مطالعات جغرافیای اداری شاهنشاهی ساسانی. به بهانه انتشار کتاب La géographie administrative de l’empire sassanide. Les témoignages épigraphiques en moyen-perse (جغرافیای اداری شاهنشاهی ساسانی. شواهد کتیبه شناختی پارسی میانه) (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

سامان سیاسی-اداری شاهنشاهی ساسانی از نظر تأثیر و تأثراتش و نیز تحولاتی که آن را به دولتی بسیار ساختارمند بدل ساخت، موضوع مطالعات متعددی بوده است. در این بین، پژوهش های ریکا گیزلن در توسعه این حوزه مطالعاتی نقشی محوری داشته است. سی سال پس از اولین کتاب یادمانی وی در این باره در سال 1989، انتشار کتاب «جغرافیای اداری شاهنشاهی ساسانی. شواهد کتیبه شناختی پارسی میانه» توسط این نویسنده فرصت به ثمر نشستن این توسعه ها را فراهم کرده است. بنابراین، هدفهای اصلی مقاله حاضر، مرور کتاب و تعیین جایگاهش در حوزه مطالعاتی مربوطه، در کنار معرفی نویسنده اش، است. در این راستا بخشهای گوناگون این کتاب و مطالب مورد تمرکز هر یک به گونه ای دقیق ارائه و دستاوردهایش در پیشبرد دانش و کاربردش برای پژوهشگران ذکر گردیده است. در پایان مقاله نیز به ایجاز پیشنهادهایی برای بعضی اصلاحات و ترسیم نقشه راهی برای پژوهش های بعدی فراهم گردیده است. با مرور این کتاب درمی یابیم که نویسنده روش پژوهشش را بر پایه مطالعه تطبیقی و در زمانی منابع اصلی کتیبه شناختی پارسی میانه نهاده است. بنابراین پیکره کامل داده ها در دو کاتالوگ جامع همراه با توضیحات زبان شناختی و تاریخی فراهم شده و مدارکی متقن برای جغرافیای اداری دولت ساسانی و پویاییهای آن ارائه گردیده است.