تدوین مدل پیش بینی اعتیاد به اینترنت بر اساس کیفیت زندگی و رضایت از زندگی: نقش واسطه ای راهبردهای مقابله با استرس (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

زمینه: اعتیاد به اینترنت می تواند آسیب های روانشناختی در برداشته باشد. متغیرهای متعددی می توانند در اعتیاد به اینترنت نقش داشته باشند که می توان به کیفیت زندگی، رضایت از زندگی و راهبردهای مقابله با استرس اشاره کرد. مسئله تحقیق این است که آیا راهبردهای مقابله با استرس در رابطه بین کیفیت زندگی و رضایت از زندگی با اعتیاد به اینترنت، نقش واسطه ای ایفا می کنند؟ هدف: این مطالعه با هدف بررسی تدوین مدل پیش بینی اعتیاد به اینترنت بر اساس کیفیت زندگی و رضایت از زندگی با نقش واسطه ای راهبردهای مقابله با استرس انجام گردید. روش: طرح پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش، دانشجویان دانشگاه های علامه طباطبائی و الزهرا (س) در سال 98-1397 بودند. روش نمونه گیری به صورت در دسترس بود، به این صورت که از بین دانشجویان 300 نفر بر اساس ملاک های ورود و خروج پژوهش به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه های اعتیاد به اینترنت یانگ (1996)، پرسشنامه کیفیت سازمان جهانی بهداشت (1996)، پرسشنامه رضایت از زندگی داینر و همکاران (1985) و پرسشنامه راهبردهای مقابله ای بیلینگز و موس (1981) بودند. داده ها با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که کلیه ی متغیرهای پژوهش به جز راهبرد مقابله ای هیجان مدار رابطه منفی معناداری با اعتیاد به اینترنت داشتند. نتایج تحلیل مسیر حاکی از برازش مناسب مدل بود که در آن هم کیفیت زندگی و هم رضایت از زندگی به صورت مستقیم و غیر مستقیم (از طریق راهبردهای مقابله با استرس) اعتیاد به اینترنت را پیش بینی کردند (0/001 > p ). نتیجه گیری: کیفیت زندگی و رضایت از زندگی در کنار سایر عوامل ازجمله شیوه ی مقابله با مشکلات فرد، نقشی کلیدی در اعتیاد به اینترنت ایفا می کنند و لزوم توجه به این عوامل در برنامه های پیشگیری ضروری است.