویسنده سعی دارد با استفاده از نظریه ها و روش های جامعه شناسی آن را بررسی و تحلیل کند، اما این بررسی نشان می دهد که جامعه شناسی تاریخی رویکردی جامعه شناسانه با بهره گیری از اطلاعات و داده های تاریخی در دوره های مختلف است یا به عبارت بهتر روند شدن سلطه پذیری در دوره های مختلف را مورد بررسی قرار می دهد، نه آن چه که مورد توجه این اثر تحت عنوان رویکرد تاریخی با روش جامعه شناسانه است.
۷.
این پژوهش، کوشش خویش را بر آن گمارده تا از طریق دانش تصحیح و نقد، این مجموعه منشآتی مربوط به قرن دهم ق به کتابت: میرزا محمدصادق ناظم تبریزی (صادقای تبریزی) را مورد بررسی قرار دهد و ویژگی ها، کاستی ها، اهمیت اسناد نسخه و بینش و روش کاتب را در چهارچوب الگویی معنادار نقد کند. درون مایه ی نسخه فوق شامل مضامینی چون فرامین پادشاهان، اسناد دیوانی، فتح نامه ها، و منشآت و اخوانیات از روزگار سلجوقی تا اوایل صفوی است که تاکنون مورد نقد و انتشار قرار نگرفته اند و می تواند در جای خود به فهم حلقه های مفقودی از تاریخ سیاسی و اجتماعی ایران و برخی همسایگان یاری رساند. این بررسی با اتکا بر نسخه خطی این اثر و با رویکرد تحلیلی، همراه با روش تحلیل محتوای کیفی انجام شده است و نشان می دهد که نویسنده در تدوین و چینش منشات، تحت تاثیر فضای سیاسی دوره صفویه قرار داشته است. از آن جا که آرمان صفویه ایجاد دولتی ملی بر پایه مذهب رسمی و مرزهای سیاسی تبیین می شود، کاتب نسخه به کتابت اسنادی دست یازیده که در پیوند با جغرافیایی است که صفویان در ترسیم الگوی سرزمینی خود به دنبال تحقق آن بودند.
۸.
بحران مالی 2008-2007، از جهات گوناگونی، موضوع پژوهش واقع شده است. نقش مدل های کمی و نظریات ریاضی در رخداد این بحران و عارضه های دیگری که چنین مدل هایی در بازارهای مالی به بار می آورند، درونمایه اصلی کتاب سخنرانی برای پرندگان درباره پرواز کردن است. نویسنده، با تبیین نقش نظام آموزشی در ایجاد شکاف بین نظریه - عمل و نقش کوانت ها در ترویج و به کارگیری مدل های کمی و محاسباتی، روایتی متفاوت از علل رخداد بحران های مالی را به دست می دهد. در این نوشتار، ضمن بررسی صوری و محتوایی این اثر، با تحلیل درون مایه و همچنین با تکنیک های متن کاوی، مهمترین مضامین این اثر و نیز مبانی و جایگاه آن در متون دانش مالی نقد و بررسی می شود. این بررسی منتقدانه نشان می دهد که نویسنده ی اثر، با نقد مدل هایی چون ارزش در معرض ریسک، قیمت گذاری مشتقه اختیار معامله و توابع کاپیولا، سهم آن ها را در ورشکستگی ها و بحران ها نشان داده است و پیشنهاد کرده است که اصلاح نظام آموزشی مدیریت و اقتصاد برای واقعی تر شدن، در دستور کار قرار گیرد.
۹.
در زمینه مدیریت استراتژیک، منابع متعددی تدوین شده که در کشور ایران یکی از محبوب ترین آن ها، کتاب "مدیریت استراتژیک" فرد آر. دیوید(Fred R. David) ترجمه دکتر اعرابی و پارساییان است. هدف این پژوهش، بررسی و نقد این کتاب می باشد. پژوهش حاضر، دارای رویکرد انتقادی بوده و از ابزار کاربرگ نقد کتب درسی و دانشگاهی شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی استفاده شده است. بررسی انتقادی در تحقیق، شامل نویسنده، شکل ظاهری، ساختار و محتوای کتاب بود. براساس یافته ها، در جامعه دانشگاهی بین المللی، دیوید به عنوان یک متفکر در حوزه استراتژیک شناخته نمی شود. کتاب دیوید دارای ساختار منطقی خوبی است و از نظر یک کتاب علمی می توان وزن مناسبی برای آن قائل شد. ضمنا، فصل بندی کتاب براساس محتوای آن خوب است و نویسنده سعی کرده سرفصل های اصلی مدل خود را در فصل های مختلف کتاب بگنجاند. از نظر کیفیت محتوا نیز کتاب از دیدگاه خواننده (نه از دیدگاه یک فرد اجرایی)، مطلوب است. مزیت اصلی کتاب، رویکرد انتفاعی ابزارهای ارائه شده و ضعف اصلی کتاب را می توان در عدم بیان مبانی علمی و دیدگاه افراد صاحبنظر در زمینه مدیریت استراتژیک در فصول کتاب، و نیز اشکالات ترجمه متن اصلی و اشکال در ادبیات و نگارش فارسی دانست.
۱۰.
پیامبر عظیم شأن اسلام(ص) بر پایه مفاهیم قرآنی، همواره پیروان خویش را به وحدت دعوت می کرد. اما امت تازه بنیاد اسلامی، در اندک روزگاری پس از رحلت پیامبر(ص)، برخلاف آن آموزه ها دچار گسستگی شدند و یکی از برآیندهای آن، کشتار مسلمانان دست یک دیگر بود. ریشه های این گسستگی همواره موردتوجه پژوهشگران بوده و پژوهش های فراوانی هم در این زمینه انجام شده است؛ هدف این نوشتار ارزیابی انتقادی کتاب «پس از پیامبر» است که در آن نویسنده در راستای پژوهش های پیشین و با روشی متفاوت تلاش نموده تا جنبه های گوناگون مسئله را روشن نماید. روش پیشبرد و انجام پژوهش یادشده تا چه اندازه ای در راستای تبیین مسئله پژوهش موفق بوده است؟ به نظر می رسد که نویسنده ضمن مراجعه به منابع و پژوهش های تاریخی، از عرصه هایی چون روان شناسی، سینما، داستان نویسی، روان شناسی، مردم شناسی بهره برده و تلاش نموده تا ریشه های تاریخی بحران کنونی مسلمانان خاورمیانه و به ویژه عراق را بررسی نماید؛ نتیجه مقاله حاضر که به روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته نشان می دهد که اهمیت کتاب موردبررسی بیش از هر چیز، در رویکرد بین رشته ای و شیوه بیان متفاوت نویسنده در مواجه با مسئله پژوهش است که اثر تازه ای را پدید آورده است. هرچند درباره برخی دیدگاه ها و روش های پیشبرد پژوهش نیازمند بازنگری است.
۱۱.
در کتاب انسان خردمند؛ تاریخ مختصر بشر اثر یووال نوح هراری، سابقه دویست هزار ساله انسان خردمند به سان مؤخره ای بر سیزده ونیم میلیارد سال عمر جهان ترسیم شده است. انسان خردمند شامل مباحث متعددی از حوزه های علوم انسانی و غیر علوم انسانی است اما باتوجه به این که عنوان فرعی کتاب ادعایِ ارائه تاریخچه بشر را دارد، این مقاله صرفاً به نقدِتاریخیِ این اثر یعنی به نقدِ رویکرد روش شناختی و نقد نظریه تاریخی نویسنده می پردازد و ظرفیت های روش شناختی این کتاب را از منظرِ فلسفه انتقادی تاریخ و مباحث نظریِ آن را از موضع تکامل گراییِ خلقت باور در بوته نقد خواهد گذاشت. با تمرکز بر محتوای کتاب و روش نویسنده، در این نقد به سه مقطع پرداخته می شود: 1) مقطع پیشا تاریخی؛ از سیزده ونیم میلیارد سال پیش تا ابداع خط در پنج هزار سال پیش 2) مقطع تاریخی؛ از ابداع خط تا کنون 3) مقطع پسا تاریخ؛ آینده بشر. از نگاه انتقادیِ این مقاله، واژه های تار، تاریخ و تاریک به ترتیب به این سه مقطع اشاره دارند.
۱۲.
هدف از این تحقیق ارائه الگوی توسعه توانمندی کارآفرینی نسل جوان کشور در بستر برنامه ریزی درسی آموزش عالی بود. تحقیق حاضر ازنظر هدف، توسعه ای و به صورت کیفی به روش داده بنیاد گلیزری بود. جامعه آماری در پیشینه مطالعاتی را کلیه متون نظری و پژوهشی داخلی و خارجی در دسترس، مراجع مرتبط و اسناد بالادستی نظام آموزش وپرورش کشور جمهوری اسلامی ایران تشکیل داد روش نمونه گیری از این جامعه هدف مند بود و در بخش مصاحبه با خبرگان جامعه تحقیق شامل 15 نفر متخصص حوزه برنامه درسی و کارآفرینی بود که به روش گلوله برفی و در حد اشباع نظری انتخاب شدند. یافته ها نشان داد که در بخش پیشینه تحقیق در قالب 8 عامل تعداد 46 مؤلفه استخراج و در بخش مصاحبه با خبرگان 71 مؤلفه و در قالب 12 عامل استخراج شد که نهایتاً موارد تکراری و مشابه حذف و موارد نهایی که شامل 100 مؤلفه در قالب 12 عامل بود استخراج شد که در شرایط علّی عواملی چون خلاقیت و نوآوری، رهبری، تجربه کارآفرینانه و آموزش، همچنین در شرایط مداخله گر پنج عامل کارگروهی، پشتکار، ریسک پذیری، استقلال طلبی و مثبت اندیشی و در شرایط زمینه ای سه عامل اصلی آشناسازی با صنعت، ویژگی های دانشگاه و پشتیبانی و زیرساخت مؤثر بر الگوی برنامه های درسی بر اساس شاخص های کارآفرینی شناسایی و تعیین شدند.
۱۳.
کتاب دست افزارهای سنگی در فرگشت انسان از سری کتاب های جان شِی برای آفریدن روشی نوین در تحلیل دست افزارهای سنگی است. این بار، وی با رویکردی تازه، نه از دید یک باستان شناس صِرف، بلکه از دید یک دیرین انسان شناس، در تلاش برای پاسخ دادن به پرسش های مربوط به فرگشت رفتار انسان، به کمک روش های باستان شناسانه است. اگرچه دست افزارهای سنگی برای درک فرگشت انسان، امکان بالقوه بالایی دارند، اما برخی رویکردها و چارچوب های باستان شناسی سنتی در تحلیل آن ها، مانع از درک این فرگشت می شوند. وی در جای جای کتاب بر نظر خود تأکید می نماید که باستان شناسان باید رویکرد سنتی خود را تغییر داده و در مطالعه فرگشت انسان و رفتار او بر اساس دست افزارهای سنگی، روش های نوینی بیابند. این روش های نوین می تواند دیرین انسان شناسان، متخصصان علم ژنتیک دیرینه و باستان شناسان را گرد یک آورده و منجر به کسب نتایج بهتری در درک رفتار انسان شود. این هدف نویسنده و تلاش ارزشمند وی قابل تقدیر است. اما آیا وی به چنین رویکرد نوینی در کتاب خود دست یافته است؟ تا چه میزان رویکرد نویسنده در این کتاب به دستیابی به این هدف نزدیک شده است؟ مروری بر این کتاب نشان می دهد که هنوز راه درازی در پیش است تا بتوانیم رفتار و چرخه فرگشت انسانی را از راه مطالعه دست افزار سنگی درک نماییم. کتاب با پرسش های فراوان و بدون پاسخ به پایان می رسد و خوانندگان را با این پرسش بر جای می گذارد که آیا نویسنده توانسته از رویکرد باستان شناسانه سنتی، که خود در سراسر کتاب منتقد آن بوده و تلاش برای یافتن جایگزینی برای آن داشته، رها شود؟
۱۴.
امروزه چالش های خلق پول بدون پشتوانه در برهم زدن تعادل های اقتصادی و ایجاد شکاف طبقاتی محل بحث محافل کارشناسی قرار دارد. ناظر به این چالش ها، برخی از محققین پیشنهاد جایگزینی «پولطلا» به جای پول اعتباری را مطرح کرده اند. کتاب «درآمدی بر نظریه پولطلا: نظام پولی تمدن نوین اسلامی» مهمترین کتاب نگارش شده در تبیین نظریه پولطلا در بازار نشر ایران است. مقاله حاضر سعی داشته با رویکردی علمی و با نگاهی به کتاب مذکور، به نقد و بررسی نظریه پولطلا بپردازند. این مقاله چنین نتیجه می گیرد که علیرغم وجود دغدغه ارزشمند مولفان در رفع چالش های نظام پولی و بانکی و هدف قرار دادن معضل «خلق بی ضابطه پول» و تبیین مناسب ابعاد نظریه، درنهایت نتوانسته اند به ابهام ها و پرسش های اساسی پیرامون نظریه، پاسخ علمی و قانع کننده ای ارائه نمایند. به نظر می رسد استفاده موازی از طلا در مبادلات اقتصادی در کنار پول اعتباری ضابطه مند (و نه حذف کامل پول اعتباری) گزینه معقول تری برای پیشنهاددهی به نظام پولی کشور باشد.
۱۵.
مقوله تصمیم گیری و انتخاب پیوسته یکی از دغدغه های بشر بوده و می باشد. این موضوع با پیشرفت های جوامع ماهیتی پیچیده تر به خود گرفته است. در این راستا در اختیار داشتن دانش و روشی که بتواند تصمیم گیری را تسهیل نماید بسیار حایز اهمیت می باشد. موضوع فوق در حوزه اقتصاد و در زمینه انتخاب گزینه های بهینه سرمایه گذاری در قالب بحث ارزیابی اقتصادی طرح ها مورد بررسی قرار می گیرد که سابقه ای دیرینه در ادبیات اقتصادی دارد و متون متعددی نیز در این عرصه به چاپ رسیده است. در مقاله حاضر ارزیابی و نقد کتاب "ارزیابی اقتصادی طرحها" در دستور کار قرار دارد. در این راستا ضمن اشاره به ویژگیهای کلی کتاب تلاش شده محتوای هر یک از فصول به اجمال مورداشاره قرار گرفته و نقاط قوت و ضعف کتاب تشریح گردد و پیشنهاداتی نیز جهت ارتقاء متن در ویرایشهای آتی ارایه شود. ارایه مجموعه ای قابل قبول از معیارهای ارزیابی طرح، توجه به ابعاد کاربردی مباحث در قالب ذکر مثالها و تمرین های متعدد و آموزش نحوه استفاده از نرم افزارهای تخصصی، را می توان از ویژگیهای برجسته کتاب دانست.
۱۶.
هر چند فون هایک را جزء منکرین ثابت قدم عدالت به شمار می آورند، اما این نظر چندان دقیق نیست. هایک نهادگرایی است که بر اهمیت بسیار قواعد انتزاعی در اداره جوامع آزاد به منظور حل مسأله هماهنگی در اقتصاد تاکید می کند. عدالت توزیعی با چنین قواعدی درتعارض قرار گرفته و به ایجاد جوامع قبیله ای فاقد ثروت ختم می شود چرا که با به شکست کشاندن هماهنگی موجب عدم کارایی می شود. این روش نظریه پردازی در بسیاری از نظریه های عدالت حتی در مشهورترین آنها مغفول مانده زیرا نحوه تعاملات افراد در جامعه یعنی نحوه کار اجتماعی و آنچه به صلاح و فساد آن منجر می شود را چندان موردتوجه قرار نمی دهند. در عین حال نقدهایی به این نظریه وارد است از جمله: ساده سازی های بیش از حد نظریه هایک به دلیل ساده انگاری در مورد ماهیت انسان و جوامع ساخت انسان، عدم توجه به شکل گیری گروه های ذینفع در اقتصاد، دشواری شناخت قواعد عادلانه بازی، عدم توجه به تأثیر منفی نابرابری های زیاد بر نظم اجتماعی، درنظرنگرفتن امکان وجود قواعد توزیعی مربوط به خود بازی و در نهایت عدم امکان تصمیم گیری بازیگران جامعه آزاد در مورد قواعد لایه های عمیق جامعه که سایر قواعد در بستر آن شکل می گیرند.
۱۷.
آینده پژوهی راهبردی برای مواجهه با عدم قطعیت ها، مدیریت و کنترل پیش دستانه در راستای تحقق آینده ی مطلوب است. تلاش برای تجسم آینده و حذف سناریوهای نامطلوب، امروزه امری هوشمندانه قلمداد شده و اسناد، کتب و مقالات متعددی در این راستا به رشته تالیف درآمده اند. کتاب تغییر برزگ، جهان در سال 2050 از جمله این آثار است که به بررسی و تصویرپردازی آینده بلندمدت جهان در چهار حوزه اصلی اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و علم و فناوری می پردازد. مقاله حاضر ضمن بررسی کتاب براساس معیارهای پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی، کوشیده است اعتبار اثر حاضر را به لحاظ روشی و رویکردی بررسی نماید. براساس ارزیابی به عمل آمده، این اثر کیفیتی متوسط داشته و در جهت ارتقای کیفی لازم است بازبینی جدی در ترجمه اثر صورت گرفته و نیز با توجه به گذشت یک دهه از تاریخ انتشار کتاب اصلی، صحت ادعاهای آن مورد بررسی قرار گیرد.
۱۸.
پس از تشکیل گروه اقتصاد شورای تحول علوم انسانی (۱۳۸۸ه.ش.)، برنامه درسی دوره کارشناسی رشته اقتصاد در آن گروه تهیه و در سال ۱۳۹۶ه.ش. به تصویب نهایی رسید و برای اجراء از سال ۱۳۹۷ ه.ش. به دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی ابلاغ شد. برای اتقان در اجرای برنامه، مجموعه ای از دروس برای تدوین کتب درسی مربوطه به اساتید مبرز سفارش داده شد. کتاب «بانکداری اسلامی» از اولین آثار منتشر شده براین مبنا است که اکنون به عنوان یک متن درسی مورد استفاده قرار می گیرد و داوری آن می تواند به ارتقاء سیر آثار درسی در حال تدوین و آثار آتی، بر مبنای برنامه جدید دوره کارشناسی، کمک کند. این مقاله نقد، بر مبنای روش تحلیلی- توصیفی تدوین شده که ضمن مرور تحلیلی محتوای اثر، سعی در ارزیابی شکلی و محتوایی آن کرده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد نگارش اثر در مجموع روان و رسا بوده و قواعد ویرایش و نگارش در آن رعایت شده است. بر اساسِ مبانی منطقی و نظر خواهی تجربی از دانشجویان و با توجه به این که اثر مبتنی بر مطالعات متعدد و وثیق قبلی نویسندگان بوده، موفق به انتقال فهم مشروع، منطقی و امکان پذیر از بانکداری اسلامی به مخاطب نوعی شده است. مهم ترین ضعف های قابل ذکر اثر، طرح بانکداری اسلامی برای یک اقتصاد بسته، رویکرد خرد و ایستا و عدم استفاده از الگوی کمّی در آن است.
