آموزش مهندسی ایران

در این مقاله پیشینه تاریخی "اخلاق در مهندسی" و ضرورت توجه به اخلاق و استفاده از آیین نامه های اخلاقی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. پس از تعریف پاره ای از مفاهیم اخلاق حرفه ای، الگوهای مسئولیت و مراحل تصمیم سازی در مسائل اخلاقی و چالش های آن تشریح می شود. همچنین، آیین نامه اخلاقی انجمن مهندسان برق و الکترونیک(IEEE) به عنوان نمونه آورده شده است.

اگرچه موضوع  "محیط زیست" مشتمل بر رشته های آموزشی متعددی است که بسیاری از آنها با عنوان رشته های " مهندسی" قابل طقه بندی هستند، اما هم به سبب اهمیت موضوع، هم به دلیل ارتباط مباحث زیست محیطی با همه رشته های مهندسی و هم از نظر وحدتی که بر موضوعات و مفاهیم و پدیده ها حاکم است و طی سالیان اخیر [ با توجه به اشکلات تفکر جزء گرایانه] مورد توجه محافل علمی قرار گرفته و به عنوان تفکر "کل گرایی" مطرح شده است، نوشتار حاضر سعی بر آن خواهد داشت تا ضمن بیان اهمیت و آموزش زیست محیطی و ارتباط آن با سایر رشته های مهندسی، روند عمومی آموزش مباحث مربوط را پیشنهاد کند. برای حصول به سظحی قابل قبول از توسعه پایدار توجه به یک سری عوامل ضروری است که یکی از اصلی ترین آنها توجه به برنامه های آموزشی، به خصوص برای رشته های دانشگاهی است. به این ترتیب، برنامه ریزی برای ارتباط آگاهی ها در سطوح مختلف مدیران و متخصصان و عامه شهروندان برای وصول به توسعه پایدار ضروری است. به منظور ارائه طریقی برای رفع مشکلات موجود در شیوه آموزش محیط زیست، این نوشتار سعی بر ان خواهد داشت تا مباحث مرتبط و مورد نظر را با این عناوین مورد توجه قرار دهد: مقدمه، فرهنگ بومی و تعریف برخی تعابیر، آموزش گروه های مختلف، شیوه و عناوین آموزش، سامانه های آموزشی و نتیجه گیری.

با توجه به افزایش مصرف انرژی، محدود بودن منابع طبیعی، حرکت در راستای طرح توسعه پایدار و حفظ محیط زیست باید تا حد امکان از هدر رفتن و تلف شدن انرژی جلوگیری شود. در این تحقیق کارهایی که لازم است در این زمینه انجام شود، بررسی شده و نمونه ای از کارهایی که می توان انجام داد به تفصیل ارائه شده است. از جمله کارهای علمی و کاربردی می توان به این موارد اشاره کرد: 1. استفاده از تکنولوژی های جدید و مواد اولیه بهتر و سازگار با محیط زیست، 2. استفاده بهینه از مواد و بازیابی آنها در صنایع مختلف، 3. بهینه سازی واحدهای صنعتی و تولیدی، 4. بالا نگه داشتن قیمت انرژی، 5. یافتن کاربردهای جدیدی برای موادی که به وفور یافت می شوند و فعلا کم مصرف هستند، 6. استفاده از انرژی های نو و تجدید پذیر، 7. آموزش افراد در زمینه مصرف انرژی از طریق رسانه های ارتباط جمعی، 8. توسعه فرهنگ عامه به منظور مصرف کمتر و بهتر انرژی.  

بیش از سه دهه است که کشورهای عمده مصرف کننده حامل های انرژی، به صورت کاملاً جدی و برنامه ریزی شده، فعالیت های مربوط به کاهش تلفات ناشی از مصرف حامل های انرژی و سیاست های بهینه سازی مصرف سوخت را دنبال کرده اند که از این رهگذر نه تنها در هزینه های مربوط به مصرف حامل های انرژی به صرفه جویی های قابل توجهی دست یافته، بلکه از توسعه فزاینده روند تخریب محیط زیست نیز به نحو مؤثری جلوگیری کرده اند. ارتقای سطح تکنولوژی ساخت و تولید، افزایش درآمدهای دولت از ناحیه مالیات های کنترل کننده مصرف سوخت و نظایر آن، از دیگر ثمرات اجرای سیاست های مصرف انرژی بوده است. در کشور ما نیز این مهم از دهه 1370 ، برنامه های بیهنه سازی مصرف حامل های انرژی مورد توجه جدی کارگزاران نظام و برنامه ریزان اقتصادی کشور قرار گرفته است. تأسیس سازمان بهینه سازی مصرف سوخت کشور در سال 1379، نقطه عطفی در گسترش و تعمیق این حرکت در فرایند توسعه اقتصادی کشور بوده است. برنامه ها و سیاست های این سازمان در امور بهینه سازی انرژی و جلوگیری از تلفات مصرف سوخت در سه گام تعیین استانداردها، تشویق و تنبیه، نظارت مستمر بر رعایت استانداردها و در چهار بخش اصلی ساختمان و مسکن، حمل و نقل، صنعت و پروژه های CNG دنبال می شود. در این مقاله به اهم برنامه های اجرا شده و در دست اجرای سازمان پرداخته می شود.

تولید محصول با کیفت بالا و عاری از عیب از جمله اهداف استراتژیک محسوب می شود. که هر سازمانی را در دستیابی به سهم مناسب از بازار رقابت جهانی یاری می کند. این در حالی است که کاهش و حذف ضایعات در رسیدن به هدف مزبور نقش مهمی دارد. در این مقاله مدلی با عنوان " سیستم چرخه های تحقیق، روش و اجرا( IMI) معرفی می شود که حاصل تجارب و موفقیت های صنایع تولیدی ژاپن در زمینه بهبود مستمر مدیریت ضایعات است. این مدل شامل سه چرخه مرتبط به هم و هرکدام در بر گیرنده اجزای مربوط به خود است. جمع بندی مطالب حاکی از آن است که استفاده موفقیت آمیز الگوی ژاپنی نیازمند ادغام سیستماتیک مجموعه ای از تکنیک های کیفیت است. به بیان بهتر، این امکان وجود دارد که استفاده گزینه ای و منحصر به فرد تکنیک ها منجر به برخی نتایج مطلوب شود، ولی در نهایت موجب جلوگیری از بروز خطا و ایجاد نشدن ضایعات نمی شود. همچنین، از مزیت های مدل IMI می توان به ویژگی بهبود مستمر اشاره کرد که یکی از چرخه های سه گانه آن را نیز تشکیل می دهد. چون چرخه های کیفیت (QCS) یکی از مباحث مهم در مدیریت کیفیت فراگیر (TQM) و از جمله مدل های مشارکتی است که بهره گیری از کارکنانن را در راستای تسریع تحقق اهداف سازمانی موجب می شود، چگونگی تلفیق آنها با مدل IMI نیز معرفی شده است. به بیان بهتر، پیشنهاد نهایی این مقاله تلفیق مدیریت ضایعات با مدیریت کیفیت فراگیر را در قالب یک مدل جدید مشخص می کند.

قیمت بنزین مانند ه کالای اقتصادی دیگر از عوامل اثر گذار در میزان مصرف آن است، با این فرض که کالای جایگزین برای آن در مقوله حمل و نقل استفاده از وسایل نقلیه عمومی، کم مصرف، دوچرخه و حتی پیاده روی باشد. در مدل های مختلفی از سیستم اقتصاد کلان کشورهای تولید(صادر) کننده سوخت های فسیلی از جمله ایران نشان داده شده است که به دلیل تعیین نرخ سوخت از سوی دولت، این عامل بر قیمت سایر کالاها مؤثر است. این مقاله با ارائه یک مدل غیر خطی مبتنی بر روابط سیستمی در اقتصاد، چگونگی تأثیر تغییرات قیمتی در این کالا را بر کل تورم بررسی می کند. با تحلیل حساسیت و محاسبه کشش ها درصد تأثیر این عامل برون زا در مدل تعیین می شود. نشان داده می شود که با وجود عوامل تأثیر گذار متنوع در متغیر تورم، تأثیر قیمت سوخت به ویژه بنزین در درازمدت قابل صرف نظر است. این در حالی است که با بازگشت بودجه عظیم یارانه ای این کالا به حزانه دولت و جبران کسری بودجه، شکاف پولی که خود مهمترین عامل در تورم است کاهش می یابد و در میان مدت[ با فرض اعمال مدیریت صحیح مالی]  شوک تورمی اولیه را جبران می کند.