زبـان، رسانـه و جنگ (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

"زبان، نمادی قراردادی برای بیان مفاهیم است. معناشناسی یا سیمانتیک شاخه‌ای از علم ارتباطات است که به بررسی معانی مترتب بر زبان مورد استفاده در جریان یک ارتباط می‌پردازد. همان گونه که با جا به جا کردن واژه‌های یک جمله می‌توان عبارتی جدید با معنایی تازه پدید آورد. جایگزینی یک واژه با مترادف آن به دلیل تفاوت در بار عاطفی می‌تواند معنایی کاملاً متفاوت به ذهن القا کند. بر این اساس، در جریان دستکاری اذهان مخاطبان می‌توان برای مثبت یا منفی جلوه دادن امری خاص، برای نامگذاری، توصیف یا اطلاع‌رسانی، از لحن، واژه‌ها، نام‌ها و جمله‌بندی‌های خاص استفاده کرد. انتخاب نام‌های آشنا و مثبت برای پدیده‌ها و اشیای مخرب ]همچون (موشک) پاتریوت = میهن‌پرست[، القاب هراس‌انگیز برای افراد یا اشیای مورد خصومت صاحبان قدرت (بنیادگرایان افراطی = مبارزان فلسطینی) به کارگیری جملات با بار مثبت برای توصیف اعمال وحشیانه (جنگ امریکا با عراق = نبرد آزادسازی) و… از جمله ترفندهای رسانه‌ای برای ایجاد معانی نادرست اما مورد نظر در ذهن مخاطبان است. مقالة حاضر تلاشی است در جهت روشن کردن اذهان مخاطبان رسانه‌ها نسبت به آنچه به عنوان واقعیت دریافت می‌کنند اما اثری از واقع‌گرایی در آن نیست. "