مجلات دسترسی آزاد: مفاهیم و کاربرد (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هدف: این مقاله به تبیین مفهوم مجلات دسترسی آزاد و فلسفه وجودی آنها می­پردازد و ضمن پرداختن به تعاریف ارائه شده در این خصوص، انواع ناشران مجلات دسترسی آزاد، شیوه­های تامین مالی آنها، نقاط قوت و ضعف، فرصت­ها و تهدیدهای پیش روی آنها، و وظایف کتابخانه­ها و کتابداران درقبال این نوع انتشارات را مورد بحث قرار می­دهد. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر، به روش مرور منابع و متون و مراجعه به منابع کتابخانه­ای، اعم از سنتی و دیجیتال، انجام شده است. یافته­ها: مجلات دسترسی آزاد، که در پاسخ به بحران نشریات ادواری پدید آمده ­است، فرصت مناسبی در اختیار کتابخانه­ها و محققان می­گذارد تا به­راحتی و بدون پرداخت کمترین وجهی به اطلاعات علمی و پژوهشی دسترسی پیدا کنند و بدین طریق امر پژوهش را شتاب بخشند. نتیجه­گیری: نشریات الکترونیک رایگان موقعیت­هایی را در اختیار کتابداران قرارمی­دهد و مسئولیت آنان ایجاب می­کند تا از این فرصت استفاده نموده و با گردآوری، سازماندهی، و اشاعه هدفمند این نوع نشریات ، ضمن صرفه­جویی در بودجه گام موثری در جهت وسعت بخشیدن به مجموعه کتابخانه خود و غنای آن بردارند.