طراحی چارچوب سیاستگذاری توسعه پایدار با رویکرد ترکیبی ISM-IPA (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

بخشی از دستور کار سند 2030 را اهداف توسعه پایدار تشکیل می دهد که در نشست توسعه پایدار در سپتامبر سال 2015 مورد توافق اعضای سازمان ملل قرارگرفته است. این اهداف، به عنوان یک چارچوب توسعه، شامل هفده هدف در زمینه های اجتماعی، اقتصادی و محیط زیستی ایده های مهمی هستند که می توانند به جهان در حال حرکت در مسیر توسعه پایدار کمک کنند. درحالی که توجه رو به رشدی به مباحث مرتبط با دستور کار سند 2030 وجود دارد، اما تحقیق پیرامون روابط بین اهداف توسعه پایدار و اولویت آنها به تعداد کمی مقاله و گزارش محدود شده است. در این مقاله با هدف ارائه مدلی برای سیاستگذاری در زمینه اهداف توسعه پایدار در ایران، از روش های تحقیق در عملیات نرم، مدل سازی ساختاری - تفسیری و تجزیه و تحلیل اهمیت - عملکرد استفاده شده است. به منظور تعیین روابط بین اهداف توسعه پایدار و اهمیت آنها، مصاحبه هایی با 10 نفر از خبرگان و مدیران آشنا با مفاهیم توسعه پایدار انجام شد. سپس بر مبنای تحلیل هم زمان اهمیت (قدرت نفوذ و وابستگی اهداف) و عملکرد گزارش شده برای ایران در مورد اهداف، یک چارچوب جدید ارائه شد. یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد اهداف اولویت دار در ایران با آنچه در اسناد اهداف توسعه پایدار بیان شده متفاوت است. اهداف «آب سالم و بهداشتی»، «صنعت، زیرساخت و نوآوری»، «صلح، عدالت و نهادهای توانمند» و «مشارکت برای اجرای اهداف» به عنوان اولویت دارترین اهداف جهت پیگیری در ایران شناخته شده است که باید سیاستگذاران توجه بیشتری به این اهداف در تدوین برنامه ها و سیاست های خود داشته باشند. استفاده از رویکرد ترکیبی ISM-IPA در سیاستگذاری توسعه جدید و نوآورانه است و در این پژوهش قابلیت های مدل سازی و اولویت بندی اهداف توسعه پایدار با این رویکرد به خوبی نشان داده شده است.