آموزش مهندسی ایران

  هدف این پژوهش تأملی بر اخلاق آموزش در دانشگاه های فنی و مهندسی کشور و مقایسه آن با یکصد دانشگاه فنی و مهندسی برتر جهان بود. جامعه پژوهش شامل 100 دانشگاه فنی و مهندسی برتر جهان ( بر اساس رتبه بندی معتبر بین المللی رتبه بندی دانشگاه های جهان) و 127 دانشگاه های فنی و مهندسی ایران بود. روش نمونه گیری به صورت تمام شماری و روش تحقیق شامل     روش های مطالعات اسنادی و کتابخانه ای بود که با بهره گیری از روش بهینه کاوی و تجارب موفق ملی و بین المللی انجام شد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که در حال حاضر، دانشگاه های فنی و مهندسی ایران از نظر توجه به اخلاق آموزش (مستندات اخلاقی) در سطح قابل قبولی نیستند و باید با توجه به دانشگاه های فنی و مهندسی برتر جهان و درنهایت، با بومی سازی های لازم اقدامات مناسبی در این زمینه صورت گیرد. درنهایت، با تکیه بر یافته های پژوهش راهکارهایی به منظور ایجاد سند جامع اخلاقی مناسب دانشگاه های فنی و مهندسی کشور ارائه شده است، اولین قدم در داشتن اخلاق در آموزش داشتن سند جامع اخلاقی است که موجب وحدت رویه در پیاده سازی اخلاقیات در دانشگاه ها می شود.

تولید فناوری به معنای تولید ثروت و قدرت از علم است. امروزه، فناوری نه تنها مسیری مطمئن برای تولید ثروت است، بلکه ابزاری برای نمایش قدرت نظامی، اقتصادی و صنعتی کشورهای دارنده آن است. در مطالعه حاضر، بر اساس برنامه کرسی آینده پژوهی مهندسی مکانیک، وضعیت تولید فناوری کشور به طور اعم بررسی و در رشته های مهندسی به ویژه مهندسی مکانیک ارزیابی و با برخی از کشورهای منطقه و جهان مقایسه شده است. هدف از این بررسی، ارائه تصویری واقع گرایانه و روشن از وضعیت تولید فناوری در کشور و تحلیل نقاط قوت و ضعف آن بود. در جمع آوری داده ها سعی شد تا حد امکان آمار و داده های تفکیکی مربوط به رشته مهندسی مکانیک استخراج شوند. اصلی ترین شاخص ها برای تعیین وضعیت یک کشور در تولید فناوری شامل سندهای ثبت اختراع ، میزان بودجه تحقیق و توسعه و همچنین تعداد نیروهای متخصص فعال در این بخش است. ثبت اختراع اولین قدم در تولید فناوری است. بالا بودن تعداد اختراعات ثبت شده یک کشور الزاماً به معنای تولید فناوری نیست، ولی پایین بودن آن نشانه ضعف در تولید فناوری است. نگاهی گذرا به داده های آماری نشان می دهد که سهم کشور ما در مقایسه با سایر کشورها در تولید فناوری ناچیز و وضعیت آن نامطلوب است. در این مطالعه مسائل و چالش های تولید فناوری تجزیه و تحلیل و نقاط قوت و ضعف کشور تبیین شده است. در این مقاله صرفاً وضعیت موجود بیان و با سایر کشورها مقایسه و تحلیل شده است. همچنین پیشنهادهایی برای رفع چالش های موجود، طبق برنامه زمان بندی کرسی آینده پژوهی مهندسی مکانیک، ارائه شده است.  

هدف از انجام دادن این مطالعه تعیین سطح مهارت شنیداری دانشجویان مهندسی مقطع کارشناسی بر اساس چارچوب اروپایی مشترک مرجع برای زبان ها در ((CEFR و همچنین مقایسه خودارزیابی دانشجویان در آزمون خودارزیابی CEFR و دایلنگ با عملکرد واقعی آنها در انجام دادن فعالیت های شنیداری عمومی و آکادمیک بود. شرکت کنندگان در این مطالعه 200 دانشجوی کارشناسی زن و مرد ایرانی (شامل 148 مرد و 52 زن) در رشته های مهندسی در دانشگاه علم و صنعت ایران بودند. ابزار پژوهش شامل آزمون های خودارزیابی شنیداری دایلنگ و CEFR و همچنین هشت فعالیت درک شنیداری در چهار سطح (ابتدایی، متوسط، فوق متوسط و پیشرفته) و دو دسته متفاوت آکادمیک و عمومی بود. نتایج تحقیق نشان داد که دانشجویان زن در فعالیت های شنیداری عمومی و آکادمیک عملکرد بهتری نسبت به همتایان مرد خود داشتند. نتایج همچنین نشان داد که خودارزیابی دانشجویان با عملکرد واقعی آنها در فعالیت شنیداری تطابق ندارد، زیرا هر دو گروه دانشجویان درک شنیداری خود را در آزمون خودارزیابی CEFR و دایلنگ بیشتر از واقع ارزیابی کرده بودند. همچنین تعداد تطابق ها در آزمون خودارزیابی دایلنگ بیشتر از آزمون خودارزیابی   CEFR و تعداد تطابق ها درفعالیت های آکادمیک بیشتراز فعالیت های عمومی بود.

امروزه، گسست نظام دانشگاهی ایران از صنعت و ناهماهنگی میان کارکردهای دانشگاهی با نیازهای جامعه بیرونی از یک سو و کمبود منابع مالی از سوی دیگر، نظام دانشگاهی را با چالش های فراوانی مواجه کرده است که انفصال نظام دانشگاهی از صنعت علاوه بر هدر رفتن منابع، عقب ماندگی کشور را در دستیابی به توسعه نیز در پی دارد. از این رو، هدف این پژوهش طراحی الگوی دانشگاه کارآفرین در دانشگاه تهران  بود. در بخش روش شناسی از روش کیفی اکتشافی و تحلیل محتوای مقالات انجام شده در قلمرو دانشگاه کارآفرین استفاده شد. در بخش نخست با به کارگیری روش نمونه گیری هدفمند و مصاحبه نیمه ساختاریافته با هشت نفر از اعضای  هیئت علمی دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران  و چهار نفر از مدیران شرکت های مستقر در پارک علم و فناوری دانشگاه تهران مصاحبه صورت گرفت. در بخش تحلیل محتوا  نیز مقالات داخلی و خارجی در قلمرو دانشگاه کارآفرین پس از جست وجو در بازه های زمانی1397-1385 و 2015-1998 در پایگاه های اطلاعاتی مگیران، انسانی، نورمگز، Google Scholar،Sciencedirect،Sage و Eric انتخاب شدند که پس از سرند مقالات در مجموع، 30 مقاله به تحلیل  نهایی راه یافت که پس از خوانش مفاهیم اصلی آنها تلخیص و طبقه بندی شدند.  بر اساس یافته های پژوهش در مجموع، 184 مفهوم استخراج  شدند؛ در بخش مؤلفه های دانشگاه کارآفرین 11 مقوله محوری، 30 زیرمقوله  و 88  مفهوم، در بخش عوامل مؤثر بر دانشگاه کارآفرین 4 مقوله محوری، 12 زیرمقوله و 31 مفهوم استخراج  و دسته بندی و سپس، در قالب مدل شماتیک به تصویر کشیده شدند.

شبیه سازی انرژی از متداول ترین روش های تحلیل انرژی در محیط ساختمان و معماری است که در دهه اخیر در کشور ما با اقبال فراوان دانشجویان و استادان این حوزه مواجه شده است. در حال حاضر، این آموزش به صورت رسمی و غیر رسمی در دانشکده های معماری به ویژه در مقاطع کارشناسی ارشد صورت می گیرد. گرچه کاربرد شبیه سازی انرژی ساختمان مزایای بسیاری دارد، با توجه به پیچیدگی های این ابزارها، دستیابی به نتایج با دقت و صحت مطلوب، نیازمند توجه به پارامترهایی معین است. متأسفانه، در کشور ما درخصوصروشوکیفیتآموزششبیه سازی انرژی ساختمان و محیط شهری به دانشجویانرشتهمعماری و شهرسازیپژوهشیانجامنشدهاست. پژوهش حاضر با هدف بررسی شرایط موجود در آموزش شبیه سازی انرژی ساختمان و محیط شهری و با استفاده از روش پژوهش کیفی صورت گرفته و میزان آگاهی دانشجویان در زمینه مهم ترین مسائل مرتبط تحلیل شده است. برای جمع آوری داده ها از مصاحبه و پرسشنامه نیمه باز استفاده شد و جامعه آماری دانشجویان و دانش آموختگان کارشناسی ارشد معماری در چهار دانشگاه کشور بودند. نتایج پژوهش نشان دهنده میزان آگاهی اندک دانشجویان از مقوله های اساسی شبیه سازی انرژی است. بر اساس نتایج، میزان توجه دانشجویان به مسائل اساسی در شبیه سازی انرژی ساختمان در مواردی چون دانش پایه، اعتبارسنجی درونی و میزان عدم قطعیت نتایج اندک است.

امروزه، داشتن خلاقیت در رشته معماری به ویژه در دروس طرح معماری یکی از مهم ترین چالش هایی است که دانشجویان این رشته با آن روبه رو هستند. یکیازظرفیت هایمغفولدرتعلیمدانشجویان معماری،پرورش خلاقیت درفضایآموزشیاست.       به کارگیری مدلی که بتواند خلاقیت در دانشجویان طراحی معماری را شکوفا کند و به آن استمرار بخشد، از مهم ترین اهداف مطالعه حاضر بود. پژوهشحاضراز نوع کاربردیبود و جامعهآماریآنکلیهدانشجویان طرح 3، 4 و 5 معماری دانشگاه آزاد قزویندر مقطع کارشناسیدرسال تحصیلی 1396 بودند.ازطریق نمونه گیریدردسترس، 116نفرازدانشجویان انتخابوبه صورتتصادفیدردوگروهکنترل (40 نفر) و مداخله (76 نفر) قرار داده شدند. گروه کنترل بر پایه روش سنتی آموزش طراحی و گروه مداخله بر پایه مدل تجویزی فرایند آموزش خلاق آموزش داده شدند. ابزارپژوهششاملپرسشنامه پژوهشگرساختهسنجشخلاقیت بود و تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS.15 صورت گرفت. درخصوصمؤلفه هایتشکیل دهندهاثربخشی،نتایجنشاندادکهفراگیران دردوره آموزش دیدهبر اساسمدل استمرار خلاقیت، خلاقیت بیشتری  (000./0p= )، در طول فرایند طراحی نسبتبهدورهمبتنیبرشیوه هایرایجداشتند. یافته هایاینپژوهش حاکیازاثربخشبودنمدل استمرار خلاقیت نسبتبهفرایند معمول، سنتی ورایجبود. مدل استمرار خلاقیت در طراحی معماری می تواند مقدمه ای بر انجام دادن پژوهش های گسترده تر و طراحی مدل های جامع تر باشد.

امروزه، بیش از پیش همکاری بین دانشگاه و صنعت به عنوان ابزاری برای افزایش و بهبود نوآوری از طریق تبادل دانش در نظر گرفته می شود. این امر با افزایش چشمگیر مطالعاتی که در آنها موضوع  از دیدگاه های مختلف بررسی می شوند، مشهود است. به هر حال، این رکن از دانش همچنان به صورت پراکنده و بدون دیدگاهی جامع و کارآمد است. از این رو، در این مطالعه الگوی مناسب و کارآمدی برای توسعه همکاری های دانشگاه فنی و حرفه ای با صنعت و جامعه ارائه شده است. این دانشگاه در آموزش مهارت های علمی و عملی نقش مهمی دارد و یکی از اهدف آن تربیت مهندس ماهر و آماده برای ورود به بازار کار است. مطالعه حاضر از نوع پژوهش های کیفی بود که با استفاده از رویکرد نظریه پردازی داده بنیاد انجام شد. جامعه آماری پژوهش «خبرگان داخل و خارج دانشگاه و مدیران دانشگاه فنی و حرفه ای» بودند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند در مجموع، 15 نفر به عنوان مشارکت کنندگان در پژوهش انتخاب شدند. داده ها به شیوه مصاحبه با روش هدایت کلیات و به صورت نیمه ساختار یافته گردآوری و با استفاده از نرم افزار MAXQDA تحلیل شدند. برای به دست آوردن اعتبار و روایی داده ها از دو روش بازبینی مشارکت کنندگان و مرور خبرگان در پژوهش استفاده شد. مقوله محوری مطالعه حاضر تجاری سازی دانش و فناوری در دانشگاه جامعه محور بود که با توجه به شرایط علّی، شرایط زمینه ای و شرایط مداخله گر راهبردهایی تدوین و الگوی نهایی بر اساس آن ارائه شد.