روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران (اندیشه و رفتار)

اهداف: پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر انعطاف پذیری شناختی، افکار خودکشی، افسردگی و ناامیدی در سربازان انجام شد. مواد و روش ها: در یک طرح آزمایشی از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل، شصت سرباز به صورت نمونه گیری در دسترس از پادگان های نظامی در خراسان رضوی در سال 1398 انتخاب و به طور تصادفی به گروه های سی نفری آزمایش و کنترل تقسیم شدند. آزمودنی ها در گروه های آزمایش به مدت هشت جلسه هفتگی 90دقیقه ای تحت گروه درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد قرار گرفتند و گروه کنترل این درمان را دریافت نکرد. در پیش آزمون و پس آزمون، پرسش نامه های انعطاف پذیری شناختی (CFI)، مقیاس افکار خودکشی بک (BSSI)، پرسش نامه افسردگی بک ویرایش دوم (BDI-II) و مقیاس ناامیدی بک (BHS) روی تمام آزمودنی ها اجرا شد. داده ها با استفاده از آزمون t گروه های مستقل و تحلیل کوواریانس در نرم افزار SPSS نسخه 24 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد گروه درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد به طور معنی داری منجر به افزایش انعطاف پذیری شناختی و مؤلفه های آن (0/001=P)، کاهش افکار خودکشی (0/001=P)، افسردگی (0/001=P) و ناامیدی (0/002=P) در مقایسه با گروه کنترل می شود. نتیجه گیری: گروه درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد احتمالاً با افزایش انعطاف پذیری شناختی منجر به کاهش افسردگی، افکار خودکشی و ناامیدی در سربازان می شود.

اهداف: هدف مطالعه حاضر عبارت است از بررسی اثربخشی و ایمنی افزودن پرگابالین به رژیم درمانی آنتی سایکوتیک در درمان بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیای مزمن به مدت شش هفته. مواد و روش ها: از میان بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیای مزمن بستری با علائم بالینی پایدار، 48 بیمار به روش دردسترس انتخاب شدند و به طور تصادفی، در دو گروه پرگابالین و دارونما قرار گرفتند (در هر گروه 24 نفر). بیماران در گروه مداخله، در سه هفته اول روزانه 75 میلی گرم، و از هفته چهارم روزانه 150 میلی گرم پرگابالین همراه با رژیم استاندار آنتی سایکوتیک دریافت کردند. در ابتدای مطالعه و در هفته های سوم و ششم پس از شروع آن، اثربخشی پرگابالین با سنجه ارزیابی علائم مثبت و منفی (PANSS) و عوارض حرکتی با سنجه های سیمپسون آنگوس کره-آتتوز (SAS) و رتبه بندی رفتاری بارنز آکاتیزیا(BARS) بررسی شد. از لحاظ آماری، P کمتر از 0/05 به عنوان معناداری در نظر گرفته شد. یافته ها: بر پایه خُرده سنجه های مثبت، منفی، سایکوپاتولوژی عمومی و امتیاز کلی ارزیابی علائم مثبت و منفی، در پای ان هفت ه ششم درم ان، تغییر آماری معناداری در شدت علائم بیماران در هر گروه و همچنین بین دو گروه وجود نداشت. بر اساس نمرات سنجه های سیمپسون آنگوس کره-آتتوز و رتبه بندی رفتاری بارنز آکاتیزیا و فراوانی عوارض جانبی، در پایان هفته ششم، تفاوت آماری معناداری بین دو گروه درمان مشاهده نشد. نتیجه گیری: افزودن روزانه 150 میلی گرم پرگابالین به رژیم استاندار آنتی سایکوتیک، در بهبود علائم سایکوتیک بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیای مزمن مؤثر نیست، اما به خوبی تحمل می شود..

اهداف پژوهش: حاضر با هدف مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری یکپارچه با درمان فراتشخیصی بر علائم بیماران مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر همبود با افسردگی انجام شد. مواد و روش ها: برای اعتبارآزمایی رقابتی از طرح نیمه تجربی دو گروهی به روش مورد منفرد استفاده شد. جامعه آماری شامل افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر همبود با افسردگی مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر اصفهان در سال 1398 بود که از میان آنان 10 نفر به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به شیوه تصادفی در دو گروه درمان شناختی رفتاری یکپارچه و درمان فراتشخیصی گمارش شده و مورد مداخله قرار گرفتند. آزمودنی های دو گروه در مراحل خط پایه، جلسات سوم، پنجم، هشتم، دهم و پیگیری یک ماهه با مقیاس های اضطراب فراگیر، مقیاس افسردگی بک و پرسش نامه نگرانی ایالت پنسیلوانیا مورد ارزیابی قرار گرفتند. گزارش نتایج از تحلیل دیداری نمودارها با شاخص تغییر پایا، درصد بهبودی و معناداری آماری و بالینی استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد هر دو درمان تغییرات معناداری از نظر بالینی و آماری در آماج های درمانی ایجاد کرده و تأثیرات درمانی در دوره پیگیری نیز ادامه داشته است، اما درصد بهبودی در آزمودنی های گروه درمان شناختی رفتاری یکپارچه نسبت به آزمودنی های گروه درمان فراتشخیصی بیشتر بود. نتیجه گیری: با توجه به نتایج و بر اساس مبانی نظری اثربخشی درمانی، درمان شناختی رفتاری یکپارچه از نظر اندازه تغییر و ثبات بر درمان فراتشخیصی ارجحیت دارد، اما از نظر میزان پذیرش هر دو یکسان هستند.

اهداف: هدف مطالعه حاضر مقایسه اثربخشی دو روش دستکاری انگیزشی و نوروفیدبک بر حساسیت به پاداش، کاهش ارزش تأخیری و تکانشگری در کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه / بیش فعالی بود. مواد و روش ها: پژوهش حاضر یک مطالعه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون ، پیگیری و گروه کنترل بود. جامعه پژوهش حاضر کودکان 7 تا 12 ساله مبتلا به اختلال ADHD بودند. برای نمونه گیری در این پژوهش از روش نمونه گیری در دسترس استفاده شد. حجم نمونه بر اساس هدف و روش پژوهش90 نفر انتخاب شد. در این مطالعه نوروفیدبک و دستکاری انگیزشی به عنوان مداخله بر روی گروه آزمایش پیاده شد که هر کدام 12 جلسه و هر جلسه به مدت 45 دقیقه انجام شد. از آزمون خطرپذیری بادکنکی وکاهش ارزش تأخیری برای گرداوری داده ها در مراحل پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری استفاده شد و داده ها با استفاده از روش آماری مانکووا در SPSS نسخه 23 تحلیل شد. یافته ها: با کنترل اثرات پیش آزمون بر پس آزمون تفاوت میان گروه ها در پس آزمون از لحاظ آماری در بین متغیرهای تکانشگری و کاهش ارزش تأخیری در سطح P< 0/01و در بین متغیر حساسیت به پاداش در سطح P<0/05 معنادار بود. همچنین نتایج نشان داد روش نوروفیدبک (4/66= M) نسبت به روش دستکاری انگیزشی (2/31=M) در مقایسه با گروه کنترل بر پردازش پاداش تأثیر بیشتری داشته است که در سطح P<0/01 معنادار است. اما میزان تفاوت میانگین دستکاری انگیزشی (2/31=M) در مقایسه با گروه کنترل معنادار نیست. نتیجه گیری: فعال سازی ارادی مناطق دوپامینرژیک مغز به وسیله نوروفیدبک و دستکاری انگیزشی منجر به کنترل درون زای دوپامین در این ساختارها می شود و این امر می تواند منتهی به موفقیت در تنظیم مقررات یا کنترل مهاری وکاهش اعمال تکانشی شود.

اهداف: پژوهش حاضر با هدف مطالعه نقش واسطه ای تنظیم شناختی هیجان در رابطه بین فعالیت سیستم مغزی رفتاری و رضایت زناشویی خانواده های ساکن شهرستان ماهشهر انجام شد. مواد و روش ها: روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی به شیوه تحلیل مسیر است. جامعه آماری پژوهش را کلیه زنان و مردان متأهل ساکن بندر ماهشهر تشکیل می دادند که از میان آن ها، 200 نفر متأهل (106 زن و 94 مرد) به صورت دردسترس و داوطلب برای شرکت در پژوهش، از میان مراجعان به دو درمانگاه صنایع پتروشیمی شهرستان ماهشهر انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسش نامه شخصیتی گری ویلسون (GWPQ)، فرم کوتاه فارسی مقیاس رضایت زناشویی انریچ (ENRICH Persian-Brief) و فرم کوتاه پرسش نامه تنظیم شناختی هیجان (CERQ-S) بودند. برای تحلیل داده ها از آزمون همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر با نسخه 17 نرم افزارSPSS و نسخه 8/8 نرم افزار LISREL استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که همه ابعاد تنظیم شناختی هیجان و فعالیت سیستم های مغزی رفتاری با رضایت زناشویی رابطه معناداری دارند. نتایج همچنین نشان داد که هر دو راهبرد منفی و مثبت تنظیم شناختی هیجان و دو بُعد اجتناب فعال و سیستم جنگ / گریز از مؤلفه های سیستم مغزی رفتاری به طور مستقیم و سیستم بازداری رفتار به شکل غیرمستقیم با رضایت زناشویی رابطه دارند. به طور کلی، نتایج این پژوهش نشان داد مؤلفه های سیستم مغزی رفتاری و تنظیم شناختی هیجان از قدرت پیش بینی کننده خوبی برای رضایت از رابطه زناشویی در خانواده ها برخوردارند. نتیجه گیری: فعالیت سیستم مغزی رفتاری به عنوان الگوی زیستی و پایدار شخصیت و استفاده از راهبردهای تنظیم شناختی هیجان، نقش مؤثری در پیش بینی رضایت زناشویی به عنوان برآیند کلی فرد از تعاملات درازمدت زناشویی دارند

اهداف: پژوهش حاضر با هدف هنجاریابی و بررسی ویژگی های روان سنجی پرسش نامه هوش هیجانی صفت کلی در جمعیت دانشجویان دانشگاه های منتخب تهران انجام شد. مواد و روش ها: مطالعه حاضر یک مطالعه توصیفی از نوع هنجاریابی است. جامعه آماری را کلیه دانشجویان دانشگاه های منتخب تهران تشکیل می دادند که 551 دانشجو به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی وارد مطالعه شدند. نسخه فارسی هوش هیجانی صفت کلی را به همراه پرسش نامه هوش هیجانی شات و پرسش نامه 5عاملی نئو تکمیل کردند. تجزیه داده ها با استفاده از نسخه 22 نرم افزار SPSS از طریق تی مستقل، آلفا کرونباخ، همبستگی پیرسون و تحلیل عاملی اکتشافی انجام شد. یافته ها: آلفای کرونباخ برای هوش هیجانی صفت 0/95 و برای عوامل بین 0/70 تا 0/90 به دست آمد و در روش دو نیمه کردن آزمون، آلفای کرونباخ نیمه اول آزمون 0/92 و برای نیمه دوم 0/89 محاسبه شد. روایی هم گرا / افتراقی این پرسش نامه نیز با کمک پرسش نامه هوش هیجانی شات و پرسش نامه 5عاملی نئو نشان داد این پرسش نامه با اکثر خرده مقیاس های پرسش نامه هوش هیجانی شات همبستگی مثبت و با خرده مقیاس روان رنجوری پرسش نامه 5عاملی همبستگی منفی دارد. همچنین در این پژوهش تفاوت های جنسیتی بین نمرات زنان و مردان وجود داشت. به این صورت که زنان در نمره کلی و عوامل به ورزی و هیجانی بودن نمره بالاتری داشتند. نتایج حاصل از تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که نسخه فارسی پرسش نامه هوش هیجانی صفت از 4 عامل به ورزی، کنترل خود، هیجانی بودن و جامعه پذیری تشکیل شده است. نتیجه گیری: درمجموع یافته ها نشان داد که نسخه فارسی پرسش نامه هوش هیجانی صفت برای سنجش این سازه در جمعیت بزرگسال ایرانی از روایی و اعتبار مناسبی برخوردار است

اهداف: این پژوهش با هدف بررسی مشخصات روان سنجی نسخه فارسی پرسش نامه خود گزارشی شخصیت DSM-5 (SCID-5-SPQ) در جمعیت بالینی مبتلا به اختلال های روان پزشکی شهر تهران صورت گرفت. مواد و روش ها: مطالعه حاضر توصیفی و از نوع پیمایشی است. جامعه مطالعه حاضر شامل بیماران سرپایی و بستری مراجعه کننده به 3 مرکز شهر تهران، شامل مرکز آموزشی درمانی روان پزشکی ایران، مجتمع آموزشی درمانی حضرت رسول اکرم (ص) و درمانگاه دانشکده علوم رفتاری و سلامت روان (انستیتو روان پزشکی تهران) است. نمونه گیری در این پژوهش به شیوه دردسترس انجام شد و نمونه مورد مطالعه 289 نفر بود. در این پژوهش، علاوه بر پرسش نامه جمعیت شناختی، از نسخه فارسی مصاحبه بالینی ساختاریافته تشخیصی برای اختلال های شخصیت DSM-5 (R) (SCID-5-SPQ)و پرسش نامه غربالگری شخصیت DSM-5 (SCID-5-SPQ) استفاده شد. . در نهایت به منظور ارزیابی اطلاعات از شاخص ها و روش های آماری توصیفی و استنباطی از جمله تأثیر آیتم برای بررسی روایی صوری، آلفای کرونباخ جهت بررسی پایایی درونی، همبستگی اسپیرمن برای بررسی روایی هم گرا و آزمون یومن ویتنی استفاده شد. یافته ها: پرسش نامه غربالگری شخصیتDSM-5 (SCID-5-SPQ) دارای روایی صوری مطلوبی است. بررسی روایی هم گرای این پرسش نامه با مصاحبه SCID نشان داد، تمامی زیرمقیاس ها همبستگی مثبت معناداری در حد P≥0/001 داشتند. همچنین، پایایی پرسش نامه 0/93 بود و بنابراین نسخه فارسی این پرسش نامه، ابزاری پایا به شمار می رود. نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش حاضر، SCID-5-SPQ ابزاری معتبر است و می تواند در کلینیک ها و بیمارستان های روان پزشکی به عنوان ابزار غربالگری اختلالات شخصیت به تنهایی یا در کنار مصاحبه مورد استفاده قرار گیرد.

اهداف: پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی فرم فارسی مقیاس خالص اهمال کاری شامل پایایی، روایی و تغییرناپذیری اندازه گیری در بین متغیرهای جمعیت شناختی و تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی انجام گرفته است. مواد و روش ها: جامعه آماری این مطالعه مقطعی شامل 390 نفر از دانشجویان سه دانشگاه شهر تهران بود و به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. پرسش نامه های خودگزارشی مقیاس خالص اهمال کاری، مقیاس مشکلات تنظیم هیجان، مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس و مقیاس رضایت از زندگی را تکمیل کردند. یافته ها: آزمون EFA نشان دهنده وجود سه عامل در این مقیاس بود. یعنی اهمال کاری خالص سه بُعد از اهمال کاری به نام های اهمال در تصمیم گیری، اهمال کاری رفتاری و به موقع بودن را اندازه می گیرد. نتایج تحلیل عامل تأییدی چندگروهی، تغییرناپذیری بین گروهی ساختار عاملی، وزن های اندازه گیری، کوواریانس های ساختاری و باقیمانده های اندازه گیری بین عاملی اهمال کاری خالص را برای متغیرهای جمعیت شناختی نشان داد. داده ها حاکی از همسانی درونی مطلوب و پایایی بازآزمون بالاست. علاوه بر این، همبستگی های معنی داری بین اهمال کاری خالص و زیرمقیاس هایش با رضایت از زندگی، افسردگی، اضطراب و استرس، مشکلات تنظیم هیجان وجود داشت. نتیجه گیری: مقیاس اهمال کاری خالص، سه عاملی است و ساختار عاملی آن در زیرگروه های سنی، جنسیتی و وضعیت تأهل تغییری نمی کند. روایی و پایایی قابل قبولی در جمعیت ایرانی دارد و می توان از آن برای اندازه گیری اهمال کاری در حوزه های پژوهشی و درمانی استفاده کرد.

اهداف: همه گیری بیماری کرونا در سال 2019 (COVID-19) به عنوان بزرگ ترین بحران بهداشت جهانی در دهه های اخیر درنظر گرفته می شود. تغییرات در حوزه های اصلی زندگی به دلیل راهبردهای کنترل عفونت به اختلال عملکردی ناشی از پریشانی عاطفی شبیه است و بسیاری از افراد را در معرض خطر بیشتری از شرایط روانی قرار می دهد. با این حال، همه گیری COVID-19 و فاصله گذاری اجتماعی مرتبط با آن، استفاده از تلفن های هوشمند برای دریافت اطلاعات مربوط به COVID-19 در سال گذشته را به طور گسترده افزایش داده است. استفاده بیش از حد از تلفن های هوشمند پیامدهای زیان باری دارد. مطالعه حاضر به بررسی علائم اضطراب عمومی و اضطراب ناشی از COVID-19 و تأثیر آن ها بر شدت استفاده مشکل زا از تلفن هوشمند پرداخت. مواد و روش ها: افراد بزرگسال 18 تا 75 سال با نمونه گیری طبقه ای و احتمالی از یک پایگاه داده نماینده جمعیت، انتخاب شدند. در بین 1080 چینی هنگ کنگ (18 تا 75 سال)، یک نظرسنجی مقطعی مبتنی بر وب بین تاریخ 23 جولای تا 25 اوت سال 2020 (دوره شیوع موج سوم کووید 19 در هنگ کنگ) انجام شد. شرکت کنندگان با معیارهایی از جمله مقیاس افسردگی اضطراب استرس -21، مقیاس اختلال اضطراب فراگیر-7 و فرم کوتاه مقیاس اعتیاد به تلفن هوشمند مورد ارزیابی قرار گرفتند. از مدل سازی معادلات ساختاری و نسخه 22 نرم افزار Amos برای ارزیابی ارتباط بین علائم اضطراب عمومی، اضطراب ناشی از COVID-19 و شدت استفاده مشکل زا تلفن هوشمند استفاده شد. یافته ها: با استفاده از نمرات برش تعیین شده، نتایج ما نشان داد شیوع سطح اضطراب متوسط ​​در حدود 22 درصد از شرکت کنندگان وجود دارد. با استفاده از ودلسازی معادلات ساختاری، هم علائم اضطراب عمومی و هم اضطراب ناشی از COVID-19 با شدت استفاده مشکل زا تلفن هوشمند مرتبط بودند. علاوه بر این اضطراب COVID-19 تا حدی میانجی روابط بین عوامل زمینه سازاضطراب عمومی با شدت استفاده مشکل زا تلفن هوشمند است. نتیجه گیری: این مطالعه داده های اولیه را در مورد وضعیت سلامت روان افراد مبتلا به کووید 19 ارائه می دهد. همچنین روابط بین اضطراب ناشی از COVID-19 و شدت استفاده مشکل زا تلفن هوشمند را به عنوان یک مکانیسم مقابله مورد بررسی قرار داد.

ویﮑﯽ ﭘﺪیﺎ یﮑﯽ از مهم ترین ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ در ﻓﻀﺎی ﻣﺠﺎزی اﺳﺖ ﮐﻪ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ویﺮایﺶ ﺗﻘﺮیﺒﺎً ﺗﻮﺳﻂ ﻫﺮﮐﺴﯽ در ﻫﺮ ﻣﻮردی را دارد و ویﮋﮔﯽﻫﺎی داﻧﺸ ﻨﺎﻣﻪﻫﺎی ﻋﻤﻮﻣﯽ و ﺗﺨﺼﺼﯽ و ﺳﺎﻟﻨﺎﻣﻪﻫﺎ را در ﺧﻮد ﺗﺮﮐﯿﺐ ﮐﺮده اﺳﺖ. ﻫﺪف ویﮑﯽ ﭘﺪیﺎ اﻧﺘﺸﺎر اﻃﻼﻋﺎت ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت آزاد ﺑﺮای ﻋﻤﻮم اﺳﺖ. ﺑﺎ ایﻦ ﺣﺎل ایﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﭘﺬیﺮی ﻧﯿﺰ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺑﯽ اﻋﺘﻤﺎدی ﺑﺴﯿﺎری از اﻓﺮاد نسبت به آن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان یﮏ ﻣﻨﺒﻊ ﻗﺎﺑﻞ اﻃﻤﯿﻨﺎن اﻃﻼﻋﺎت شده است. اﮔﺮﭼﻪ ﺗﻼش ﻫﺎی زیﺎدی ﺑﺮای ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎ ﺑﺮای ﮐﻤﮏ ﺑﻪ ﮐﺎرﺑﺮان در ﻣﻮرد اﻋﺘﺒﺎر ﻣﺤﺘﻮا ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ، اﻣﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ چه میزان ایﻦ اﻗﺪاﻣﺎت ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮ روی این ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺗأﺛﯿﺮگذار باشد.