زمینه: پژوهشگران به بررسی روابط بین تأثیر خودتنظیمی هیجانی با انگیزش تحصیلی پرداخته اند، اما الگوی علی روابط بین تنظیم شناختی هیجان، پایگاه اجتماعی - اقتصادی با انگیزش تحصیلی: نقش واسطه ای خودناتوان سازی مورد غفلت واقع شده است. هدف: الگوی مدل روابط بین تنظیم شناختی هیجان، پایگاه اجتماعی - اقتصادی با انگیزش تحصیلی با نقش واسطه ای خودناتون سازی در بین دانش آموزان بود. روش: پژوهش از نوع همبستگی و مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه منطقه 2 شهر تهران بود. که 270 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شدند ابزار پزوهش عبارتند از: پرسشنامه تنظیم شناختی هیجانی گارنفسکی و کرایچ (2006)، مقیاس انگیزش تحصیلی ( AMS ) وارلند و همکاران (1992؛ به نقل از یوسفی و همکاران، 1388)، پرسشنامه خودناتوان سازی تحصیلی ( ASHS ) شوینگر و استینسمر پلستر (2011) و پرسشنامه پایگاه اقتصادی اجتماعی تیمز (1995 تا 2007). داده ها با استفاده از شاخص های چولگی و کشیدگی بررسی شده و همبستگی بین متغیرهای مدل با ماتریس همبستگی تحلیل شد. یافته ها: تنظیم شناختی هیجان سازگار بر روی خودناتوان سازی اثر منفی و بر روی پایگاه اقتصادی - اجتماعی اثر مثبت دارد، تنظیم شناختی ناسازگار نیز بر روی خودناتوان سازی اثر مثبت و بر روی پایگاه اقتصادی - اجتماعی اثر معنی داری ندارد، همچنین خودناتوان سازی بر روی انگیزش درونی اثر منفی و بر روی انگیزش بیرونی و بی انگیزشی اثر مثبتی دارد، پایگاه اقتصادی - اجتماعی نیز اثرمنفی بر روی خودناتوان سازی دارد (0/05 P< )، نتیجه گیری: خودناتوان سازی در روابط بین تنظیم شناختی هیجان، پایگاه اجتماعی - اقتصادی و انگیزش تحصیلی نقش واسطه را دارد، در حالت کلی یافته ها نشان دادند که مدل ارائه شده در مطالعه حاضر با نتایج آزمون مدل برازش مناسبی دارد و می تواند در تحقیقات مورد استفاده قرار گیرد.
