تعیین عوامل مؤثر بر صنعتی شدن ایران با رویکرد توسعه صادرات (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف از این پژوهش شناسایی و دسته بندی عوامل مؤثر بر رشد صنعتی ایران با رویکرد توسعه صادرات است. از آنجا که پژوهش های پیشین فاقد جامعیت بوده و تمرکز کمتری بر پیش نیازهای صنعتی شدن دارند، این پژوهش با تمرکز بر نقش حاکمیت و بخش خصوصی بر آن است تا چارچوبی روزآمد و جامع برای عوامل مؤثر در توسعه صنعتی کشور پیشنهاد دهد. پس از مطالعات کتابخانه ای و بررسی تجربه های پیشین در ایران و سایر کشورهای جهان، مدل مفهومی اولیه شامل هفت بعد و 39 عامل استخراج شد. سپس با هدف اعتبارسنجی و کشف سایر عوامل احتمالی، مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته با صنعتگران خبره در امور صادرات انجام شد. مدل نهایی در قالب هفت بعد و 36 عامل ازسوی خبره دانشگاهی اعتبارسنجی و شاخص کاپای کوهن برای مدل نهایی مقدار 679/0 محاسبه شد. بر اساس یافته های این پژوهش، عوامل مؤثر در توسعه صنعتی ایران در قالب هفت بعد: ۱. بازارگرا شامل: مزیت رقابتی، بازارمداری، تنوع سبد صادراتی، دسترسی ارائه خدمت و مشارکت در زنجیره ارزش جهانی؛ ۲. زیرساخت گرا شامل: زیرساخت پولی ، مالی و بانکی، تجارت الکترونیک، لجستیک، ساختار صنعت و بیمه؛ ۳. منبع گرا شامل: بهره وری، بازار کار، سرمایه گذاری خارجی، سرمایه اجتماعی، آمایش سرزمینی، مواد اولیه مرغوب، تکنولوژی و نوآوری؛ ۴. حاکمیت گرا شامل: سیاست های حمایتی صادرات، ثبات اقتصادی، ثبات سیاسی، کیفیت آموزش، کیفیت بهداشت، کیفیت فضای کسب و کار و ثبات و شفافیت قوانین؛ ۵. نهادگرا شامل: کیفیت خوشه های صنعتی، قدرت تشکل های صادراتی، حذف فرایندها و قوانین مزاحم؛ ۶. رویکردگرا شامل: استراتژی صادراتی در بنگاه ها، استراتژی صادراتی در کشور، فرهنگ کارآفرینی و فرهنگ مصرف و ۷. ریسک گرا شامل: تاب آوری در برابر عوامل طبیعی، بحران های جهانی و نوسان نرخ حامل های انرژی دسته بندی می شوند.Defining the Effective Factors in Iran’s Export-led Industrialization
This study aimed to identify and categorize the factors affecting Iran’s industrial growth using an export development approach. After library studies, examining previous experiences in Iran and other countries, and identifying the influential factors, the basic conceptual model was extracted, including seven dimensions and 39 factors. Then, in-depth, semi-structured interviews were conducted with industry professionals in the field of exports to validate and discover other possible factors. After that, the findings of the two stages were coded and analyzed to implement the content analysis technique. In addition, an academic expert validated the final model in 7 categories and 36 dimensions, and the Cohen’s Kappa index was 0.679 for the final model. Based on the findings of this study, the factors affecting Iran’s industrial development were categorized into seven categories: market-oriented, infrastructure-oriented, resource-oriented, government-oriented, institutional-oriented, approach-oriented, and risk-oriented. The market-oriented category included: competitive advantage, marketing research, export portfolio diversity, service availability, and participation in the global value chain. In addition, the infrastructure-oriented category consisted of monetary/financial/banking infrastructure, e-commerce, logistics, industry structure, and insurance. Moreover, the resource-oriented was comprised of productivity, labour market, foreign investment, social capital, spatial planning, quality raw materials, technology, and innovation. Besides, the government-oriented category involved export promotion policies, economic stability, political stability, quality of education, quality of health, quality of business ecosystem, and stability and transparency of laws. Furthermore, institutional-oriented was made up of the quality of industrial clusters, power of export organizations, and removal of cumbersome processes and laws. Additionally, the approach-oriented category included export strategy in enterprises, export strategy in the country, entrepreneurial culture, and consumer culture. Finally, the risk-oriented category consisted of resilience against natural factors, global crises, and fluctuations in energy carrier rates).
تبلیغات
