آموزش مهندسی ایران

آموزش مهندسی ایران

آموزش مهندسی ایران سال 21 بهار 1398 شماره 81

مقالات

۱.

تحلیلی بر گسترش آموزش عالی در مهندسی در طول برنامه های چهارم و پنجم توسعه

تعداد بازدید : 673 تعداد دانلود : 881
گسترش حساب شده و با برنامه ریزی مناسب در آموزش عالی یکی از معیارها و عوامل توسعه و رشد اقتصادی و فرهنگی هر کشور به شمار می رود. هر چه آحاد جامعه به ویژه جوانان کشور تحصیلات عالی داشته باشند، فرهنگ عمومی جامعه و پتانسیل انجام دادن امور با کیفیت بهتر بالاتر می رود. از طرفی، گسترش نامتوازن، بی رویه، حساب نشده و فله ای آموزش عالی بدون فراهم کردن الزامات  می تواند به کاهش کیفیت آموزش، افزایش نرخ بیکاری و بروز مشکلات اجتماعی و فرهنگی منجر شود. در طی فاصله زمانی ده ساله 94-1384 برنامه های پنج ساله توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران تغییرات گسترده ای از نظر کمّی در آموزش عالی کشور رخ داده است. افزایش چشمگیر تعداد دانشجو، افزایش زیاد تعداد دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی و گسترش تحصیلات تکمیلی از جمله شاخصه های این دوران است. در این مقاله ضمن ارائه آمار و اطلاعات مربوط به عواملی از جمله تعداد دانشجویان، تعداد دانشگاه ها و نسبت دانشجو به استاد با تأکید بر رشته های مهندسی در طول برنامه های توسعه چهارم و پنجم، وضعیت آموزش عالی بررسی و تحلیل شده است. مشکلات و مسائل ناشی از چنین تغییرات وسیعی در آموزش عالی مطرح و بررسی، و در نهایت، راهکارهایی برای برون رفت از آنها ارائه شده است.  
۲.

بررسی و مقایسه برنامه درسی و شیوه آموزشِ رشته مهندسی شیمی در دانشگاه های آمریکا و ایران

تعداد بازدید : 882 تعداد دانلود : 32
فناوری امروزه بشر را می توان مدیون تلاش، نوآوری و خلاقیت مهندسان دانست. مهندسان برآنند تا هر روزه با کشف راه ها و ابزارهای جدید و پیشرفته، زندگی را بر انسان آسان تر کنند. تأثیر بسزای برنامه درسی دانشگاه ها بر توانایی های دانش آموختگان مهندسی و سرعت فناوری عصر حاضر ایجاب می کند که برنامه درسی دانشگاه ها به صورت مداوم ارزیابی و در صورت لزوم، کمبودها و نقاط ضعف آن رفع و تصحیح شود. بدین منظور، می توان از مقایسه برای تشخیص نقاط قوت و ضعف برنامه های درسی بهره برد. علاوه بر این، با پیشرفت هر روزه علوم،  نیاز به جایگزینی روش های سنتی تدریس با روش های نوین تر به منظور یادگیری مؤثرتر دانشجویان احساس می شود. بدین منظور، با مقایسه برنامه درسی و روش تدریس رشته مهندسی شیمی در دانشگاه های ایران و تعدادی از دانشگاه های برگزیده آمریکا، پژوهش حاضر برای بهبود آموزش رشته مهندسی شیمی در کشور انجام شد. ابتدا درباره شیوه های جدید تدریس رشته های مهندسی در این دانشگاه ها بحث و بررسی صورت گرفت و سپس، دروس اصلی ارائه شده در دانشگاه های مورد مطالعه و دروس مختص گرایش های رایج موجود در این رشته بررسی شد. در نهایت، نتایج به دست آمده از این مطالعه برای بهبود کیفیت شیوه و برنامه آموزشی در کشور    به ویژه در رشته مهندسی شیمی ارائه شد.
۳.

استفاده از مفاهیم پایهای مکانیک سیالات برای حل چند مسئله کاربردی در صنایع نفت و گاز: الگویی برای مهندسان شیمی و نفت

تعداد بازدید : 163 تعداد دانلود : 916
ب بدون تردید، مکانیک سیالات یکی از دروس پایه ای و بسیار پرکاربرد در آموزش رشته های مهندسی شیمی و مهندسی نفت است. آموزش عمیق برخی از مفاهیم پایه ای در مکانیک سیالات و انتظار درک آن توسط دانشجویان صرفاً از طریق نوشتن برخی از روابط ریاضی مورد نیاز به سادگی امکان پذیر نیست. در این مقاله با ارائه چهار مثال صنعتی و کاربردی، که حاصل چندین سال تجارب نویسندگان این مقاله در مشارکت در طراحی و اجرای چندین پروژه صنعتی در زمینه صنایع نفت و گاز است، برخی از این مفاهیم به زبانی ساده ارائه شده است. مطالعه این مقاله به درک و آموزش مفاهیم مرتبط با سیالات دوفازی، استفاده از معادلات ناویر استوکس و شرایط مرزی، چگونگی تنظیم سطح نفت پایدار نشده در جداکننده های میانی پروژه های فرآورش نفت و گاز در تأسیسات سطح الارضی[1]، چگونگی استفاده از منحنی پمپ ها و کمپرسورهای دور ثابت و دور متغیر در طراحی و همچنین محاسبات افت فشار در خط لوله گاز کمک می کند. این مقاله به عنوان الگویی به عموم مهندسان شاغل در صنعت کمک می کند تا به همین نحو بتوانند مسائل آموزشی را از فرایند هایی که به صورت روزمره با آن سروکاردارند، چه در زمان طراحی و چه در زمان بهره برداری، استخراج و با طرح مسائل کاربردی و ارائه راه حل به طور همزمان، آموزش و درک مفاهیم مهندسی را در انواع  فرایندها و تجهیزات در صنایع گوناگون تسهیل کنند.   <br clear="all" /> [1]. Surface Treatment Facilities
۴.

بررسی دیدگاه دانشجویان رشته های فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) و فناوری اطلاعات (IT) دانشگاه علمی کاربردی شیراز درباره اثربخشی برنامه های درسی بر اساس مدل اصلاح شده چشم شایستگی

تعداد بازدید : 615 تعداد دانلود : 529
  پژوهش حاضر با هدف بررسی ارزیابی اثر بخشی برنامه های درسی رشته های ارتباطات و فناوری اطلاعات (ICT ) و فناوری اطلاعات و ارتباطات (IT ) دانشگاه علمی کاربردی شیراز بر اساس مدل اصلاح شده چشم شایستگی انجام شد.روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش کلیه دانشجویان رشته های فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT ) و فناوری اطلاعات (IT ) دانشگاه علمی کاربردی شهر شیراز در سال 1396 به تعداد 300 نفر بودند که از میان آنها و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبتی، 170 نفر به عنوان اعضای نمونه انتخاب شدند. به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته استفاده و روایی و پایایی آن به ترتیب با استفاده از تحلیل گویه و آلفای کرونباخ محاسبه شد. داده ها با استفاده از آزمون های آماری تی تک نمونه ای، آزمون فریدمن و تحلیل واریانس طرح های تکراری تحلیل شد. نتایج به دست آمده نشان داد که دانشجویان شایستگی های فنی،  زمینه ای و  ادراکی را در سطحی قابل قبول و شایستگی های رفتاری را پایین تر از حد متوسط ارزیابی کرده اند. همچنین شایستگی های ادراکی،  فنی، زمینه ای و رفتاری به ترتیب دارای اولویت یک تا چهار هستند. از طرفی، بین اهمیت شایستگی های فنی، رفتاری، زمینه ای و ادراکی از نظر دانشجویان مهندسی تفاوت وجود داشت که  آزمون تعقیبی بونفرونی نشان داد که این تفاوت فقط بین دو بعد شایستگی های رفتاری و ادراکی از نظر آماری معنادار است.
۵.

آسیب شناسی آموزش های مهارتی بر مبنای الگوی سه شاخگی: مطالعه موردی استان کردستان

تعداد بازدید : 582 تعداد دانلود : 689
تحقیق حاضر با هدف شناسایی آسیب های موجود در سازمان آموزش فنی و حرفه ای (شامل سه بعد فرایند، ساختار و محیط) انجام شده است. رویکرد پژوهش حاضر از نظر روش، کیفی بود و سازمان مورد مطالعه آموزش های فنی و حرفه ای استان کردستان بود و لذ،ا مشارکت کنندگان در پژوهش طیف متنوعی از مدیران و کارشناسان بودند. ابزار گردآوری اطلاعات مصاحبه نیمه ساختار یافته بود. مصاحبه ها با توجه به سطح اشباع نظری تا 18 نفر انجام شد. بر اساس یافته ها، سازمان آموزش فنی و حرفه ای استان کردستان در هر سه بعد فرایندی، ساختاری و محیطی دچار آسیب است. بعضی از راهبردهای مهم این پژوهش عبارت از: توجه به پتانسیل های منطقه ای در فرایند نیازسنجی آموزشی، برنامه ریزی برای ارتقای مهارت های کلیدی اقتصاد دانش بنیان همانند خلاقیت، نوآوری و کارآفرینی، برنامه ریزی برای آموزش مهارت های نرم  همانند کار تیمی و اخلاق کار به کارآموزان و پیاده سازی مدیریت یکپارچه آموزش های مهارتی است.
۶.

واکاوی یک تجربه در آموزش از راه دور، دانشگاه آزاد ایران (سابق)

نویسنده:
تعداد بازدید : 449 تعداد دانلود : 199
آموزش از راه دور براساس نیازهای روزافزون جامعه به آموزش به وجود آمد. این نوع آموزش ابتدا به صورت پستی انجام می شد و بعدها رسانه های جدیدی همچون رادیو و تلویزیون و امروزه، اینترنت نیز برای آموزش به خدمت گرفته شدند. در کشور ایران اولین تجربه آموزش چند رسانه ای در سال 1352 و با تأسیس دانشگاه آزاد ایران آغاز شد. این دانشگاه فعالیت خود را با دو برنامه تربیت معلم و علوم تندرستی آغاز کرد. برنامه تربیت معلم برای ارائه آموزش بین رشته ای طراحی شده بود، به نحوی که دانش آموختگان بتوانند دو رشته را در سطح دبیرستان تدریس کنند. برنامه علوم تندرستی نیز به منظور پرورش افرادی تدوینشد که بتوانند ضروری ترین خدمات بهداشتی درمانی را در مناطق مختلف به مردم ارائه کنند. از ویژگی های بارز برنامه های آموزشی این دانشگاه آموزش بر مبنای مهارت بود. دانشگاه آزاد ایران در سال 1357 پذیرش دانشجو را به طور محدود آغاز کرد و پس از چندی، با رخداد انقلاب و به دنبال آن انقلاب فرهنگی، از فعالیت باز ایستاد. در این مقاله درباره این تجربه مهم در آموزش برنامه ریزی شده و مبتنی بر کاربرد و دستاوردهای حاصل از آن بحث شده است. در فاصله ای کوتاه نسل بعدی آموزش از راه دور ایران، با تأسیس دانشگاه پیام نور، آغاز شد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۹۹