مدیریت راهبردی در سیستم های صنعتی (مدیریت صنعتی سابق)

یکی از مهم ترین صنایع ایجاد کننده آلودگی های زیست محیطی، صنعت تولید سیمان و شرکت های فعال در این صنعت می باشد. ﺻﻨﻌﺖ ﺳﯿﻤﺎن از ﻧﻈﺮ درﺟﻪی اﻫﻤﯿﺖ، ﻫﻤﭙﺎی ﺻﻨﺎﯾﻌﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻓﻮﻻد و ﭘﺘﺮوﺷﯿﻤﯽ اﺳﺖ و ﻫﻤﻮاره در اﻗﺘﺼﺎد ﻣﻠﯽ، ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰیﻫﺎ و ﺳﯿﺎﺳﺖﻫﺎی ﮐﻼن و ﺗﻮﺳﻌﻪای ﻧﻘﺶ ﺑﺴﺰاﯾﯽ داﺷﺘﻪ از ﮐﺎرآﯾﯽ ﻣﻄﻠﻮب ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ. هدف مقاله حاضر شناسایی موانع پیاده سازی زنجیره تأمین سبز با دلفی فازی، وزن دهی و اولویت بندی هریک با تکنیک بهترین – بدترین فازی، ارزیابی و رتبه بندی صنایع سیمان آبیک، اصفهان و تهران در خصوص میزان عملکرد بهره گیری از زنجیره تأمین سبز با تکنیک مپک می باشد. پژوهش حاضر از حیث هدف کاربردی و از نظر جمع آوری داده ها تحقیق میدانی است. مقاله حاضر به دنبال شناسایی موانع پیاده سازی زنجیره تأمین سبز در صنایع سیمان کشور می باشد، اکتشافی است. جامعه و نمونه آماری پژوهش حاضر را 12 نفر از مدیران ارشد حوزه لجستیک در شرکت های تولیدکننده سیمان تشکیل می دهند. نتایج حاصل از غربال سازی مؤلفه ها با دلفی فازی نشان داد، الگوی بومی در پنج بعد و سی و چهار شاخص شناسایی شدند. نتایج حاصل از وزن دهی به موانع پیاده سازی زنجیره تأمین سبز با بهترین – بدترین فازی نشان داد، بعد حمایت و پشتیبانی مهم ترین بعد، تکنولوژیکی رتبه دوم و ابعاد اقتصادی، دانش و آگاهی و محیطی به ترتیب رتبه های سوم تا پنجم را کسب نمودند. سپس شرکت های تولیدکننده سیمان با مدل پیشنهادی ارزیابی و با تکنیک مپک رتبه بندی گردیدند. در پژوهش حاضر تلاش نمودیم که با طراحی مدل بومی موانع پیاده سازی زنجیره تأمین سبز در صنایع تولیدکننده سیمان تا حدی این مهم را تحقق بخشیم.

یکی از رویکردهای نوین که می توان با استفاده از آن اثربخشی و کارایی زنجیره تامین را افزایش داد، نوآوری ارزش مشارکتی در زنجیره تامین است. تفاوت بین نوآوری ارزش و نوآوری ارزش مشارکتی، سطح فعالیت آنهاست. با وجود اینکه برخی پژوهش ها اقدام به بیان اهمیت نوآوری ارزش در بخش های مختلف سازمان و تا حدی معرفی نوآوری ارزش مشارکتی نموده اند، تا کنون پژوهشی در زمینه ارائه یک چهارچوب و یا مدل برای مدیریت نوآوری ارزش در سطوح بین سازمانی انجام نشده است. هدف اصلی از تحقیق حاضر، پر کردن این شکاف تحقیقاتی بوده است. در این تحقیق آمیخته با انجام مصاحبه های نیمه ساختاریافته با مدیران پتروشیمی و نخبگان آکادمیک داده های مورد نیاز جمع آوری و به روش نظریه داده بنیاد برساختی، تحلیل شده اند. انتخاب نمونه ها بر اساس اصول روش نظریه داده بنیاد به روش هدفمند انجام شد. پایایی نتایج از طریق محاسبه دو شاخص ارزیابی و تائید گردیده است. پس از تحلیل داده ها به وسیله نرم افزار مکس کیو دی ای، نظریه ای برای مدیریت نوآوری ارزش مشارکتی در زنجیره تامین پیشنهاد شده است. نظریه پیشنهادی نشان می دهد که چگونه می توان از طریق افزایش انطباق، بهبود ارتباطات، افزایش همکاری، افزایش اعتماد، افزایش تعهد، وابستگی متقابل در عین حفظ استقلال و به طور همزمان کاهش هزینه ها به نوآوری ارزش مشارکتی در زنجیره تامین دست یافت. پس از طراحی نظریه، ابعاد آن از طریق تلفیق رویکرد نظریه داده بنیاد با روش دلفی مورد ارزیابی و تائید قرار گرفت.

در سال های اخیر با توجه به اهمیت پسماند فاضلاب صنعتی، ذینفعان زنجیره تأمین انتظار دارند که زنجیره تامین لجستیک معکوس تأمین مورد توجه قرار گیرد. بنابراین هدف پژوهش شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر زنجیره تامین لجستیک معکوس پسماند فاضلاب صنعتی در شرکت معدنی و صنعتی گل گهر بود. پژوهش توسعه ای کاربردی بوده و بصورت آمیخته انجام گرفت. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند 12 خبره آشنا به پژوهش تعیین گردید. در بخش کیفی برای کدگذاری و شناسایی عوامل از تحلیل مضمون استفاده گردید. برای اولویت بندی عوامل در بخش کمی دیمتل فازی با کمک نرم افزار دیمتل سالور به کار گرفته شد. نتایج حاصل نشان داد که عوامل موثر بر زنجیره تامین لجستیک معکوس پسماند فاضلاب صنعتی شامل 7 مضمون کلی می باشند. تعهد مدیریت، محیط زیست، هزینه، انعطاف پذیری، قوانین و مقررات، اجتماعی و مدیریت کیفیت جامع می باشند. با استفاده از تکنیک دیمتل مشخص گردید تعهد مدیریت تاثیرگذارترین عامل بر دیگر عوامل می باشد و محیط زیست تاثیرپذیرترین عامل بر دیگر عوامل می باشد که خود نشان دهنده تاثیر عوامل دیگر بر این عامل می باشد.

به دلیل اشاعه رفتار خرید آنی در مصرف کنندگان، مطالعات دانشگاهی آن طی یک دهه اخیر افزایش یافته است. به این دلیل که در فروشگاه های بزرگ بایستی میزان فروش بالا باشد، لذا بررسی رفتار مصرف کننده در خرید آنی نیز باید موردتوجه محققان و مدیران فروشگاه ها قرار گیرد. هدف از انجام مقاله حاضر شناسایی عوامل کلیدی رفتار مصرف کننده در خرید آنی با تأکید بر رعایت اخلاق درفروش با استفاده از تکنیک غربالگری فازی و وزن دهی و اولویت بندی عامل ها با استفاده از روش بهترین – بدترین فازی است. جامعه و نمونه آماری پانزده نفر از کارشناسان ارشد مدل سازی و اساتید دانشگاهی مسلّط به مباحث بازاریابی و خرید آنی تشکیل شده است. پس از مرور دقیق مبانی نظری و پیشینه پژوهش شش بُعد و چهل شاخص شناسایی شد. نوآوری تحقیق حاضر این است که از منطق فازی و روش تصمیم گیری چند شاخصه جهت شناسایی و اولویت بندی مؤلفه های اخلاق در فروش خرید آنی استفاده شده است. نتایج حاصل از غربالگری فازی نشان داد، عامل های اخلاق درفروش؛ فیزیکی؛ اجتماعی؛ موقتی؛ نظارتی و فردی، به عنوان ابعاد منتخب حاصل از غربالگری فازی به همراه بیست ویک شاخص با نظر خبرگان انتخاب شدند. همچنین نتایج حاصل از وزن دهی ابعاد با تکنیک بهترین – بدترین فازی نشان داد عامل اخلاق درفروش مهم ترین بعد خرید آنی و عامل فردی رتبه دوم و عوامل فیزیکی، اجتماعی موقتی و نظارتی به ترتیب رتبه های سوم تا ششم را کسب نمودند.

زنجیره های تأمین معاصر شبکه های پیچیده ای از فرآیندها هستند که در معرض اختلالات فراوان قرار دارند، یک زنجیره تأمین تاب آور با ایجاد قابلیت ها، سریعتر پاسخگوی تغییرات خواهند بود. تأثیر اجزای شبکه زنجیره تأمین بر روی یکدیگر در شرایط عدم اطمینان منجر به پیچیدگی و ایجاد اختلالات می گردد. به جهت کاهش اختلالات، در مواجهه با ریسک های ناشی از زنجیره تأمین های مدرن باید به سمت رویکرد تاب آوری زنجیره تأمین حرکت نمود. هدف از این مقاله تجزیه و تحلیل فرآیندهای شبکه از تأمین کننده تا توزیع کننده، متناسب با همگرایی فرآیندها با در نظر گرفتن ترکیبی از فاکتورهای تاب آوری در صنعت خودرو است. طراحی سناریوهای پیشنهادی با ترکیب عوامل تاب آوری تأثیرگذار، بر مبنای نظر خبرگان این صنعت با در نظر گرفتن عوامل آسیب پذیر و اختلالات هر سطح ارائه شده است. ابتدا منابع ریسک های ناشی از زنجیره تأمین مانند اختلالات، تأخیرها و عوامل آسیب پذیر شناسایی و سپس بیست و چهار سناریو با ترکیب عوامل تاب آوری انعطاف پذیری، مشاهده پذیری ، سرعت و قابل رویت بودن طراحی گردیده است. زنجیره تأمین پیچیده شرکت بر اساس نرخ گذشته سیستم و توابع توزیع آماری شبیه سازی و سپس برای انتخاب سناریوی برتر از تحلیل پوششی داده های شبکه ای استفاده شده است. شاخص های حاصل از هر سناریو یا خروجی شبیه سازی بر اساس تحلیل پوششی داده ها رتبه بندی و کاراترین سناریو انتخاب می شوند. در نهایت با تحلیل های آماری و ایجاد یک مدل رگرسیون بین شاخص های شبیه سازی و کارایی سناریوها به روابط بین متغیرها و کارایی ها پرداخته شده است.

هدف از پژوهش حاضر شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر ارزش ویژه برند با تاکید بر عملکرد برند در بازار محصولات آرایشی بود. جامعه آماری پژوهش، کلیه مشتریان محصولات آرایشی در سطح شهر تهران در سال 1397 بودند که با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب گردیده اند. نمونه ای شامل550 مشتری از ده برند (می بی لین، اِربِن دیکِی، کاورگِرل، اِى وُن، رِولون، ای تود ، مک، لورئال، اوریف لیم، کلینیک) که حدود 80 درصد سهم بازار را دارند، انتخاب گردید. داده های پژوهش با استفاده از پرسش نامه و اطلاعات ثانویه جمع آوری گردید و با استفاده از مدل معادلات ساختاری و تحلیل همبستگی کانونی و بکارگیری نرم افزارهایSPSS ، LISREL، SAS، STATISTICA در سطح برند، فرضیات پژوهش مورد آزمون قرار گرفت. یافته های تحقیق نشان داد که عواملی مانند آگاهی از برند، طرز تلقی، قیمت مازاد، پتانسیل گسترش برند، نوآوری، توزیع و دسترسی، مزیت، تبلیغات توصیه ای و طرز تلقی کلی بر ارزش ویژه برند با تاکید بر عملکرد برند تاثیرگذار هستند. براساس نتایج آگاهی از برند و طرز تلقی کلی بیشترین تاثیر را بر ارزش ویژه برند در بازار محصولات آرایشی دارند. همچنین نتایج نشان داد که پرمصرف ترین محصول در بین جامعه آماری ویژه چشم و ابرو و مژه و پس از آن گونه می باشد. بررسی های سهم بازار بر اساس حضور حداقل یک محصول از یک برند در سبد مشتری نیز نشان می دهد که سه مارک اتود، لوریل گروپ و رولون به ترتیب بیشترین سهم بازار را دارند.

سرمایه انسانی به عنوان یک دارایی نامشهود و منبع مهم ایجاد مزیت رقابتی در صنعت بانکداری، زمینه را برای بهبود قابلیته ای سازمانی ف راهم م ی آورد. در سال های اخیر، تغییرات سریع و متنوع در محیط های کسب و کار و دغدغه سازمان ها برای رقابت پذیری و حفظ حیات، منجر به معرفی و به کارگیری مفاهیمی نظیر ناب، چابک، تاب آور و سبز و ترکیب آن ها به اشکال مختلف شده است. از آن جایی که پیاده سازی رویکردهای فوق، مستلزم به کارگیری آن ها در مدیریت منابع انسانی سازمان ها است، هدف اصلی این پژوهش، طراحی الگویی است که بتواند به صورت یکپارچه از چهار رویکرد ناب، چابک، تاب آور و سبز در مدیریت منابع انسانی صنعت بانکداری ایران استفاده نماید. جامعه آماری این پژوهش کیفی، 12 نفر از خبرگان حوزه مدیریت منابع انسانی سیستم بانکی و اساتید دانشگاه می باشند، که به روش نمونه گیری غیر احتمالی هدفمند، برای مطالعه انتخاب شده اند. داده های پژوهش از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته با خبرگان گردآوری و با استفاده از روش تحلیل تم، مورد تحلیل قرار گرفته است. تم-های استخراج شده، در قالب الگوی یکپارچه مدیریت منابع انسانی در صنعت بانکداری، متشکل از رویکردهای ناب، چابک، تاب آور و سبز، عوامل زمینه ساز، فرایند و پیامدها ارائه شده است.

برنامه ریزی برای تخلیه سلول های انبارها یکی از مسائل چالش برانگیز در زمان وقوع بحران است. نیاز به لجستیک اضطراری جهت استفاده موثر از تجهیزات، از اهمیت بالایی برخوردار است. دراین مطالعه یک مدل برنامه ریزی دو هدفه مسیریابی و زمان بندی هم زمان وسایل نقلیه ناهمگن (ظروف پیک) جهت تخلیه سلول های انبار پیک در شرایط اضطراری (عدم انطباق قطعه با برنامه پیک)، به منظور حداقل کردن زمان جابجایی و حداکثر کردن قابلیت اطمینان مسیرها به دلیل ازدحام راهرو های انبار پیشنهاد شده است. برای حل مدل پیشنهادی از روش محدودیت اپسیلون توسعه یافته استفاده شده است. در مدل پیشنهادی امکان ارائه خدمت جهت هر سلول انبار که می بایست تخلیه گردد، توسط ظروف پیک ناهمگن به مناطق لجستیکی/ انبار بازکاری با ظرفیت محدود در نظر گرفته شده است. برای نشان دادن کارایی مدل پیشنهادی، مدل بر روی یک مثال تصادفی اجرا و نتایج محاسباتی ارائه شده است. نتایج حاصل از حل مسئله نشان دهنده وجود تعارض بین توابع هدف استفاده شده می باشد. جهت بررسی مدل در مقیاس بزرگ با توجه به Np-hard بودن مسائل مسیریابی، از سه الگوریتم ازدحام ذرات (PSO)،کلونی مورچگان(ACO) و کلونی زنبور عسل (ABC)، از گروه الگوریتم های هوش ازدحامی استفاده شده و نتایج با یکدیگر مقایسه شده است. نتایج حل مسئله در مقیاس بزرگ جهت یافتن بهترین مسیر جابجایی نشان دهنده عملکرد بهتر الگوریتم ازدحام ذرات می باشد.

میزان و نوع تخصیص منابع و اتخاذ استراتژیهای لازم برای تأمین مؤثر اقدامات اورژانسی با توجه به نقش حیاتی این مراکز در سیستم سلامت، و میزان توانایی این مراکز در پاسخ مؤثر به تماسهای اورژانسی یک عنصر مهم در تأمین و بازیابی سلامت بیماران محسوب میشود. بهینه ترین موقعیت مکانی اورژانسها با توجه به کنش متقابل بین عوامل، محدودیت های محیطی و ویژگیهای رفتاری متفاوت عوامل مختلف مفروض در مسئله را بیابیم. از لحاظ هدف کاربردی و توصیفی با رویکرد مدل سازی تبیینی که در ارائه مدل از نظرسنجی خبرگان استفاده و در اجرای مدل که مبتنی بر کاربست الگوریتم متاهیورستیکال (از نوع ژنتیک) میباشد، دادههای عینی و ذهنی ترکیب گردیده متغیرهای عامل و محیطی طی رویکرد ترکیبی شبیه سازی عامل بنیان و الگوریتم متاهیورستیک مدلیزه شده اند. زمان اولیه برای پیمایش یک ساختار اولیه برای ۴۰ نقطه حادثه خیز و ۵ ایستگاه برابر با 7860 بوده که پس از بهینه سازی به روش ژنتیک و تولید لیست جدید و نیز جهش آمبولانسها از یک ایستگاه به ایستگاه دیگر نتایج به عددی بین 2700 الی 4000 رسید. استفاده از این نوع بهینه سازی میتواند به سرعت فعالیتها و کاهش هزینه ها کمک شایانی نماید. با توجه به یکسان نبودن ترافیک نقاط، زمان رسیدن آمبولانس به نقاط حادثه خیز برابر نخواهد بود لذا با تغییر نقاط استقرار، بنا بر شرایط با جلو یا عقب رفتن و اختصاصی نمودن خصوصیات آمبولانس ها و نقاط حادثه خیز و ترکیب لیست نقاط میتوان زمان پیمایش کل نقاط حادثه خیز را کاهش داد.

در دهه های اخیر، نحوه تامین مواد اولیه و انتخاب تامین کنندگان در زنجیره تامین نظام سلامت، چالشی مهم بوده است. زنجیره تامین صنعت دارویی بخشی از این چالش هاست و برای انتخاب تامین کنندگان دارویی در کشور مکانیزم خاصی وجود ندارد. با توجه به افزایش آگاهی زیست محیطی و اجتماعی، انتخاب تامین کننده پایدار از اولویت های شرکت های داروسازی می باشد. لذا هدف پژوهش حاضر، ارزیابی و انتخاب تامین کنندگان پایدار در زنجیره تامین شرکت داروسازی می باشد. این پژوهش یک مطالعه توصیفی بوده و از جنبه هدف کاربردی می باشد. داده های پژوهش از طریق بررسی مبانی نظری، مصاحبه با خبرگان و پرسشنامه جمع آوری شده است. شاخص های ارزیابی تامین کنندگان با رویکرد QFD فازی وزن دهی و اولویت بندی شدند که شاخص های قدرت و ثبات مالی و فنی، اصول چابکی در زنجیره تامین و توانایی های مدیریتی به ترتیب با اوزان 0.155، 0.133 و 0.115 از مهم ترین شاخص های پایدار تامین کنندگان و شاخص های وجود سیاست های مرجوعی، سابقه فعالیت و به کارگیری اصول زنجیره تامین سبز با اوزان 0.059، 0.057 و 0.033 کم اهمیت ترین شاخص های ارزیابی پایداری تامین کنندگان در شرکت های داروسازی متناسب با یافته های این پژوهش می باشند. هم چنین با رویکرد ویکور به ارزیابی و اولویت بندی 4 تامین کننده شرکت داروسازی برکت متناسب با معیارهای پایدار اقدام گردید که دو تامین کننده با امتیاز مناسب پایداری و دو تامین کننده ناپایدار شناخته شدند.

پژوهش حاضر با هدف، ارائه الگوی مقایسه ای و رتبه بندی مالی شرکت های پتروشیمی با استفاده ازرویکرد تحلیل پوششی داده های شبکه ای پویا(DNDEA) به دو روش CCR و APاست این پژوهش با توسعه یک مدل DEA شبکه ای پویا و به منظور مدیریت روابط اساسی بین شاخص های اصلی حسابداری و مالی صورت پذیرفت. در مرحله اول، یک مدل رابطه ای شامل برگه سود عمده، ترازنامه و شاخص های سلامت مالی تحت یک ساختار شبکه پویا ارائه شده است. پس از آن، اثر پویای شاخص ها (ناقل ها و رابط ها) در آن گنجانده شده است تا امتیازات کارآیی به درستی برای این چهار زیر ساخت محاسبه شود. سپس با استفاده از دو مدل مذکور به محاسبه پرداختیم و نتایج استخراج شد.این تحقیق از نظر هدف کاربردی است و جامعه آماری آن، شرکت های پتروشیمی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. براساس یافته های تحقیق با توجه به معیار های پژوهش، کارآیی محاسبه گردید از 18 شرکت پتروشیمی مورد مطالعه در روش CCR دو شرکت و در روش AP یک شرکت بطور متوسط کارآ شناخته شدند. البته نتایج حاکی از میزان همبستگی قوی 71 درصدی دو روش است.

امروزه به دلیل پیچیدگی و دخیل بودن عوامل متعدد در بحث انتخاب مواد، تولیدکنندگان در عرصه رقابتی به ابزاری قوی و علمی نیازمندند که تمامی عوامل اثرگذار در انتخاب مواد را شناسایی و میزان اهمیت این عوامل را مشخص نموده و بین آن ها تعادل برقرار کنند. در این پژوهش سعی داریم یک رویکرد ترکیبی فازی در جهت شناسایی و اولویت بندی عوامل اثرگذار در انتخاب مواد پلیمری خودرو ارائه کنیم. بدین منظور پس از مرور سوابق تجربی با نظرسنجی از خبرگان سازمانی و به کارگیری تکنیک دلفی فازی، عوامل مزیت رقابتی اثرگذار در انتخاب مواد را شناسایی و غربال سازی کرده و با استفاده از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی فازی، این عوامل را وزن دهی و اولویت بندی نمودیم. بر اساس نتایج به دست آمده با تکنیک دلفی فازی پنج شاخص: اقتصادی، فنی، زیست محیطی، اجتماعی و تکنولوژی مشتمل بر 29 زیر شاخص مرتبط شناسایی و غربال شدند. سپس میزان اهمیت شاخص ها و زیر شاخص ها را با تکنیک تحلیل سلسله مراتبی فازی محاسبه نمودیم. نتایج به دست آمده نشان داد که بیشترین میزان اهمیت مربوط به شاخص های فنی و اقتصادی و کمترین میزان اهمیت مربوط به شاخص تکنولوژی است. در ضمن از شاخص اقتصادی مؤلفه ارزش بازاری، از شاخص فنی مؤلفه وزن، از شاخص زیست محیطی مؤلفه قابلیت بازیافت و استفاده مجدد، از شاخص اجتماعی مؤلفه سلامت و ایمنی و از شاخص تکنولوژی مؤلفه امکانات فعلی، حائز بالاترین درجه اهمیت شدند.