آموزش مهندسی ایران

پژوهش حاضر با هدف شناسایی و اولویت بندی مهارت های غیر فنی مورد نیاز رشته های مهندسی دانشگاه ارومیه صورت گرفته است. جامعه آماری این پژوهش شامل کارفرمایان صنعت و فارغ التحصیلان رشته های مهندسی دانشگاه ارومیه بود که به روش نمونه گیری طبقه ای، بر اساس جدول مورگان، نمونه لازم انتخاب گردید. روش تحقیق مورد استفاده، توصیفی- پیمایشی است. ابزار اندازه گیری و ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش، پرسشنامه بود که روایی و پایایی آن در تحقیق حاضر مورد بررسی و تأیید قرار گرفت. برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS 23 استفاده شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها، گویای این مطلب است که میانگین تمامی مهارت های غیر فنی فارغ التحصیلان دانشگاه ارومیه از نظر کارفرمایان، بالاتر از میانگین نظری است که در سطح مطلوبی قرار دارد. در رتبه بندی مهارت ها، با نظر سنجی، از نظر فارغ التحصیلان، آنان در مهارت انتقادی از بالاترین و در مهارت هوش هیجانی از پایین ترین میانگین و از نظر کارفرمایان، فارغ التحصیلان در مهارت مسئولیت پذیری از بالاترین و در مهارت خلاقیت از پایین ترین میانگین برخوردار بودند. توصیه می شود برنامه درسی مصوبی که دانشگاه برای رشته های مهندسی، جهت ارتقای مهارت های غیر فنی در نظر می گیرد، باید به صورتی باشد که محتوای درسی مطابق با نیازهای فعلی و آینده سازمان های مهندسی طراحی شود. برگزاری پروژه های کلاسی، تحصیل و آموزش مهارت های ضروری به گونه ای مورد توجه قرار گیرد که بتواند مهارت های هوش هیجانی و خلاقیت را در دانشجویان پرورش دهد.

اصول و الگوهای موجود در پدیده های طبیعی از روش های آفرینش و خلق ایده در طراحی معماری محسوب می شود. پژوهش حاضر شامل دو بخش می باشد. بخش اول به معرفی و شناخت روش قیاس در طبیعت و انواع آن پرداخته و با استفاده از روش توصیفی تحلیلی به بررسی دیدگاه ها، گروه بندی و تحلیل این دیدگاه ها پرداخته می شود. در بخش دوم عملکرد دو گروه از دانشجویان مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد معماری دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه جندی شاپور دزفول در نحوه برخورد با طبیعت و روش قیاس، با استفاده از مطالعه ای تجربی و به صورت اسکیس ارزیابی شده است. اسکیس ها از لحاظ نوع الگوبرداری و روش قیاس، در سه دسته قیاس فرمی (سطحی)، ساختاری (عملکردی) و مفهومی و بر اساس الگوهای طبیعت که دارای مشخصات ظاهری، ساختاری و مفهومی بوده، دسته بندی شده اند. نتایج نشان می دهند اهداف دانشجویان مقطع کارشناسی از انتخاب الگوها، شامل فرم، عملکرد، نمادگرایی، زیبایی، احساسات، فرایند طراحی، طبیعت، اقلیم و سازه بوده و اهداف دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد، شامل عملکرد، فرم، نمادگرایی، احساسات، اقلیم و سازه بوده است. فرم طبیعت در بین دانشجویان کارشناسی و عملکرد طبیعت در بین دانشجویان کارشناسی ارشد بیشترین کاربرد را داشته است. 

 با توجه به نقش دانشگاه ها در آموزش مهندسی، بررسی وضعیت نظام آموزشی و نقاط قوت و ضعف آن به منظور بهبود فرآیند آموزش مهندسی ضرورت دارد. در این تحقیق عوامل موثر بر افزایش سنوات تحصیلی دانشجویان رشته های مهندسی و وضعیت دانشجویانی که در سنوات مجاز، تحصیل خودرا به اتمام نمی رسانند، بررسی شده است. در ابتدا شاخص های تاثیرگذار بر افزایش سنوات تحصیلی دانشجویان مهندسی شناسایی و با استفاده از فن AHP اولویت بندی شد. نتایج رتبه بندی نشان داد معدل دروس پایه، معدل دروس اصلی، معدل دروس عمومی، تعداد نیمسال های مشروطی، معدل دروس اختیاری و تعداد واحد افتاده از نظر خبرگان بیشترین تاثیر را بر افزایش سنوات تحصیلی دانشجویان مهندسی دارند. سپس به ارائه الگویی برای پیش بینی افزایش سنوات تحصیلی با توجه به وضعیت تحصیلی دانشجویان رشته های مهندسی با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی پرداخته شد. براساس نتایج شبکه عصبی عوامل تعداد واحد های افتاده، معدل دروس اصلی، معدل دروس پایه، تعداد نیمسال های مشروطی، مدت تاهل و میانگین معدل دروس ریاضی و فیزیک دبیرستان بیشترین اثرگذاری را بر افزایش سنوات تحصیلی دارند. در نهایت با مقایسه نتایج حاصل از روش AHP و شبکه عصبی، عامل های معدل دروس پایه و اصلی، تعداد نیمسال های مشروطی و تعداد واحدهای افتاده در هر دو روش عوامل با تاثیرگذاری بیشتر شناخته شدند که در حین تحصیل دانشجویان رشته های مهندسی باید توجه بیشتری به آنها شود.

: امروزه پیشرفت و توسعه کشورها در گرو بخش های صنعتی و تولیدی است و پیشتازی این بخش ها مرهون منابع انسانی توانمند است. از طرفی توجه به مقوله کیفیت، عامل مهم و راهبردی پیشرفت در صنعت به شمار می رود و مسئول نظارت و کنترل کیفیت در واحدهای تولید، بر عهده مدیران کنترل کیفیت است. هدف اصلی این پژوهش، شناسایی انتظارات مهارتی مدیران کنترل کیفیت، با توجه به نقش و وظایف آنها در تعالی واحدهای صنعتی و تحلیل برنامه آموزشی رشته مهندسی صنایع در مقطع کارشناسی در رفع این نیازها با رویکرد آسیب شناسی است. روش پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه گردآوری داده های اکتشافی، به صورت کیفی و کمّی است. جهت شناسایی انتظارات مهارتی مدیران کنترل کیفیت، بر اساس شرح وظایف مدیران کنترل کیفیت و مطالعه اسنادی و کتابخانه ای، نیازهای مهارتی به کمک نظرخواهی از خبرگان تبیین و جهت تلفیق نیازهای مهارتی با دروس تخصصی کارشناسی مهندسی صنایع و تعیین اهمیت و میزان پوشش آنها و درک خلأها از تکنیک گسترش مشخصه های کیفی استفاده شده است. نتایج تحلیل نشان می دهد که درس های مدیریت کیفیت و بهره وری، کنترل کیفیت آماری، سامانه های اطلاعات مدیریت، روش های تولید و برنامه ریزی تولید بیشترین تأثیر و دروس طراحی ایجاد صنایع، اقتصاد مهندسی، برنامه ریزی حمل ونقل و تحقیق در عملیات نقش کمتری در تقویت مهارت های مدیران کنترل کیفیت دارند. همچنین خلأهای آموزشی در زمینه های آشنایی با قوانین و مقررات دولتی بخش تولید، مباحث استانداردسازی، پایش مستمر کیفیت محصولات در برنامه آموزشی مهندسی صنایع در دانشگاه ها وجود دارد که نیاز به توجه سیاست گذاران این حوزه دارد.

 برخورداری از توانمندی پژوهشی یکی از اساسی ترین موضوعات موردنیاز دانشجویان در مقاطع تحصیلات تکمیلی است. می توان عنوان کرد که خودکارآمدی، ارتباطی ناگسستنی با توانمندی پژوهشی دارد. در بسیاری از دانشجویان عدم باور به کارآمدی، خود موجبات ناتوانی پژوهشی را به وجود آورده است. پس از آن جایی که خودکارآمدی پژوهشی می تواند در عملکرد پژوهشی دانشجویان تأثیرگذار باشد، بررسی عوامل مرتبط با آن امری ضروری است. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه تعاملات آموزشی و رضایت تحصیلی با خودکارآمدی پژوهشی دانشجویان صورت گرفته است. جامعه پژوهش، دانشجویان تحصیلات تکمیلی کلیه دانشکده های رشته های علوم پایه و فنی مهندسی دانشگاه تبریز است. با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای به شیوه متناسب با حجم جامعه 335 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده های پژوهش شامل پرسش نامه های معیار تعاملات آموزشی، رضایت از تحصیل و خودکارآمدی پژوهشی است. پایایی پرسش نامه های پژوهش بر اساس ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب 89/0، 86/0 و 93/0 به دست آمد. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و بر اساس نحوه گردآوری داده ها، توصیفی و از نوع همبستگی می باشد. یافته های پژوهش نشان داد که بین تعامل دانشجو - دانشجو، تعامل دانشجو - استاد و تعامل دانشجو - محتوی، همچنین امکانات آموزشی، برنامه درسی، تدریس و یادگیری، فضا و جو دانشگاه، امکانات اداری و سیاست ها و رویه ها با خودکارآمدی پژوهشی دانشجویان ارتباط مثبت معنی دار وجود دارد. بنابراین می توان نتیجه گرفت که تعاملات بین فردی دانشجویان و اساتید با آنان و سیاست های آموزشی اتخاذشده در محیط های دانشجویی به مثابه عامل مهمی در خودکارآمدی پژوهشی دانشجویان نقش آفرینی می کنند. از این رو پیشنهاد می شود مسئولان و اساتید بخشی از فعالیت های آموزشی دانشگاه ها را به افزایش تعاملات مثبت آموزشی و تهیه و تنظیم سیاست های مطلوب اختصاص دهند تا در این مسیر بتوان در جهت ارتقای خودکارآمدی پژوهشی دانشجویان گام مهمی برداشته شود.

پژوهش حاضر با هدف مطالعه قلدری دانشگاهی در گروه های آموزشی دانشگاه های دولتی شهر تهران انجام شد. رویکرد پژوهش کمّی از نوع مطالعات همبستگی و روش تحلیل رگرسیون چندگانه است. جامعه آماری اعضای هیئت علمی دانشگاه های دولتی که از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای 532 نفر انتخاب شدند. یافته ها بیانگر آن است که قلدری در میان اعضای هیئت علمی در هر دو گروه نسبتاً متوسط و زنان با مرتبه علمی مربی در وضعیت استخدامی رسمی - آزمایشی قلدری اجتماعی را بیشتر تجربه کرده اند. بین قلدری و وضعیت تأهل از منظر آماری در هر دو گروه اختلاف معنادار وجود ندارد. نتایج نشان داد که عوامل سازمانی و فردی با قلدری رابطه معنادار دارد و تغییرات واریانس قلدری در میان اعضای هیئت علمی را در سطح بالایی تبیین می کند. بر پایه نتایج آزمون رگرسیون عوامل سازمانی نسبت به عوامل فردی با قدرت بیشتری در گروه علوم انسانی قلدری را پیش بینی می کند و از میان مؤلفه های تشکیل دهنده عوامل سازمانی، عوامل قوانین و مقررات و رهبری دانشگاهی، ضمن داشتن رابطه معنادار و غیرمستقیم با قلدری، نسبت به دیگر مؤلفه ها قدرت بیشتری در تبیین قلدری دارند. در گروه فنی و مهندسی عوامل فردی نسبت به عوامل سازمانی با قدرت بیشتری قلدری را پیش بینی می کنند و از میان عوامل سازمانی در این گروه دو مؤلفه فرهنگ سازمانی و رهبری دانشگاهی، ضمن داشتن رابطه معنادار و غیرمستقیم با قلدری، نسبت به دیگر مؤلفه ها قدرت بیشتری در تبیین قلدری دارند.

 پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر روش های ارزشیابی برخط هم زمان و ناهم زمان بر فرایند یاددهی-یادگیری اجرا گردید. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی، از نظر روش تحقیق آمیخته از نوع اکتشافی متوالی و شیوه گردآوری پیمایشی بود. جامعه آماری در بخش کیفی شامل تمام اساتید دانشگاه لرستان بود و با استفاده از نمونه گیری هدفمند ۲۰ مصاحبه با ۲۰ نفر از خبرگان تا زمان اشباع اطلاعاتی انجام گرفت. جامعه آماری در بخش کمی دانشجویان (9304 نفر) و اساتید (322 نفر) دانشگاه لرستان بودند که 369 نفر از دانشجویان و 175 نفر از اساتید به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در پژوهش حاضر، مصاحبه نیمه ساختاریافته و پرسش نامه محقق ساخته بود. برای تجزیه وتحلیل داده های پژوهش، از تحلیل مضمون و مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد که روش های ارزشیابی برخط هم زمان و برخط ناهم زمان بر فرایندهای یاددهی و یادگیری دانشجویان دانشگاه لرستان تأثیر مثبت و معنی داری دارند، با این حال روش ارزشیابی برخط هم زمان تأثیر بیشتری بر فرایند یادگیری و روش ارزشیابی برخط ناهم زمان تأثیر بیشتری بر فرایند یاددهی دارند. با توجه به تأثیر مثبت هر دو روش ارزشیابی بر فرایند یاددهی-یادگیری، اعضای هیئت علمی دانشگاه لرستان می توانند از هر دو روش برای ارزشیابی دانشجویان استفاده نمایند