غلامرضا حیدری

غلامرضا حیدری

مدرک تحصیلی: دانشیار گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز
پست الکترونیکی: phlitgholamrezaheidary@yahoo.com

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۸۵ مورد.
۱.

حکمرانی رفتار مصرف انرژی برق در ایران: از شکاف در سیاست های فنی و رفتاری تا ادراک سیاست گذار از مسئله(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سیاست انرژی سیاست گذاری رفتاری حکمرانی رفتار برق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 792 تعداد دانلود : 409
در سال های پیشین بخش خانگی حدود یک سوم کل مصرف برق را به خود اختصاص داده و این مسئله، تمرکز بر رفتار مصرفی افراد را در سیاست گذاری انرژی کشور برجسته ساخته است. هرچند تاکنون ابزارهای متنوعی برای مداخله بر رفتار طراحی شده است، بااین حال وجود مشکلات فراوان در بخش انرژی نشان می دهد که درک رفتارها، چگونگی تغییر و مدیریت آن در سطح سیاست گذاری ملی، به شکلی نادقیق و ناقص دنبال شده است. این پژوهش، با درگرفتن رویکرد کیفی و با چرخش از تمرکز بر شناسایی عوامل مؤثر بر رفتار مصرف کننده، به سمت حکمرانی رفتار، سیاست گذاران این حوزه را هدف گرفته تا به بررسی نحوه مدیریت و هدایت رفتار مصرف انرژی در کشور بپردازد. جمع آوری داده ها از طریق مصاحبه با مدیران صنعت برق و تجزیه و تحلیل آنها با تحلیل مضمون انجام شد. از مهم ترین یافته های پژوهش وجود دو نوع شکاف درون بخشی و بین بخشی در سیاست های فنی و رفتاری بود که نیاز به تغییر رویکرد و قالب بندی دوباره سیاست ها را در جهت ایجاد یکپارچگی و توازن در حکمرانی رفتار مصرف انرژی هشدار می دهد. این مقاله تأکید می کند بهره گیری از بینش های رفتاری در حکمرانی، تنها محدود به استفاده از ابزارهای رفتاری برای کمک به حل مسائل این حوزه نیست بلکه نیازمند ارتقای ادراک سیاست گذاران از مسائل سیاستی بر اساس بینش های رفتاری است.
۲.

بررسی تطبیقی کاربرد ادبی و نمادین عنصر رنگ در اشعار فردوسی طوسی و بشار بن برد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رنگ فردوسی شاهنامه بشار بن برد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 226 تعداد دانلود : 122
یکی از مهمترین عناصر، در بروز خلاقیت های هنری به کارگیری رنگ است. در واقع رنگ از عناصر ویژه ای است که می توان از طریق شناخت ویژگی ها و تأثیرات آن، از بسیاری از رمزها پرده برداری کرد و به رازهای پنهان بسیاری دست یافت. شاعران به عنوان زیباشناسان جهان هستی، از رنگ ها در تصاویر شعری خود استفاده کرده اند و گاه از آن در تبیین مفاهیم بیان ناشدنی و فضای نمادین اشعار خود بهره برده اند . در این پژوهش که به روش کتابخانه ای انجام شده است، ضمن ارائه شواهد شعری از اشعار فردوسی طوسی و بشاربن برد به عنوان شاعران مورد مطالعه که به نحوی از رنگها استفاده کرده اند، به تحلیل شگردها و چگونگی کاربرد ادبی، نمادین و بلاغی آنها از رنگ( خصوصاً از رنگ سیاه و سفید) در القای پیام به مخاطب پرداخته شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که رنگهای سیاه و سفید در این اشعار فردوسی و بشاربن برد بسامد بالایی را نسبت به دیگر رنگها دارند. فردوسی و بشاربن برد، از ظرفیت عظیم رنگ ها، برای انتقال اندیشه ها، مقاصد و پی ام های خود در حوزه های گوناگون اجتماعی، فرهنگی، دینی و سیاسی در فضای واقعی، کنایی، نم ادین و اسطوره ای به مخاطبان خود، به خوبی بهره برده اند.
۳.

واکاوی سیاست های کلی انرژی و چگونگی اعمال رویکرد اجتماعی در اسناد بالادستی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اسناد بالادستی سیاست گذاری انرژی رویکرد اجتماعی طرح های توسعه ای مدیریت مصرف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 191 تعداد دانلود : 701
سیاست گذاری صحیح در حوزه انرژی برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار، مستلزم منظور کردن طیف متنوعی از ملاحظه های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی است. دغدغه اصلی این است که سیاست انرژی تحت سلطه رویکرد فنی / فیزیکی قرار داشته و این به معنی نادیده گرفتن و سوءتعبیر زمینه انسانی و اجتماعی عرضه و تقاضا در سیاست گذاری انرژی است. در پژوهش حاضر کوشیده ایم سیاست های مندرج در اسناد بالادستی حوزه انرژی و نحوه اعمال رویکرد اجتماعی در سیاست گذاری این حوزه را واکاوی نماییم. بدین منظور با به کارگیری روش تحلیل محتوای کیفی قیاسی و استقرایی، مفاد مرتبط با حوزه انرژی مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها بیانگر تأکید جدّی سیاست گذاری انرژی بر دو حوزه طرح های توسعه ای و مدیریت مصرف بوده که اگرچه عناصری از رویکرد اجتماعی را دربردارد، اما در موارد زیادی نیز از اتخاذ این رویکرد غفلت شده است. در اسناد اخیر، ذهنیت غالب، حاکی از تمایل نسبی در رویکرد تکنیکی به سمت رویکرد تکنیکی اجتماعی می باشد. الگوی پیشنهادی پژوهش برای اعمال رویکرد اجتماعی مبتنی بر تجربه برنامه ها و در چهارچوب اسناد بالادستی و تحول های پارادایمی بوده که قابل کاربست در برنامه هفتم توسعه و نیز دیگر رویه های اجرایی مرتبط می باشد.
۴.

تحلیل مفهوم «مدرک» از منظر سنت دکومانتاسیون و نئودکومانتاسیون(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 382 تعداد دانلود : 724
جنبش دکومانتاسیون به رهبری پل اتله و هنری لافونتن در اواخر قرن نوزدهم در اروپا شکل گرفت و هدف اولیه آن ایجاد سازوکارهای فراملی در حوزه سازماندهی اطلاعات و دانش بود تا از طریق آن بتوان همه انواع مدارک را گردآوری، سازماندهی، و دسترس پذیر نمود. یکی از ویژگی های این رویداد تاریخی، پرداختن بیش از پیش نظری به مفهوم مدرک به عنوان یک مفهوم گفتمانی در حوزه اطلاعات بود. این رویکرد در سال های اخیر تحت عنوان نئودکومانتاسیون، دوباره در حال احیاء شدن است. هدف از این پژوهش، واکاوی ابعاد مفهومی «مدرک» از منظر ادبیات دکومانتاسیون و به طور ویژه نئودکومانتاسیون است. در حیطه بررسی ادبیات دکومانتاسیون بر نظریات پل اتله و سوزان برید، و در حوزه بررسی ادبیات نئودکومانتاسیون  بر نظریات لوند، باکلند، ارواین-اسمیت، و یورلند، تاکید شده است. پژوهش از حیث هدف، بنیادی و از حیث روش انجام و گردآوری داده ها از نوع تحلیل مفهومی است. همچنین در این تحقیق، تحلیل مفهومی با هدف «تفسیر مفهوم» و به دست دادن فهمِ حتی الامکان دقیق تری از مفهوم مورد بررسی به کار گرفته شده است. نتایج تحقیق نشان داد که پژوهش های مروری پیشین در موضوع مورد بررسی، دو رویکرد کلی در زمینه مفهوم سازی مدرک را شناسایی کرده اند که عبارتند از «رویکرد مدرک به منزله شیء (با الهام از پوزیتیویسم و تاکید بر مولفه عینیت)» و «رویکرد مدرک به منزله میانجی» (با الهام از سنت هرمنوتیکی). پژوهش حاضر سه رویکرد دیگر را نیز شناسایی و به این تقسیم بندی افزوده است که عبارتند از: «رویکرد یکپارچه» (با تاکید فراگیر بر جنبه های فیزیکی، ذهنی، و اجتماعی مدرک)، «رویکرد مدرک به منزله عامل» (با تاکید بر مفهوم عاملیت)، و «رویکرد درون رشت ه ای یورلند» (با تاکید بر مفهوم بافت، ارجاع به سنت دکومانتاسیون، و پارادایم کتاب شناختی). همچنین پژوهشگران، افزودن بُعد جدیدی را بر آن چه در رویکرد یکپارچه گرا مد نظر است، پیشنهاد داده اند. به نظر پژوهشگران، با توجه به اهمیت مولفه «قدرت» و «گفتمان» در رابطه با دانش، اطلاعات، و مدرک، افزودن «بُعدِ مناسبات قدرت» به رویکرد یکپارچه گرای لوند می تواند به فهم همه جانبه مدرک از ابعاد گوناگون فنی، اجتماعی، فکری-محتوایی، و نیز گفتمانی، کمک کند.
۵.

شناسایی عوامل جامعه شناختی مؤثر بر مصرف انرژی خانگی (مروری سیستماتیک بر مطالعات حوزه انرژی در ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انرژی رفتار سبک زندگی مصرف مرور سیستماتیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 444 تعداد دانلود : 993
امروزه مسئله انرژی و مصرف آن از مسائل مهم جهان از جمله ایران (به ویژه مصرف در بخش خانگی) است. این پژوهش به منظور شناخت عوامل مؤثر بر مصرف انرژی خانگی و تعیین چشم اندازهای پژوهشی آتی در این حوزه صورت گرفته است. در راستای شناخت مصرف و رفتار مصرفی در بخش خانگی، مطالعات متعددی انجام شده، ولی زوایای دید هر پژوهش، متکی به عناصر خاصی بوده است. رویکرد مرور سیستماتیک می تواند با بررسی و تحلیل یافته های تحقیقات، آنچه در پژوهش های مختلف گزارش شده است، در قالب جدید تحلیل و ارائه کند؛ در این تحقیق با استفاده از مرور سیستماتیک، از طریق خوانش 176 مقاله و غربالگری آن ها و درنهایت انتخاب 40 مقاله علمی، سعی شده عوامل مؤثر بر مصرف انرژی خانگی مطرح شود. یافته ها از طریق به کارگیری روش کدگذاری (باز، محوری و گزینشی) و مقوله بندی فرعی و اصلی آن ها حاصل شده است. برای اعتبار از راهبرد های اعتبارپذیری، تاییدپذیری و اطمینان پذیری استفاده شده است. از میان داده های بررسی شده، سه سطح کلان (حاکمیت)، میانه (اجتماع) و خرد (خانواده) حاصل شده و روابط مستقیم و غیرمستقیم در هر سطح، در قالب مدل علی تدوین شده است. نتایج نشان می دهد در سطح حاکمیت (نظام آموزشی و رسانه، سیاست های انرژی و قانون گذاری، مدیریت اجرایی دولت و نهادهای مرتبط با انرژی، مدیریت تولید، توزیع و مصرف انرژی، توسعه فناوری، و استاندارد شهرسازی و معماری)، در سطح اجتماع (عوامل اجتماعی و فرهنگی، آگاهی عمومی و عوامل میان فردی) و در سطح خانوار (ویژگی های جمعیت شناختی خانوار، سبک زندگی و پایگاه اجتماعی-اقتصادی) بر مصرف انرژی خانگی تأثیرگذار هستند. نتایج این پژوهش می تواند راهنما و هدایت کننده پژوهش های آتی در حوزه انرژی، برای گسترش تحقیقات بین رشته ای (با ورود عوامل جامعه شناختی) باشد.
۶.

تعامل و تقابل حکمرانی توسعه انرژی و حفاظت از محیط زیست: واکاوی ابعاد شکل گیری پدیده گردو غبار

کلید واژه ها: توسعه انرژی خدمات عام المنفعه گردوغبار خوزستان قطعی برق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 571 تعداد دانلود : 800
طی سال های اخیر پدیده گردوغبار با منشاء داخلی خصوصا در مناطق جنوب و جنوب غرب کشور تشدید شده که علاوه بر تاثیر بر سلامت افراد، خدمت رسانی خدمات عام المنفعه را نیز با اختلال مواجه کرده و در بهمن 1395، شبکه برق استان خوزستان را متأثر نمود. خاموشی به وجود آمده با تأثیرگذاری بر سایر زیرساخت های حیاتی نظیر آب، ارتباطات و... مشکلات متعددی را در جامعه ایجاد نمود. در این تحقیق برخلاف آن چه که در اخبار و گزارشات، در خصوص علل تشدید پدیده گردوغبار در منطقه ذکر می شد، نقش عوامل انسان ساز را هدف گرفته و نتایج نشان داد سیاستگ ذاری ها و اقدامات وزارت خانه های صنعتی خصوصاً وزارت نیرو در خصوص منابع آبی و تالاب های استان از عوامل مهم بروز و تشدید گردوغبار در منطقه بوده که معنای دوگانگی نقش آفرینی در حکمرانی توسعه نمود پیدا می کند؛ چراکه علی رغم اینکه بخش برق وزارت نیرو در حادثه قطعی برق خوزستان خود را قربانی پدیده گردوغبار می دانست، سیاست ها و اقدامات حوزه آب این وزارتخانه در بروز پدیده گردوغبار یعنی عامل اصلی حادثه قطعی برق، مؤثر شناخته شده است. با توجه به حاکمیت دولتی محیط زیست در کشور، وزارت نیرو به عنوان یکی از نهادهای دولتی دارای وظایف مشخص درخصوص حفاظت از محیط زیست است، اما نتایج عملکرد آن در خصوص منابع آبی استان خوزستان، ناقض وظایف یاد شده بوده و در قطعی برق بهمن 1395 دوگانگی در ساختار- کارکرد و وظایف حفاظت – بهره برداری این وزارتخانه از محیط زیست نمود عینی پیدا کرده است.  
۷.

بررسی میزان بهره گیری دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید چمران اهواز از مهارت های مدیریت دانش شخصی براساس مدل چئونگ و تسوئی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت دانش مدیریت دانش شخصی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید چمران اهواز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 607 تعداد دانلود : 39
هدف: هدف این پژوهش بررسی میزان برخورداری دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید چمران اهواز از مهارت های مدیریت دانش شخصی بر اساس مدل چئونگ و تسوئی (2010) به منظور ارائه راهکارهایی برای بهبود و ارتقای مهارت های آنان است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی و تحلیلی و روش آن پیمایشی است. از پرسشنامه پابخش (1395) استفاده شد. جامعه آماری پژوهش شامل دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری دانشگاه شهید چمران اهواز مشغول به تحصیل در سال تحصیلی 97-1396 است. حجم نمونه با توجه به جدول کرجسی و مورگان، 351 نفر تعیین گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های آمار توصیفی و استنباطی مبتنی بر نرم افزار آماری SPSS استفاده شده است. یافته ها: نتایج نشان داد که وضعیت دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید چمران اهواز از لحاظ برخورداری از میزان مهارت های مدیریت دانش شخصی برابر با میانگین 50/3 است که در سطح نسبتاً مطلوب ارزیابی شده است. به این معنا که در انتقال دانش بین شخصی، خلق خرد شخصی، درونی سازی دانش شخصی و مدیریت اطلاعات شخصی در سطح نسبتاً مطلوبی قرار دارند. همچنین در بین مهارت های بررسی شده، دانشجویان تحصیلات تکمیلی در مهارت ارائه اطلاعات بیشترین و در بازیابی و تجزیه و تحلیل اطلاعات کمترین میانگین را به خود اختصاص دادند. نتیجه گیری: با توجه به اینکه که سطح برخورداری مهارت های مدیریت دانش شخصی دانشجویان در سطح نسبتاً مطلوب مشخص شد، لازم است که مهارت ها به آنان آموزش داده شود. توانمند شدن آنان به چنین مهارت هایی، باعث کمک به آنان در تصمیم گیری ها، حل مسائل، افزایش کارایی و دستیابی به اهداف شخصی می شود.
۸.

کارکرد بلاغی و ادبی حروف الفبا در اشعار عرفانی حروفی عمادالدین نسیمی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: حروف الفبا ح‍روف‍ی‍ه شعر عمادالدین نسیمی عرفان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 783 تعداد دانلود : 979
عمادالدین نسیمی، شاعر بزرگ ترکی و فارسی سرای حروفی از مریدانِ فضل الله نعیمی شروانی (مؤسس فرقه حروفیه) در قرن هشتم، مفاهیم اعتقادی و زیربنایی تفکر عرفانی و حروفیه را با عنایت به جایگاه ویژه حروف الفبا رونق داد. فرقه حروفیه که ریشه در اندیشه های صوفیانه و عرفانی فِرق دیگر داشت، در روزگار تیموریه از شهرتِ بسیار زیادی برخوردار بود. ساختار فکری این فرقه که در صدر اسلام با تفسیر و تأویل حروف مقطعه، پایه ریزی شده بود، به واسطه قداست بخشیدن به حروف الفبا به این نام نامیده شد. این مقاله که به روش تحلیلی توصیفی و کتابخانه ای نگارش یافته، در پاسخ به این سؤال که عمادالدین نسیمی از جنبه های بلاغی و ادبی حروف الفبا در اشعار عرفانی و حروفی خود چگونه بهره برده است، به تحلیل اشعار عرفانی حروفی عمادالدین نسیمی در دیوان اشعار او پرداخته است. با بررسی و تحلیل مجموعه کامل شواهد شعری، مشخص شد که عمادالدین نسیمی در تبیین اندیشه های فرقه ای و مذهبی خود، یعنی حروفیه از زبان حروف الفبا، بهره فراوانی برده است و به رمز و اشاره، این اندیشه ها را در قالب و چهارچوب حروف به نمایش گذاشته است. اعتقاد به وحدت وجود، قداست حروف، سرمنشأ بودن نقطه و آفرینش الف از آن، مقام خدایی انسان، نامحسوس بودن خدا، تجلی خدا در کلمه و حروف و... از جمله مفاهیم اعتقادی حروفیه است که به کمک حروف الفبا، در قالب مضامین، فضاهای شاعرانه، تعابیر، ترکیبات و عبارات نغز و ظریف ادبی، دینی و عرفانی، در اشعار عمادالدین نسیمی بیان شده است. عمادالدین نسیمی از میان ۳۲ حرف الفبای فارسی، فقط به ۲۷ حرف از آن حروف، برای این هدف بهره جسته است. حرف الف، پُرکاربردترین حروف در بیان اندیشه های عرفانی حروفی عمادالدین نسیمی است. جنبه های عرفانی و دینی حروف ب، ک، ن، م، ل و... از پرکاربردترین حروف الفبا، بعد از حرف الف، در این زمینه به شمار می روند.
۹.

ارزیابی پیشینه های پژوهش پایان نامه های کارشناسی ارشد دانشکده ی علوم اجتماعی و تربیتی دانشگاه رازی براساس ساختار و محتوای مطلوب پیشینه نویسی درسال های 1398- 1393(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پیشینه های پژوهش پایان نامه ساختار و محتوای پیشینه ی پژوهش دانشکده ی علوم اجتماعی و تربیتی دانشگاه رازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 514 تعداد دانلود : 993
هدف: پژوهش حاضر به تحلیل بخش پیشینه ی پژوهش پایان نامه های کارشناسی ارشد پنج رشته ی علم اطلاعات و دانش شناسی، علوم اجتماعی، روان شناسی، علوم سیاسی و مشاوره در سال های 1393 تا 1398 دانشکده ی علوم اجتماعی و تربیتی دانشگاه رازی پرداخته است. روش شناسی: این پژوهش با روش تحلیل محتوای کمی از نوع کاربردی است، 140 عنوان پایان نامه مورد بررسی گرفته است. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، چک لیست است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های مقایسه ی میانگین ها استفاده شده است.یافته ها: بیانگر آن است، در خصوص ساختار در رشته، رشته ی مشاوره بالاترین درصد و رشته ی علوم سیاسی پایین ترین درصد را از نظر رعایت ساختار به خود اختصاص داده اند. در بُعد محتوا بر حسب رشته، رشته ی علوم اجتماعی بالاترین درصد و رشته ی روا ن شناسی پایین ترین نمره را کسب کرده اند. در ساختار  بر حسب سال، هر اندازه پیشینه های پژوهش به سال 98 نزدیک تر شده اند، عملکرد بهتری داشته اند، و در محتوا نیز برحسب سال، هر چه به سال 98 نزدیک شده است، عملکرد ضعیف تری داشته اند، این بدان معناست که پیشینه های پژوهش در سال های 93 و 94 عملکرد بهتری داشته اند. هم چنین یافته ها بیانگر جایگاه دوم رشته ی علم اطلاعات و دانش شناسی در بین سایر رشته ها است. در  این رشته از لحاظ ساختار بر حسب سال، سال 95 و از لحاظ محتوا نیز بر حسب سال ، سال 93 در بین دیگر سال ها وضعیت بهتری داشته است. نتیجه گیری: نتایج بیانگر آن است که با توجه به معیارهای در نظر گرفته شده، پیشینه های پژوهش از لحاظ ساختار در وضعیت نسبتاً مطلوبی قرار دارند، اما از لحاظ محتوا ضعیف، و از کیفیت مطلوبی برخوردار نیستند.
۱۰.

Symmetric Information Interaction Model: Redefinition Of the Place of Technology in Information Interaction(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Information interaction information seeking symmetric model technology agency Human non-human

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 274 تعداد دانلود : 754
The aim of this study is to review and redefine the interaction process with information based on a holistic approach. The data required for this qualitative study were collected through semi-structured interviews among 18 individuals and analyzed using thematic analysis. The network of themes making up the information interactions consists of 5 global themes which have been extracted among 23 organizing ones. These themes include the beginning, orientation, networking, and consolidation, which can be interpreted in terms of the symmetry theme as a kind of looking at humans and non-humans in a three-layered context including the internal, external, and technology-tools contexts. The new view of interaction with information has taken it beyond the interpretation scope from the human user’s perspective and observes it alongside non-human factors. As a result of such an approach, the non-human factors in the role of infrastructure and technology-tool context, meet specific and interpretable effects along with human ones, external and internal contexts.
۱۱.

بررسی اندیشه های هستی گرایانه در شعر شاملو بر اساس آرای نیچه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هستی گرائی وجود فردیت شعر نیچه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 578 تعداد دانلود : 425
اگزیستانسیالیسم یا هستی گرایی از مفاهیم محوری اندیشه نیچه است که در شعر معاصر به ویژه در شعر شاملو نمود روشنی دارد. مصادیق برجسته آن از جمله تقدم وجود بر ماهیت، تعهد و مسئولیت، فردیت، گزاف بودن زندگی و جهان، مرگ و نیستی، آزادی، دلهره و اضطراب، وانهادگی و تنهایی در شعر شاملو با هنرمندی تمام بازنمایی شده است جستار حاضر به روش توصیفی- تحلیلی بر اساس گزاره های مکتب امریکایی ادبیات تطبیقی که به بررسی رابطه ادبیات با دیگر شاخه های علوم انسانی می پردازد. در پی پاسخ به این پرسش است که اندیشه های هستی گرایانه چگونه در ذهن و زبان شاملو پرورانده شده و نگاه او به هستی بر چه اندیشه و فلسفه ای متمرکز بوده است؟ تبیین و ترسیم هستی شناسی در شعر شاملو با توجه به آرای نیچه هدف اصلی این نوشتار است. یافته های پژوهش نشان می دهد شاملو پیوند عمیقی با مباحث و اندیشه های هستی شناسانه داشته، مفاهیم و دغدغه های وجودی به صورت تأمل برانگیز و بسامد بسیار بالایی در سروده هایش سایه انداخته است. این مفاهیم با آرای هستی گرایانه نیچه نقاط تلاقی بسیاری دارد.
۱۲.

تحلیل شبکه اجتماعی دانشگاهی حوزه شبکه دانش: نسبت ها، روندها و خوشه ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شبکه دانش تحلیل کتاب سنجی شبکه اجتماعی دانشگاهی ساختار فکری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 852 تعداد دانلود : 552
هدف:    تحلیل شبکه اجتماعی دانشگاهی حوزه شبکه دانش به منظور ترسیم ساختار فکری و مفهومی این حوزه. طراحی/ روش شناسی/ رویکرد : پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و از طریق تحلیل شبکه های اجتماعی دانشگاهی انجام شده است. برای انجام این پژوهش روش های تحلیل عملکرد و نگاشت نقشه علمی حوزه شبکه دانش اجرا شدند. در تحلیل عملکرد از شاخص فراوانی استنادها و برای نگاشت نقشه علمی از شاخص های هم استنادی، هم رخدادی واژه های مهم و کتابشناسی زوجی استفاده شد. ابزار انجام تحلیل و نگاشت نقشه علمی در این پژوهش نرم افزارVOSviewer  است. پایگاه داده پژوهش مشتمل بر اطلاعات کامل کتابشناختی و استنادی 1748 مقاله علمی، فصل کتاب و مقاله مروری مربوط به حوزه شبکه دانش است که در طول سال های 2020 و ماقبل آن در مجموعه هسته پایگاه استنادی وب آو ساینس نمایه شده اند. یافته های پژوهش: علاوه بر بحث جامع در خصوص مفهوم شبکه دانش، برجسته سازی نسبت شبکه دانش با سایر مفاهیم، شناسایی روندهای پژوهشی، و معرفی آثار و منابع شاخص این حوزه، ساختار فکری حوزه شبکه دانش نیز ترسیم شد. محدودیت ها و پیامدها: حضور کم نشریات منتشر شده داخلی در پایگاه اطلاعاتی وب آو ساینس محدودیت این پژوهش به شمار می رود. این محدودیت ترسیم ساختار فکری و مفهومی شبکه اجتماعی دانشگاهی داخل کشور را ناممکن می سازد. پیامدهای عملی: شبکه دانش از موضوعات پرکاربرد در حوزه های مختلف است. با توجه به نقش آن در نوآوری، اشتراک دانش، ارتقای همکاری، انتقال تکنولوژی و ... لازم است توجه بیشتری به این حوزه صورت پذیرد. این مطالعه راهنمای مناسبی برای این منظور به شمار می رود. ابتکار یا ارزش مقاله: بر اساس جستجوهای انجام شده این مقاله نخستین پژوهشی است که به ترسیم ساختار فکری و مفهومی حوزه شبکه دانش پرداخته است .
۱۳.

تبیین جایگاه مسئولیت اجتماعی در الگوی یکپارچه حاکمیت شرکتی در راستای سیاست های توسعه اقتصادی پایدار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مسئولیت اجتماعی شرکتی حاکمیت شرکتی چارچوب جهانی گزارش دهی پایداری مدل حاکمیتی کرفتد استاندارد ایزو 26000

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 728 تعداد دانلود : 206
در بند 1-2 سیاست های کلی «امور اقتصادی» بر توسعه اقتصادی پایدار و رابطه آن با امنیت اجتماعی تأکید شده است. برای تحقق این مهم، سنجش عملکرد حاکمیت شرکتی باید بر اساس معیارهایی متضمن بهبود مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت با رویکرد توسعه پایدار باشد. هدف از این تحقیق، توسعه مدلی از حاکمیت شرکتی در چارچوب مسئولیت اجتماعی است که با شاخص های عملکردی شفاف، وضعیت شرکت ها از منظر حاکمیتی را سنجیده و به ارائه راهکارهایی عملیاتی بپردازد. در پژوهش حاضر 15 عامل برای سنجش حاکمیت شرکتی در شرکت توزیع برق تهران تبیین و با تحلیل عاملی مدل پیشنهادی اعتبارسنجی و 9 عامل دارای اولویت بهبود مشخص شد. پس از آن جهت پایش دقیق وضعیت موجود، 61 شاخص کلیدی عملکرد با روش تحلیل محتوا شناسایی شد. با مطالعات میدانی، چالش ها و شکاف های موجود و جایگاه فعلی شرکت در هر یک از عوامل مشخص و با توجه به وضعیت بهینه تبیین شده به کمک مطالعات تطبیقی، به ارائه راهکارهای بهبود و نحوه ارتقای عملکرد در راستای دستیابی به اهداف حاکمیت شرکتی در قالب 14پروژه، 13 اقدام و 4 اصلاح ساختاری پرداخته شد.
۱۴.

کاربرد ادبی حرفِ الف در اشعار شعرایِ عارف (سنایی، عطار و مولوی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: الف کارکرد حرف الف سنایی عطار مولوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 778 تعداد دانلود : 119
آ، الف، ا، (همزه)، اوّلین حرفِ الفبای زبان فارسی و عربی است و نیز نخستین حرف از حروفِ جمّل و ابجد بوده و به حساب جمّل نماینده عدد یک است. الف، رمز برج ثور است. الف، در ادبیات عرفانی و کلامی و فلسفی، کنایه از ذات یکتای احدیّت، روح اعظم، عالَم تجرید و تفرید و سرِّ بیچون... است. حرفِ الف، به واسطه شکل و جایگاه خاصّ و برخی از ویژگی های منحصربه فرد، یکی از پُرکاربردترین حروف در ساخت مضامین بکر و فضاهای شاعرانه و ترکیبات و تعبیرات نغز و ظریف ادب پارسی به ویژه اشعار عارفانی چون سنایی، عطار، مولوی و شاه نعمت الله ولی است. در اکثر اشعار این شاعران، الف؛ سابق، پیشوا، مظهرِ تنهایی، تجرّد، تفرّد، صداقت، درستی و پاکی است. الف، بی حرکت و ساکن است. آفرینشِ الف، با نقطه آغاز می شود. جمله حروف و اعداد، بر محورِ حرفِ الف می گردند. الف، اوّلین حرفِ آفرینش است. الف، نماد خُردی و کوچکی و ریزی هم است. الف، یکی از مشبه به های پُرکاربرد ادب پارسی است و شعرا در تصاویر و مضامین شعری، خار، هلال ماه، عصا، قلم، انگشت، سرو، ماه نو، کمرِ باریک و... را به الف مانند می کنند. در این مقاله، سعی شده است به کاربرد ادبی و هنری حرفِ الف در اشعار شعرای عارفِ طراز اوّل، یعنی؛ سنایی، عطار، مولوی و شاه نعمت الله ولی پرداخته شود.
۱۵.

مدل متقارن تعامل اطلاعاتی: باز تعریفی از جایگاه فناوری در تعامل اطلاعاتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تعامل اطلاعاتی اطلاع یابی مدل متقارن عاملیت فناوری انسان غیر انسان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 187 تعداد دانلود : 519
هدف : بازبینی و بازتعریف فرایند تعامل با اطلاعات با رویکرد جامع نگر روش : داده های این پژوهش کیفی به روش مصاحبه نیمه ساختار یافته با 18 نفر گردآوری و تحلیل مضمون شد. یافته ها : شبکه تشکیل دهنده تعاملات اطلاعاتی شامل 5 مضمون فراگیر است که از 23 مضمون سازمان دهنده استخراج کردیم. در این شبکه، با کمک مضمون تقارن، چهار مضمون دیگر شامل آغاز، جهت گیری، شبکه سازی و تثبیت تفسیر می شوند. تقارن به مفهوم نگاه نسبتا متوازن به جایگاه و اثرگذاری توأم انسان و غیرانسان در تعامل اطلاعاتی است. تقارن مانع سیطره مطلق یکی از این دو بر تعامل اطلاعاتی می شود. در مدل متقارن تعاملات اطلاعاتی سه لایه بافتاری شامل بافت درونی-شناختی، بافت بیرونی-محیطی و بافت فناوری-ابزار، تأثیر تعیین کننده دارند. نتیجه گیری : نگاه جدید به تعامل با اطلاعات آن را از محدوده تفسیر از منظر کاربر انسانی فراتر می برد و در کنار عوامل غیرانسانی می بیند. در این رویکرد عوامل غیرانسانی را در نقش زیرساخت و بافت فناوری-ابزار، همپای عوامل انسانی، بافت بیرونی و درونی دارای اثرات مشخص می داند.  
۱۶.

بازخوانی جلوه های مقاومت در خطبه های حضرت زینب (س) و شعر عاشورایی الهامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ادبیات تطبیقی ادبیات پایداری شعر عاشورایی حضرت زینب (س) الهامی کرمانشاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 889 تعداد دانلود : 895
خطبه های کوفه و شام حضرت زینب (س) سرشار از جلوه های پایداری دربرابر حکومت بنی امیّه است و بر شاهدنامه الهامی کرمانشاهی تأثیر شگرفی داشته است، چنان که وی جلوه های پایداری را با تکیه بر خطبه های حضرت زینب (س) در شعرش آورده و آن ها را با زبانی بلاغی در گستره تشبیه به خوبی پرورده و در نقل سخنان حضرت (س) و نیز توصیف صحنه های عاشورایی از کربلا تا شام به منابع معتبر تاریخی پابند بوده است. پژوهش پیش رو، بن مایه های پایداری در خطبه های حضرت زینب (س) و کارکرد آن ها را در منظومه شاهدنامه الهامی کرمانشاهی براساس نظریّه ادبیّات تطبیقی اسلامی مبتنی بر مشترکات فرهنگی و دینی مسلمانان و رابطه تأثیر و تأثّر تاریخی با رویکردی توصیفی - تحلیلی کاویده است. بر این اساس، دستاورد پژوهش نشان می دهد که آگاهی بخشی چنان اصلی ترین عنصر پایداری، نوید پیروزی حق بر باطل و امید به انتقام، ستم ستیزی و اعتراض، نکوهش و سرزنش مردم کوفه و حاکمان، رویارویی با ستمکاران، فرهنگ شهادت و پایداری و سرانجام پیروزی حق بر باطل از جلوه های پایداری در خطبه های حضرت زینب (س) است که الهامی کرمانشاهی بدان ها توجّه داشته و بن مایه موضوعی شعر خویش کرده است.
۱۷.

ساختار نویسندگی و هم نویسندگی مطالعات علم اطلاعات و دانش شناسی ایران: وضعیت حضور و نفوذ در خارج از مرزها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ساختار فکری دانش دیداری سازی حوزه دانش هم نویسندگی علم اطلاعات و دانش شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 891 تعداد دانلود : 814
هدف: در پژوهش حاضر، ساختار مدارک علم اطلاعات و دانش شناسی ایران در وبگاه علوم از منظر تحلیل الگوهای نویسندگی، هم نویسندگی، و شاخص های مدل نفوذ علمی مورد بررسی قرارگرفته است. روش : این پژوهش از نوع کاربردی است که با رویکرد علم سنجی و تحلیل شبکه های اجتماعی انجام گرفته است. رکوردهای پژوهش بر مبنای مقالات انتشاریافته پژوهشگران ایران در 35 مجله علم اطلاعات و دان ش شناسی نمایه شده در وبگاه علوم در خلال سال های 1970 تا 2016 گردآوری شده است. ترسیم و تحلیل ساختار منتج از تحلیل هم نویسندگی بر اساس نرم افزار سایت اسپیس، و محاسبه شاخص های مرکزیت، اچ، جی و اچ. سی، به ترتیب به کمک نرم افزارهای یو. س.ی آی. نت، بایب اکسل و اکسل صورت پذیرفته است. یافته ها : نتایج بررسی ها نشان داد که الگوی نویسندگی غالب در رکوردهای علم اطلاعات و دانش شناسی ایران، الگوی دونویسندگی است. جمالی با 25 مقاله و کوشا با 481 استناد، به ترتیب، عنوان پرتولیدترین و پراستنادترین نویسندگان را در بین نویسندگان علم اطلاعات و دانش شناسی ایران به خود اختصاص داده اند. عنوان بیشترین سهم همکاری با مؤسسات خارجی در بین دانشگاه های ایران به دانشگاه آزاد اسلامی تعلق گرفت. بر اساس شاخص های مدل نفوذ علمی، جمالی در مجموع شش ملاک، شاخص ترین پژوهشگر مطالعات ایران در بازه زمانی مورد بررسی محسوب می شود. همچنین بررسی ها نشان داد که قریب به نیمی از مقاله های بخش ایران (46/3 درصد) با همکاری نویسندگانی از سایر کشورها تهیه شده است و پژوهشگران ایرانی علم اطلاعات و دانش شناسی، در بین کشورهای آسیایی، بیشترین همکاری را با پژوهشگران مالزیایی داشته اند. نتیجه گیری: وجود ارتباط معنی دار میان دو شاخص توان علمی (Productivity) و تأثیر نشان داد که نویسندگان مطالعات علم اطلاعات و دانش شناسی ایران، در عین توجه به افزایش تعداد مقاله ها و سطح توان علمی خود، به کیفیت مقاله ها نگاشته شده نیز توجه داشته اند. نتایج نشان داد که صرف میزان استنادهای دریافتی یک نویسنده، به تنهایی، معیار مناسبی برای قضاوت در مورد میزان اثرگذاری یک نویسنده نیست.
۱۸.

سناریوهایی برای آینده فهرست های کتابخانه ای ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فهرست های کتابخانه ای برنامه ریزی سناریومبنا تحلیل متوازن تأثیر متقابل نیروهای پیشران راهبردی سناریوویزارد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 725 تعداد دانلود : 394
هدف: . تبیین وضعیت های احتمالی نیروهای پیشران راهبردی، تدوین سناریوهای ممکن و انتخاب سناریوهای مطلوب برای آینده فهرست های کتابخانه ای ایران است. روش : داده ها از نظرات متخصصان و تحلیل متوازن تأثیر متقابل و سناریوپردازی به دست آمد و از نرم افزار سناریوویزارد برای تحلیل داده ها استفاده شد. یافته ها: با استفاده از 4 نیروی پیشران راهبردی شامل «کمیت و کیفیت فهرست های کتابخانه ای در محیط مجازی»، « اصلاح و روزآمد سازی ابزارها و استانداردها»، «کتابخانه بدون دیوار»، و « تعامل متخصصان فهرست های کتابخانه ای با طراحان سیستم های کتابخانه ای»، 12 وضعیت مطلوب، ایستا، و بحرانی برای آینده فهرست های کتابخانه ای تعیین شد. در نهایت، 5 سناریو شامل وضعیت مطلوب، ایستا، روندهای نامطلوب، در آستانه بحران، و بحران با بالاترین سازگاری انتخاب و ویژگی های هر یک از آن ها بررسی شد. به دلیل تأثیرگذاری و تأثیرپذیری بالای 4 نیروی پیشران راهبردی بر یکدیگر، سناریوی وضعیت مطلوب و سناریوی وضعیت بحران با احتمال وقوع قوی شناسایی شد. نتیجه گیری: کنار هم قرار گرفتن و تعامل نیروهای پیشران راهبردی، سناریوهای متنوعی را برای آینده فهرست های کتابخانه ای در ایران ترسیم می کند که وقوع هر یک پیامدهای مختلفی برای کتابخانه ها و جامعه خواهد داشت.  
۱۹.

مروری بر مطالعات مربوط به طبقه بندی علوم در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بررسی متون دانش رده بندی طبقه بندی علوم مرور پیشینه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 606 تعداد دانلود : 170
مقدمه: طبقه بندی علوم هم زمان با پیدایش و گسترشدانش به وجود آمده است و پژوهش های متعددی در این خصوص انجام شده است.مطالعه ی حاضر بر آن است تا تصویری روشن و منطبق بر واقعیات از پژوهش های انجام شده در این حوزه در ایران ارائه دهد. به این منظور پژوهش های انجام شده در ایران به زبان فارسی مورد بررسی قرار گرفته است. روش شناسی: روش تحقیق در این مقاله سندی- تحلیلی بوده است و پژوهش های انجام گرفته در این حوزه اعم از کتاب، مقاله و پایان نامه از وب سایت ها، پایگاه های اطلاعاتی و کتابخانه ها گردآوری و مطالعه شده است. یافته ها: یافته ها نشان می دهد آغاز انتشار منابع مربوط به این حوزه به دهه 1360 بازمی گردد. پژوهش های انجام شده در این حوزه به لحاظ کمی و تا حدودی کیفی روند رو به رشدی داشته است. سیر مطالعاتی پژوهش های انجام شده در حوزه ی طبقه بندی علوم نشان می دهد زمینه های تحقیقاتی به سمت مطالعات تطبیقی، انتقادی و اخیراً به سمت پژوهش هایی با رویکرد میان رشته ای سوق یافته است. تقریباً بیشتر آثار منتشر شده در این حوزه به صورت مقالات چاپ شده دارای اعتبار علمی بوده است، تعدادی کتاب نیز در این حوزه نگاشته شده است، اخیراً پایان نامه های محدودی در این حوزه کار شده است. تعداد اندکی از مقالات این حوزه نیز توسط کتابداران و متخصصان اطلاعات تألیف شده است و در مجلات کتابداری و علم اطلاعات و دانش شناسی چاپ شده اند.
۲۰.

تأثیرات متقابل نیروهای پیشران تأثیرگذار بر آینده فهرست های کتابخانه ای در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فهرست های کتابخانه ای نیروهای پیشران تحلیل تأثیرات متقابل نرم افزار میک مک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 714 تعداد دانلود : 396
هدف : شناسایی نیروهای پیشران کلیدی تأثیرگذار بر آینده فهرست های کتابخانه ای در ایران و چگونگی تأثیر هر یک از آن ها بر آینده فهرست های کتابخانه ای. روش شناسی : برای تحلیل تأثیرات متقابل و تعیین نیروهای پیشران کلیدی از ماتریس اثرات متقابل و نرم افزار میک مک برای انجام محاسبات ریاضیِ اثرات متقابل متغیرهای تأثیرگذار و تأثیرپذیر استفاده شد. یافته ها : 3 متغیر در گروه متغیرهای تأثیرگذار، 3 متغیر در گروه متغیرهای دووجهی، 4 متغیر در گروه متغیرهای تأثیرپذیر، و 3 متغیر در گروه متغیرهای مستقل قرار گرفت. درنهایت، 4 متغیر «کمیّت و کیفیت فهرست های کتابخانه ای در محیط مجازی»، «اصلاح و روزآمدسازی ابزارها و استانداردها»، «کتابخانه بدون دیوار»، و «تعامل متخصصان فهرست های کتابخانه ای با طراحان نظام های کتابخانه ای» به عنوان متغیرهای راهبردی شناسایی شد. نتیجه گیری: روابط شناسایی شده در میان نیروهای پیشران تأثیرگذار بر آینده فهرست های کتابخانه ای در ایران اهمیت تغییر محیط سنتی فهرست ها و ورود آنها به محیط جدید اطلاعات را نشان می دهد. توجه به نیروهای راهبردی شناسایی شده نیز می تواند حرکتی زنجیره ای برای آینده نظام رقم زند.  

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان