سعید غفاری

تحلیل استنادی، یکی از روش های مهم در ارزیابی عملکرد و موفقیت پژوهش است. هدف تحقیق حاضر استفاده از این روش در بررسی مقاله های منتشرشده در فصلنامه مطالعات تفسیری، است. بر این أساس 28 شماره از این نشریه که حاوی 248 مقاله منتشرشده در سال های 91 تا 97 است، بررسی گردید. همه این مقاله ها تألیفی است و 444 نفر در نگارش آن مشارکت داشته اند؛ میزان مشارکت استادان معارف اسلامی در تألیف مقاله ها 186 نفر در 150 مقاله؛ یعنی 5/60% مقاله ها است. کل استنادها 9799 و میانگین آن برای هر شماره 78/349 و هر مقاله 74/39 استناد است که بیش از 96% آن به کتاب ها اختصاص دارد. بیش از 76% استنادها به منابع عربی است. پراستنادترین کتاب، پس از قرآن کریم، تفسیر المیزان با 222 استناد است، پراستنادترین مجله، نویسنده و مترجم نیز به ترتیب فصلنامه مطالعات تفسیری با 21 استناد، فضل بن حسن طبرسی با 241 استناد و سید محمدباقر موسوی همدانی با 37 ترجمه است. میزان خوداستنادی 48 مورد است که سال 96 با 11 مورد، بیشترین فراوانی را داشته است. تمایل نویسندگان مقاله ها در این فصلنامه، بیشتر به سمت کار گروهی دونفره است. در پژوهش حاضر افزون بر موارد مذکور، تلاش شده تا میزان مشارکت براساس جنسیت، نوع مدرک، میزان مشارکت نویسندگان و محققان نیز مورد مداقه قرار گیرد.

کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی نیز مانند هر سازمان دیگری در پی آن اند تا با ارائه خدمات مطلوب، رضایت مراجعان خود را جلب کنند و بدین منظور مدیران کتابخانه ها تلاش می کنند با تکیه بر فناوری های اطلاعاتی و نیز بهره گیری از فنون مدیریت به این مقصود دست یابند. سیستم مدیریت ارتباط با مشتری به مثابه ابزاری در دست مدیران، خود نیازمند بهره گیری از فناوری های اطلاعاتی است. این پژوهش از نظر نوع، کاربردی و از نظر روش، پژوهشی توصیفی - پیمایشی است. جامعه پژوهش حاضر، کتابخانه های دفتر تبلیغات اسلامی است. روش نمونه گیری سی نفر (مدیران ارشد، مدیران فناوری، رؤسای گروه ها) به روش نمونه گیری سرشماری و روش نمونه گیری کاربران، پنجاه نفر به روش نمونه گیری تصادفی است.در ابتدا با استفاده از منابع کتابخانه ای شامل کتاب، مقالات مجلات، مقالات مندرج در پایگاه های اطلاعاتی و اینترنت، داده های مورد نیاز گردآوری شد؛ سپس برای گرد آوری داده از مدیران ارشد، مدیران فناوری اطلاعات و رؤسای گروه ها از پرسشنامه نیاز سنجی انبارداده به صورت محقق ساخته و برای گرد آوری داده درباره سطح رضایت کاربران از ارائه خدمات، از پرسشنامه لیب کوال استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد مدیران ارشد، مدیران فناوری اطلاعات و رؤسای گروه ها به ایجاد یک انبار داده با رویکرد مدیریت ارتباط با مشتری نیاز دارند و سطح رضایت کاربران از ارائه خدمات در کتابخانه، تقریباً در سطح پایینی است. انجام این پژوهش ضرورت ایجاد انبار داده با توجه به فرایند های مدیریت راهبردی با رویکرد مدیریت ارتباط با مشتری را در کتابخانه های دفتر تبلیغات اسلامی آشکار می سازد.

داده هوشمند، ماده خام بسیاری از فعالیت ها نظیر اتوماسیون ، سیستم های هوشمند، هوش مصنوعی و انقلاب صنعتی چهارم است . با توجه به اهمیت و کارایی داده های هوشمند، هدف این مطالعه تحلیل سیستمی و بررسی هرگونه الگوهای احتمالی تمامی پژوهش هایی است که از سال 1980 تا پایان سپتامبر 2017 در این حوزه منتشر شده اند. مقالات با بهره گیری از مدل جست وجوی «وینر، آمیک و لی» در سال 2008 و جست وجوی نظام مند در بانک اطلاعاتی «وب آوساینس» استخراج و 220 مقاله به عنوان جامعه نهایی این پژوهش انتخاب و با هدف تعیین نویسندگان، اهداف، جوامع، کشورها و دانشگاه ها، حامیان مالی، سال، محمل انتشار، وضعیت استناد، کلیدواژه ها، موضوع، قالب و زبان و وضعیت چندنویسندگی بررسی شده اند. یافته ها نشان می دهند که « سن سومیا» (63/3 درصد) بیشترین تعداد مقاله در این حوزه را داشته است. هدف 72/47 درصد از مقالات، کاربردهای داده هوشمند بود و 54/84 درصد بر جوامع غیرانسانی مطالعه کرده اند . آمریکا با (63/33 درصد)، دانشگاه پرینستون با (18/3 درصد)، و بنیاد ملی علوم طبیعی چین با (72/2 درصد) به ترتیب، نخستین کشور، دانشگاه، و مؤسسه با بیشترین تعداد مقالات در این حوزه بوده اند. بیشتر پژوهش های این حوزه (9/20 درصد) در سال 2016 انجام شده و نشریه «همایش های آی تریپل اِی در ارتباطات رایانه ای» بیشترین مقالات این حوزه (18/3 درصد) را منتشر کرده است. متوسط دریافت استناد 4/4 استناد بوده و کلیدواژه «سیستم« (18/3 درصد) بیشترین فراوانی را داشته است. 54/39 درصد مقالات منتشرشده مربوط به حوزه علوم رایانه و 18/98 درصد مقالات به زبان انگلیسی بوده است. 52/64 درصد مقالات در قالب همایش منتشر شده، 90/5 درصد مقالات به صورت تک نویسنده و 94 درصد آن ها به صورت چندنویسنده نگاشته شده اند. نتایج نمایانگر روزآمدی، تنوع، و گستردگی مؤلفه های مورد بررسی در این پژوهش است.

هدف از انجام این پژوهش شناسایی میزان رضایت مندی استفاده کنندگان کتابخانه مرکزی تبریز از طبیعت و معماری کتابخانه و نقاط قوت و ضعف معماری این کتابخانه ها بود. روش پژوهش، توصیفی و از نوع پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بود. جامعه آماری پژوهش 100 نفر از دانشجویان مراجعه کننده به کتابخانه مرکزی تبریز بودند که به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. روایی پرسشنامه براساس شاخص های CVR و CVI با 10 نفر از متخصصان مطرح و تایید شد. پایایی پرسشنامه با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ از طریق باز آزمایی و ضریب همبستگی بالاتر از 75/0 محاسبه و تایید شد. داده های بدست آمده با استفاده از روش های آماری توصیفی (میانگین ± انحراف معیار و فراوانی – درصد) و آزمون ضرایب همبستگی پیرسون و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS.20، مورد بررسی و تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد، که میزان رضایت پاسخ گویان از معماری داخلی کتابخانه در سطح خوب (47 درصد)، از معماری و نمای بیرونی کتابخانه در سطح بسیار خوب (43 درصد)، از طراحی محوطه کتابخانه در سطح بسیار خوب (33 درصد)، میزان رضایت از طراحی فضاهای سبز و چشم اندازهای محیط کتابخانه در سطح خوب (42 درصد)، از جذابیت نمای بیرونی ساخاتمان کتابخانه در سطح خوبی (36 درصد)، قرا داشت. همچنین میزان از راحت، دلپذیر و جذاب بودن مکان کتابخانه در سطح خوب (39 درصد)، از ساختمان و تجهیزات کتابخانه در سطح خوب (35 درصد) و از موقعیت مکانی کتابخانه نیز در سطح بسیار خوب (38 درصد)، از فضای مناسب جهت ترغیب به مطالعه و یادگیری درسطح خوب (38 درصد) و از کافی بودن مساحت فیزیکی فضاهای کتابخانه نیز در سطح خوبی (29 درصد)، قرار داشت. محاسبه آزمون ضرایب همبستگی پیرسون نیز نشان داد، که بین تمام متغیرهای ابزار پژوهش و رضایت دانشجویان رابطة معناداری در سطح 99 درصد وجود دارد.  بطور کلی در بسیاری از موارد از جمله معماری داخل و خارجی، نمای بیرونی، مساحت، تجهیزات و فضای سبز از وضعیت مطلوبی برخوردار بوده و دانشجویان رضایت کامل از آن دارند.

هیچ منطقه یا کشوری در جهان مصون از خسارت فساد نیست. فساد بر رشد تولید ناخالص داخلی، نابرابری درآمد و فقر، توسعه انسانی و برآورد سلامت و به طورکلی کیفیت حکومت اثرات منفی دارد و موجب کاهش آهنگ رشد اقتصادی می شود. هدف اصلی این پژوهش، بررسی تأثیر شاخص های حکمرانی خوب و اندازه دولت بر شاخص فساد در کشورهای گروه بریکس و ایران با استفاده از گشتاوردهای تعمیم یافته (GMM) طی سال های 2016-2012 است. برای این منظور از آمار و اطلاعات شاخص های شش گانه حکمرانی خوب و شاخص اندازه دولت و فساد که توسط «سازمان شاخص های حاکمیت جهانی»، «سازمان شفافیت بین الملل» و «بانک جهانی» ارائه می شود، استفاده شده است. در ارتباط با کانال های اثرگذاری مشخص شد که شاخص کیفیت قوانین با ضریب 4/2 بیشترین تأثیر را بر کاهش فساد داشته و شاخص اثربخشی دولت با ضریب 01/0، دارای کمترین تأثیر است؛ همچنین افزایش شاخص های اندازه دولت و تورم به افزایش میزان فساد منجر خواهد شد. افزایش شهرنشینی نیز نوعی پرسشگری ایجاد می کند و نظارت را افزایش می دهد که درنهایت به کاهش فساد منجر می شود.

مدارس غیردولتی به عنوان سازمانی مشارکتی و نو پدید در ایران، با هدف تفویض اختیار به صاحبان اصلی آموزش و پرورش یعنی اولیا و ایجاد فضای هم یاری و هم کاری تشکیل شد. سنجش اثربخشی این مدارس، از ابعاد درونی و بیرونی زمینه توسعه یا عدم توسعه آن و رفع نقاط قوت و ضعف را فراهم می آورد. به این منظور در این مقاله از مدل ترکیبی کارت امتیاز متوازن و تحلیل پوششی داده های بازه ای استفاده شده است. تحقیق حاضر از نوع ،کاربردی- تحلیلی و از جنبه روش گردآوری اطلاعات، یک تحقیق کتابخانه ای – میدانی است . با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 30 باب مدرسه از مناطق 20 گانه شهر تهران به عنوان نمونه آماری انتخاب شده اند و از این تعداد 10باب دوره ابتدایی، 10 باب دوره متوسطه اول و 10 باب متوسطه دوم می باشند.و قلمرو زمانی سال تحصیلی 96-95 است. نتایج این پژوهش مدل مناسب و کاربردی را برای رتبه بندی ، برنامه ریزی و بهبود عملکرد مدارس ارائه می کند که می تواند در سازمان های دیگر مانند بانک ها ، آب و ... به کار گرفته شود.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین توانمندسازی روان شناختی با تعهد سازمانی در کتابداران کتابخانه های عمومی زیر نظر نهاد کتابخانه های عمومی استان البرز انجام شده است. روش: پژوهش از نظر هدف کاربردی و روش آن پیمایشی است. در استان البرز سه نوع کتابخانه عمومی نهادی، مشارکتی و مستقل وجود دارد. نمونه آماری مورد مطالعه در این پژوهش 93 نفر از کتابداران شاغل در کتابخانه های عمومی استان البرز بودند که به تصادف انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از دو پرسشنامه توانمندی روان شناختی اسپریتزر و پرسشنامه تعهد سازمانی آلن و مه یر استفاده شد. برای سنجش پایایی پرسشنامه ها، با استفاده از نرم افزار SPSS، ضریب پایایی (آلفای کرونباخ) کل پرسشنامه توانمندسازی روان شناختی اسپریتزر 88/0 و تعهد سازمانی آلن و می یر 78/0 محاسبه شد. همچنین به منظور سنجش روایی پرسشنامه ها از اعتبارسنجی محتوا با نظر متخصصان استفاده گردید. برای ارزیابی فرضیه های تحقیق و تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون همبستگی پیرسون و آزمون تی تک نمونه ای استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که بین توانمندسازی روان شناختی و تعهد سازمانی کتابداران کتابخانه های عمومی استان البرز رابطه معناداری وجود دارد. به طوری که ضریب همبستگی میان تعهد سازمانی با احساس مؤثر بودن در کار (346/0)، تعهد سازمانی با احساس شایستگی (187/0)، تعهد سازمانی با احساس معنی دار بودن شغل (183/0)، تعهد سازمانی با احساس خودمختاری (287/0) و تعهد سازمانی با احساس اعتماد به دیگران (357/0) بود. اصالت/ارزش: از مهمترین مواردی که در یک سازمان باید به آن توجه داشت، عامل تعهد به سازمان است. با توجه به اینکه افزایش تعهد سازمانی در گرو افزایش توانمندی های روان شناختی کارکنان است، با بهبود این عامل می توان شاهد افزایش شایستگی های فردی و به ویژه حس اعتماد میان کارکنان بود.

هدف: تعیین وضعیت (تعداد، موضوع، تغییرات،دوره انتشار، وب سایت، رتبه علمی-پژوهشی) نشریات منتشر شده در دانشگاه تهران از ابتدای تاسیس تا پایان سال 1394 است. روش: روش پژوهش، پیمایشی توصیفی است. جامعه آماری حدود600 عنوان نشریه انتشار یافته در دانشگاه تهران از آغاز تاسیس (1313) تا پایان سال 1394 است. روش نمونه گیری از نوع سرشماری است و کل جامعه آماری را شامل می شود. گردآوری داده ها با روش مطالعات کتابخانه ای و سیاهه برداری انجام شد و اطلاعات گردآوری شده در جدولی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی و نرم افزار SPSS انجام گرفته و در قالب نمودارهایی ارائه شده است. یافته ها: 256 نشریه دانشگاهی و 306 نشریه دانشجویی شناسایی شد. از 185 عنوان نشریه در حال انتشار، 8/48 درصد با موضوع علوم انسانی است . بیش از 52 درصد نشریات در حال انتشار دانشگاه رتبه علمی- پژوهشی دارد و32/8 درصد نشریات علمی پژوهشی مصوب را تشکیل می دهد. زبان غالب، فارسی ودوره انتشار تقریبا نیمی از مجلات دوفصلنامه و نیم دیگر فصلنامه است. قدیمی ترین نشریه دانشگاه، اکنون با نام تحقیقات دامپزشکی منتشر می شود. طولانی ترین عمر نشریات از دهه 50 و حدود 30 سال است. 76 درصد نشریات فعال، وب سایت دارند. بحث و نتیجه گیری: رشد منفی نشریات به خاطر اوضاع اجنماعی بود و سپس به دلیل فناوری های جدید ، انتشار مجلات، رشد چشمگیری داشت. به خاطر اهمیت انتشار نتایج علمی برای پژوهشگران، ایجاد وب سایت برای تمام نشریات ضروری است

هدف: پژوهش حاضر به مقایسه میزان ربط نتایج حاصل از محدودسازی عبارت جست وجو به عنوان و نشانی اینترنتی توسط کارشناسان گروه های فنی مهندسی، علوم پایه و اقتصاد در استانداری همدان می پردازد. همچنین میزان حضور کلیدواژه های مورد جست وجو در عنوان و نشانی اینترنتی وب سایت های این گرو ه ها را مورد مقایسه قرار می دهد. روش: جامعه آماری این پژوهش90 نفر از کارشناسان خبره استانداری همدان در سه گروه فنی مهندسی، علوم پایه و اقتصاد هستند که در حال انجام پروژه های تحقیقاتی و مطالعاتی برای توسعه استان بودند. آنان با استفاده از قسمت جست وجوی پیشرفته موتور کاوش گوگل، کلیدواژه های (یک و چند واژه ای) مورد نظر خود را، در قسمت نشانی اینترنتی و عنوان صفحات وب جست وجو کردند و میزان ربط نتایج بازیابی شده را در چک لیست هایی که به همین منظور تهیه شده بود، تعیین نمودند. برای دسته بندی و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد با افزایش تعداد کلیدواژههای مورد جست وجو، میزان هم خوانی عنوان و نشانی اینترنتی کاهش مییابد و هر چه هم خوانی بین عنوان و نشانی اینترنتی بیش تر باشد میزان ربط بالاتر می رود. بین تعداد کلیدواژههای موضوعی موجود در عنوان و نشانی اینترنتی گروه های مورد بررسی تفاوت معناداری وجود دارد. موتورهای کاوش با افزایش وزن دهی به کلیدواژه های موجود در نشانی اینترنتی می توانند نتایج مرتبط تری را رتبه بندی کرده و در اختیار کاربران قرار دهند.

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی میزان فرسودگی شغلی و عوامل مؤثر بر آن در میان کتابداران کتابخانه های عمومی شهرستان اردبیل است. روش: روش پژوهش پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه فرسودگی شغلی مسلش و جکسون است که برای به دست آوردن میزان فرسودگی شغلی و عوامل مؤثر بر آن در میان 51 کارمند کتابخانه عمومی (کتابدار و مدیر) از 5 واحد کتابخانه عمومی شهرستان اردبیل توزیع شد. داده ها از طریق آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفته است. یافته ها: تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که میزان فرسودگی شغلی در میان کتابداران کتابخانه های عمومی شهرستان اردبیل در دو مقیاس فراوانی و شدت در سطح پایینی می باشد. همچنین میزان فرسودگی شغلی در بعد خستگی عاطفی، مسخ شخصیت و عملکرد فردی نیز در دو مقیاس فراوانی و شدت در سطح پایینی می باشد؛ اما میزان فرسودگی شغلی در بعد درگیری در مقیاس فراوانی، متوسط و در مقیاس شدت، بالا گزارش شده است. ارزش/اصالت: این مقاله را می توان در زمره نخستین پژوهش هایی قلمداد کرد که به بررسی عوامل مؤثر بر فرسودگی شغلی در میان کتابداران پرداخته است.

هدف : ارزیابی نیروی انسانی شاغل در معاونت کتابخانه ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران است. همچنین بررسی وضعیت و رابطه یا تاثیر بین تحصیلات و رشته تحصیلی و میزان کارایی و عملکرد کارکنان معاونت کتابخانه ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران مد نظر است. روش گردآوری و تحلیل داده­ها: روش پژوهش پیمایشی ارزشیابی و کتابخانه ای است. جامعه مورد مطالعه نیروی انسانی شاغل در معاونت کتابخانه ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران اعم از رسمی، پیمانی، قراردادی و... است. برای گردآوری اطلاعات عمدتا از پرسشنامه استفاده شده است. یافته­ها: از نظر جنسیت (61/78 درصد) از کارکنان را بانوان و (5/18 درصد) را آقایان تشکیل می­دهند ، (۳ درصد) نیز به این سوال پاسخ نداده­اند. از نظر تحصیلات (4/10 درصد) دیپلم، (78/5 درصد) کاردانی، (38/58 درصد) کارشناسی، (12/23 درصد) کارشناسی ارشد و (31/2 درصد) تحصیلات دکتری دارند. از نظر آموزش ضمن خدمت (72/75 درصد) دوره­های ضمن خدمت عمومی و تخصصی را گذرانده­اند. از نظر نوع استخدام (71/49 درصد) رسمی، (09/8 درصد) پیمانی، و (46/40 درصد) قراردادی هستند. میانگین سابقه کاری کارکنان کتابخانه ملی حدود 11 سال است. نتیجه­گیری: نتایج پژوهش نشان می­دهد که در مجموع کارکنان این سازمان از نظر تحصیلات در حد مطلوبی هستند. میانگین کارکنان متخصص (دارای دانشنامه کارشناسی ارشد و بالاتر) به نسبت سایر کارکنان باید 33 درصد باشد، در کتابخانه ملی این نسبت (43/25 درصد) است که نشان­دهنده عدم تطابق نیروی انسانی متخصص نسبت به غیرمتخصص بر اساس میانگین استانداردهای موجود (شاخص) است. از سویی دیگر میانگین مجموع کارکنانی که رشته تحصیلی­شان مرتبط و به­عبارتی متخصص و کمک­متخصص (کارشناسی وکاردانی کتابداری) هستند باید حداقل60 درصد باشد. در مورد این استاندارد کتابخانه ملی با داشتن (69/60 درصد) کارمند متخصص و کمک­متخصص توانسته حداقل لازم را رعایت نماید.