نقش میانجی تاب آوری در رابطۀ بین ابراز هیجان مثبت و منفی در خانواده با رواندرستی روانشناختی نوجوانان (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

زمینه: نوجوانی زمانی برای شروع رفتارها و شرایطی است که نه تنها در آن زمان بر رواندرستی تأثیر می گذارد، بلکه منجر به اختلالات بزرگسالی نیز می شود. با وجود اهمیت نقش خانواده در بروز رواندرستی روانشناختی، تأثیر مستقیم و غیرمستقیم هیجان های خانواده بر رواندرستی، مغفول مانده است. هدف : هدف پژوهش حاضر تعیین نقش میانجی تاب آوری در رابطۀ بین ابراز هیجان مثبت و منفی در خانواده با رواندرستی روانشناختی نوجوانان بود. روش: این مطالعه از نوع توصیفی - همبستگی بود. جامعۀ آماری این پژوهش را کلیۀ نوجوانان پسر شهر شیراز تشکیل می دادند که از میان آنها 206 نفر به صورت خوشه ای چند مرحله ای به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند و به پرسشنامه های تاب آوری کانر و دیویدس ون (2003)، پرسشنامۀ ابرازگری خانواده (هالبرستاد، 1986) و فرم کوتاه مقیاس رواندرستی روانشناختی ریف (1989) پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات، از روش تحلیل مسیر استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل مسیر نشان داد که اثر مستقیم متغیر ابراز هیجان مثبت به متغیر رواندرستی روانشناختی (4/042 T= ، 0/242 β= ) و مسیر مستقیم متغیر ابراز هیجان منفی به رواندرستی روانشناختی معنی دار بود (4/865- T= ، 0/291- β= ). همچنین نشان داده شد که اثر غیرمستقیم متغیر ابراز هیجان مثبت بر متغیر رواندرستی روانشناختی از طریق تاب آوری معنی دار بود (0/05 p< ، 0/063 β= ). در نهایت نشان داده شد که اثر غیرمستقیم متغیر ابراز هیجان منفی بر متغیر رواندرستی روانشناختی از طریق تاب آوری معنی دار بود (0/05 p< ، 0/058- β= ). نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش حاضر پیشنهاد می شود که به نقش میانجی تاب آوری در رابطۀ بین ابراز هیجان مثبت و منفی با رواندرستی روانشناختی توجه شود و درمانگران این مؤلفه را در کاربست درمانی خود بگنجانند.