مطالعات کتابداری و سازماندهی اطلاعات (کتاب سابق)

مطالعات کتابداری و سازماندهی اطلاعات (کتاب سابق)

مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات (کتاب سابق) سال بیست و دوم بهار 1390 شماره 1 (پیاپی 85) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

ارزیابی نیروی انسانی کتابخانه ملی ایران در سال ۱۳۸۸(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نیروی انسانی ارزشیابی نیروی انسانی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 990 تعداد دانلود : 359
هدف : ارزیابی نیروی انسانی شاغل در معاونت کتابخانه ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران است. همچنین بررسی وضعیت و رابطه یا تاثیر بین تحصیلات و رشته تحصیلی و میزان کارایی و عملکرد کارکنان معاونت کتابخانه ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران مد نظر است. روش گردآوری و تحلیل داده­ها: روش پژوهش پیمایشی ارزشیابی و کتابخانه ای است. جامعه مورد مطالعه نیروی انسانی شاغل در معاونت کتابخانه ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران اعم از رسمی، پیمانی، قراردادی و... است. برای گردآوری اطلاعات عمدتا از پرسشنامه استفاده شده است. یافته­ها: از نظر جنسیت (61/78 درصد) از کارکنان را بانوان و (5/18 درصد) را آقایان تشکیل می­دهند ، (۳ درصد) نیز به این سوال پاسخ نداده­اند. از نظر تحصیلات (4/10 درصد) دیپلم، (78/5 درصد) کاردانی، (38/58 درصد) کارشناسی، (12/23 درصد) کارشناسی ارشد و (31/2 درصد) تحصیلات دکتری دارند. از نظر آموزش ضمن خدمت (72/75 درصد) دوره­های ضمن خدمت عمومی و تخصصی را گذرانده­اند. از نظر نوع استخدام (71/49 درصد) رسمی، (09/8 درصد) پیمانی، و (46/40 درصد) قراردادی هستند. میانگین سابقه کاری کارکنان کتابخانه ملی حدود 11 سال است. نتیجه­گیری: نتایج پژوهش نشان می­دهد که در مجموع کارکنان این سازمان از نظر تحصیلات در حد مطلوبی هستند. میانگین کارکنان متخصص (دارای دانشنامه کارشناسی ارشد و بالاتر) به نسبت سایر کارکنان باید 33 درصد باشد، در کتابخانه ملی این نسبت (43/25 درصد) است که نشان­دهنده عدم تطابق نیروی انسانی متخصص نسبت به غیرمتخصص بر اساس میانگین استانداردهای موجود (شاخص) است. از سویی دیگر میانگین مجموع کارکنانی که رشته تحصیلی­شان مرتبط و به­عبارتی متخصص و کمک­متخصص (کارشناسی وکاردانی کتابداری) هستند باید حداقل60 درصد باشد. در مورد این استاندارد کتابخانه ملی با داشتن (69/60 درصد) کارمند متخصص و کمک­متخصص توانسته حداقل لازم را رعایت نماید.
۲.

برنامه ریزی راهبردی در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی: مبانی و الزامات آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت برنامه ریزی راهبرد برنامه ریزی راهبردی کتابخانه ها مراکز اطلاع رسانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 49 تعداد دانلود : 113
هدف: یکی از رویکردهای نوین برنامه­ریزی، برنامه­ریزی راهبردی است که بیشتر سازمان ها به آن گرایش پیدا کرده اند . هدف این مقاله تبیین مبانی برنامه ریزی راهبردی و بررسی دلایل ضرورت استفاده از این نوع برنامه ریزی در کتابخانه­ها و مراکز اطلاع­رسانی است. روش/رویکرد پژوهش: این مقاله با استفاده از روش کتابخانه ای و مطالعه منابع مکتوب و الکترونیکی انجام شده است. یافته ها: یافته ها نشان می دهد که کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی با مشکلاتی از قبیل کمبود بودجه، تغییرات محیطی ناشی از عوامل مختلف علمی و فناورانه، اجتماعی ـ فرهنگی، سیاسی، و اقتصادی روبه رو هستند. نتیجه گیری: کتابخانه ها به عنوان یک سازمان، به شدت از تحولات شتابان در زمینه های مختلف علمی، اجتماعی، اقتصادی، و سیاسی متاثر هستند و همواره با چالش های زیادی مواجه می شوند که ناشی از این تحولات است . کتابخانه ها باید بتوانند خود را با تغییرات مداوم هماهنگ کنند و از آنجا که برنامه ریزی سنتی چنین قابلیتی ندارد، یعنی انعطاف­پذیر نیست و بدون در نظر گرفتن تغییرات آینده و با توجه به شرایط فعلی طراحی شده نمی تواند چندان موثر واقع شود، باید توجه خود را به برنامه ریزی راهبردی معطوف نمایند.
۳.

تاثیرحالات خُلقی کتابداران مرجع و امانت بر میزان رضایت در کتابخانه های دانشگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کیفیت خدمات کتابخانه دانشگاهی حالات روحی رضایتمندی مراجعان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 819 تعداد دانلود : 119
هدف : هدف این پژوهش بررسی تاثیر حالات روحی کتابداران دانشگاهی میز مرجع و امانت بر میزان رضایت مراجعان از خدمات آنهاست. روش / رویکرد پژوهش : روش انجام این پژوهش پیمایشی است. جهت بررسی تاثیر عوامل روحی کتابداران، از پرسشنامه شخصیت سنج چند وجهی مینه سوتا استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش را 40 نفر از کتابداران بخش مرجع و بخش امانت کتابخانه­های مرکزی10 دانشگاه دولتی شهر تهران تشکیل می­دهند. جهت تجزیه و تحلیل داده­ها از شیوه های آمار توصیفی (میانگین، واریانس، درصد، انحراف معیار) و آمار استنباطی (همبستگی) استفاده شده است. یافته­ها: این پژوهش به این نتیجه رسیده است که از بین تمام مقیاس های MMPI [1] ، دو مقیاس افسردگی و پسیکاستنی (اضطراب)، رابطه معناداری با متغیر میزان رضایت مراجعان از چگونگی ارائه خدمات و کیفیت کار کتابداران دارد، که این رابطه معکوس است؛ بدین معنی که هر چه مقیاس های افسردگی و اضطراب در کتابداران افزایش می یابد، میزان رضایت مراجعان کاهش می یابد و بالعکس. نتیجه گیری: کتابدارانی که بیشتر ساعات کاری خود را در ارتباط با مراجعان مختلف می­گذرانند، به حالات روحی خود توجه ویژه­ای داشته باشند. در این میان مدیران کتابخانه­ها تاثیر بسیار زیادی می­توانند در ایجاد و حفظ شادابی و نشاط در کارمندان خود داشته باشند. مدیران با فراهم آوردن شرایط مناسب کاری می­توانند شرایط روحی مناسبی را برای کارمندان خود در کتابخانه ایجاد نمایند که این امر در بلندمدت باعث افزایش میزان رضایت مراجعان از خدمات کتابداران خواهد شد
۴.

خودپنداره حرفه ای دانش آموختگان کارشناسی کتابداری و اطلاع رسانی: مطالعه اکتشافی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خودپنداره گراندد تئوری خودپنداره حرفه ای دانش آموختگان کارشناسی کتابداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 98 تعداد دانلود : 662
هدف: این پژوهش درپی آن است که بداند گرایش مشاهده شده درکتابخانه­های ایران مبنی بر تمرکز متخصصان در خدمات فنی تا چه حد برآمده از گرایش درونی خود آنهاست. شناسائی این گرایش را پژوهش حاضر در قالب شناسائی خودپنداره حرفه­ای دانش­آموختگان کارشناسی کتابداری دنبال کرده است. روش گردآوری و تحلیل داده­ها: برای این تحقیق از روش گراندد تئوری (نظریه زمینه­ای) و برای گردآوری داده­ها از مصاحبه نیمه­ساختار­یافته و برای تحلیل داده­ها از روش مقایسه مداوم در رویکرد نظریه زمینه­ای استراوس و کوربین طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی استفاده شده است. مصاحبه­شوندگان20 نفر دانشجوی کارشناسی درآستانه فارغ­التحصیل شدن (پایان ترم آخر) بوده­اند. یافته­ها: خودپنداره حرفه­ای دانش­آموختگان کارشناسی کتابداری دارای سه بُعد احساسات فردی، منزلت اجتماعی و تصور از حرفه است. دانش­آموختگان شرکت­کننده در مطالعه درحین تحصیل به رشته خود علاقه­مند می­شده­اند و دید مثبت­تری نسبت به زمان آغاز دانشجوئی به آن پیدا کرده­اند. آنها از ناشناخته بودن حرفه در جامعه و فقدان جایگاه اجتماعی آن گلایه دارند. پندار ایشان از حرفه متشکل از پندارشان از کتابداری و پندارشان از خودشان به­عنوان کتابدار است. آنها رشته­شان را خدمت­مدار می­دانند اما تخصص­های مختلفی برای خدمت در خود می­بیینند عده­ای تخصص خود را خدمات فنی می­دانند و آن رامهم­تر تلقی می­کنند، و برخی خدمات عمومی و مستقیم را مهم تلقی می­کنند. پژوهش و مدیریت دو بُعد دیگر از تخصص حرفه­ای است که آنها برای کتابداری بیان می­کنند. نتیجه­گیری:شرکت­کنندگان در پژوهش به کتابداری علاقه­مندند اما نگران جایگاه اجتماعی و ناشناخته بودن آن در جامعه هستند. آنها رشته خود را خدمت­مدار می­بینند اما گرایش بیشتری به اشتغال به خدمات فنی و اطلاع­رسانی تخصصی دارند.
۵.

دسترس پذیری وب سایت کتابخانه های ملی در کشورهای خاورمیانه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایران ارزیابی کشورهای اسلامی وب سایت خاورمیانه دسترس پذیری کتابخانه ملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 75 تعداد دانلود : 581
هدف: هدف اصلی از انجام این پژوهش، بررسی تطبیقی وب­سایت سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران با وب­سایت­های کتابخانه­های ملی کشورهای اسلامی در منطقه خاورمیانه، از بُعد دسترس­پذیری است. روش پژوهش : روش­شناسی پژوهش حاضر پیمایشی از نوع ارزیابانه است که با استفاده از سیاهه وارسی­ای، مشتمل بر13 مولفه، وب­سایت های کتابخانه های ملی جامعه (11 مورد) مورد نظر مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. یافته­ها : با توجه به امتیاز وب­سایت شاخص فرضی، 77 امتیاز (که در آن کلیه مولفه­ها 100 درصد رعایت گردیده است)، وب­سایت کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران و ترکیه با دارا بودن تمامی مولفه­ها، و کسب77 امتیاز (100 درصد) در رده اول، کویت و عربستان با 76 امتیاز (7/98 درصد) در رده دوم، قطر با 74 امتیاز (1/96 درصد) در رده سوم، سوریه با 72 امتیاز (5/93 درصد) در رده چهارم، یمن و اردن با 70 امتیاز (9/90 درصد) در رده پنجم، لبنان با 65 امتیاز (4/84 درصد) در رده ششم، امارات متحده عربی با 59 امتیاز (7/76 درصد) در رده هفتم، و عراق با 58 امتیاز (3/75 درصد) در رده هشتم قرار گرفته­اند. نتیجه­گیری : بررسی وضعیت وب سایت های کتابخانه­های ملی کشورهای اسلامی منطقه خاور­میانه گواه آن است که کم­ترین میزان رعایت مولفه­های دسترس­پذیری، مربوط به وب­سایت کتابخانه ملی عراق، با 3/75 درصد، و بیشترین آن، معادل با 100/0 درصد مربوط به وب­سایت­های کتابخانه­های ملی کشور ایران و ترکیه است. این امر گرچه نشان از رعایت بالای مولفه­های دسترس پذیری در وب­سایت­های جامعه مورد مطالعه دارد، اما به معنای رعایت 100 درصدی مولفه­های دسترس­پذیرس در تمامی آنها نیست. از این رو، نتایج حاصل از این تحقیق می­تواند ارمغان­هایی را برای دست­اندرکاران و طراحان وب­سایت­های کتابخانه­های ملی کشورهای اسلامی منطقه خاورمیانه ( به تفکیک مولفه­های مطرح شده در سیاهه)، به لحاظ حفظ موقعیت استراتژیک منطقه­ای دربرداشته باشد.
۶.

رابط های کاربر در کتابخانه های دیجیتالی کودکان: پیشنهاد الگوی بهینه برای کودکان ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحلیل محتوایی کتابخانه های دیجیتالی ویژگی های محتوایی کتابخانه های دیجیتالی کودکان رابط کاربری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 238 تعداد دانلود : 322
هدف : در این پژوهش سعی کردیم با شناسایی و بررسی چهل کتابخانه دیجیتالی کودکان ویژگی­های محتوایی مهم­تر را شناسایی کنیم. روش/رویکرد پژوهش : برای بازیابی این کتابخانه با کلید واژه­های مختلف در موتورهای جست­وجوی گوگل و یاهو جست­وجو انجام گرفت. پس از آن سیاهه­ای بر اساس کلیه ویژگی­های موجود در این کتابخانه­ها تهیه و سپس این سیاهه در اختیار صاحب­نظران ایرانی قرار گرفت.لازم به ذکر است که این صاحب­نظران را اعضای شورای کتاب کودک و کتابداران کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان تشکیل داده اند. یافته­ها : با تلفیق نظرات صاحب­نظران و در نظر گرفتن گرفتن درصد فراوانی برای دو گزینه « زیاد » و « خیلی­زیاد » ، ویژگی ­ های مهم شناسایی شد ند. ویژگی­های مهم شناسایی شده ویژگی­هایی بودند که بیش از هفتاد درصد پاسخ­گویان گزینه­های مهم و بسیار مهم را در مورد آنها انتخاب کرده­اند. پنجاه و شش ویژگی محتوایی مهم­تر انتخاب شده به هفت گروه کلی تقسیم و سپس هر گروه به زیر­مجموعه­های مربوطه تقسیم­بندی شدند. نتیجه­گیری : طراحان وب­سایت­های کتابخانه­های دیجیتالی انگلیسی زبان کودکان ویژگی­های محتوایی را چندان مورد توجه قرار نداده­اند و شاید یکی از دلایل این امر تنوع بسیار زیاد مطالبی باشد که هر کتابخانه می­توانسته در وب­سایت خود قرار دهد. مقایسه ویژگی ­ های محتوایی در کتابخانه ­ های دیجیتالی کودکان با مجموع نظرات صاحب ­ نظران نشان می ­ دهد که بسامد کم برخی از این ویژگی ­ ها دلیل بر بی ­ اهمیتی آنها نمی ­ باشد بلکه تغییر در محمل ­ های اطلاعاتی و ظهور کتابخانه ­ های دیجیتالی مفاهیم و ویژگی ­ های جدیدی را مطرح ساخته و با توجه به نوظهور بودن آن ­ ها، تعدادی از این ویژگی ­ ها در تعداد کمتری از کتابخانه ­ ها دیده شده ­ اند.
۷.

سازمان های پیشرو در تولید علم، در ایران، در سال 2008(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: مستندسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران دانشگاه آزاد اسلامی دانشگاه تهران دانشگاه تربیت مدرس تولید علم علم سنجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 540 تعداد دانلود : 29
هدف : در مقاله حاضر، به بررسی وضعیت تولیدات علمی سازمان های سهیم و پیشرو در تولید علم در کشور، در سال 2008، در پایگاه دبلیو.اً.اس . پرداخته شده است. روش پژوهش : جهت گردآوری داده های مورد نیاز از روش کتابسنجی استفاده شده است. بر این اساس، اطلاعات چهار سازمان پیشرو در تولید علم در کشور، براساس تعداد نام های متفاوت نمایه شده در پایگاه دبلیو.اً.اس . بازیابی، و براساس شاخص های علم سنجی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته ها : تولیدات علمی سال 2008 ، در مقایسه با سال 2007، از رشدی معادل 75/49 درصد برخوردار بوده است. دانشگاه تهران، در سال 2008، بیش از 12 درصد تولیدات علمی کشور را از آن خود کرده است. پس از آن، دانشگاه علوم پزشکی تهران، مجموعه دانشگاه آزاد اسلامی، و دانشگاه تربیت مدرس به ترتیب در رده های بعدی قرار دارند. از نظر نام های سازمانی متفاوت نمایه شده، تنها دانشگاه تهران تولیدات علمی خود را با یک نام واحد در پایگاه دبلیو.اً.اس . نمایه کرده است. در بین واحدهای مجموعه دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، با انجام عمل مستندسازی، در مجموع دارای 24 عنوان تولید علمی بوده است که از این حیث با دانشگاه صنعتی شیراز- تحت پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری- و بیمارستان امام خمینی- از واحدهای تابعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی- برابری می کند. دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشگاه تربیت مدرس، و مجموعه دانشگاه آزاد اسلامی بیشترین میزان همکاری را در تولیدات علمی خود با نویسندگان دانشگاه تهران داشته اند. نتیجه گیری: بالا بودن میزان تولیدات علمی سازمان ها نقش مهمی در مشارکت علمی آن سازمان ها با یکدیگر خواهد داشت. دانشگاه ها هنوز از نام سازمانی واحدی در ارائه تولیدات علمی خود در پایگاه های استنادی بین المللی استفاده نمی کنند.
۸.

سنجش رضایت نابینایان از خدمات کتابخانه های نابینایان در آذربایجان شرقی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رضایت خدمات آذربایجان شرقی (استان) کتابخانه نابینایان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 372 تعداد دانلود : 549
هدف : هدف اصلی این پژوهش بررسی میزان رضایتمندی نابینایان از خدمات کتابخانه­ای نابینایان استان آذربایجان شرقی می­باشد. روش/ رویکرد پژوهش : روش پژوهش پیمایشی توصیفی است. کتابخانه­ها ابتدا از نظر منابع اطلاعات و نیروی انسانی و فضا مورد توصیف شده­اند. سپس با استفاده از پرسشنامه از 353 نفر شهروند نابینا که عضو کتابخانه­های نابینایان در استان آذربایجان شرقی هستند، در مورد کیفیت خدمات کتابخانه­ها نظرخواهی شده است. تحلیل داده­ها در بخش توصیفی با استفاده از جداول فراوانی، و در بخش استنباطی با استفاده از آزمون­های خی­دو و تی نسبت به آزمون فرضیه­ها انجام شده است. یافته­ها : رضایت نابینایان در سطح متوسطی ( 65 درصد) قرار دارد و یشترین رضایت از رفتار کتابداران ( 62 درصد) و کمترین رضایت از دسترسی به کتابخانه ( 68 درصد) است. نتیجه­گیری: توسعه مجموعه کتابخانه از نظر مجموعه و تجهیزات، جذب نیروی انسانی متخصص در کتابداری، شناساندن اهمیت کتاب و کتابخانه است.
۹.

کتابخانه های اجتماعی: نسل جدید کتابخانه ها در تعامل و تقارن با جنبش(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 459 تعداد دانلود : 708
هدف: دراین مقاله، برخی از مفاهیمی که زمینه ظهور نسل جدید وب را فراهم کرده اند و چگونگی تاثیر آن بر کتابخانه ها و حرفه کتابداری مورد بحث قرار گرفته و در ادامه به کتابخانه 0/2، به عنوان کتابخانه ای اجتماعی و مشارکتی، و کتابدار 0/2 پرداخته خواهد شد. روش/رویکرد پژوهش: روش به کار رفته در این مقاله، روش کتابخانه ای است و اطلاعات آن از مطالعه منابع و جست وجوی مقالات در سایت ها و پایگاه های اطلاعاتی مربوط به موضوع فراهم گردیده است. یافته ها: وب0/2 و کتابخانه ها، زوج های مناسبی جهت برقراری پیوند با یکدیگر می باشند و بسیاری از کتابداران این مسئله را درک کرده اند. شاید همزمانی زیادی بین کتابداری و وب0/2 وجود داشته باشد، اما با دیدی کلی تر در می یابیم که کتابخانه 0/2 تغییراتی بنیادین در این حرفه به وجود آورده است. کتابخانه 0/2 ، موید این مطلب است که انسان ها به عنوان یک فرد به جست وجو و استفاده از اطلاعات نمی پردازند، بلکه نظیر اجتماعات عمل می کنند. نتیجه گیری: از آنجا که وابستگی ما به فناوری و اینترنت روز به روز بیشتر می شود، کتابخانه 0/2 صرفاً روشی است که به وسیله آن می توان به جذابیت کتابخانه ها برای جامعه تداوم بخشید. وب0/2 و کتابخانه ها، زوج های مناسبی جهت برقراری پیوند با یکدیگر می باشند و بسیاری از کتابداران این مسئله را درک کرده اند. شاید بین کتابداری و وب0/2 همزمانی زیادی وجود داشته باشد، اما با دیدی کلی تر در می یابیم که کتابخانه 0/2 تغییراتی بنیادین در این حرفه به وجود آورده است. کتابخانه 0/2 موید این مطلب است که انسان ها فقط به عنوان یک فرد به جست وجو و استفاده از اطلاعات نمی پردازند، بلکه نظیر اجتماعات عمل می کنند.
۱۰.

مجلات دسترسی آزاد: مفاهیم و کاربرد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: نشریات ادواری دسترسی آزاد خودآرشیوی مجلات الکترونیک رایگان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 164 تعداد دانلود : 150
هدف: این مقاله به تبیین مفهوم مجلات دسترسی آزاد و فلسفه وجودی آنها می­پردازد و ضمن پرداختن به تعاریف ارائه شده در این خصوص، انواع ناشران مجلات دسترسی آزاد، شیوه­های تامین مالی آنها، نقاط قوت و ضعف، فرصت­ها و تهدیدهای پیش روی آنها، و وظایف کتابخانه­ها و کتابداران درقبال این نوع انتشارات را مورد بحث قرار می­دهد. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر، به روش مرور منابع و متون و مراجعه به منابع کتابخانه­ای، اعم از سنتی و دیجیتال، انجام شده است. یافته­ها: مجلات دسترسی آزاد، که در پاسخ به بحران نشریات ادواری پدید آمده ­است، فرصت مناسبی در اختیار کتابخانه­ها و محققان می­گذارد تا به­راحتی و بدون پرداخت کمترین وجهی به اطلاعات علمی و پژوهشی دسترسی پیدا کنند و بدین طریق امر پژوهش را شتاب بخشند. نتیجه­گیری: نشریات الکترونیک رایگان موقعیت­هایی را در اختیار کتابداران قرارمی­دهد و مسئولیت آنان ایجاب می­کند تا از این فرصت استفاده نموده و با گردآوری، سازماندهی، و اشاعه هدفمند این نوع نشریات ، ضمن صرفه­جویی در بودجه گام موثری در جهت وسعت بخشیدن به مجموعه کتابخانه خود و غنای آن بردارند.
۱۱.

مقایسه عناصر اطلاعاتی درپیشینه های فهرستنویسی پیش از انتشار(فیپا) و فهرستنویسی بعد از انتشار (فاپا)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: همگونی ناهمگونی کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران فهرستنویسی پیش از انتشار (فیپا) فهرستنویسی پس از انتشار (فاپا)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 589 تعداد دانلود : 994
هدف : پ ژوهش حاضر به مطالعه تطبیقی میزان همگونی عناصر اطلاعاتی شامل سرشناسه، عنوان، وضعیت نشر، مشخصات ظاهری، موضوع، رده­بندی و شناسه افزوده در ده حوزه دانش بشری درپیشینه­های فهرستنویسی پیش از انتشار (فیپا) و فهرستنویسی بعد از انتشار (فاپا) کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران، به منظور شناخت میزان ناهمگونی در هریک از عناصراطلاعاتی مذکور و علل وجود آنها و سعی در ارائه راهکارهایی برای ایجاد همگونی بیشتر پرداخته است. روش/ رویکر پژوهش : روش پژوهش حاضر از نوع تحلیل محتواست و برای گردآوری داده­ها از سیاهه وارسی استفاده شده است . یافته­ها : عناصر اطلاعاتی مورد بررسی قرار گرفت و نتایجی به این شرح به­دست آمد: در ده حوزه دانش بشری بیشترین همگونی در عنصر اطلاعاتی سرشناسه با ۹/۹۸ درصد به حوزه تاریخ و جغرافیا تعلق دارد و بیشترین همگونی در عنصر اطلاعاتی عنوان با ۸۶/۷ درصد مربوط به حوزه تاریخ و جغرافیاست. بیشترین همگونی در عنصر اطلاعاتی وضعیت نشر با ۶۳/۱ درصد مربوط به حوزه علوم عملی و در مشخصات ظاهری با ۳۴/۵ درصد مربوط به حوزه دین است و در عنصر اطلاعاتی موضوع بیشترین همگونی با ۹۷/۳ درصد مربوط به حوزه علوم اجتماعی است . در عنصر اطلاعاتی رده­بندی بیشترین همگونی به حوزه علوم عملی با ۹۳/۴ درصد همگونی و در شناسه افزوده بیشترین همگونی با ۹۵/۶ درصد به حوزه فلسفه تعلق دارد. همچنین به طور میانگین همگونی در عنصر اطلاعاتی سرشناسه ۹۶/۲ درصد، در عنوان 79 درصد، در وضعیت نشر 53 درصد، در مشخصات ظاهری ۲۷/۲ درصد، در موضوع ۹۲/۸ درصد، در رده­بندی ۸۵/۳ درصد و در شناسه افزوده ۹۱/۳ درصد است. نتیجه­گیری: بیشترین همگونی مربوط به عنصر اطلاعاتی سرشناسه و سپس به­ترتیب موضوع، شناسه افزوده، رده­بندی، عنوان، وضعیت نشر و مشخصات ظاهری است و کمترین همگونی مربوط به عنصر اطلاعاتی مشخصات ظاهری می­باشد.
۱۲.

مهارت های جست وجوی آنلاین در میان دانشجویان کارشناسی دانشگاه شیراز: شناسائی عوامل تاثیرگذار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سواد اطلاعاتی دانشگاه شیراز بازیابی اطلاعات مقطع کارشناسی جست وجوی پیوسته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 264 تعداد دانلود : 296
هدف: هدف تحقیق حاضر سنجش میزان آشنایی دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه شیراز با مهارت­های جست­و­جوی پیوسته در پایگاه های اطلاعاتی و عوامل اثرگذار بر این مهارت­هاست. روش/ رویکرد پژوهش: روش پژوهش در این تحقیق، پیمایشی توصیفی و تحلیلی است . براساس منابع موجود در زمینه مهارت­­های جست­و­جو، هفت مهارت و هشت عامل تاثیر­گذار در شناخت این مهارت­ها انتخاب شد. تحقیق حاضر بر آن است تا درصد آشنایی دانشجویان با هر یک از این مهارت­ها، تاثیر عوامل اثرگذار بر این مهارت­ها، و تفاوت مهارت­ها در دانشجویان سال اول و آخر را مورد بررسی قرار دهد. برای گردآوری داده­ها از پرسشنامه استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده به کمک آمار توصیفی و تحلیلی انجام شد و نرم­افزار به کارگرفته شده نرم افزار علوم اجتماعی بوده است. یافته­ها: نتایج تحقیق نشان داد که از لحاظ آشنایی با مهارت­های جست­و­جو، میان دانشجویان سال اول و آخر، تفاوت معنی­داری وجود نداشته و میزان آشنایی دانشجویان با این مهارت­ها پایین­تر از حد متوسط بود. درکل، بین برخی عوامل اثرگذار با میزان آشنایی با مهارت­های جست­و­جو تفاوت معنی­داری مشاهده شد. نتیجه­گیری: در کل، میزان آشنایی دانشجویان مقطع کارشناسی با مهارت­های جست­وجوی رضایت­بخش نبود و به منظور بهبود آن پیشنهاداتی ارائه گردید.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۱۱۲