بررسی اثربخشی روش های نقاشی تعاملی مبتنی بر رابطه والد-کودک بر علائم اختلال اضطراب جدایی کودکان ۶- ۸ سال (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
زمینه: اختلال اضطراب جدایی از متداول ترین اختلالات روانشناختی در دوره کودکی است. سبک های فرزندپروری و اضطراب والدین از جمله عوامل خطر مهمی هستند که برای بروز اختلال اضطراب جدایی شناسایی شده اند. مرور پیشینه پژوهشی نشان می دهد علی رغم انجام مطالعات مختلف در ایران در مورد اثربخشی هنردرمانی به خصوص نقاشی بر کاهش اضطراب جدایی کودکان، در مورد بررسی تأثیر ترکیب نقاشی و تعامل والد-کودک بر اضطراب جدایی کودکان، شکاف پژوهشی وجود دارد. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر بخشی روش های نقاشی تعاملی مبتنی بر رابطه والد-کودک بر علائم اختلال اضطراب جدایی کودکان ۶-۸ سال انجام شد. روش: طرح پژوهش حاضر، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه و پیگیری سه ماهه بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی کودکان 6 تا 8 ساله دارای اختلال اضطراب جدایی شهر اصفهان در سال 1400 بود که در مراکز پیش از دبستان و مدارس ابتدایی شهر اصفهان ثبت نام کرده بودند. جهت انتخاب نمونه آماری، در مرحله اول مقیاس سنجش اضطراب جدایی (فرم والدین) به صورت در دسترس بر روی 100 نفر از والدین کودکان سنین 6 تا 8 ساله اجرا شد و کودکان دارای اختلال اضطراب جدایی شناسایی شدند و سپس 16 نفر از والدین دارای کودکان مبتلا به اختلال اضطراب جدایی و فرزندان آن ها شناسایی شده و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (8 نفر) و گواه (8 نفر) گمارش شد و پروتکل درمانی در 13 جلسه 45 دقیقه ای (هر هفته یک جلسه) برای اعضای گروه آزمایش برگزار شد. ابزار جمع آوری اطلاعات در این پژوهش، نسخه والدین مقیاس سنجش اضطراب جدایی (هان و همکاران، ۲۰۰۳) بود. هم چنین جهت تحلیل داده ها در مطالعه حاضر از روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و نرم افزار SPSS-23 استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش حاضر نشان داد، روش های نقاشی تعاملی مبتنی بر رابطه والد-کودک بر کاهش علائم اختلال اضطراب جدایی و مؤلفه های آن (ترس از تنهایی، ترس از رها شدن، ترس از بیماری جسمانی و نگرانی وقوع حوادث خطرناک) در کودکان ۶-۸ سال تأثیر مؤثر و معناداری دارد (05/0 P<) و تأثیر این آموزش در مرحله پیگیری نیز تداوم داشته است. نتیجه گیری: با توجه به تأیید اثربخشی روش های نقاشی تعاملی مبتنی بر رابطه والد-کودک بر کاهش اختلال اضطراب جدایی کودکان 6-8 سال در پژوهش حاضر، پیشنهاد می شود مشاوران مدارس و مراکز تخصصی مشاوره کودک، از این شیوه آموزشی-درمانی در جهت کاهش نشانگان اختلال اضطراب جدایی در کودکان استفاده کنند. هم چنین از حیث اهمیت تعامل والد-کودک، می توان از برنامه آموزشی- درمانی مذکور جهت تقویت رابطه والد-کودک در خانواده استفاده کردDesigning and evaluating the efficacy of interactive drawing methods based on parent-child relationship on the symptoms of separation anxiety disorder in 6-8 year old children
Background: Separation anxiety disorder is one of the most common psychological disorders in childhood. Parenting styles and parental anxiety are among the important risk factors that have been identified for the occurrence of separation anxiety disorder. A review of the research background shows that despite conducting various studies in Iran on the effectiveness of art therapy, especially painting, on reducing children's separation anxiety, There is a research gap regarding the effect of the combination of painting and parent-child interaction on children's separation anxiety.
Aims: The present study was conducted with the aim of investigating the efficacy of interactive painting methods based on parent-child relationship on the symptoms of separation anxiety disorder in 6-8 year old children.
Methods: The current research design was a semi-experimental pre-test-post-test type with a control group and a three-month follow-up. The statistical population of this research included all 6-8 year old children with separation anxiety disorder in Isfahan city in the academic year of 2021-2022, who were enrolled in pre-primary centers and elementary School in Isfahan city. In order to select a statistical sample, in the first step, the Separation Anxiety Assessment Scale (Parent Version) was administered on 100 parents of children aged 6 to 8 years, and children with separation anxiety disorder were identified, And then 16 parents of children with separation anxiety disorder and their children were identified and randomly assigned to two experimental (8 people) and control (8 people) groups, the educational-therapeutic protocol was held in 13 sessions of 45 minutes (one session each week) for the members of the experimental group. The data collection tool in this study was the parents' version of Separation Anxiety Assessment Scale (Hahn et al., 2003). Also, to analyze the data in the present study, the method of analysis of variance with repeated measurements and SPSS-23 software was used.
Results: The findings of the present study showed that interactive painting methods based on parent-child relationship reduce the symptoms of separation anxiety disorder and its components (fear of being alone, fear of abandonment, fear of physical illness and worry about calamitous events) It has an effective and significant effect on children aged 6-8 years (P<0.05) and the effect of this training has continued in the follow-up phase.
Conclusion: Considering the confirmation of the efficacy of interactive drawing methods based on parent-child relationship on reducing separation anxiety disorder in 6-8 year old children in the present study, it is suggested, School counselors and specialized child counseling centers should use this educational-therapeutic method to reduce the symptoms of separation anxiety disorder in children. Also, in terms of the importance of parent-child interaction, the aforementioned educational-therapeutic program can be used to strengthen the parent-child relationship in the family.