آموزش مهندسی ایران

دانش آموختگان رشته های مهندسی، بازاریابی، حسابداری و طراحی صنعتی برای طراحی و توسعه جدید و پیشرفته در صنعت ساخت با چالش هایی مواجه هستند. شرکت های پیشرو بیش از یک دهه است که از گروه های مختلف علمی برای تحقیق این هدف استفاده کره اند، اما به ندرت راه سومی برای اطمینان یافتن از اینکه آیا این دانش آموختگان مهارت های لازم را برای ایقای نقش در چنین گروه هایی دارند، در برابر آنان وجود دارد. از آنجایی که حرفه مهندسی بر مبنای علم و هنر استوار است، شخص با استعداد و ایده آل کسی است که تربیت دانشگاهی رسمی را با تجربه های عملی همراه سازد. تجربه می تواند از تحصیل در دانشگاه یا غیر از آن بدست آید. مهم تر از همه آموزش محور جامعه اطلاعاتی است. اکنون زمان آن رسیده است که بحث کردن درباره اصلاحات ممکن و دنبال کردن راهکارهای محافظه کارانه و محتاطانه را کنار بگذاریم و به جای آن با وسعت نظر بیندیشیم و شجاعانه جهت گیری های جدیدی داشته باشیم تا مدل های متداول را به شیوه های مبتکرانه و شای رادیکال تبدیل سازیم . در این مقاله فایده های تشکیل گروه های علمی مختلف تحلیل می شود. چالش ما اطمینان یافتن از این مسئله است که ما سرنوشت خود را با توسعه دیدگاه جدید در آموزش مهندسی رقم می زنیم. در این تحقیق به طور خلاصه بیان می شود. که استفاده از این روش ها تأثیر بسیاری بر دانشجویان دارد. فواید بهره گیری از این روش ها هم از نظر آکادمیک و هم از نظر کسب مهارت های ارتباط و مدیریتی چشمگیر هستند. این تحقیق در زمینه روش شناسی برای یافتن روش های تدریس مفید و مؤثر صورت گرفته است. روش ها برای پربارکردن تجربه های دانشجویان در بهبود عملکرد آکادمیک و احساس رضایت آنها بیان شده اند. این مقاله با ادغام دو دهه گذشته حاصل شده، به رشته تحریر درآمده است تا یک رویکرد دانشگاهی استراتژیک برای بهبود همه حوزه های آموزش مهندسی توسعه یابد. یکی از عوامل مؤثر در این زمینه، ایجاد همکاری بلند مدت بین صنعت و دانشگاه است.

در این مقاله ضرورت ایجاد تحول در آموزش دوره کارشناسی مهندسی شیمی متناسب با تحولات علمی صورت گرفته در این رشته و نیازهای صنعت امروز کشور مورد بحث قرار گرفته است. لزوم توجه به نیازهای منطقی صنعت از یک سو و حفظ رسالت های آموزشی و پژوهشی دانشگاه شامل انتقال تازه های دانش به دانشجویان از سوی دیگر، این نکته را گوشزد می کند که هرگونه حرکت در جهت اعمال تغییرات و ایجاد تحول اساسی باید با دقت و وسواس خاص تعقیب شود. اعتبار سنجی گروه های آموزشی درگیر در تربیت مهندسان شیمی و تقسیم بندی تخصصی آنها بر اساس توانمندی های علمی و منطقه ای، حفظ چهارچوب و اصول اساسی آموزش رشته مهندسی شیمی با عنوان پدیده های انتقال و عملیات واحدهای فرایندی، کاربردی کردن دروس تخصصی، اصلاح روش و نگرش مربوط به ارائه دروس اختیاری، آموزش نرم افزارهای تخصصی کاربردی، افزایش کمّی و کیفی دروره های کارآموزی، استفاده از متخصصان صنعت در آموزش برخی از دروس کاربردی و عملیاتی و برگزاری دوره های بازآموزی و نوآموزی برای متخصصان صنعت از طرف مراکز آموزش مهندسان شیمی در دانشگاه از راهکارهای مورد بحث در این مقاله است. همچنین، توجه به دورنمای ترسیم شده کشور، محدودیت ها و تنگناهای فعلی شامل جمعیت بالای دانشجویی و کمبود امکانات آموزشی و صنعتی، در هر گونه برنامه ریزی به عنوان عوامل مؤثر در عملی و مفید بودن این برنامه ریزی ها مورد تحلیل قرار گرفته است. .

توجه به توسعه فرهنگی و اجتماعی در کنار توسعه اقتصادی امری ضروری است. محور اصلی در توسعه، نیروی انسانی هر کشور است. از آنجا که زنان یکی از بازوان مهم توسعه کشورند، نقش آنها را در رسیدن به این مهم، باید مد نظر قرار داد. در این مقاله میزان حضور زنان در رشته ها و مشاغل مهندسی در چند کشور دنیا، از جمله ایران، مقایسه و بررسی شده است.

با توجه به روند به افزایش درصد فارغ التحصیلان زنان دانشگاهی و به کارگیری نیروی بالقوه فعال و اشتغال آنان در حیات اجتماعی، فرهنگی، علمی و اقتصادی جامعه می توان انتظار داشت که در چند سال اینده با افزایش مشارکت شغلی زنان، زمینه های افزایش کارایی علمی و توسعه اقتصادی جامعه بیش از پیش فراهم شود. با توجه به این مسئله، در این مقاله به عملکرد زنان در حوزه علوم مهندسی پرداخته شده است تا ضمن شناسایی منابع موجود در زمینه فعالیت زنان در حوزه علوم مهندسی، عوامل مؤثر در فرایند اشتغال آنان نیز بررسی شود. همچنین، سعی شده است تا از طریق مطالعه میدانی و پرسشنامه های مربوط به دو پرسش اصلی این بررسی؛ یعنی " ارتباط ویژگی های شخصیتی زنان با جایگاه آنان در علوم مهندسی" و " میزان تأثیر گذاری عوامل محیطی در خصوص نقش پذیری شغل زنان "پاسخ داده شود و سپس با مطالعه و بررسی همه جانبه کلیه منابع موجود، جایگاه زنان از نظر درصد فارغ التحصیل و درصد زنان مهندس شاغل در ایران مشخص و به مقایسه تطبیقی آن با چند کشور منتخب از قبیل فرانسه، انگلستان، چین، آمریکا و ... پرداخته شود.

آموزش مهندسی نظیر هر نوع آموزش دیگر و در هر نوع آموزش دیگر و در هر مقطع تحصیلی دارای نظام و ویژگی هایی است که بدون شناخت و تعریف و تدوین آنها بهره وری نظام آموزشی کاهش می یابد و نتیجه مطلوب از آن حاصل نمی شود. در مقاله حاضر که بر گرفته از دو پروژه: 1. تحلیل تاریخی آموزش مهندسی در ایران و جهان(فرهنگستان علوم، 1377) 2. تدوین الگوی نظام آموزشی مهندسی مواد(فرهنگستان علوم، 1383) است، پس از بررسی های مختصری در طبقه بندی های آموزش، عوامل مؤثر و ارکان نظام های آموزشی و نظام آموزش مهندسی شناسایی و تعریف می شود. هرچند این مقاله می تواند در برنامه ریزی های کلیه نظام های آموزشی و تخصص های گوناگون مورد استفاده قرار گیرد، ولی کلیات آن با توجه به تعریف مهندسی و مقاله های آموزش مهندسی به سمت آموزش مهندسی جهت یافته است و در ذکر مثال ها و شواهد نیز عموماً به مهندسی مواد استناد شده است.

با تکامل شبکه جهانی، فناوری های برنامه نویسی و چند رسانه ای قادر به عمق بخشیدن و دادن توانایی های زیاد و گسترده به نرم افزارهای آموزشی شده اند. در این مقاله گسترش و تکمیل ابزارهای با پایه شبکه ای در آموزش دروس مقدماتی علم مواد مورد بحث قرار گرفته و چگونگی استفاده از این ابزارها[شامل نرم افزارهایی مانند کویک تایم، جاوا، جاوا اسکریپت و نرم افزارهای مدلسازی حقیقت مجازی] شرح داده شده است. چنین راهکارهای آموزشی در مؤسسات آموزشی مختلف با تغییرات جزئی و موفقیت نسبی استفاده شده و مورد استقبال زیاد استادان و دانشجویان قرار گرفته اند. در پرتو این موفقیت می توان به گسترش استفاده از منابع اینترنتی امیدوارتر و منتظر تر و منتظر بهینه شدن و بهبود ساختار و کاربرد این منابع شدو در این مقاله پیامدهای حاصل از استفاده از این گونه منابع بحث و فهرست مفیدی از نرم افزارهای چند رسانه ای قابل استفاده در علم مواد شرح داده شده است. در پایان بررسی کلی ای از وضعیت فعلی استفاده از ابزارهای محاسباتی و شبیه سازی در علم و مهدنسی مواد ارائه و دو عدد از پرکار بردترین نرم افزارهای مورد اسفاده معرفی شده است.