جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای

جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای

جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال 12 پاییز 1401 شماره 4 (پیاپی 48) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

تحلیلی بر آثار اعطای اعتبارات بهسازی مسکن روستایی بر کیفیت زندگی و امنیت خانوارهای روستایی (مطالعه موردی: شهرستان ملارد)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مسکن روستایی بهسازی مسکن امنیت و کیفیت زندگی شهرستان ملارد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۴ تعداد دانلود : ۱۲۹
با توجه به اینکه یکی از وظایف دولتها تأمین سرپناه مناسب و مقاوم برای اقشار ضعیف جامعه و روستائیان می باشد، در نتیجه یکی از سیاستهای تشویقی دولتها ارائه اعتبارات به روستائیان است که از این طریق می توان به بهسازی مساکن روستایی و ارتقای میزان مقاومت آنها در برابر سوانح طبیعی پرداخت. هدف از تحقیق حاضر صرفاً ارزیابی طرح بهسازی مسکن نیست، بلکه با توجه به آسیب پذیری اقشار روستایی و محرومیت آنها، اعطای اعتبارات بهسازی مسکن می تواند در تمامی جوانب زندگی آنان تأثیر گذار باشد، بویژه به لحاظ امنیت روحی و جسمی، بنابراین در این تحقیق به بررسی آثار اعطای اعتبارات بر کیفیت زندگی و امنیت روانی، اقتصادی و اجتماعی روستاییان پرداخته شده است. روش تحقیق حاضر توصیفی – تحلیلی و به لحاظ هدف کاربردی می باشد. جامعه آماری در تحقیق حاضر تمامی خانوارهایی که از سال 1384 تا سال 1397 از اعتبارات بهسازی مسکن بهره مند بوده اند(1428 خانوار)، می باشد.  بر اساس روش جدول مورگان تعداد 302 خانوار به روش تصادفی به عنوان نمونه انتخاب گردیده و مورد پرسشگری قرار گرفت. جهت پرسشگری از خانوارها، پرسشنامه ای جهت ارزیابی میزان تأثیرات اعتبارات اعطایی به خانوارها به لحاظ اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و زیست محیطی تدوین گردید و همچنین در ادامه پرسشنامه ای هم جهت تعیین مؤلفه های مؤثر در تحقیق الگوی پایدار سیاست گذاری اعتبارات بهسازی مسکن با نظرسنجی از کارشناسان و اساتید تدوین گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار تحلیل آماری SPSS و روشهای تفاوت میانگین، مدل تحلیل عاملی و T TEST استفاده شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که در شهرستان ملارد اعتبارات اعطایی در طی سالهای اخیر در تمامی ابعاد مورد بررسی تأثیرات مثبتی را بر جای گذاشته است؛ بطوری که میانگین تمامی ابعاد مورد بررسی از حالت ایده آل بالاتر است که این اعتبارات بر اقتصاد خانوارها، آرامش روحی و روانی، احساس امنیت، مقاومت مسکن در برابر سوانح طبیعی بالاخص زلزله و سلامت زیستی خانوارها تأثیر داشته و با توجه به آثار مثبت این اعتبارات در ادامه مشخص گردید بر اساس شاخصهای مورد بررسی مؤلفه های تأثیر گذار در فرآیند دریافت تسهیلات و بهبود و شتابدهی به اجرای آن، مؤلفه های اقتصادی، اجتماعی و سازمانی – اداری در اجرای هرچه بهتر طرح بهسازی مسکن نقش بازی کرده، که مطلوبیت هر چه بیشتر این 3 مؤلفه در اجرای هر چه بهتر طرح مذکور، تأثیرگذار است.
۲.

تبیین الزامات اجرایی مدیریت بحران و پدافند غیر عامل در شهر اندیشه با تکنیک swot(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پدافند غیرعامل جنگ اندیشه مدیریت بحران تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۸ تعداد دانلود : ۱۴۹
ارسطو، مکیندر، هوفر، اسپایکمن، ماهان، کیسینجر، برژینسکی،کوهن، هانتینگتون، فوکویاما و دانشمندانی که در مورد قدرت، روابط بین الملل و ژئوپلیتیک کار کرده اند، همگی بر این مورد وفاق دارند که ایران کشور راهبردی و استراتژیک می باشد. به همین دلیل همیشه مورد تهدید بوده است، شهر جدید اندیشه در جنوب غربی تهران و به دلیل وجود مراکز مهم و استراتژیک داخل و اطراف این شهر دارای اهمیت می باشد. این مراکز نیز علارغم دستورالعمل های مدیریت بحران و پدافند غیر عامل ؛ به علت عدم اجرای اصول پدافند غیرعامل و مدیریت بحران در معرض خطر هستند و آستانه مقاومت ، بازدارندگی و تاب آوری آنها پایین می باشد، هدف این پژوهش استخراج الزامات اجرایی مدیریت بحران و پدافند غیر عامل در شهر اندیشه و پایش و تحلیل شهر جدید اندیشه به لحاظ اصول پدافند غیرعامل شهری و مدیریت بحران شهری می باشد . این پژوهش از نوع کاربردی است و متغیرهای مورد بررسی در آن شامل شناسایی نقاط قوت ، ضعف ها ، فرصت ها و تهدیدهای شهر اندیشه، به منظور کاهش خسارت های ناشی از مخاطرات محتمل ، حملات دشمن، بالابردن قدرت دفاعی، آستانه مقاومت ملی، بازدارندگی و شهرسازی دفاعی است. روش جمع آوری اطلاعات عمدتاً کتابخانه ای بوده و با توجه به نوع تحقیق از مطالعات میدانی (مصاحبه و مشاهده) نیز استفاده شده است. نتایج پژوهش بیانگر عدم اجرا و عدم رعایت اصول مدیریت بحران و پدافند غیرعامل در شهر اندیشه است .
۳.

تاثیر جهان بینی اسلامی در جایگاه مسجد به عنوان فضای شهری و نقش مسجد به عنوان یک رکن اساسی در شهر اسلامی در اقتصاد، فرهنگ و امنیت (نمونه موردی: شهر دزفول)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مسجد محله و سکونت انسجام اجتماعی و کالبدی تعاملات اجتماعی و دلبستگی به مکان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۱ تعداد دانلود : ۱۵۵
مسجد در شهرسازی سنتی، همواره در نقطه عطف محیط قرار می گرفت و در منظومه ای از عملکردهای متنوع و آشنا، بخشی از ملزومات حیات جاری شهر قلمداد می شد. هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر جهان بینی اسلامی در جایگاه مسجد به عنوان فضای شهری و نقش مسجد به عنوان یک رکن اساسی در شهر اسلامی در اقتصاد فرهنگ و امنیت است. این پژوهش از نظر روش مطالعه، توصیفی - تحلیلی بوده و از حیث تجربی، شناخت فضایی و ساختاری فضایی کالبدی به وسیله نقشه پردازی شناختی از طریق کروکی پردازی برای سنجش باز نمایی های شناختی و مفاهیم رفتاری در تعاملات اجتماعی صورت می گیرد. منطقه مورد مطالعه شهر دزفول از استان خوزستان است.یافته ها نشان داد که تقلیل جایگاه مسجد (به عنوان یک عرصه عبادتگاهی )و برداشت بسیار ناقص و محدودی از مفهوم و واقعیت مسجد به عنوان یک فضای اجتماعی صورت گرفته است. مساجد به عنوان جزئی از ساختار فضایی-کالبدی شهر، عنصری شکل دهنده و از محوریترین و ارزنده ترین عنصر کالبدی متبلور کننده جامعه اسلامی است که دارای عملکردهای متعدد اجتماعی،اقتصادی، سیاسی و کالبدی در توسعه شهری دارند. بنابراین تثبیت محوریت مسجد از دیدگاه نظری به عنوان مفصلی انسجام بخش در ساختار کالبدی و فضایی محلات می باشد که می باید در برنامه ریزی و طراحی شهری در دستور کار مدیریت توسعه محلی قرار گیرد.
۴.

تبیین نقش اختلافات مرزی در روابط ایران با کشورهای جنوبی خلیج فارس مورد مطالعه امارات متحده عربی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خلیج فارس اختلافات مرزی شرایط علی شرایط زمینه ای شرایط مداخله گر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۵ تعداد دانلود : ۲۰۰
کم و بیش همه کشورهای منطقه خلیج فارس به ویژه کشورهای عربی با هم اختلاف سرزمینی و مرزی دارند. حل اختلافات منطقه ای از آن جهت اهمیت مضاعف ایجاد می کند که نقش واسط بین امنیت داخلی و امنیت خارجی دارد و پاشنه آشیل دولت ها محسوب می شود. سمت گیری تهدیدات از کانون های بیرونی نقطه آسیب پذیری حاکمیت هاست و هر آینه روابط فی مابین همسایگان رو به تیرگی بگذارد. با توجه به این مقدمه هدف اصلی تحقیق عبارت است از بررسی و شناخت اختلافات ارضی و مرزی ایران با کشورهای حوزه خلیج فارس و ارایه مدل راهبری برای حل و فصل مشکلات است. سوال اصلی تحقیق این است که آیا بهبود روابط ایران با کشورهای اثرگذار در منطقه ( آمریکا، انگلیس، مصر و عربستان و....) موجب فروکش نمودن تنش بین ایران و امارات متحده عربی و به فراموشی سپردن مسئله جزایر خواهد شد ؟ این مقاله ﺑﺎ رویکردی ﺟﺎﻣﻊ و روش تحقیق کیفی برگرفته از نظریه اشتراوس و کوربین ﺑ ﻪ ﺑﺮرﺳی و ارائه مدلی برای حل اختلافات مرزی دریایی در روابط ایران با کشورهای جنوبی خلیج فارس پرداخته است. حجم نمونه برای مصاحبه از خبرگان در چارچوب اشباع نظری نهایی گردید و از راهبرد نظریه داده بنیاد ﻣﺸﺘﻤﻞ ﺑﺮ کدگذاری باز، ﻣﺤﻮری و اﻧﺘﺨﺎﺑی و ﻧیﺰ اﻟﮕﻮی ﻣﺒﻨﺎیی این نظریه جهت تدوین ﻣ ﺪل ﻣﺴﺘﺨﺮج از مقاله استفاده شده اﺳﺖ. یافته ها منجر به شناسایی شرایط علّی، شرایط زمینه ای، شرایط مداخله گر و ابعاد پدیده اختلافات مرزی شد.
۵.

بررسی نقش تاخیر و معطلی در بارگیری کشتی ها در اثربخشی تحریم های بین المللی: مطالعه مقایسه ای جغرافیای تقنینی ایران و کنوانسیون های بین المللی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دموراژ تحریم مسئولیت اجاره کننده بارنامه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۳ تعداد دانلود : ۱۲۳
حمل و نقل دریایی به عنوان یکی از خصیصه های ثابت حیات بشری است که عموماً با عناصر مکان و جغرافیا ملازم می باشد. در این صنعت زمان عنصری حیاتی است لذا باید تا حد امکان از تاخیر و معطلی کشتی خودداری نمود و خسارت ناشی از معطلی و تاخیر کشتی و نحوه جبران آن یکی از موضوعات مهم در حقوق دریایی بوده؛ در هر قرارداد اجاره سفری کشتی به جهت اجتناب از معطلی کشتی در طول عملیات بارگیری و تخلیه شرطی به عنوان دموراژ پیش بینی می شود. دموراژ نوعی وجه التزام است، بدین معنا که اجاره کننده کشتی ملزم است به ازای توقف بیش از مدت زمان مجاز برای بارگیری و تخلیه مبلغ مشخصی را به مالک آن کشتی پرداخت نماید؛ لذا اجاره کننده کشتی باید برای استفاده بهینه، ظرفیت و امکانات بنادر مبدا و مقصد را در نظر بگیرد و در نتیجه با در نظر گرفتن ریسکهای احتمالی مانند تحریمها، مدت زمان مجازی نیز برای بارگیری و تخلیه به وی اعطا شود، چرا که که میتواند مانع اجرای قرارداد اجاره سفری کشتی شود. موضوع بحث در مقاله حاضر فقط در قراردادهای اجاره کشتی برای سفر معین و بارنامه های دریایی که متضمن قرارداد اجاره کشتی باشند محقق میشود لذا در این مقاله درصدد پاسخگویی به این سوال بوده که مسئولیت ناشی از تاخیر در بارگیری و تخلیه کشتی برعهده چه کسی است و آیا سازوکارهای منطقه ای میتواند از معطلی کشتی جلوگیری نماید؟ که با رویکرد توصیفی تحلیلی درصدد پاسخی قانع کننده برای آن خواهیم بود.
۶.

شناسایی عوامل تاثیرگذار بر ارتقاء حس دلبستگی به مکان با تاکید بر رویکرد برنامه ریزی طراحی محور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حس مکان دلبستگی به مکان رویکرد برنامه ریزی طراحی محور تحلیل محتوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۹ تعداد دانلود : ۱۳۰
امروزه توسعه شهرها و همچنین تحولات زندگی شهری از مقولات مهم در سراسر جهان بوده و تامین آسایش و رفاه شهروندان به همراه فراهم نمودن احساسات مثبت و نشاط آور برای آنها از موضوعات ضروری است.اهمیت این امر تا بدانجاست که افزایش کیفیت زندگی شهری و ارتقای مولفه های مربوط به مکان مورد بررسی قرار گرفته است و یکی از ابعاد مهم در بهبود کیفیت زندگی شهرنشینان، دلبستگی به مکان است .اما با وجود اهمیت آن، مدلی جامع برای آنکه بتواند موجب ارتقای حس مکان گردد در امور شهرسازی مطرح نشده است. این پژوهش با توجه به رویکرد نوین برنامه ریزی شهری طراحی محور تلاش بر آن دارد که بتواند به این مهم پاسخ گفته و هدف آن شناسایی عوامل تاثیرگذار بر ارتقاء حس دلبستگی به مکان با تاکید بر رویکرد برنامه ریزی طراحی محور می باشد. ابتدا با مطالعه ادبیات و پژوهش های پیشین در حوزه حس دلبستگی به مکان ، عوامل اولیه و تاثیرگذار تلخیص و به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل محتوا استفاده شد. در کدگذاری باز 76 شاخص شناسایی شد که در کد گذاری محوری در 9 معیار محیطی- زمینه ای، احساسی- عاطفی ، اجتماعی- مشارکتی، کالبدی ، فرهنگی- اعتقادی ، شناختی- ادراکی ، فردیت کاربر، طراحی و برنامه ریزی خلاصه شد و در نتیجه در کدگذاری انتخابی 3 عامل تاثیرگذار هویت مکان، وابستگی به مکان و برنامه ریزی طراحی محور تعیین شد و در قالب مدلی مفهومی این عوامل موثر بر ارتقا حس دلبستگی به مکان با تاکید بر رویکرد برنامه ریزی طراحی محور ارائه شد.
۷.

تبیین معنا گرایی بدنمند در کیفیت بخشی جغرافیای شهری از منظر اندیشه های مارک ال جانسون و جرج لیکاف (نمونه موردی: میدان های تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پدیدارشناس ادراک بدنمند جسمانیت معناگرایی میدان های تهران کیفیت مکان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۰ تعداد دانلود : ۱۸۱
فضاهای کالبدی و شهری معاصر به واسطه محرومیت حسی ارتباط انسان با جهان پیرامون با نتایجِ ناگواری مواجه است و تاکید بیش از اندازه بر ابعاد ذهنی و مفهومیِ معماری بیشتر به نابودی ماهیت فیزیکی، حسی معماری می انجامد.مارک ال جانسون و جرج لیکاف با مطرح کردن موضوع جسمانیت معنا و تاکید بر اهمیت جایگاه بدن در فرایند ادراک و شناخت، به توانمندی پدیدارشناسی معماری در معنا دار کردن مکان های خلق شده توجه ویژه ای قائل هستند.این پژوهش در پی پاسخ به این سئوال است که کیفیت بنیادی پدیدارشناختی تجربه ادراک بدنمند از منظر اندیشه های جانسون و لیکاف بر اساس چه الگوهایی شکل می گیرد؟ و چه مولفه هایی را به مثابه دریافت معنای برآمده از تجربه حضور کشف می کند؟ برای پاسخ به این سؤال از روش کیفی پدیدارشناسی و بر اساس الگوی ماکس ون منن و همچنین با روش کدگذاری آزاد، محوری و گزینشی استفاده شده است که بر اساس آن از طریق مشاهده و مصاحبه نیمه ساختاریافته و باز با تعدادی از متخصصین انجام شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که ادراک حسی بدنمند، کانون تجربه و فهم ما از جهان پیرامون است . نتیجه این پژوهش حاکی از آن است که یازده مولفه در جهت تعیین الگوهای کیفی درک جسمانیت معنا درفضای شهری چند میدان تهران، مبتنی بر مفاهیم پدیدارشناسانه ادراکات حسی استخراج شد که شامل فضای رویداد، الگوپذیری فعالیت ها، غنای حسی، خوانایی، خاطره و تخیل، حضور، احساسی از تاریخ، جزییات، فرم و تناسبات هندسی، محیط پیرامون و نشانه ها بودند.
۸.

شناسایی الگوی ایجاد رانت زمین و مسکن در شهرستان طالقان، با استفاده از روش گراندد تئوری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رانت زمین و مسکن تغیر کاربری شهرستان طالقان سد طالقان نرم افزار 2018 MAXQDA

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۱ تعداد دانلود : ۱۴۲
موضوع رانت مبحث بسیار رایج اقتصادهای مبتنی بر فروش منابع طبیعی به شمار می آید. در کشور ایران، تجمیع منابع پولی حاصل در فروش نفت در دست دولت، باعث ایجاد رانت شده است. منبعی که دولت به صلاح دید خود در حوزه های مختلف توزیع می نماید. در این میان ترکیب عامل پول(حاصل از رانت در قالب وام های بانکی، مجوزها، اخبار و اطلاعات) با زمین و مسکن در قالب رانت زمین و مسکن و تغییر کاربری اراضی در کشور ایران بسیار رایج است. علاقه این گونه رانت به تمرکز مکانی پایتخت(ملی و منطقه ای) و پیرامون آن را به کانون چنین رانتی تبدیل نموده است. پژوهش حاضر ارتباط با رانت یاد شده در محدوده شهرستان طالقان به عنوان یکی از پس-کرانه های کلانشهرهای تهران و کرج، به منظور شناسایی فرآیند محلی-منطقه ای ایجاد و گسترش رانت به انجام رسیده است. این پژوهش با استفاده از روش تحقیق کیفی(با استفاده از مدل نظریه سازی گراندد تئوری) به انجام رسیده است. نوع تحقیق بنیادی بوده و دارای هدف دانش افزایی است. ابزار تحقیق مصاحبه عمیق، جامعه آماری پژوهشگران حوزه رانت زمین و مسکن، تعداد نمونه 15 نفر(کارشناسان و مطلعین محلی) بوده اند. تجزیه و تحلیل حاصل از مصاحبه نیز با نرم افزار 2018 MAXQDA به انجام رسیده است. نتایج در دو سطح واژگانی و مقوله ای مورد تحلیل قرار گرفته است. بدین ترتیب 5 مقوله 54 نکته مرتبط با ابعاد و عوامل ایجاد و کسترش رانت در سطح شهرستان طالقان شناسایی شده است.
۹.

پایش تاب آوری شهری به منظور کاهش اثرات حوادث طبیعی با تاکید بر زلزله (مطالعه موردی اسلامشهر)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پایش تاب آوری شهر حوادث طبیعی زلزله اسلامشهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۵ تعداد دانلود : ۱۲۸
یکی از مهمترین الزامات، پرداختن به مسائل کالبدی بافت های مسکونی در شهرها، تبیین مفهوم تاب آوری و پیرو آن مقاوم سازی این بافت ها در مواجهه با حوادث و مخاطرات احتمالی است. در این میان، با توجه به مفهوم تاب آوری که بر میزان تخریب و زیانی که یک سیستم قادر است جذب و تحمل کند و همچنین میزان توانایی برای خود سازماندهی در شرایط مختلف و میزان توانایی سیستم در ایجاد و افزایش ظرفیت یادگیری و تقویت سازگاری با شرایط را مورد توجه قرار می دهد ، درصدد است تا محیط از تعادل خود خارج نشود. لذا در این پژوهش به دنبال بررسی وضعیت کالبدی، محیطی و نهادی شهر اسلامشهر نسبت به وضعیت تاب آوری و خطرات احتمالی زلزله می باشیم ، تا بتوان در ارتقاء تاب آوری شهر و کاهش خطرات احتمالی گام برداشت. پژوهش حاضر به لحاظ هدف،کاربردی و به لحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی می باشد، روش گردآوری داده ها، بصورت کتابخانه ای و مطالعه میدانی است. در راستای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون همبستگی پیرسون، و اسپیرمن و همچنین تحلیل عامل ها استفاده شده است نتایج تحقیق نشان می دهد که مقوله تاب آوری در شهر اسلامشهر با توجه به نقش نهادهای- مدیریتی و عوامل محیطی و کیفیت ابنیه در ارتباط مستقیم بوده و چگونگی عملکرد و وضعیت آنها در کاهش و شدت سوانح نقش اساسی دارد.
۱۰.

ارزیابی و پهنه بندی خطر زمین لغزش با استفاده از منطق فازی (مطالعه موردی: حوضه آبریز رودخانه سراجو)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زمین لغزش پهنه بندی فازی حوضه آبریز سراجو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵ تعداد دانلود : ۹۵
مدیریت بلایای طبیعی نیازمند اطلاعات مکانی، جهت آمادگی در برابر خطرات و کاهش روند آن ها می باشد. در این زمینه ارزیابی پتانسیل وقوع زمین لغزش در منطقه ای که به دلیل وضعیت جغرافیایی و ساخت و سازهای انسانی مستعد لغزش می باشد ، ضروری می نماید. به دلیل کاربرد فزاینده روش های تصمیم گیری چند معیاره در بررسی و پهنه بندی خطر زمین لغزش، در این مطالعه از مدل های فازی، در ترکیب با GIS استفاده می گردد. در راستای ارزیابی وقوع زمین لغزش، نقشه های عضویت فازی تهیه و با استفاده از ابزارهای GIS و تجزیه و تحلیل های آماری همبستگی و اهمیت هر کدام از زمین لغزش های رخداده بررسی و نقشه های پهنه بندی خطر زمین لغزش تولید گردید. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که انطباق نقشه های گامای فازی مناطق دارای خطر زمین لغزش خیلی پر خطر، مساحتی به اندازه 2461 هکتار دارا می باشد که نیازمند مطالعات آبخیزداری و حافظت از خاک می باشند.
۱۱.

تبیین چهارچوب مفهومی چگونگی شکل گیری تعامل اجتماعی در بازارهای سنتی شمال غرب ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تعامل اجتماعی بازار شهراسلامی اقلیم بوم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۷ تعداد دانلود : ۱۲۵
بازار یکی از عناصر مهم و تأثیرگذار در شهرهای اسلامی است. فضای ساخته شده بازار های سنتی نمایانگر هویت معماری و شهرسازی شهر است و تعاملات اجتماعی در این فضا تقویت می شود. هدف تحقیق این است که ویژگی های معماری بومی و شاخص های فرهنگی مبتنی بر تعامل اجتماعی در بازار های سنتی تبریز، بازار ارومیه و بازار زنجان را بررسی نماید. از طریق اسناد تاریخی –تحلیلی وروش توصیفی پیمایشی وتکنیک پرسشنامه وفیش های تحقیقاتی، داده ها جمع آوری شد. از اصناف و کسبه و مراجعین بازار از طریق روش تمونه گیری در دسترس پرسشنامه ها تکمیل شد اعتبار و پایایی پرسشنامه از طریق متخصصان و ضریب آلفای کرونباخ بالای ۷/۰ بدست آمد یافته ها نشان داد که مؤلفه های فضا، اقلیم، بوم، فرهنگ و فرم بر ایجاد فضای تعامل اجتماعی در بازار های سنتی شمال غرب ایران موثر هستند. از لحاظ عملکردی فضای سنتی بازار باعث رفع نیاز شهروندان و تقویت حس تعلق و ایجاد پتانسیل های شبکه های اجتماعی است. بنابراین چگونگی پاسخ فضاهای سنتی به نیازهای انسانی، مدنظر این تحقیق میباشد. که چطور می توان با الگوهای بازار سنتی بر اساس مفاهیم معماری بومی و فرهنگ منطقه ارتباط عمیق برقرار کرد؟
۱۲.

جایگاه نفوذ منطقه ای ایران در ژئوپلیتیک جدید خاورمیانه با تاکید بر دوره زمانی ۲۰۱۱ تا۲۰۲۰(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: چالش ژئوپلیتیک فرصت ژئوپلیتیک خاورمیانه نفوذ منطقه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۴ تعداد دانلود : ۱۴۲
پژوهش حاضر به تحلیل جایگاه نفوذ منطقه ای ایران در ژئوپلیتیک جدید خاورمیانه با تاکید بر دوره زمانی ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۰ پرداخته است و به منظور تحلیل یافته های تحقیق از روش توصیفی-تحلیلی بهره برده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که عواملی نظیر افزایش نفوذ ایران در عراق، افزایش نفوذ ایران در اردن و افزایش نفوذ ایران در یمن و افزایش نفوذ فرهنگ به واسطه اشتراکات تاریخی-فرهنگی و زبانی در کشورهای خاورمیانه به عنوان بالاترین عوامل مهمترین راهبردهای جمهوری اسلامی ایران محسوب می شوند و عواملی نظیر افزایش نفوذ ایران در کویت، کاهش تنش های ایران و امارات، کاهش تنش های ایران و بحرین و افزایش نفوذ ایران در اردن از جمله به عنوان راهبردهای ایران در ساختار ژئوپلیتیکی نوین خاورمیانه محسوب نمی شود و در مبحث بعد، مهمترین چالش های فراروی جمهوری اسلامی ایران در در ساختار ژئوپلیتیکی جدید خاورمیانه عواملی نظیر حمایت های اقتصادی و سیاسی عربستان از احزاب جدایی طلب در ایران، افزایش حمایت های کشورهای منطقه از حزب منحله کوموله، افزایش جاسوس های موساد و رژیم تروریستی آمریکا و حمایت های اقتصادی و سیاسی ترکیه به احزاب جدایی طلب در ایران، مهم ترین چالش های فراروی جمهوری اسلامی ایران در ساختار ژئوپلیتیکی نوین خاورمیانه محسوب می شوند و عواملی نظیر افزایش نفوذ رژیم صهیونیستی در قطر، افزایش نفوذ آمریکا در عراق، جریان های تجزیه طلبی ترکیه نظیر پ. ک. ک و گسترش گروهک تروریستی القاعده به عنوان راهبردهای ایران در ساختار ژئوپلیتیکی نوین خاورمیانه محسوب نمی شود.
۱۳.

تحلیلی بر ابعاد جغرافیای سیاسی با تاکید بر هویت ملی در گفتمان انقلاب اسلامی از منظر اندیشه امام خمینی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امام خمینی (ره) هویت ملی انقلاب اسلامی جغرافیای سیاسی گفتمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۹ تعداد دانلود : ۱۱۱
هویت های هر جامعه تحت تأثیر شرایط سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی آن جامعه دارند. علیرغم وجود عناصر مشترکی که میان هویت ها و ساخت آنان وجود دارد، هویت برآمده از انقلاب اسلامی به دلیل برخاسته بودن از مبانی دینی و اسلامی دارای رویکرد متمایزی است. در همین راستا پژوهش حاضر درصدد است تا عناصر قوام بخش هویت ملی را از منظر اندیشه امام خمینی (ره) مورد بررسی قرار دهد. بنابراین سؤال پژوهش این است که عناصر شکل دهنده گفتمان انقلاب اسلامی از منظر امام خمینی (ره) دارای چه خصایصی هستند؟فرضیه این است که عناصر استقلال، کرامت، ظلم ناپذیری، جدایی ناپذیری دین از سیاست و کمک به مستضعفان، محصور در یک مکان نیستند و قلمروها را در می نوردند. این رویکرد می تواند مبنایی برای منطقه ای و جهانی شدن اندیشه هویتی مورد نظر امام خمینی (ره) باشد که باعث فربه شدن هویت ملی و حمایت آن در خارج از مرزهای سرزمینی ایران می شود. در رأس این مفاهیم، چتر فراگیر «امت اسلامی» به مثابه یک اصل اساسی مطرح است. روشی که در جهت بررسی این موارد مورد استفاده قرار گرفته است، روش توصیفی-تحلیلی و استناد به منابع کتابخانه ای، دیدگاه ها و بیانات امام خمینی (ره) است.
۱۴.

تحلیل اقتصادی امنیت انرژی (ژئواکونومیک و ژئوپلیتیک نفت و گاز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امنیت انرژی اقتصاد سیاسی بین المللی ژئوپلتیک ژئواکونومیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۳ تعداد دانلود : ۱۳۸
امنیت انرژی موضوع اقتصادی - سیاسی است، به همین مناسبت از یک طرف، بخش های مهمی از اقتصاد از حصول در دسترس بودن،کمبود منابع، عملکرد بازارها و شکل گیری قیمت ها، تجارت انرژی و توسعه اقتصادی کشورها سخن به میان می آورند و از سوی دیگر، امنیت انرژی را محیط ژئوپلیتیکی و روابط بین المللی تعیین می کند. این تحقیق با روش تحلیلی توصیفی به دنبال آن است که سطح دسترس به انرژی داخلی، سطوح مصرف و سیاست های انرژی را تحلیل اقتصادی مورد ارزیابی قرار دهد و با توصیفات مربوطه اثبات نماید، نظم بین المللی اقتصادی بازار انرژی را کنترل می کند. این چارچوب نظری تعاملات بین اقتصاد و سیاست در نظام بین الملل و به طور خاص بین دولت ها و بازارها را تحلیل می کند، در راستای تبیین، تحلیل اقتصادی، اقتصاد سیاسی بین المللی و روابط بین الملل پایه مفهومی و نظری ایده آل برای موضوع مورد تجزیه و تحلیل خواهند بود. به همین مناسبت در راستای تبیین موضوع پرسش هایی مطرح می گردد که دقت در واکاویی آنها می تواند ، تاثیر و تاثرپذیری را به صورت منطقی پاسخ دهد، پرسش اول این است که چگونه اقتصاد بر مسائل سیاسی تأثیر می گذارد؟ و پرسش دوم در راستای پرسش اول مطرح می گردد این است که سطح باز بودن و یکپارچگی در اقتصاد بین الملل چگونه بر سیاست های ملی ، منافع و تصمیمات بازیگران مختلف تأثیر می گذارد؟
۱۵.

واکاوی تاب آوری مادی های شهر اصفهان در برابر سیلاب های شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحلیل عاملی تاب آوری سیلاب شهری مادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۶ تعداد دانلود : ۱۷۸
سیلاب یکی از مخاطرات طبیعی است که خسارات زیادی را در شهرها به بار می آورد. تاب آوری از جمله راهکارهای کاهش اثرات مخاطرات طبیعی می باشد. در این پژوهش تاب آوری مادی های شهر اصفهان در برابر سیلاب های شهری بررسی شد. ابتدا لایه های Gis 15 منطقه شهر اصفهان و مادی ها تهیه و مشکلات هر منطقه استخراج شد. سپس تحلیل عاملی بر روی آنها انجام و عامل های مؤثر بر مادی ها شناسایی شدند. پرسشنامه مربوطه جهت ارزیابی مشکلات مادی ها توسط 35 نفر از کارشناسان تکمیل و آزمون های مرتبط بر روی آنها انجام شد. طبق نتایج در مجموع 4 عامل بیش از 90 درصد از واریانس داده ها را تبیین می کند. عامل اول با 51/50 درصد به نام اصلاح شیب، عامل دوم با 45/18 درصد به نام بازگشایی مادی، عامل سوم با 14/13 درصد به نام نظافت مادی، عامل چهارم با 2/8 درصد به نام لایروبی نامگذاری شدند. نتایج آزمون t نشان داد با توجه به میانگین جامعه 3 در هر سه معیار اجتماعی، کالبدی و مدیریتی- نهادی وضعیت مادی های اصفهان در حد مطلوبی می باشد. در میانگین جامعه 5 هر سه معیار مادی های اصفهان از شرایط مطلوب فاصله دارد. با توجه به اینکه به ترتیب مادی های مناطق 15، 6، 12 و 10 دارای کمترین مشکلات می باشند می توان بیان نمود این مناطق از بالاترین تاب آوری و مادی های مناطق 9، 8، 1 و 13 که از بیشترین مشکلات برخوردار می باشند از کمترین تاب آوری برخوردار می باشند.
۱۶.

تبیین و شناخت مؤلفه های ژئوپلیتیکی کلانشهر تهران (با تأکید بر منابع جغرافیایی قدرت با ماهیت انسانی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کلانشهر تهران ژئوپلیتیک شهری منابع جغرافیایی قدرت بازیگران ژئوپلیتیکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۸ تعداد دانلود : ۱۲۷
شهرها از جمله پدیده های جغرافیایی- انسانی هستند که از اهمیت و جایگاه برجسته ای در معادلات سیاست و قدرت برخوردارند. شهرها از گذشته تاکنون مقر حاکمان، نماد و فضایی برای اعمال قدرت در قلمرو حکومت و نیز محلی برای نمایش شکوه قدرت و کشمکش بر سر قدرت بوده اند و از ین رو تبیین شهر امری پیچیده است. از طرف دیگر شهرها به طور پیوسته میدان رقابت اند به طوری که بازیگران سعی می کنند بخش بیشتری از منابع و سرمایه های متحرک مالی و انسانی آن ها را جذب کنند. با توجه به این مقدمه اگر شهرها و به ویژه کلانشهرها را کانون منابع و ثروت برای تولید قدرت در نظر بگیریم در ایران کلانشهر تهران به عنوان کانون تولید قدرت در کشور به شمار می آید که دارای منابع جغرافیایی-انسانی قدرت بسیاری است که بازیگران در تلاش اند با در اختیار داشتن این منابع به شکل دادن به مناسبات قدرت بپردازند. در این بین ابعاد انسانی ژئوپلیتیک کلانشهر تهران شامل منابع قدرتی هستند که بازیگران در پی کسب و بهره برداری از آن هستند. پژوهش حاضر با بهره گیری از روش توصیفی- تحلیلی در پی شناخت مؤلفه های ژئوپلیتیکی با ماهیت انسانی در کلانشهر تهران می باشد. بر پایه یافته های پژوهش، کمیت جمعیت، کیفیت جمعیت، ساختار جمعیت، تنوع جمعیت، مرکزیت احزاب سیاسی، مدیریت شهری کارآمد، مشارکت سیاسی – اجتماعی شهروندان از جمله منابع جغرافیایی قدرت با ماهیت انسانی در کلانشهر تهران می باشد. نتایج پژوهش نشان می دهد مؤلفه های ژئوپلیتیکی با ماهیت انسانی به کلانشهر تهران مزیت رقابتی بخشیده است تا بتواند در سطوح (ملی و فراملی) نقش آفرینی کند و برای این شهر جایگاه ژئوپلیتیکی کسب نماید
۱۷.

آمایش وضعیت توسعه رهبری در چارچوب جغرافیای انسانی سازمان های دولتی با تاکید بر دانشگاه علوم پزشکی مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آمایش توسعه رهبری جغرافیای انسانی سازمان های دولتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۸ تعداد دانلود : ۱۲۸
رهبری موثر یکی از موثرترین استراتژی ها برای جذب و حفظ استعدادها و تضمین مزیت رقابتی در بلند مدت است. هدف اصلی که محقق در این پژوهش دنبال می کند این است که نظام توسعه و بهسازی منابع انسانی در دانشگاه علوم پزشکی مازندران تا چه حد امکان توسعه رهبری، در سطح فردی و سیستمی را فراهم می سازد؟ تحقیق از نظر هدف، کاربردی است و به لحاظ ماهیت و روش توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری شامل کارکنان دانشگاه علوم پزشکی مازندران که به تعداد 265 نفربه روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شده اند، برای جمع آوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. روایی سوالات با استفاده از معیار cvr ارزیابی و به تایید رسید، برای تعیین پایایی پرسشنامه از آلفای کرونباخ استفاده شد که مقدار آن 8./ به دست آمد، برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تی تک نمونه ای استفاده شد، نتایج ارزیابی نشان داد که نظام توسعه و بهسازی منابع انسانی دانشگاه علوم پزشکی مازندران امکان توسعه فرآیند رهبری را در سطح فردی فراهم می سازد، در سطح سیستمی نیزدر بعد یادگیری سازمانی و شرایط شبکه مناسب اما در بعد رهبری اشتراکی امکان توسعه رهبری مهیا نمی باشد، همچنین در جهت بهبود تعاملات سطح فردی و سیستمی، کنترل تنش ها و سازگاری سیستم با شرایط پیچیده تدابیر لازم را در پیش می گیرد و از طرفی تسهیل کننده های لازم را نیز در جهت توسعه رهبری فراهم می نماید.
۱۸.

چالش های مبارزه با فساد بانکی در حقوق بین الملل نسبت به نظام بانکداری اسلامی در ایران و سایر کشورهای اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حقوق بین الملل بانکداری بین المللی مقابله با فساد بانکداری اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶ تعداد دانلود : ۱۲۵
مقابله با فساد اکنون در کانون توجه حقوق داخلی و اسناد حقوق بین الملل است.  اسناد بین المللی متعددی در مقابله با فساد تدوین شده اند که در آن ها فساد در سیستم بانکداری نیز مورد توجه قرار گرفته است. از جمله آن ها می توان از کنوانسیون بین المللی مبارزه با فساد، کنوانسیون بین المللی جرایم سازمان یافته و موافقت نامه بازل 1988 نام برد. در رهیافت های اسلامی با فساد بانکی بر پایه برخی از قواعد اسلامی مانند؛ ممنوعیت رباء و اکل مال به باطل مقابله شده است. مقاله حاضر نخست با مروری بر اسناد بین المللی وضعیت مقابله با فساد بانکی را از منظر حقوق بین الملل بررسی و تحلیل نموده است پس از آن به رهیافت ها و آموزه های اسلامی مقابله با فساد اشاره شده است تا از این طریق ظرفیت های این دو نظام را در مقابله با فساد بانکی به شیوه توصیفی تاریخی و تحلیلی نشان دهد. برآیند تحقیق این است که تفاوت های عمده در این دو نظام حقوقی باعث عدم جرم انگاری برخی رفتارهای مجرمانه، وجود نهادهای متعدد قاعده گذار در زمینه مبارزه با فساد بانک داری و فقدان مرجع خاص قاعده گذاری در فقه اسلامی در زمینه مبارزه با فساد بانکی خواهد شد.
۱۹.

تبیین اثرات حاشیه نشینی بر میزان وقوع جرایم شهری در شهر یاسوج مطالعه موردی سکونتگاه های پیرامونی مادوان سفلی ، بلهزار و مهریان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حاشیه نشینی جرایم شهری سکونتگاه های پیرامونی شهریاسوج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۱ تعداد دانلود : ۱۷۵
بافت های ناکارآمد شهری از جمله حاشیه نشینی و مسائل و مشکلات مبتلا به آنها، طی چند دهه اخیر، به عنوان یکی از ابرچالش های نظام برنامه ریزی ومدیریت شهرهای کشور مطرح شد. عدم جذب حاشیه نشینان درنظام اقتصادی و اجتماعی شهر موجب رانده شدن این افراد به نواحی غیررسمی می گردد که مستعد وقوع انواع جرائم و بزهکاری های متعدد می باشند.از جمله اهداف این پژوهش بررسی ارتباط مکان محل سکونت شهروندان نواحی پیرامونی شهر یاسوج و افزایش جرم در این سکونتگاه ها می باشد.پژوهش حاضر برحسب ماهیت، توصیفی- استنباطی و بر حسب هدف تحقیق دانش پژوهی (توسعه ای – کاربردی) است. چارچوب مکانی پژوهش و جامعه ی آماری مشتمل بر جمعیت شهر یاسوج( 134532 نفر) و سکونتگاه های پیرامونی شامل مادوان سفلی ، بلهزار و مهریان(تعداد 19908 نفر) می باشد(مرکزآمار ایران، 1395) روش برآورد حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران به تعداد 383 نفر، روش نمونه گیری تصادفی، ابزار جمع آوری داده های بزهکارانی که دراین محدوده جغرافیایی مرتکب جرائم شهری شده اند ، از طریق پرسشنامه و کسب اطلاعات از ارگان های مرتبط صورت گرفت . به منظور روایی پرسشنامه تحقیق، از نظرات اساتید مشاور و راهنما و برای سنجش پایایی کار پیمایش از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است.یافته های پژوهش نشان می دهد بین مکان محل سکونت شهروندان نواحی پیرامونی شهر یاسوج و افزایش جرم در این سکونتگاه ها ارتباط معناداری وجود دارد و مهاجرت،فرهنگ فقر، زیرساخت های نامناسب شهری،آسیب های روانی و اجتماعی،اختلافات خانوادگی و ناموسی در میزان جرائم شهری موثر می باشند.
۲۰.

بررسی تاثیر عوامل پیشایندی و پیامدی کشور خاستگاه تولید بر پذیرش مصرف کنندگان ایرانی از کالاهای چینی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عوامل پیشایندی عوامل پیامدی خاستگاه تولید پذیرش مصرف کننده کالاهای چینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵ تعداد دانلود : ۱۰۳
هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی تاثیر عوامل پیشایندی و پیامدی کشور خاستگاه تولید بر پذیرش مصرف کنندگان ایرانی از کالاهای چینی می باشد. پژوهش حاضر با توجه به اهداف موجود، از نوع پژوهش های کاربردی و تکنیک استفاده شده برای گردآوری اطلاعات و داده ها پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل مصرف کنندگان (شهروندان 15 الی 65 ساله) و حجم نمونه پژوهش 384 نفر می باشد. به منظور گردآوری داده ها از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای استفاده گردید. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته و مشتمل بر 53 سوال در قالب طیف لیکرت می باشد. اعتبار یا روایی ابزار پژوهش، با استفاده از روش سی.اچ. لاوشه محاسبه گردید و به منظور سنجش پایایی ابزار پژوهش نیز از پیش آزمون و ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید. بر اساس نتایج رگرسیون چند متغیره تاثیر متغیرهای قیمت محصول، تبلیغات و برندینگ، نگرش مصرف کننده نسبت به خاستگاه تولید، تصویر برند، ویژگی محصول، درک مصرف کننده از محصولات و پایگاه اقتصادی اجتماعی بر پذیرش کالاهای چینی توسط مصرف کنندگان ایرانی معنی دار است. اما تاثیر متغیرهای نگرش به محصولات خارجی (ملی گرایی) با سطح معناداری (592/0) و عوامل اجتماعی و فرهنگی با سطح معناداری (389/0) بر پذیرش کالاهای چینی توسط مصرف کنندگان ایرانی معنی دار نمی باشد. با توجه به یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که با وجود نگرش منفی نسبت به محصولات چینی در کشور، مصرف کنندگان در صورت وجود تصویر برند، ویژگی مطلوب کالا و قیمت مناسب کالاهای چینی را به راحتی می پذیرند.
۲۱.

نقش محیط اجتماعی بر بهزیستی اجتماعی جمعیت بزرگسال در محلات کم درآمد با نگاهی به چهار محله کم درآمد بندرعباس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بهزیستی ذهنی و اجتماعی مکان جغرافیایی محیط اجتماعی سرمایه اجتماعی محلات کم درآمد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۵ تعداد دانلود : ۱۲۰
بهزیستی اجتماعی تأثیر زیادی در سلامت جسمی، اجتماعی و روانی جوامع محلی دارد.هر چند مطالعات متعددی در زمینه مفهوم بهزیستی اجتماعی مرتبط با محیط اجتماعی صورت گرفته، اما بیشتر آنها در کشور های توسعه یافته انجام شده است. از این رو مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط جنبه های محیط اجتماعی و تاثیر آن بر بهزیستی اجتماعی محلات کم درآمد با سرمایه اجتماعی بالا بین جمعیت بالغ در بندرعباس انجام شده است. از آنجا که بسیاری از بافت های قدیمی شهرها معضل کم درآمدی، و شرایط نابسامان را دارند، هدف از انجام تحقیق بهبود وضعیت محلات کم درآمد و فقیرنشین در زمینه بهزیستی بوده است. چهار محله از شهر بندرعباس به عنوان نمونه موردی انتخاب شد. روش تحقیق به صورت کمی و بر مبنای 1100 پرسش نامه که به صورت سیستماتیک بین بزرگسالان ساکن در چهار محله کم درآمد بندرعباس که به صورت رندوم از 15 محله کم درآمد انتخاب شده بودند، توزیع شد. یافته ها حاکی از آن است که با وجود شرایط اقتصادی پایین، همچنان بهزیستی اجتماعی در این محلات گزارش شد و زنان نیز دارای بهزیستی اجتماعی بالاتر نسبت به مردان بودند. این مقاله پیشنهاد می کند تلاش ها و تحقیقات برنامه ریزی باید بر افزایش فعالیت های اجتماعی که از مشارکت و انسجام اجتماعی حمایت می کند، برای ارتقاء بهزیستی اجتماعی در بین ساکنین متمرکز شود. طراحی و اجرای مداخلات مؤثر جهت بهبود دعوت کنندگی فضاها برای انجام فعالیت های اجتماعی کوچک و بزرگ می تواند به افزایش بهزیستی اجتماعی در محلات کم درآمد کمک کند.
۲۲.

شناسایی عوامل موثر بر تقاضای گردشگری داخلی در حوزه جغرافیایی شهر تهران با رویکرد دیمتل و تحلیل مضمون(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تقاضای گردشگری گردشگری داخلی شهر تهران تحلیل مضمون تکنیک دیمتل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۰ تعداد دانلود : ۱۰۹
هدف اصلی این مقاله شناسایی عوامل موثر بر تقاضای گردشگری داخلی شهر تهران با رویکرد دیمتل و تحلیل مضمون است. روش انجام پژوهش آمیخته (کیفی-کمی) است. برای انجام این پژوهش علاوه بر مطالعه اسنادی، از تکنیک تحلیل مضمون با نرم افزار MAXQDA12 ، برای شناسایی عوامل و مؤلفه ها استفاده شده است. جامعه آماری در این پژوهش تمام خبرگان در حوزه مدیریت و برنامه ریزی فرهنگی، گردشگری و توریسم بودند که بعد از انجام مصاحبه 11 اشباع نظری صورت گرفت و تمام مصاحبه ها بین 60 تا 85 دقیقه به طول انجامید. در ضمن مصاحبه های نیمه ساختار یافته با خبرگان دانشگاه و پزشکان متخصص در سال 1399 به صورت کد های باز و محوری و گزینشی انجام شده و برای تعیین میزان تاثیرگذاری و تاثیرپذیری مولفه های از تکنیک دیمتل استفاده شده است. با توجه به مصاحبه های نیمه ساختار یافته، 269 مفهوم و 66 کد باز برای عوامل موثر بر تقاضای گردشگری داخلی شهر تهران استخراج گردید، که در نهایت 6 بعد( خدمات اجتماعی، خدمات رفاهی و تبلیغاتی، خدمات اقتصادی، خدمات فرهنگی و مذهبی، خدمات گردشگری و خدمات آموزشی) به عنوان عامل های اصلی برای تقاضای گردشگری داخلی شهر تهران استخراج گردید. پس از آن با توجه به پرسشنامه مقایسات زوجی برای شناسایی مولفه های تاثیرگذار و تاثیرپذیر مشخص گردید که مولفه های خدمات گردشگری، خدمات رفاهی و تبلیغاتی، خدمات اجتماعی و خدمات فرهنگی و مذهبی به ترتیب تاثیرگذارند و ابعاد خدمات آموزشی و خدمات اقتصادی به ترتیب تاثیرپذیرند.
۲۳.

تحلیل جامعه شناسی هویت و کاربران در شبکه های اجتماعی تلگرام و اینستاگرام (مورد مطالعه: دانش آموزان سوم دبیرستان شهر شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هویت امنیت کاربران شبکه های اجتماعی تلگرام و اینستاگرام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷ تعداد دانلود : ۸۵
پژوهش حاضر در پی آن است تا به توصیف و تفسیر کنش ها و اعمال مشارکت کنندگان (دانش آموزان سوم دبیرستان شهر شیراز) در پدیده هویت و امنیت کاربران در شبکه های اجتماعی تلگرام و اینستاگرام بپردازد و تجربه زیسته از ورود به  شبکه های اجتماعی  را کشف و توصیف کند. پیچیدگی و چند وجهی بودن پدیده تحت مطالعه از یک سو و زمینه مند بودن در بافت فرهنگی از سوی دیگر، به اتخاذ رهیافت کیفی و استراتژی پدیدارشناختی و نظریه زمینه ای منجر شد. برای این منظور سعی شد داده های پژوهش با ابزار مختلفی چون مصاحبه های عمیق  و نیمه ساختمند، مشاهده های میدانی و مشارکتی، گفتگوهای غیر رسمی و استفاده از اسناد و گزارش ها جمع آوری شود. جامعه آماری پژوهش شامل 15دانش آموز دختر و 18دانش آموز پسر منطقه یک شیراز که محقق پس ازآنکه به اشباع نظری رسید مصاحبه را متوقف نمود نمونه مصاحبه شامل کسانی که حداقل   یک ماه در شبکه های مجازی تلگرام و اینستاگرام عضو بودند . در این پژوهش از ترکیب دو روش کیفی پدیدارشناسی و نظریه زمینه ای و دو روش نمونه گیری هدفمند و نظری استفاده شد. از بررسی متون مربوط به داده های جمع آوری شده از مصاحبه با کاربران فضای مجازی مفاهیم بازاندیشی خود و رشد تفکر بازاندیشانه، تعاملات و ارتباطات در تلگرام و اینستاگرام، تجربه از جا کندگی زمان و مکان، تجربه اضطراب و اعتماد، تجربه آزادی، استقلال فردی و قدرتمندی ایده ال گرایی تحول ارتباطی کنترل گرایی و عدم امنیت استخراج گردید. مفهوم اصلی و نهایی قوت کارگردانی که بیانگرنقش آفرینی و قدرت عمل کاربردر فضای مجازی نسبت به دنیای واقعی است وکاربر در آن واحد می تواند نقش ها و عملکردهای متنوع و گاه متضادی را تجربه نماید که این ناشی از قدرت کارگردانی کاربر در شبکه اجتماعی است.
۲۴.

اولویت بندی موانع عدم تحقق طرح های توسعه شهری با استفاده از تکنیک AHP فازی (مطالعه موردی: شهر لمزان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: طرح های توسعه شهری تحقق پذیری مدل سلسله مراتبی فازی شهر لمزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۳ تعداد دانلود : ۱۲۳
طرح های توسعه شهری مهم ترین ابزار ساماندهی کالبدی شهرها به شمار می روند. به رغم همه تمهیداتی که در تهیه طرح ها و تنظیم محتویات آن ها صورت گرفته است، بسیاری از این طرح ها در دست یابی به اهداف خود ناموفق بوده اند. هدف از این پژوهش اولویت بندی موانع عدم تحقق طرح های توسعه شهری در شهر لمزان می باشد. محدوده انتخاب شده شهر لمزان مرکز مهران از توابع شهرستان بندرلنگه در استان هرمزگان است. به منظور شناسایی مهمترین معیارهای تأثیرگذار ابتدا از طریق مصاحبه با 20 نفر از کارشناسان و برنامه ریزان شهری اقدام به شناسایی موانع شده است. معیارهای اصلی پژوهش عبارتند از: 1-موانع و مشکلات مدیریت شهری، 2-مسائل و مشکلات تصویب طرح، 3-مسائل و مشکلات فرآیند تهیه طرح. معیارها در قالب پرسشنامه دلفی فازی در اختیار جامعه آماری متشکل از 120 نفر از مدیران ارشد شهری، و اعضای هیأت علمی قرار گرفت. از مدل سلسله مراتبی(AHP) فازی، به منظور اولویت بندی معیارها استفاده شد. نتایج نشان داد که در بین زیرمعیارهای عامل موانع و مشکلات مدیریت شهری، زیرمعیار ضعف بدنه مدیریتی و عدم وجود مدیریت یکپارچه شهری در رتبه اول و زیرمعیار بهبود ارتباطات بیرونی و درونی در رتبه آخر قرارگرفت. از بین زیرمعیارهای عامل مسائل و مشکلات تصویب طرح، زیرمعیار تصویب از بالا و فقدان قدرت نفوذ نمایندگان مردم در تصویب طرح در رتبه اول و زیرمعیار نبود هماهنگی و همسویی در رتبه آخر قرارگرفت. از بین زیرمعیارهای عامل مسائل و مشکلات فرآیند تهیه طرح، زیرمعیار طولانی بودن فرآیند تهیه در رتبه اول، و زیرمعیار نبود اطلاعات کامل و به روز در رتبه آخر قرار گرفت.
۲۵.

بررسی اثرات زیست محیطی خانه های دوم بر توسعه گردشگری شهرستان لاهیجان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خانه های دوم گردشگری اثرات زیست محیطی شهرستان لاهیجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۰ تعداد دانلود : ۱۰۷
گردشگری و توسعه روزافزون آن و همچنین ایجاد خانه های دوم متأثر از حضور گردشگر در مناطق گردشگری با توجه به اثراتی که از خود در جامعه میزبان به جای می گذارد موضوعی حائز اهمیت است. خانه های دوم و گسترش آن ها بی شک مزایا و معایبی زیست محیطی را با خود به همراه دارد. لذا هدف از پژوهش حاضر بررسی اثرات زیست محیطی حاصل از پیدایش و گسترش خانه های دوم در منطقه گردشگری لاهیجان می باشد. اثرات زیست محیطی حاصل از ایجاد خانه های دوم برگرفته از اطلاعات حاصل از بخش مبانی نظری پژوهش جمع بندی و در قالب پرسشنامه ای محقق ساخته که اعتبار آن با فرمول آلفای 79/0 محاسبه شده تنظیم و در اختیار پرسش شوندگان قرار گرفت. جامعه آماری به کمک فرمول کوکران 125 نفر از کارشناسان و متخصصان محاسبه شده است. برای تحلیل اطلاعات حاصل از پرسشنامه ها از نرم افزار SPSS، برای آزمون فرضیه، از آماره های تی تست تک نمونه ای استفاده شد. جهت بررسی فرضیات از ضریب همبستگی و تحلیل واریانس استفاده شد. نتایج نشان داد همبستگی بین زیست پذیری و آسیب پذیری 53/0 که با سطح معناداری 0001/0 معنادار می باشد. همبستگی بین بعد کالبدی- فضایی 42/0 که با سطح معناداری 001/0 معنادار می باشد. همبستگی بین بعد فرهنگی- اجتماعی 27/0 که با سطح معناداری 02/0 معنادار می باشد. همبستگی بین زیست محیطی 29/0 که با سطح معناداری 01/0 معنادار می باشد. همبستگی بین بعد اقتصادی 32/0 که با سطح معناداری 001/0 معنادار می باشد. نتایج تحلیل واریانس نشان داد اثرات زیست پذیری بین روستاهای مختلف، متفاوت است.
۲۶.

عوامل جامعه شناختی موثر بر گرایش های فردگرایی جامعه میزبان گردشگری جزیره قشم (بهار1400)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گرایش به فردگرایی خودخواهانه سبک زندگی مدرن رضایت از زندگی اعتماد تعمیم یافته عام گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰ تعداد دانلود : ۷۴
در ارتباط با توسعه گردشگری مقوله ای مهم و کمتر مورد توجه قرار گرفته ای چون ویژگی های جامعه شناختی بالاخص، گرایش های فردگرایانه جامعه میزبان از نگاه گردشگران از نقش پررنگی در نگاه و رضایتمندی گردشگران برخوردار است. از این رو ابعاد گوناگون فردگرایی باید در تحلیل و تبیین ظرفیت پذیری جامعه میزبان مورد توجه قرار گیرد. در این پژوهش تلاش شده است تا با شناخت عوامل موثر بر افزایش میزان فردگرایی خودخواهانه جامعه میزبان گردشگران جزیره قشم از نگاه گردشگران راهکار هایی در جهت افزایش رضایت گردشگران پیدا کرد. محقق با رویکرد پارادایم پراگماتیسم به استخراج گویه ها با استفاده از مصاحبه پرداخت و با تحلیل عامل اکتشافی به چهار متغییر سبک زندگی با همبستگی 0.697، رضایت از زندگی با همبستگی 0.520- ، عام گرایی با همبستگی 0.539- و اعتماد تعمیم یافته با همبستگی 0.860- با متغییر وابسته فردگرایی خودخواهانه دست یافت. نتایج تحقیق حاکی از آن است که افزایش گرایش به سبک زندگی مدرن باعث افزایش فردگرایی خودخواهانه شده ولی افزایش در میزان رضایت از زندگی، عام گرایی و اعتماد تعمیم یافته رابطه عکس با افزایش فردگرایی خودخواهانه دارد.
۲۷.

ارائه الگوی کیفی توسعه کسب و کارهای نوین با رویکرد محله محور در کلان شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فناوری اطلاعات کسب و کار ارتباط با مشتری محله محوری کارآفرینی شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۹ تعداد دانلود : ۱۱۰
توسعه محله ای در قالب فرایندی مشارکتی، دموکراتیک و محله محور از چندین دهه ی گذشته در کشورهای توسعه یافته بعنوان محور برنامه ای توسعه ی پایدار شهری و مناطق کلان شهری، مورد تأکید قرار گرفته است. از طرفی برای بهبود فضای کسب و کار و افزایش رشد و توسعه اقتصادی باید شرایط مورد نیاز برای این موضوع تحقق یابد. لذا مفاهیمی چون مشارکت جمعی، دلبستگی به محیط محله، ایجاد فرصت های برابر همراه با کارآیی بیشتر، تنهادر سایه مفهوم توسعه ی محله وبرنامه ریزی محلات شهری عینیت می یابند. هدف اصلی این مقاله ارائه الگوی کیفی توسعه کسب و کارهای نوین با رویکرد محله محور در کلان شهر تهران است. سوال اصلی مقاله این است که ابعاد، مولفه ها و شاخص های مهم درتوسعه کسب وکارها بارویکرد محله ای در شهر تهران کدامند؟ روش تحقیق این پژوهش تحلیل محتوا با نظام مقوله ای قیاسی، نوع آن کاربردی است. با استفاده از تحلیل محتوای قیاسی؛ با شناسایی 615 کد مفهوم، کدگذاری و دسته بندی آ ن ها در سه مرحله نهایتا 189 شاخص اصلی؛ در پنج بعد و 22 مولفه، تبیین و در ادامه با استفاده از تکنیک دلفی سه مرحله ای در بین 32 نفر از خبرگان علمی و اجرایی، این شاخص ها مورد جرح و تعدیل قرار گرفت. نهایتا مدل توسعه کسب و کارهای نوین مبتنی بر رویکرد محله محور در کلان شهر تهران در پنج بعد گسترش فناوری اطلاعات، بهبود فضای کسب و کار، مدیریت ارتباط با مشتری، رویکرد محله محوری و رهبری کارآفرینانه ارائه شد.
۲۸.

بررسی پیامدهای بلندمرتبه سازی ساختمان های شهری بر گسترش افقی شهر، حقوق همجواری و حل مشکل زمین (مطالعه موردی مناطق 2 و 4 شهر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بلند مرتبه سازی گسترش افقی حقوق همجواری مشکل زمین SPSS شهر تبریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۶ تعداد دانلود : ۱۴۷
پارادایم بلند مرتبه سازی رویکردی نوین در برنامه ریزی شهری برای استفاده بهینه از اراضی شهری است ، اما احداث این شکل بناها همواره با چالش هایی روبرو بوده است. در نتیجه هدف پژوهش تاثیر بلندمرتبه سازی بر نحوه ی گسترش افقی شهر، حقوق همجواری و حل مشکل زمین در دو منطقه 2 و 4 شهر و مقایسه آن با همدیگر و اثرات مثبت و منفی این الگو در این دو منطقه و در نتیجه ارائه راه کار مناسب برای استفاده بهینه از ساختمان های بلندمرتبه و کاهش اثرات سوء آن و به حداقل رساندن معایب چنین ساختمان هایی در شهر تبریز و نهایتاً ارائه الگوی مناسب برای صدور پروانه ساختمانی در مناطق مناسب و استفاده حداکثری از این الگو می باشد. روش پژوهش پیمایشی و تحلیلی است. داده ها با استفاده از روش کتابخانه ای، میدانی بوده و داده های حاصل از پرسشنامه جمع آوری و استخراج شده است. اطلاعات و داده های مورد نظر با استفاده از نرم افزار Spss و با تکیه بر تجزیه و تحلیل کمی، آمار توصیفی، استنباطی و همچنین آزمون کای اسکور مورد ارزیابی توصیقی و مقایسه ای قرار گرفته است. یافته های پژوهش، حاکی از آن است که اولاً روش بلندمرتبه سازی توانسته است تا حدود زیادی مشکل تأمین مسکن در دو منطقه شهر تبریز را حل نموده و از گسترش شهر در افق جلوگیری نماید. امام علیرغم این مزیت اثر منفی بر رعایت حقوق همجواری و همسایگی داشته است و اینکه روش مناسبی برای حل مشکل زمین و مسکن در دو منطقه شهر تبریز نبوده است.
۲۹.

رویکرد ایران در مبارزه با قاچاق مواد مخدر و داروهای روان گردان بر اساس کنوانسیون 1998 وین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قاچاق مواد مخدر داروهای روان گردان ایران کنوانسیون 1998 وین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۴ تعداد دانلود : ۱۴۱
این نوشتار به بررسی رویکرد ایران در مبارزه با قاچاق مواد مخدر و داروهای روان گردان بر اساس کنوانسیون 1998 وین می پردازد. روش انجام پژوهش به صورت کتابخانه ای بوده است. بر اساس کنوانسیون 1998 وین، کلیه ی اعضاء باید خود را موظف به از بین بردن و یا کاهش تقاضای غیرمجاز مواد مخدر، نظارت بر ترکیبات اولیه و مواد شیمیایی موردنیاز در ساخت غیرقانونی مواد مخدر و داروهای روان گردان و همچنین تضمین عدم استفاده از حمل کنندگان تجاری جهت حمل مواد مخدر و روان گردان غیرمجاز نمایند، این امر مستلزم جلوگیری از قاچاق مواد مخدر در بندرها و مکان های آزاد تجاری، مراکز پستی و کشتیرانی است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که: بسترسازی و اثربخشی مبارزه باسیاست گزاری تعاملی، ارتقا سازوکارهای بین المللی کنترل مواد مخدر (کنوانسیون، قوانین و .... تأمین انتظارات ارگان های بین المللی در زمینه کنترل مواد مخدر بررسی و نظارت برتمامی ابعاد مواد مخدر (قاچاق و مصرف) جامعه بین المللی، ارتقا مبارزه از طریق کمک دوجانبه به کشورها و پروژه های منطقه ای و بین المللی، تسهیل مبارزه با رعایت کنوانسیون ها و قوانین در سطح ملی و بین المللی نیز از موضوعات مهم و اولویت داری است که توسط جمهوری اسلامی ایران در بخش بین المللی مبارزه با مواد مخدر در حال پیگیری و اجرایی شدن است. تصویب قانون جدید مبارزه با مواد مخدر چارچوبی مناسب تر را برای این گونه همکاری ها فراهم آورده است.
۳۰.

تدوین چارچوب مفهومی معیارهای زیست پذیری در بافت تاریخی(مطالعه موردی: منطقه 12شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زیست پذیری بافت تاریخی شاخص کالبدی و زیست محیطی خدمات و زیرساخت های شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۴ تعداد دانلود : ۱۴۹
تحقیق حاضر از نظر هدف و نوع جزء تحقیقات کاربردی و از نظر ماهیت و روش در گروه تحقیقات توصیفی – تحلیلی با تکیه بر آمار و اعداد و ارقام است که یافته های کمی به صورت تحلیلی و یافته های کیفی به صورت توصیفی مورد ارزیابی و آزمون قرار گرفتند. جمع آوری داده با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و مصاحبه صورت گرفت و تحلیل آن با نرم افزار آماریSPSS انجام گرفت. جمع آوری داده ها در دو بخش مطالعات کتابخانه ای و مطالعات میدانی، تهیه و تکمیل پرسشنامه و مصاحبه از کارشناسان شهرداری منطقه 12 بلاخص کارشناسان برنامه ریزی شهری و سازمان بهسازی و نوسازی شهری و ساکنان محلات تاریخی انجام شد. جامعه آماری این پژوهش کلیه کارشناسان، مدیران و پرسنل برنامه ریزی شهری و ساماندهی بافت فرسوده بودند، که به طور کلی 123 نفر حجم کل جامعه آماری داشت. نمونه آماری پژوهش مجموع کارشناسان و متخصصان برنامه ریزی شهری وافراد ساکن در منطقه بودند که به تعداد 93 نفر نمونه با استفاده از فرمول کوکران و برجسی انتخاب شدند.نتایج پژوهش نشان داد با توجه به جایگاه بخش مرکزی و به طور خاص منطقه در قلب کلان شهر تهران که به برخی از مهمترین ویژگی های آن به اجمال اشاره گردید و ضرورت بهبود شرایط زیست وشاخص های زیست پذیری ،این منطقه نیازمند اصلاح شرایط موجود مناسب و سازگار با کارکرد های نوین شهری و در مقیاس مرکز یک کلان شهر از یک سو و ارتقاء زیست پذیری منطقه از سوی دیگر می باشد.
۳۱.

تحلیلی بر بازآفرینی بافت های تاریخی، با تأکید بر احیا و رونق بخشی فضاهای عمومی نمونه موردی: منطقه 12 تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بازآفرینی بافت های تاریخی منطقه 12 تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۹ تعداد دانلود : ۱۷۲
هدف تحقیق تبیین بازآفرینی بافت تاریخی شهر با تأکید بر احیاء و رونق بخشی فضاهای عمومی منطقه 12 شهر تهران است. روش پژوهش حاضر از نظر هدف، توسعه ای است زیرا که باهدف شناسایی و ساخت مدل مفهومی ترکیب آمیخته بازآفرینی شهری از منظر توسعه پایدار بوده همچنین از نظر نوع داده ها این پژوهش از نوع پژوهش ترکیبی (کیفی - کمی) است. همچنین حجم نمونه 384 نفر است. نتایج نشان می دهد شاخص کل بازآفرینی ترکیبی از میانگین مؤلفه های چهارگانه در این تحقیق است. برای وضعیت مؤلفه کل از آزمون T تک نمونه ای استفاده شده است. نتایج این آزمون نشان می دهد که معناداری در سطح 95% است. با توجه مقدار متوسط برآورد شده (3) و میانگین به دست آمده از جامعه آماری (2.40) و اختلاف منفی بین این دو، این نتیجه را نشان می دهد که شاخص کل بازآفرینی در وضعیت مناسبی قرار ندارد و فرض پایین بودن رضایت از بازآفرینی در محدوده موردمطالعه پذیرفتنی است.
۳۲.

عوامل مؤثر بر جلب اعتماد شهروندان در راستای تقویت مشارکت جمعی در اجرای طرح های توسعه شهری از دیدگاه شهروندان و مدیران (مورد مطالعه: کلان شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مشارکت اعتماد شهروندان طرح های توسعه شهری تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۵ تعداد دانلود : ۱۴۲
توسعه پایدار شهری به معنای حرکت بر محور انسان- محیط است و لازمه تحقق آن، می تواند تقویت مشارکت مردمی باشد. از این رو تحقیق حاضر با هدف مقایسه دیدگاه های شهروندان و مدیران شهری در زمینه عوامل مؤثر بر مشارکت جمعی در اجرای طرح های توسعه شهری انجام گرفت. بدین منظور 384 نفر از شهروندان و 50 نفر از مدیران و برنامه ریزان شهری بعنوان نمونه ی آماری انتخاب شدند و گردآوری اطلاعات از طریق مرور منابع و پرسش نامه محقق ساخته مشتمل بر دو بخش جامعه شناختی و عوامل موثر در جلب اعتماد به مشارکت اجتماعی در توسعه شهری انجام گرفت. نتایج تحقیق حاضر نشان داد نمرات مدیران و برنامه ریزان شهری و شهروندان در مورد ویژگی های شهروندان برای اعتماد به مشارکت (538/0= Sig.)، تأثیر پذیری طرح توسعه شهری از نظر نوع آن، بر میزان اعتماد شهروندان در راستای مشارکت جمعی (538/0= Sig.) تفاوت ناچیزی دارند اما نمرات مدیران و برنامه ریزان شهری در مورد عوامل تأثیرگذار براعتماد شهروندان در فضای مکان شناسی نسبت به نمرات شهروندان بیشتر بوده است (023/0=Sig.). در نهایت طبق نتایج حاصل از تحقیق حاضر میتوان اذعان نمود:(1) ویژگی های شهروندان برای اعتماد به مشارکت از دید مدیران و برنامه ریزان شهری و شهروندان از اهمیت بسزایی برخوردار است،(2) تأثیر پذیری طرح توسعه شهری از نظر نوع آن، برمیزان اعتماد شهروندان در راستای مشارکت جمعی از دید مدیران و برنامه ریزان شهری و شهروندان از اهمیت بسزایی برخوردار است و (3) عوامل تأثیرگذار براعتماد شهروندان در فضای مکان از دید مدیران و برنامه ریزان شهری و شهروندان دارای وزن وکششی مختص به خود است.
۳۳.

رابطه عوامل جغرافیایی- محیطی با استرس شغلی کارکنان پروژه های بزرگ ساخت و ساز (مطالعه موردی: ایران مال تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عوامل جغرافیایی - محیطی استرس شغلی پروژه های بزرگ ساخت و ساز ایران مال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۷ تعداد دانلود : ۱۴۰
استرس شغلی یکی از پدیده های مهم در زندگی اجتماعی و تهدیدی جدی برای سلامتی نیروی کار در جهان به شمار می رود. با توجه به توسعه ساخت و ساز در محیط ها و مناطق جغرافیایی مختلف کشور و فعالیت تعداد زیادی از افراد در این پروژه ها لزوم ارزیابی عوامل مؤثر بر استرس شغلی کارکنان در صنعت ساخت و ساز امری مهم به نظر می رسد تا با کنترل این عوامل گامی مهم در جهت سلامت کارکنان در صنعت ساختمان برداشته شود. در این تحقیق به بررسی رابطه عوامل جغرافیایی- محیطی با استرس شغلی کارکنان پروژه های بزرگ ساخت و ساز با استفاده از روش تصمیم گیری چند معیاره در راستای کمک به برنامه ریزی بهینه شهری پرداخته شده است. بدین منظور تعداد 73 نفر از میان جامعه آماری پژوهش به عنوان نمونه آماری تحقیق انتخاب شدند. مولفه های تأثیرگذار بر استرس شغلی به ترتیب شامل فشارهای جغرافیایی- محیطی (اب و هوای نامساعد، خطرات طبیعی و انسانی محیطی) ، فشار کاری، محدودیت زمانی، ساعت کاری زیاد، ترافیک سنگین، ساعت کاری غیرقابل پیش بینی و کمبود نیرو انسانی است. همان طور که نتایج تحلیل های آماری انجام شده نشان داد فشار کاری بیشترین تأثیر را بر استرس شغلی کارکنان در پروژه های عمرانی دارد که تجربیات و مشاهدات در کارگاه های ساختمانی نیز نشان دهنده تأثیر فشار کاری بر استرس شغلی کارکنان در پروژه های ساختمانی می باشد. دلیل این تأثیرپذیری سنگین بودن و فرسایشی بودن فعالیت ها در پروژه های ساختمانی می باشد. همچنین فشار و محدودیت زمانی نیز موجب افزایش استرس شغلی کارکنان پروژه های ساختمانی مخصوصاً در زمان حضور مقامات مافوق می شود.
۳۴.

مدرنیته و شکل گیری هویت یکپارچه ایرانی؛ رویکرد نخستین منورالفکران قاجاری در مواجهه با هویت های خرد و بومی ایرانی با تاکید بر برنامه ریزی شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدرنیته هویت های کلان و خرد منورالفکران آخوندزاده آقاخان کرمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۹ تعداد دانلود : ۲۰۰
مدرنیته، تفکری همه گیر و سلطه گر است که یک کلان روایت را تولید می کند و هویت های خرد در آن ذوب شده و در ساختن روایت کلان مورد استفاده قرار می گیرند. منورالفکران با تأکید بر ناسیونالیسم، درصدد ارائه یک روایت کلان از هویت ایرانی برآمدند و در این راستا، هویت های خرد و بومی را به عنوان مانعی بر سر راه تحقق روایت خود پنداشته و به طرد یا حذف آن دست زدند. در این نگاه، هر چیزی که موجب گسسته شدن مفهوم کلان ایران می شد کنار گذاشته و یا با بدبینی بدان نگریسته شد. روایت از تاریخ از مبنای اسلامی، مبنایی ایرانی یافت و به تاریخ باستان به عنوان سوژه ای مستقل نگریسته شد، برای همه گیر شدن تعلیم و پیدا شدن هویت مشخص، اصلاح زبان و الفبا پیشنهاد شد و به قومیت ها و هویت های بومی خصوصاً اعراب به عنوان عامل مهمی در عقب ماندگی ایران و شکل نگرفتن «وطن» نگریسته شد. در این مقاله، نگارنده با بررسی آثار سه منورالفکر ایرانی (میرزا فتحعلی آخوندزاده، میرزا آقاخان کرمانی و جلال الدین میرزا قاجار) به دنبال واکاوی نوع نگاه آنان به هویت های خرد برآمده است تا نشان دهد که این نگاه تأثیر زیادی در روشنفکری عصر مشروطه و دوره پهلوی اول که با تأکید بر ناسیونالیسم بود، برجای گذاشت و همین امر خود موجبات تقویت هویت ایرانی و فرهنگ بومی و نمود آن در شهرها و برنامه ریزی شهری بوده است چرا که شهرها نباید از هویت اصلی و بومی خود فاصله بگیرند چرا که خود باعث ناهنجاریهای اجتماعی و کالبدی و هویتی در شهرها و شهروندان می شود.
۳۵.

تغییرات آب و هوایی، چالش ها و فرصت های انتقال تکنولوژی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حقوق بین الملل تغییرات آب و هوایی انتقال تکنولوژی حقوق مالکیت فکری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۲ تعداد دانلود : ۱۲۹
تغییرات آب و هوایی به عنوان یکی از چالش های نوین که از ابعاد مختلفی جامعه ی بین المللی را متاثر می نماید، مورد پذیرش قرار گرفته است به نحوی که علاوه بر وجود کنوانسیون های متعدد بین المللی مرتبط از جمله کنوانسیون چارچوب سازمان ملل در مورد تغییرات آب و هوایی و کنوانسیون پاریس، در بحث های شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز ورود نموده است. با این حال، به نظر می رسد که عمده مشکلات در مبارزه با تغییرات آب و هوایی متوجه دولت های در حال توسعه باشد تا دولت های توسعه یافته و این امر به چند دلیل عمده علمی اثبات نیز شده است چرا که با وجود این که دولت های توسعه یافته بزرگ ترین تولیدکننده گازهای گلخانه ای در جهان می باشند،  اما کشورهای در حال توسعه و یا کمتر توسعه در معرض بیشترین تاثیرات منفی ناشی از تغییرات آب و هوایی هستند. خشک شدن مراتع، افزایش دمای هوا،  خشکسالی های پی در پی یا بارش های سیل آسا که خطرات زیست محیطی فراوانی نیز با خود به همراه دارد، متوجه کشورهای در حال توسعه و کمتر توسعه یافته می باشد. کشورهای در حال توسعه و کمتر توسعه یافته کم ترین قابلیت های فناورانه در زمینه مبارزه با تغییرات آب و هوایی را دارند فناوری های مرتبط با تغییرات آب و هوایی که وظیفه ی کاهش و سازگاری را برعهده دارند عمدتا در کشورهای توسعه یافته ایجاد می شوند. و حقوق مالکیت فکری از این فناوری ها بمثابه دارایی هایی ازرشمند محافظت می کند  انحصارات ویژه ی مالکیت پدید اورنده ی چالش ها و فرصت های تکنولوژی در مقابله با تغییرات آب و هوایی پدید می آورد. این تحقیق که با رویکرد توصیفی – تحلیلی صورت گرفته است، سوال اصلی آن است نظام حقوق بین الملل در زمینه تغییرات اب و هوایی چگونه رژیم حقوقی را شکل داده است و سپس در صدد این هستیم با توجه به رژیم حقوق بین الملل تغییرات آب و هوایی چالش ها و فرصت های انتقال تکنولوژی چگونه است؟
۳۶.

نقش جغرافیای مرزی غرب ایران و عثمانی در عصر ناصری در مناسبات دو کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایران عثمانی عصر ناصری اختلافات سرحدات قطور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۷ تعداد دانلود : ۱۲۸
در عصر ناصری در تنش های مرزی ایران و عثمانی، اردلان ها انگیزه بیشتری در بکارگیری از توانمندی های نظامی و اقتصادی خود در حمایت از ایران به منظور حفظ قلمرو و تداوم حکومتشان داشتند.دولت مرکزی قاجار در این زمان غیر از پذیرش حکومت محلی اردلان و نفوذ نسبی در کردستان چاره ای دیگر نداشت. نتایج ویافته های این تحقیق نشان می دهد که مناسبات ایران وعثمانی همواره باجنگ وصلح همراه بوده که بیشتر اختلافات دو کشور به مساذل مرزی مربوط بوده است.پس از پایان جنگهای کریمه، کمیسیونی از نمایندگان دولت ایران و عثمانی در استانبول تشکیل  و نمایندگان ایران در کمیسیون حاج میرزا محسن خان مشیرالدوله و میرزا محبعلی خان ناظم الملک بودند، نمایندگان عثمانی بدون توجه به نقشه مرزها و مفاد عهدنامه دوم ارزنه الروم بار دیگر دعاوی گذشته خود را به میان آوردند و این کمیسیون نیز بدون حصول نتیجه قطعی، منحل گردید.اشغال قطور درست پیش از شروع مذاکرات چهارجانبه برای حل و فصل اختلافات دو دولت در مناطق مرزی، زنگ خطری جدی برای ایران و حتی نمایندگان دولت های واسطه بود. زیرا نشان می داد طرف عثمانی، برخلاف دولت ایران که صادقانه برای گفتگو قدم پیش گذاشته بود، بیش از آنکه به دنبال گفتگو برای حل اختلافات باشد، به دنبال اعمال زور برای گرفتن امتیاز است. اشغال قطور در استانبول با اهداف مشخصی طراحی شده و درویش پاشا مأمور اجرای آن بود.
۳۷.

بررسی جغرافیای تاریخی دشت مغستان و عوامل موثر بر شکل گیری و ثبات شهرنشینی در آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هرمزگان مغستان تمدن شرق هرمزگان کرانه های خلیج فارس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۹ تعداد دانلود : ۱۲۱
جلگه ی رود میناب و دشت گسترده و آبرفتی مغستان یکی از کهن ترین و دیرپاترین تمدن های جنوب شرقی ایران را در خود جای داده است. این دشت در شرق استان هرمزگان قرار دارد. وجود آب و برخورداری از شرایط راهبردی سبب سکونت و شکل گیری تمدن های بشری در کرانه های این رود شده است. در این دشت محوطه های مختلف تاریخی شناسایی شده که از دوره پیش از تاریخ مسکون بوده است. در بررسی های باستان شناسی شهرهای مهم باستانی در کرانه پس کرانه خلیج فارس کشف و کاوش شده است. یافته ها بسیار خیره کننده بود و چند شهر پیش از تاریخ تا دوره تاریخی در کرانه های رود میناب، از 40 کیلومتری تا نقطه آبریز آن به خلیج فارس کشف شد. در کاوش های انجام شده پیشینه این شهرها به دوره مفرغ در هزاره چهارم پیش از میلاد مسیح می رسد. علاوه بر یافته های باستان شناسی، نوشته های تاریخی و جغرافیایی نیز به شهرهای مختلفی این ناحیه در بخش های گوناگون و دوره های تاریخی مختلف اشاره نموده اند. در این مقاله تلاش شده است تا با رویکرد توصیفی – تحلیلی و با بهره گیری از روش کتابخانه ای و استفاده از اسناد و متون مرتبط و همچنین بازدید میدانی از تمدن بخش خاوری هرمزگان جایگاه راهبردی این منطقه بررسی و تببین گردید. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان می دهد که جایگاه راهبردی دشت مغستان به همراه جاری بودن رود میناب در این دشت و گذشتن راه بازرگانی باستانی خلیج فارس به بخش های داخلی کشور از مهم ترین عوامل ثبات تمدن در این دشت است.
۳۸.

تبیین میزان تاثیرگذاری تیپولوژی های چیدمان فضای منطقه ای یک کارگاه طراحی بر خلاقیت دانشجویان معماری(نمونه موردی: کارگاه های طراحی معماری دانشکده فنی باهنر در شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: چیدمان کارگاه طراحی دانشجویان معماری دانشکده خلاقیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۹ تعداد دانلود : ۱۲۰
امروزه معماری داخلی فضاهای آموزشی از اهمیت خاصی برخوردار است و طراحان رشته های هنری به طراحی فضاهای آموزشی منطبق بر استاندارد و کاربری های خود به خصوص در دانشکده های هنر و معماری برای یادگیری و ایجاد خلاقیت در دانشجویان بسیار تأکید دارند. چیدمان میز و صندلی در فضاهای آموزشی ، ابعاد کالبدی معماری ، نور و رنگ و... در سطح کلاسهای درس و کارگاه های طراحی، از جمله عواملی هستند که نیازمند بررسی جامع و کامل دارند. هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر چیدمان میز و صندلی در محیط کارگاه های طراحی معماری بر ارتقاء سطح خلاقیت دانشجویان می باشد. جامعه آماری این پژوهش از دانشجویان کارشناسی دانشکده فنی باهنر شیراز در رشته معماری انتخاب گردید. بدین منظور برای دستیابی به بهترین چیدمان میز و صندلی و عوامل تأثیر گذار بر خلاقیت از شیوه ی گردآوری اطلاعات کمی و کیفی شامل پرسشنامه ی خلاقیت تورنس و آزمون اسکیس از دانشجویان استفاده وبراساس شاخص های ارزشیابی تورنس امتیاز بندی گردید سپس ارزشیابی آزمون ها توسط نرم افزار اکسل به صورت جدول و نمودار ارایه گردیده و تجزیه و تحلیل آنها بر اساس عوامل موثر برخلاقیت، صفات فضایی موثر بر خلاقیت، محورهای آفرینش گری و مراحل فرآیند آفرینشگری  ارایه گردیده است.نتیجه نشان می دهد که بین عوامل کالبدی نظیر چیدمان کارگاه طراحی و عوامل موثر بر افزایش خلاقیت دانشجویان رابطه معنی داری وجود دارد.
۳۹.

بررسی رابطه بین کیفیت هوا و تاب آوری شهری بندرعباس و ارائه راهبردهای مدیریت و برنامه ریزی شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه ریزی شهری بندرعباس تاب آوری کیفیت هوا مدیریت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۹ تعداد دانلود : ۱۰۱
شهرها با چالش های مهمی در ارتباط با فشارهای ناشی از تغییرات، دگرگونی های شهری و اثرات تغییرات آب و هوایی روبروهستند. تاب آوری شهری در شهر بندرعباس به عنوان یکی از ابعاد کلیدی توسعه پایدار، در معنای قابلیت شهر در آمادگی، پاسخگویی و سلامت عمومی، اقتصاد و امنیت تعریف شده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین کیفیت هوا و تاب آوری شهری بندرعباس و ارائه راهبردهای مدیریت و برنامه ریزی شهری انجام شده است. فرایند انجام این پژوهش شامل مرحله اول: ارزیابی تاب آوری زیست محیطی شهربندرعباس در شاخص و مولفه های کیفیت هوا براساس داده های سامانه پایش کیفی هوای کشور از ایستگاه های محیط زیست شهر بندرعباس و برمبناى راهنمای محاسبه، تعیین و اعلام شاخص کیفیت هوای منتشر شده توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی؛ مرحله دوم: ارزیابی و تحلیل تاب آوری شهر بندرعباس در ابعاد و مولفه های هوا براساس شاخص هوا مطابق با نظرات خبرگان مسائل شهری و دسترسی به داده. مرحله سوم: بررسی ارتباط شاخص ها و مولفه های کیفیت هوا و تاب آوری شهر بندرعباس با استفاده از نتایج آزمون تی تست. مرحله چهارم: ارائه راهبردهای مدیریت و برنامه ریزی شهری جهت تاب آور نمودن شهر بندرعباس در شاخص کیفیت هوا با توجه به فراوانی رتبه بندی راهبردها توسط خبرگان و نتایج تحقیقات در سراسر جهان با توجه به وضعیت زیست محیطی کنونی شهر بندرعباس است.
۴۰.

تحلیل توزیع شاخص های برنامه ریزی و مدیریت پایدار بر اساس رویکرد آینده پژوهی در صنعت پتروشیمی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت منابع انسانی ساختاری مدیریتی اجتماعی استراتژی ها و سیاست ها آینده پژوهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۹ تعداد دانلود : ۱۳۲
پژوهش حاضر با هدف طراحی مدل برنامه ریزی و مدیریت منابع انسانی پایدار در صنعت پتروشیمی ایران بر اساس رویکرد آینده پژوهی انجام گرفته است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی و آمیخته کمی و کیفی و از حیث روش اجرا از نوع تحقیقات توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل 15 نفر از خبرگان که به عنوان تیم تصمیم در شناسایی شاخص ها و ابعاد متغیرها که از روش غیرتصادفی (هدفمند) و روش گلوله برفی استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که مدل برنامه ریزی  و مدیریت منابع انسانی پایدار بر اساس رویکرد آینده پژوهی به چهار بعد اصلی شامل (درونداد، سازمان، فرآیند، برونداد) و 15 مولفه و 53 شاخص، تشکیل می شوند. این یافته ها در سه مرحله از پرسشنامه های خبرگان، تکنیک دلفی مرحله اول و تکنیک دلفی مرحله دوم بدست آمدند. نتایج پژوهش حاکی از آن است که در طراحی مدل مدیریت منابع انسانی پایدا در صنعت پتروشیمی ایران بر اساس رویکرد آینده پژوهی باید به چهار بعد درونداد، سازمان، فرآیند و برونداد مدیریت منابع انسانی پایدار توجه داشت.
۴۱.

طراحی الگوی تربیت اقتصادی و برنامه ریزی با رویکرد کارآفرینی در مقطع ابتدایی آموزش پرورش در منطقه خراسان شمالی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تربیت اقتصادی رویکرد کارآفرینی ابتدایی آموزش و پرورش منطقه خراسان شمالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۰ تعداد دانلود : ۱۶۱
پژوهش حاضر با استفاده از طرح پژوهش آمیخته از نوع اکتشافی انجام شد. در بخش کیفی، از روش تحلیل محتوا با رویکرد جهت دار و در بخش کمی از روش توصیفی از نوع پیمایشی استفاده شد. سپس بر اساس مؤلفه های به دست آمده، پرسشنامه 112 گویه ای ساخته شد. نمونه آماری در بخش کمی شامل 320 نفر از متخصصان حوزه های کارآفرینی و اقتصاد و مدیران و معاونین، کارشناسان آموزش و پرورش و اعضاء هیات علمی با مدرک تعلیم و تربیت در منطقه خراسان شمالی بودند .به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش تحلیل عاملی تأییدی و رویکرد مدل سازی معادله ساختاری با تکنیک دیمتل استفاده شد. یافته های حاصل از تحلیل محتوا منجر به طراحی مدل آموزشی مبتنی بر تربیت اقتصادی با رویکرد کارآفرینی با چهار بعد «جنبه های فردی و شخصی، فرهنگ و اخلاق اقتصادی، مفاهیم و علل اقتصادی و مهارت های اجتماعی» و 11 مولفه گردید. یافته ها نشان داد که ابزار سنجش از اعتبار عاملی برخوردار است. همچنین مقادیر مربوط به برآورد ضریب آلفای کرونباخ، به منظور سنجش همبستگی درونی مضامین پایه بالاتر از 7/0 شد، در نتیجه ابزار سنجش مربوط به این مفاهیم از دقت اندازه گیری کافی برخوردار بود. لذا بر اساس نتایج می توان بیان نمود که گنجاندن مؤلفه های آموزشی مبتنی بر تربیت اقتصادی با رویکرد کارآفرینی می تواند در تربیت اقتصادی دانش آموزان دوره ابتدایی در منطقه خراسان شمالی مفید فایده واقع گردد.
۴۲.

بررسی کارآیی بالکن و بهینه سازی آن در مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی (مطالعه موردی: مناطق 7 و ۸ تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بالکن کارآیی بهینه سازی آپارتمان مناطق 7 و ۸ تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۱ تعداد دانلود : ۱۱۲
آپارتمان های با مساحت کم، تهویه نامناسب و فاقد فضاهای نیمه باز مانند بالکن از چالش های امروز زندگی سکونتگاه های انسانی است که باید با برنامه ریزی و ساخت و سازهای علمی نسبت به رفع آن اقدام شود. بررسی کارآیی بالکن و روش های بهینه سازی آن در آپارتمان های مسکونی. در این پژوهش پرسش نامه هایی برای تمام گروه های سنی ۱۰ تا 80 ساله تنظیم شد و بالغ بر ۱۰۰ بالکن در مناطق ۷، ۸ تهران و پردیس و پرند بررسی شدند. برای تحلیل داده ها نیز از نرم افزار spss استفاده شد. محدوده مورد مطالعه با وسعتی معادل 15335212.41 متر مربع، 1.2 درصد مساحت کل شهر تهران را تشکیل می دهد و از لحاظ وسعت مقام پانزدهم را در بین مناطق شهر تهران دارا می باشد. جمعیت ساکن منطقه 194.312 نفر است. منطقه 8 تهران نیز با مساحت 1339 هکتار و جمعیت 377806  در محدوده شرقی تهران قرار دارد. بالکن در مناطق مورد بررسی به دلایلی مانند نداشتن محرمیت، جانمایی غلط از لحاظ طراحی فضای معماری، موقعیت نامناسب در جهت های اقلیمی، مساحت کم و همچنی عدم امنیت، فقدان فضای سبز و ...  از کارایی مناسبی برخورداد نیست. نتایج پژوهش نشان داد که عدم شکل گیری فضای خصوصی مناسب و حفظ حریم شخصی در فضاهای نیمه باز، مهم ترین عامل کارکرد ضعیف بالکن در واحدهای مسکونی محسوب می شوند که باید در جهت رفع آنها برنامه ریزی شود.
۴۳.

فاکتورهای مبتنی بر مصالح بهینه در اقلیم معتدل و مرطوب در طراحی جداره های مسکن پایدار با رویکرد کاهش مصرف انرژی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مصالح بهینه اقلیم معتدل و مرطوب مسکن پایدار مصرف برق مصرف گاز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۴ تعداد دانلود : ۱۷۲
این مطالعه با هدف روشی برای گزینش مصالح ساختمانی بهینه از جنبه انرژی (مطالعه موردی در شهر ساری) انجام گرفت. در این پژوهش، برای بررسی کاهش مصرف انرژی الکتریسیته و سوخت در ساختمان مورد مطالعه برای شهر ساری صورت پذیرفت. سوال اساسی پژوهش عبارت است از اینکه تاثیر فاکتورهای طراحی جداره ها در اقلیم معتدل و مرطوب جهت ارائه مدل طراحی مسکن پایدار از منظر انرژی مبتنی بر مصالح بهینه چیست؟ ساختمانهای مسکونی مسئول بخش قابل توجهی از مصرف انرژی در سراسر جهان هستند. دسناریوهای مورد بررسی بر اساس نظر خبرگان استفاده از مصالح 1- بلوک سفالی 2- بلوک سیمانی با پوکه 3- بلوک سیمانی فوم دار 4- بلوک وال کریت 5- بلوک بتن هوادار 6- آکواپنل 7- پنل سه بعدی 8- ICF 9- دیوار بتن مسلح، برای دیواره های داخلی و خارجی می باشد. برای تمامی 9 سناریوی مورد نظر مصرف انرژی برق و گاز به تفکیک مورد بررسی قرار گرفته و نتایج حاصله نشان داد که میزان مصرف برق برای شهر ساری در سناریو بلوک سیمانی با پوکه کمترین مقدار بوده و پس از آن با فاصله بسیار کمی سناریوهای ICF و پنل سه بعدی به ترتیب قرار دارند. در رابطه با میزان گاز مصرفی سالانه برای شهر ساری بلوک سیمانی فوم دار بیشترین میزان مصرف و بلوک سیمانی با پوکه کمترین میزان مصرف را اختصاص داده اند.
۴۴.

بررسی اثر بارگذاری انفجار بر روی پناهگاه های شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انفجار سازه پناهگاه اندرکنش خاک-سازه پاسخ دینامیکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۴ تعداد دانلود : ۷۶
طراحی پناهگاه پدیده جدی است که امروزه بیش از هر زمانی اهمیت آن درک میشود.پاسخ دینامیکی سازه پناهگاه که از نزدیک، بدون تماس با بارگذاری انفجاری، در معرض انفجار قرار می گیرد، بسیار پیچیده است. این پیچیدگی به دلیل اندرکنش نسبی بین خاک اطراف و سازه؛ و تضعیف موج انفجار در محیط خاک است. در مطالعه حاضر، تجزیه و تحلیل المان محدود با استفاده از بسته نرم افزاری اجزای محدود ABAQUS به طور صریح انجام شده است. سازه با استفاده از عناصر پوسته ای، که در آن، اثر اندرکنش خاک-سازه با استفاده از مدل فنر - ضربه گیر- جرمِ ولف (Wolf) مدل شده است. انفجار با استفاده از مدل خطی تاریخچه فشار-زمان بر اساس تری نیتروتولویین (TNT) معادل و فاصله تا محل انفجار مدلسازی شده است. برای نرخ حساسیت کرنش مواد، مدل مواد جانسون کوک (JC) استفاده شده است. بررسی اثر فاصله پیمایش، نوع خاک و عمق دفن مورد مطالعه قرار داده شده است. نتایج نشان دهنده آن است که که اندرکنش خاک-سازه و نوع خاک نقش مهمی را در رفتار دینامیکی سازه ایفا می کند. متوسط خاک اطراف به کاهش پاسخ سازه که در معرض انفجار نزدیک، بدون تماس است، کمک می کند.
۴۵.

فراتحلیل تأثیر اوقات فراغت بر اخلاق اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فراتحلیل اوقات فراغت اخلاق اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۳ تعداد دانلود : ۱۷۲
هدف از تحقیق حاضر، ارائه فراتحلیلی از پژوهشهای انجام شده پیرامون تأثیر الگوهای مختلف اوقات فراغت بر اخلاق اجتماعی ایرانیان می باشد. این تحقیق درحوزه تعاریف و مفاهیم مرتبط با "اوقات فراغت"، بیشتر متمرکز بر نظریات دومازیه، پارکر و رویکرد متاخرتر روجک، و چارچوب نظری آن بر اساس رویکرد جامعه شناسان کارکردگرا، بویژه دورکیم می باشد. این تحقیق با روشی فراتحلیلی و با استفاده از داده های اسنادی وکتابخانه ای به بررسی تاثیر اوقات فراغت بر اخلاق اجتماعی ایرانیان از طریق مطالعه نمودهای آن در زمینه هایی همچون سرمایه اجتماعی، هویت ملی، سلامت اجتماعی، ارزشهای اجتماعی و مصرف فرهنگی پرداخته است. یافته های تحقیق بیانگر ضرورت بازنگری دررویکرد مرسومی است که اغلب اوقات فراغت را بعنوان متغیری وابسته در نظر می گیرد، زیرا نتایج این پژوهش نشان میدهد امروزه اوقات فراغت خود بعنوان متغیری مستقل می تواند سایر حوزه های زندگی اجتماعی از جمله اخلاق اجتماعی را به انحاء مختلف تحت تأثیر قرار دهد.
۴۶.

فاکتورهای تاثیرگذار بر پیاده سازی سیستم مدل سازی اطلاعات ساختمان در ایران : رویکرد برنامه ریزی منطقه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدلسازی اطلاعات ساختمان ره نگاشت مدل بلوغ صنعت ساخت و ساز کشور ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۶ تعداد دانلود : ۱۲۱
امروزه پیچیدگی های صنعت ساخت وساز و پیشرفت های پدید آمده در حوزه فناوری، این صنعت را وادار به بکارگیری سیستم مدل سازی اطلاعات ساختمان در بسیاری از کشورها نموده است. هدف این پژوهش تعیین استراتژی ها، اولویت دهی و برنامه ریزی توسعه سیستم مدل سازی اطلاعات ساختمان با ارائه مدل پارادایمی برآمده از پژوهش مبتنی بر ره نگاشت سازی می باشد. پژوهش از نوع کاربردی به صورت کیفی و با شیوه نظریه داده بنیاد اجرا شده است. این مطالعه ابتدا جهت تدوین چارچوب نظری پژوهش از مرور هدفمند تجارب کشورهای پیشرو به عنوان داده های ثانویه بهره می برد. داده های اولیه از مصاحبه نیمه ساختاریافته با ده نفر از خبرگان گردآوری و با استفاده از نرم افزار تحلیل کیفی "مکس کیو دا " طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام گرفته است. هشت مقوله اصلی: همکاری دولت، انگیزش و تشویق، تحویل و تبادل داده ها، قانون گذاری، ایجاد پایگاه داده و کتابخانه دیجیتال، آموزش، استانداردها چارچوب های نظارتی و ارزیابی و تحقیق و توسعه حاصل کدگذاری داده ها بوده که جهت تدوین ره نگاشت مدل سازی اطلاعات ساختمان توسعه یافته اند. براساس یافته های حاصل، استراتژی مؤثری که در ابتدای امر باید به آنها توجه نمود همکاری و مساعدت دولت با شروع این حرکت و آگاه سازی جامعه است. طبق نتایج نشان داده شده، دولت به عنوان اصلی ترین نهاد در پیاده سازی مدل سازی اطلاعات ساختمان مورد تاکید قرار گرفته است. ترویج این سیستم و حمایت دولت با بکارگیری در پروژه های بالادست می-تواند سبب ترغیب مالکان و ذینفعان صنعت باشد. همچنین آموزش بهتر دانشجویان به تدریج صنعت ساخت و ساز را برای پذیرش مدل سازی اطلاعات ساختمان ترغیب می کند.
۴۷.

توسعه توانمندسازهای حکمرانی با هدف توزیع گاز پایدار: موردکاوی از شرکت گاز استان تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حکمرانی سیاست گذاری نظارت ساختار و سیستم ها توزیع گاز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۵ تعداد دانلود : ۱۱۱
امنیت عرضه گاز برای تامین سلامت اجتماعی- اقتصادی و توسعه پایدار حیاتی است. وقوع اختلالات عملیاتی، فیزیکی و سازمانی در سطح شرکت های گاز استانی موجب شده است تا تقویت حکمرانی برای غلبه بر آن ها و پشتیبانی از امنیت عرضه و ارائه خدمات عمومی ضرورت بیابد. در این مطالعه که برای شرکت گاز استان تهران پیاده سازی شده است، حکمرانی به عنوان یک سازه چند بعدی و سلسله مراتبی تحلیل شده تا ارکان اصلی آن همراه سنجه های اندازه گیری پایای هر بعد توسعه داده شوند. نتایج حاصل از مطالعه که با روش تحلیل عاملی تاییدی انجام گرفته است نشان می دهد که حکمرانی درسطح شرکت توزیع گاز شامل سه بعد اصلی: سیاست گذاری و تنظیم مقررات و برنامه ریزی، نظارت و نهایتا ساختار و سیستم هاست.. ضمنا سطوح اختیارات شفاف، تسهیم اطلاعات و دستورالعمل های مدیریت ریسک، برای تقویت کنترل های داخلی و کاهش اختلالات مورد تاکید قرار گرفته و لذا برنامه تداوم برای ایجاد توزیع تاب آور موثر خواهد بود. نتیجه ی این مطالعه بینشی علمی و عملی در خصوص توانمندسازهای سخت (فیزیکی) و نرم (غیرفیزیکی) توسعه حکمرانی را فراهم نموده و به بهبود اثربخشی، مسئولیت پذیری، تصمیم گیری آگاهانه و سیستم ها و ساختار مدیریت ریسک برای کاهش در نوسانات دسترسی به گاز و پشتیبانی از امنیت عرضه کمک می نماید.
۴۸.

جغرافیای هنر در معماری اسلامی و غربی : بررسی المان های مهم در طراحی موزه و نمایشگاه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: موزه نمایشگاه المان های طراحی معماری اسلامی معماری غربی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۱ تعداد دانلود : ۱۱۰
با آغاز قرن بیستم مشاهده می شود که فضاهای موزه ای و نمایشگاهی روند توسعه جدیدی را آغاز نموده و این مراکز از درک سنتی موزه داری دور شده و به مراکز چند منظوره علمی، تاریخی و آموزشی تبدیل شده اند. با توسعه مفهوم نمایشگاه، وحدت بین رشته ای افزایش یافته و خود فضا نیز در طراحی گنجانده شد تا ارتباطات چند لایه ای برقرار شود. امروزه دیگردر موزه ها فقط اشیا به نمایش گذاشته نمی شوند، بلکه نمایشگاه خود به یک اثر هنری تبدیل شده است.به همین منظور برای نمایش اثربخش تر مجموعه ها و رساندن پیام به بازدیدکنندگان، طراحی فضایی مناسب برای این مکان جهت تعامل و ارتباط بهتر با بازدیدکنندگان از اهمیت ویژگی برخوردار شده است. در این پژوهش جهت بررسی المان های موثر در طراحی موزه و نمایشگاه ها در معماری اسلامی و غربی، به روش توصیفی – تحلیلی اقدام شده و داده های مورد نظر با روش اسنادی، کتابخانه ای جمع آوری شده است. نتایج حاصل از بررسی ها نشان می دهد که در طراحی فضاهای نمایشگاهی و موزه ها سه المان اصلی فیزیکی، آگاه سازی و فنی دخیل هستند که هر یک از آنها نیز به مولفه های دیگری تقسیم میشوند. برای موفقیت در دستیابی به اهداف برپایی هر نمایشگاهی، سه عنصر مهم بازدیدگننده، هنرمند و تنظیم کننده وجود دارد که هر کدام برای تامین نتایج مورد انتظارمان بسیار مهم میباشند.
۴۹.

سیاست ها، راهبردها و برنامه ریزی منطقه ای ایالات متحد آمریکا در غرب آسیا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جغرافیای سیاسی جمهوری اسلامی ایران ایالات متحده غرب آسیا موازنه ی قدرت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۱ تعداد دانلود : ۱۲۲
چالش های امنیتی در غرب آسیا به واسطه زوال قابل توجه ساختار امنیتی از سال 2003 تعریف می شود. تحولات سیاسی و امنیتی که به دنبال یک خلأ سیاسی و امنیتی در کنار تغییر در توازن قدرت در منطقه رخ داد موجب شد قدرت های بین المللی و بازیگران منطقه ای با چالش های جدید و تهدیدهای بی سابقه در همه سطوح (داخلی، منطقه ای و بین المللی) مواجه شوند. در بسیاری از موارد چالش های امنیت توسط قدرت های فرا منطقه ای حفظ شده است. بزرگ ترین و طولانی ترین مداخله اخیر در منطقه بی شک مداخله آمریکا در عراق بعد از براندازی صدام و جدیدترین آن حضور ائتلاف آمریکایی در سوریه بوده است. در هردوی این موارد رژیم امنیتی تضمین کننده امنیت منطقه صورت نگرفت و معمای امنیت پیچیده تر هم شد... همچنین رویکرد رئالیستی و نوع نگاه نظامی هم تاکنون پاسخی برای بحران امنیت نتوانسته تهیه کند. بهترین و بارزترین شرح این مسئله را می توان به دخالت های نظامی در عراق و سوریه دید که نه تنها به ثبات بلندمدت منجر نشد، بلکه تنش های جدیدی سر باز کرد و عملاً آن ها را به کشورهایی چندپاره تبدیل کرد. از طرفی قدرت های فرا منطقه ای در حوزه مسائل نظامی تلاش داشته اند تا بازار تسلیحات خود را در میان طالبان همیشگی آن ها در منطقه تأمین کنند. در گفتمان واقع گرایی، این فرضیه که معضل امنیتی یک دولت با به حداکثر رساندن قدرت نظامی حل خواهد شد، با این مشکل روبه رو می شود که همه کشورها نمی توانند به یک اندازه رشد کنند و اگر امنیت یک کشور به ضرر و هزینه کشور دیگری تأمین شود، نتیجه ای جز بحران امنیت نخواهد داشت.
۵۰.

تأثیر زیبایی شناسی محیطی در مراکز درمانی بر ارتقای شفابخشی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مراکز درمانی محیط های شفابخش زیبایی شناسی محیطی طراحی مبتنی بر شواهد ارزیابی بعد از اشتغال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۴ تعداد دانلود : ۱۶۶
امروزه این آگاهی به خوبی وجود دارد که زیبایی شناسی محیطی در مراکز درمانی نقش بسزایی در ارتقای سلامتی و بهبودی بیماران دارد، با این وجود در بدنه پژوهش های موجود این مهم موضوعی فراموش شده است. پژوهش حاضر ضمن بررسی تأثیر زیبایی شناسی محیطی بر تسریع بهبودی بیماران، به ارائه معیارهای طراحی جهت افزایش کیفیت مراکز درمانی می پردازد. این پژوهش بر شیوه کیفی و روش نظریه داده بنیاد استوار می باشد و بر روی 50 نفر از بیماران بستری در دو بیمارستان عمومی (یکی دارای سطوح بالای زیبایی شناسی و دیگری با شکل ظاهری ساده و مرسوم و سنتی بیمارستانی) در شهر ارومیه انجام شده است. یافته های تحقیق تشان می دهد که متغیرهای زیبایی شناسی محیط تأثیرات خود را به عنوان تسکین دهنده در بیمارستان دارای سطوح بالای زیبایی شناسی می گذارد و روحیات و احساسات بیماران را بهبود می بخشد. ابن متغیرها شامل عناصر کالبدی (نسبتاً ثابت) شامل دید از پنجره، طبیعت، ابعاد و تناسبات 2) طراحی داخلی (کمتر دائمی) شامل رنگ، مبلمان، مصالح، نورپردازی، گیاهان داخلی، آثار هنری و ظاهر فضای داخلی و 3) شرایط محیطی شامل نورپردازی، صدا، دما، بو، تهویه و پاکیزگی می باشند. نتایج این تحقیق چارچوب نظری جدیدی را برای خلق محیط های شفابخش ارائه می کند و راهکارهای طراحی جهت ارتقای زیبایی شناسی محیطی در مراکز درمانی را با روش طراحی مبتنی بر شواهد و بر اساس خواسته ها و ترجیحات مطرح شده توسط بیماران تبیین می کند.
۵۱.

چگونگی انتخاب مقصدهای گردشگری از دیدگاه گردشگران (مطالعه موردی: شهرستان های استان گیلان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مقصدهای گردشگری گردشگران استان گیلان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۸ تعداد دانلود : ۹۴
صنعت گردشگری به عنوان صنعتی پویا، بخش مهمی از فعالیت های اقتصادی و تولیدی کشورها را به خود اختصاص داده است. در این میان برندسازی مقصد به یکی از مهمترین مباحث در حوزه بازاریابی مکان و بازاریابی گردشگری تبدیل شده است. ارزش ویژه برند مقصد گردشگری عبارت است از مجموع دارایی های (یا بدهی های) برند در رابطه با نام و سمبل مقصد گردشگری که موجب تغییراتی در ارزش خدمات و تجاربی که در آنجا فراهم می شود، تعیین می گردد. با توجه به اهمیت این موضوع، در این تحقیق به ارزیابی و اولویت بندی مقصدهای گردشگری بر اساس ارزش ویژه برند از دیدگاه گردشگران در شهرستان های استان گیلان پرداختیم. روش تحقیق به صورت توصیفی تحلیلی می باشد. جامعه موردمطالعه، کلیه گردشگران شهرستان های استان گیلان می باشد که با استفاده از نمونه گیری تصادفی تعداد 380 نفر در کل استان انتخاب شده و از طریق پرسشنامه داده های متغیرهایی مانند تصویر ذهنی، آگاهی، کیفیت ادراک شده و نهایتا وفاداری به برند مقصد جمع آوری گردید. برای تجزیه وتحلیل داده های به دست آمده ابتدا کلیه گویه ها با استفاده از مدل Fuller triangle سلسله مراتبی وزن دهی شده اند، در مرحله بعد با استفاده از مدل Oreste به رتبه بندی شهرستان های استان گیلان بر اساس ارزش ویژه برند از دیدگاه گردشگران پرداخته شد. نتایج نشان دهنده ارزش بالاتر برند گردشگری شهرستان های بندر انزلی، فومن، رشت و آستارا و وضعیت نامناسب شهرستان های املش، رضوانشهر و صومعه سرا می باشد.
۵۲.

جایگاه دیپلماسی انرژی به عنوان محور ژئواکونومیکی ایران، در رویکرد امنیت و توسعه در تعامل با نظام جهانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ژئواکونومی دیپلماسی انرژی توسعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۹ تعداد دانلود : ۱۲۲
جمهوری اسلامی ایران با توجه به توانمندی ها و پتانسیل های اقتصادی خود در بخش انرژی، کشوری تاثیر گذار درمنطقه جنوب غرب آسیا به حساب می آید. قرار گیری ایران در کانون و بیضی انرژی در مرکز هارتلند جهان همراه با همسایگی با دو منبع انرژی جهان، یعنی خلیج فارس و دریای خزر موقعیتی ممتاز نصیب ایران کرده است اما غلبه نگاه بازرگانی در موضوع انرژی که از عدم لحاظ شدن نگاه بلند مدت و راهبردی به مسائل بخش انرژی در رویکرد خارجی بوده، باعث شده که در این عرصه تحرک کمتری را شاهد باشیم وجود داشتن راهبردهای بلند مدت بخشی، وجود برنامه درسطح تصمیم گیری های کلان و اتخاذ دیپلماسی متوازن هوشمند با مولفه انرژی، همراه با نگاه به رویکردهای گسترش محور برای تعامل بیشتر با نظام جهانی ضروری می باشد. با توجه به اهمیت موضوع ، پژوهش حاضر که با روش توصیفی-تحلیلی تهیه شده است به ارزیابی جایگاه دیپلماسی انرژی به عنوان محور ژئواکونومیکی ایران و نقش آن در ایجاد توسعه و تعامل با جهان می پردازد.
۵۳.

طراحی مدل تاثیر شهرهای خواهر خوانده در توسعه شهری با تاکید بر دیپلماسی شهری و توسعه ملی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خواهرخواندگی توسعه شهری دیپلماسی شهری کلان شهر شیراز مدلسازی ساختاری تفسیری ISM

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۰ تعداد دانلود : ۱۳۴
با توجه به اهمیت موضوع، هدف از این پژوهش بررسی بررسی تاثیر شهرهای خواهر خوانده در توسعه شهری با تاکید بر دیپلماسی شهری و توسعه ملی می باشد. در این راستا ابتدا با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و میدانی به شناسایی عوامل موثر در برقراری روابط خواهرخواندگی بین کلان شهرها و دیپلماسی شهری کلان شهر شیراز پرداخته شد. سپس با استفاده از مصاحبه با خبرگان و بر مبنای روش دلفی، عوامل شناسایی شده نهایی شدند. ﺟﺎﻣﻌ ﻪ آﻣ ﺎری را اساتید دانشگاه، خبرگان، مدیران و مهندسان شهرداری کلان شهر شیراز با سابقه کاری و پژوهشی در زمینه  شهرهای خواهرخوانده، دیپلماسی شهری و توسعه ملی ﺗﺸﮑﯿﻞ می دهند. خبرگان با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب می شوند. در ادامه پژوهش با استفاده از روش دلفی شامل 4 شاخص اصلی امنیت پایدار، توسعه ی اقتصادی، توسعه ی منابع انسانی، توسعه ی اجتماعی-فرهنگی و 26 زیرشاخص مرتبط با آن نهایی گردید. سپس با استفاده از عوامل شناسایی شده و بر مبنای مدلسازی ساختاری تفسیری (ISM) مدل بومی مرتبط با برقراری روابط خواهر خواندگی بین کلان شهرها و دیپلماسی شهری ارائه می شود. روابط میان عوامل نشان دهنده اثرگذاری برای بهبود و ایجاد زمینه برای بهبود و توسعه شهری کلان شهر شیراز و حضور در مناسبات فرا ملی است.
۵۴.

بررسی رابطه ویژگی های کالبدی مجتمع های مسکونی با میزان آسایش حرارتی ساکنان آن ها در اقلیم گرم و خشک کرمان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آسایش حرارتی مصرف انرژی گونه های مجتمع مسکونی شبیه سازی تناسبات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶ تعداد دانلود : ۱۴۱
رشد شتابان و فزاینده شهرنشینی و در پی آن، افزایش جمعیت شهرها، پیامدهای مختلفی را در زمینه های گوناگون به دنبال داشته است. از جمله مهمترین این پیامدها می توان به افزایش مصرف و تقاضا برای منابع انرژی اشاره نمود. یکی از این مؤلفه های مهم برنامه ریزی و طراحی شهری ، ویژگی های کالبدی ساختمان است که بر میزان مصرف انرژی در این بخش مهم، با سهم 40 درصدی از کل انرژی مصرفی در شهرها، تأثیر می گذارد. مصرف بیش از اندازه مصرف انرژی در بخش مسکونی خصوصاً در مجتمع های مسکونی یکی از مشکلات در مناطق گرم و خشک محسوب می شود. عملکرد تیپولوژی های مختلف مجتمع های مسکونی از حیث مصرف انرژی در اقلیم های مختلف مورد بررسی و تحقیق واقع شده است اما به طور مشخص برای اقلیم گرم و خشک کرمان گونه مناسب مجتمع مسکونی توصیه نشده و همچنین مشخص نیست که کدام تناسبات فرمی و سطح پنجره در هر یک از گونه های مجتمع مسکونی با توجه به اهمیت آنها در کاهش مصرف انرژی و افزایش ساعات آسایش حرارتی مناسب تر می باشد، لذا هدف این تحقیق تعیین ساعات عدم آسایش حرارتی در گونه های مختلف مجتمع مسکونی در کرمان با تناسبات مختلف فرمی و نسبت سطح پنجره به دیوار خالص از طریق شبیه سازی با نرم افزار DESIGN BUILDER می باشد که در ارزیابی نتایج شبیه سازی مجتمع های مسکونی با پلان (L) شکل میزان ساعات آسایش حرارتی بیشتری نسبت به تیپ های دیگر مجتمع مسکونی فراهم می آورد. در مجتمع مسکونی های (L) شکل بهینه ترین حالت از لحاظ مصرف انرژی و آسایش حرارتی ساکنان، مجتمع مسکونی با جهت گیری شمالی- جنوبی، تناسبات فرمی طول به عرض 1به1 و نسبت پنجره به دیوار 60 درصد می باشد. نتایج این تحقیق می تواند مورد استفاده معماران برای تعیین تیپ بهینه و تعیین تناسبات و نسبت سطح پنجره به سطح دیوار در طراحی الگوهای مختلف مجتمع مسکونی منطقه کرمان به منظور افزایش بهره وری انرژی قرار می گیرد.
۵۵.

اولویت بندی مولفه های ارزش ویژه برند در گردشگری سلامت (مطالعه موردی: شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارزش ویژه برند گردشگری سلامت AHP

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۳ تعداد دانلود : ۱۹۰
گردشگری سلامت با توجه به اثرات مثبت اقتصادی و بخصوص نقش اشتغال زایی در ایران موردتوج ه قرارگرفت ه است. کلانشهر تهران با توجه به موقعیت نسبی خود شرایط مناسبی را برای جذب گردشگر سلامت دارا می باش د. داشتن برند موفق گردشگری می تواند در افزایش مزیت رقابتی مقصد جذب گردشگر و در نتیجه افزایش درآمدهای ناشی از صنعت گردشگری و رونق اقتصاد ملی بسیار تاثیرگذار باشد. با توجه به خصوصیات و ظرفیت های فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی مقاصد گردشگری ایران و به خصوص کلان شهر تهران، الگویی برای ارزش ویژه برند در گردشگری سلامت برگرفته از مدل آکر با توجه به شرایط ایران و بررسی های انجام شده ارائه گردد. در این تحقیق از روش آمیخته که شامل روش کیفی و کمی می باشد اعمال شده است. ابتدا با نظریه داده بنیاد و با نرم افزار MAXQDA18 و سپس با استفاده از روش معادلات ساختاری و با نرم افزار SMArtPLS روی داده ها تحلیل صورت گرفته است. افراد منتخب در این تحقیق در بخش کیفی خبرگان شامل مدرسان رشته بازاریابی و صاحب نظران توریسم سلامت و در بخش کمی استفاده کنندگان خارجی خدمات گردشگری سلامت در تهران می باشند. در نهایت از تحلیل سلسله مراتبی نیز که یکی از فنون نوین تصمیم گیری چند معیاره است جهت ارزیابی و اولویت بندی استفاده شده است. نتایج نشان داد که ارزش ویژه برند بیمارستان تحت تأثیر مستقیم اطلاع داشتن از نام و نشان تجاری، ذهنیت نام و نشان تجاری، کیفیت احساس شده، وفادار بودن به نام و نشان تجاری، مسوولیت اجتماعی، ارزش شرکت، ارزش مشتری می باشد.
۵۶.

مطالعه اثرات ژئومورفولوژیکی و نئوزمین ساخت با تأکید بر توان لرزه خیزی گسل ها و مخاطرات ناشی از آن ها (مطالعه موردی: نمین، آستارا، تالش)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آستارا گسل لرزه خیزی مخاطرات ژئومورفولوژیکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۱ تعداد دانلود : ۱۰۶
هدف پژوهش حاضر بررسی شواهد ژئومورفولوژیکی فعالیت های نئوزمین ساختی بویژه توان لرزه زایی گسل ها و مخاطرات ناشی از آن است. منطقه مورد مطالعه منطقه آستارا در شمال غربی گیلان می باشد. نتایج نشان می دهد، شاخص های ژئمورفولوژیکی، تصاویر ماهواره ای لندست 8 مربوط به سال2020، عکس های هوایی، نقشه های زمین شناسی و توپوگرافی منطقه؛ گسل های آستارا، هیر، نئور و سنگور به ترتیب توان لرزه زایی برابر با 031/6، 877/5 ، 103/9؛ 834/5، 701/5، 094/7؛ 031/6، 877/5، 103/9 و 497/5، 400/5 و 660/3 ریشتر را دارند. بر اساس نتایج حاصل از نقشه پهنه بندی خطر زمین لرزه، شهرهای نمین، عنبران، لوندویل و اسالم در پهنه خطر بسیار زیاد زمین لرزه قرار دارد. هم چنین، شهر آستارا در پهنه خطر زمین لرزه زیاد قرار گرفته است. علاوه براین، شهرحویق در پهنه خطر متوسط و شهرهای هشتپر و ابی بیگلو در پهنه خطر بسیار کم قرار گرفته است. شهر آستارا در پهنه خطر زیاد حرکات دامنه ای و شهرهای هشتبر، حویق و آبی بیگلو در پهنه خطر متوسط حرکات دامنه ای قرار گرفته است. با توجه به نتایج حاصل از پهنه بندی خطر فرسایش، شهرهای اسالم، لوندویل، عنبران و نمین در پهنه های خطر بسیار زیاد قرار گرفته اند. هم چنین، شهر آستارا در پهنه خطر زیاد قرار گرفته است. هم چنین، شهر آبی بیگلو در پهنه خطر متوسط و شهرهای حویق و هشتبر در پهنه های خطر کم قرار گرفته اند. با توجه به نقشه پهنه بندی خطر سیلاب، در محدوده مورد مطالعه شهرهای نمین و عنبران در پهنه خطر بسایر زیاد، شهرهای آستارا، لوندویل و اسالم در پهنه خطر زیاد و شهرهای هشتپر، آبی-بیگلو و حویق در پهنه خطر متوسط قرار گرفنه اند.
۵۷.

تحلیلی بر وضعیت مرزهای زمینی بین المللی در منطقه هلال طلایی در مقابله با قاچاق مواد مخدر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مرزهای زمینی بین المللی هلال طلایی قاچاق مواد مخدر پاکستان ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۲ تعداد دانلود : ۱۰۶
در حال حاضر در جهان، قاچاق مواد مخدر به عنوان یک تجارت پرسود برای تروریستها، قاچاقچیان و حتی برخی از دولتها، در آمده است. منطقه هلال طلایی به عنوان کانون قاچاق مواد مخدر و ترانزیت آن به سایر نقاط جهان، به عنوان منطقه ای مرکزی معروف شده است. کشورهای واقع در این هلال، افغانستان، پاکستان و ایران هستند. در منطقه هلال طلایی، مرزهای زمینی این سه کشور، به عنوان محلی که قاچاقچیان برای فعالیت در زمینه ترانزیت مواد مخدر از آن بهره می برند، در آمده است. این مقاله به روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و سایتهای اینترنتی، به دنبال تحلیل وضعیت مرزهای زمینی بین المللی در منطقه هلال طلایی در مقابله با قاچاق مواد مخدر است. نتایج پژوهش نشان می دهد که با توجه به نقشی که قاچاق مواد مخدر در معضلات و مشکلات انسانی و زیست محیطی دارد و در دنیا دولتها و سازمانهای بین المللی آن را نکوهش می کنند و برای مقابله با آن قوانین سختی را وضع کرده اند، کماکان این مواد، تولید، توزیع و مصرف می شود و عده ای از تجارت پرسود آن، بهره های فراوانی را می برند. مرزهای زمینی بین المللی سه کشور منطقه طلایی، همچنان به عنوان مأوایی برای قاچاقچیان و تروریستها تبدیل شده است و مدیریت آنها در مقابله با مواد مخدر ضعیف می باشد
۵۸.

تبیین و بررسی بحران هویت از منظر آسیب شناسی بافت های تاریخی (مورد مطالعاتی: محله فهادان یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هویت بحران هویت آسیب شناسی بافت تاریخی محله فهادان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۵ تعداد دانلود : ۸۴
هویت معیاری در جهت رشد شهر است که با ایجاد و تداعی حس تعلق به مکان، معنا یافته و با انگیزه دلبستگی، افراد را به سوی شهروند شدن رهنمون می سازد. اما متاسفانه در دهه های اخیر با بحران هویت در مراکز سکونتی کشورمان مواجه بوده ایم. معماران و شهرسازان که در دوران معاصر با مبنا قرار دادن الگوهای برخاسته از مدرنیسم در ایجاد این بحران نقش آفرینی نمودند، حال دغدغه رفع این معظل را در سر می پرورانند. در رویارویی با این بحران نباید هویت گذشته را مبنای زمان حال قرار دهیم، بلکه صرفا با هدف احراز هویت در قالب یک تراژدی عملکردی در بناها و بافت های تاریخی و آسیب پذیر به تغییر کاربری، انطباق، احیاء و باز زنده سازی این اماکن همت گماریم. پژوهش حاضر به دنبال آن است تا بحران هویت در محله فهادان یزد را از منظر آسیب شناسی بافت های تاریخی و ارزشمند، تبیین و بررسی نموده و به ارائه راهکارایی جهت رفع این معضل در شهر تاریخی یزد بپردازد. این تحقیق از نوع کاربردی بوده که اطلاعات آن با استفاده از منابع کتابخانه ای ، اسنادی و میدانی گرد آوری و به روش توصیفی کیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج گویای ریشه دواندن بحران هویت ناشی از برون رفت جمعیت بومی و عدم حس تعلق به مکان در سکنه جدید، فرسودگی بافت و تغییرات کالبدی غیراصولی و بدون برنامه ریزی و عجولانه انزواگزینی محله بوده است که محقق به ارائه راهبردهایی جهت بهره وری بهینه از پتانسیل های موجود در این بافت پرداخته است.
۵۹.

طراحی مدل برند شهری در توسعه صنعت گردشگری استان گیلان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برند برند شهری گردشگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۹ تعداد دانلود : ۱۳۱
برندسازی شهری از نظر اقتصادی نقش بسیار شگرفی در توسعه استان گیلان خواهد داشت؛ چرا که اولا، استان گیلان دارای جاذبه های جهانگردی فراوانی است. ثانیاً با توجه به نرخ بالای رشد و افزایش جمعیت و تقاضای فراوان برای کار و جوانان جویای کار، ایجاد مشاغل جدید امر ضروری به نظر می رسد.گردشگری نیز حوزه ای است که بسیاری از کشورها و شهرها تلاش می نمایند از طریق آن، توسعه یافته و مشکلات خود را برطرف نمایند. به این منظور، کشورها و شهرهای مختلف تلاش می نمایند تا با ایجاد و توسعه برندشهری، در مسیر توسعه گردشگری و اقتصادی گام بردارند. مطالعه پژوهش حاضر از نوع مطالعات منطقه ای می باشد و قصد بر آن است که به طراحی مدل برند شهری در راستای گردشگری در استان گیلان پرداخته شود. جامعه آماری تحقیق حاضر در مرحله کیفی شامل مصاحبه شوندگان، اساتید و صاحبنظران رشته بازرگانی – گردشگری است که در این حوزه دست اندرکارند.داده ها در بخش کیفی با استفاده از نرم افزار MaxQDA تحلیل گردید. در پایان 25 مفهوم و 145 مقوله شناسایی گردید که در قالب 6 عامل تعریف گردیدند.
۶۰.

ارائه الگوی درآمدزایی پایدار در مناطق شهری (مورد مطالعه: منطقه22 تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: درآمدزایی منابع درآمدی مدیریت شهری شهرداری تهران منطقه 22

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۴ تعداد دانلود : ۹۸
بررسی منابع درآمدی شهرداری ها از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. این اهمیت نه تنها در شهرهای کشور بلکه در تمامی نظام های مدیریت شهری که در کشورهای مختلف مطرح بوده، به گونه ای که چگونگی تأمین مالی و مدیریت هزینه و درآمد به شکل کارآمد و اثربخش یکی از چالش های عام و مشترک گزارش شده از کشورهای مختلف می باشد. به همین منظور هدف از پژوهش حاضر ارائه الگوی درآمدزایی پایدار در مناطق شهری است که به عنوان نمونه منطقه22 تهران مورد بررسی قرار گرفته است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه انجام، توصیفی تحلیلی است. گردآوری داده ها بر اساس روش کتابخانه ای و پیمایشی انجام گردید. بدین صورت که پس از مشخص شدن چهار چوب موضوع، اطلاعات مربوط به ویژگی های نظام در آمدی شهرداری های کشور از منابع مختلف استخراج شده و داده های درآمد منطقه 22 شهرداری تهران برای دوره ۱۳۸۷-۱۳۹7 از شهرداری تهران اخذ شد. در بخش پیمایشی، اقدام به مصاحبه و تکمیل پرسشنامه از کارشناسان خبره گردید. جامعه آماری تحقیق، شامل حجم نمونه برابر با 60 نفر در قالب ۴ گروه می باشد. روش نمونه گیری استفاده شده، روش هدفمند از نوع گلوله برفی بوده است. بر اساس یافته های تحقیق میانگین شاخص مدیریتی – اجرایی (3.35)، شاخص اقتصادی (3.73)، شاخص خدماتی (3.69)، شاخص ساختاری (3.19) و شاخص قانونگرایی (3.6) بدست آمد. لذا میانگین شاخص های مورد بررسی از متوسط مورد انتظار بالاتر است
۶۱.

پدیدار شناسی حس آمیزی و ادراک تنانه در تجربه فضای معماری (مطالعه موردی: فرهنگ سرای نیاوران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حس آمیزی ادراک تنانه پدیدارشناسی فرهنگسرای نیاوران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۵ تعداد دانلود : ۱۵۸
 هدف این تحقیق، بررسی پدیدار شناسی حس آمیزی و ادراک تنانه در تجربه فضای معماری در فرهنگ سرای نیاوران است که با استفاده از روش پدیدارشناسی انجام شد. جامعه آماری این تحقیق، 13 نفر می باشد که 7 نفر از آنها زن و 6 نفر مرد می باشند. روش گردآوری اطلاعات، مصاحبه نیمه ساختار یافته می باشد و با استفاده از تحلیل تماتیک(مضمون) و در فرایندی سه مرحله ای در قالب بستر، پیامدها و سازگاری ، مقوله ها دسته بندی می شوند. مقوله هسته در این تحقیق، حس و ادراک تنانه مکان فضایی مبتنی بر آگاهی و فهم محیط می باشد که چارچوب مفهومی ، پدیدار شناسی حس آمیزی و ادراک تنانه در تجربه فضای معماری را پوشش می دهد. شناخت فضا و نیز آگاهی به عناصر محیطی این مکان، باعث درک و قرار دادن خود در مکان می شود و از این رهگذر است که فرد مکان را برای خود تعریف می کند. آشنایی به محیط و تسلط بر عناصر آن، لازمه اساسی شناخت این محیط است و ادراک آن برای فرد است. بدن و جسم با شناخت محیط است که خود را جزییی از آن می داند و تجربه ای فضایی از محیط به دست می آورد
۶۲.

شناسایی و اولویت بندی عوامل تسهیل کننده و موانع گردشگری ورزشی با رویکرد جاذبه های جغرافیایی و طبیعی استان هرمزگان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گردشگری ورزشی جاذبه های جغرافیایی طبیعی استان هرمزگان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶ تعداد دانلود : ۱۳۹
این پژوهش با هدف اولویت بندی عوامل تسهیل بخش و موانع گردشگری ورزشی با رویکرد جاذبه های جغرافیایی و طبیعی استان هرمزگان  انجام پذیرفت. پژوهش حاضر از نوع توصیفی-پیمایشی است که به شکل میدانی انجام شده است. محقق جاذبه های طبیعی(جغرافیایی)- ورزشی مؤثر بر توسعه گردشگری ورزشی استان هرمزگان و مشکلات موجود در گردشگری ورزشی استان و راهکارهای حل این مشکلات را از دیدگاه کارشناسان توصیف می کند. جامعه آماری این تحقیق از کارشناسان و دست اندر کاران صنعت گردشگری می باشد(167). نمونه ها در این تحقیق به روش نمونه گیری تمام شمار انتخاب شده اند. برای بررسی توزیع طبیعی متغیرها از قضیه حد مرکزی، استفاده شد. برای آزمون فرضیه های پژوهش نیز از آزمون آماری t تک نمونه و فریدمن استفاده شد. از نرم افزار آماری SPSS V23  استفاده شد. نتایج به دست آمده از تحقیق نشان داد در مولفه های تسهیل بخش، مولفه مدیریتی و در موانع گردشگری نیز مولفه زیرساختی نسبت به سایر مولفه ها در اولویت قرار دارند.
۶۳.

ارائه الگوی ترکیبی عوامل موثر در دیپلماسی شهری موفق در شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دیپلماسی شهری منابع گردشگری تسهیلات و خدمات اصفهان دسترسی حمل و نقل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۱ تعداد دانلود : ۱۵۸
امروزه کلان شهرها نقش مهمی در سیاست جهانی و باز ساخت اقتصاد جهانی دارند مفاهیمی چون منطقه شهری، ابر شهرها و ناحیه کلان شهری در حوزه مطالعاتی جغرافیای سیاسی است. اما کلان شهرها در چارچوب دیپلماسی شهری به طرز عجیبی بر جریان های بین المللی تاثیر می گذارند. کانون های جمعیتی و مراکز استراتژیک بر اقتصاد و سیاست در سطوح ملی و بین المللی موثرند. در واقع دیپلماسی شهری از دهه 70 در کنار دیپلماسی عمومی قرار گرفت. دولت ها برای آن که از مجاری رسمی وارد مذاکره نشوند، از دیپلماسی های شهری، فرهنگی استفاده کردند. از آنجا که دیپلماسی شهری به عنوان یکی از ارکان اساسی بخش توسعه ای ، یکی از لوازم مهم توسعه اقتصادی در شهرها است، کشورهایی موفق بوده اند که با به کارگیری الگوها و چارچوب هایی در این مهم و یافتن راههای جدید به نحو مطلوب از توانمندیهای این بخش بهره برده اند. در این پژوهش به بررسی عوامل مؤثر در دیپلماسی شهری موفق با استفاده از الگویی جامع)ترکیبی از الگوی نوری و الگوی آرکن) پرداخته شده است. روش پژوهش توصیفی- همبستگی است و جامعه آماری اساتید و دانشجویان روابط بین الملل، جغرافیا و برنامه ریزی توریسم ومدیران ارشد شهرداری اصفهان تشکیل میدهد. به منظور تحلیل فرضیه ها پژوهش از آزمون تحلیل مسیر در الگوی معادله های ساختاری استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که اصفهان جدای از اینکه در درجه و جایگاه بسیار مناسبی در دیپلماسی شهری و منابع گردشکری قرار دارد اما متاسفانه در دسترسی به خدمات و تسهیلات و همچنین حمل و نقل وضعیت مطلوبی برخوردار نیست
۶۴.

ارائه الگوی محیط زیست هوشمند در جزیره قشم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: محیط زیست هوشمند الگو قشم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۹ تعداد دانلود : ۱۵۲
شهرها به طور ذاتی با چالش های پیچیده و گستردهای که به هم مرتبط اند، مواجه هستند. در این میان رشد شتابان شهرها متناسب با ظرفیت گسترش زیرساخت هایشان نیست و فشار فزاینده ای به زیرساخت های شهری تحمیل می کند. بعبارتی فراتر از ظرفیت ها و قابلیت های آن ها است. بنابراین همواره آن ها از پیامدهای نامطلوب رنج میبرند. از این رو نهادها و شیوه های مدیریت و حاکمیت قدیمی با جهان پیچیده و به سرعت در حال تغییر در جامعه اطلاعاتی در تضاد هستند. ارائه الگوی محیط زیست هوشمند در جزیره قشم با روش AHP می تواند به اولویت بندی بهتر پارامترها برای افزایش فرصت بازتولید محیط زیست و بازتوانی محیط طبیعی پرداخت.
۶۵.

تحلیل روند دوره های بارشی ایران و نقش آن در برنامه ریزی و مدیریت محیط(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تغییر اقلیم دوره های بارش ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۸ تعداد دانلود : ۱۶۷
این پژوهش با هدف تحلیل روند فراوانی و شدت دوره های بارش یک تا شش روزه ایران و تاثیر این تغییرات اقلیمی بر منابع آب ایران انجام شد. ابتدا فروانی و شدت سالانه هر دوره بارشی در نرم افزار Excel برای 62 ایستگاه همدید استخراج شد. سپس روند تغییرات فراوانی و شدت هر دوره با استفاده از آزمون من-کندال و شیب سن طی دوره 1968-2017 شناسایی شد. نتایج این پژوهش نشان داد فراوانی بارش های یک روزه در بیشتر ایستگاهها افزایش یافته، اما فراوانی بارش های دو تا شش روزه در غالب ایستگاهها کاهش یافته است. بر اساس نتایج تحقیق، تداوم بارش در ایران کاهش یافته است و طول دوره های بارشی ایران کوتاه تر شده است. همچنین شدت بارش های یک تا شش روزه در بخش اعظم سرزمین ایران کاهش یافته است. شدت بارش های یک و دو روزه نسبت به شدت بارش های سه و چهار روزه بیشتر بوده است. روندهای کاهشی مشاهده شده برای شدت بارش های پنج و شش روزه، ضعیف تر بوده است. بنابراین از تداوم و شدت بارش ها در ایران کاسته شده و ایران به سمت خشک تر شدن پیش رفته است. نتایج این پژوهش به برنامه ریزان کمک می کند تا تاثیر تغییرات اقلیمی بارش را بر منابع آب ایران به صورت منطقه ای بشناسند و در زمینه کاهش و سازگاری با این تغییرات تصمیمات مناسب تری اتخاذ کنند.
۶۶.

تبیین تاثیر توسعه اقتصادی ایران طی سال های 1370-1399 بر الگو مسکن معاصر شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اقتصاد توسعه اقتصادی الگوی مسکن معاصر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۳ تعداد دانلود : ۱۴۵
هدف پژوهش حاضر ارائه الگوی مفهومی در جهت تبیین رابطه توسعه اقتصادی و تغییر الگوهای معماری مسکن معاصر شهر تهران طی سال های 1370 تا1399 می باشد و فرضیه مطرح در نیل به این هدف این است که توسعه اقتصادی در شهر تهران از طریق سیاست های حاکم بر دولت طی سال های 1370تا1380 به مراتب کمتر از سال های 1380تا1399 بر تغییر الگوی مسکن معاصر تاثیر گذاشته است. حال پژوهش حاضر با استفاده ازروش تحقیق کیفی- کمی و به لحاظ نوع هدف توصیفی- تحلیلیف با استفاده از شیوه مطالعات کتابخانه ای و ابزار آزمون مربعات و استفاده از آزمون دیکی فولر دریافت که دولت سیاست هایی را در امر مسکن طی سال های1380تا 1394 اتخاذ نموده است که شامل سیاست های پولی و مالی می باشد. از این رو به علت کافی نبودن اعتبارات تخصیص داده شده جهت ساخت و عدم تکمیل یک واحد مسکونی در همان دوره، افزایش قیمت مسکن را در پی داشته است. ضمناً به دلیل کافی نبودن منابع پولی در طی سال های 1390تا1399، طول دوره ساخت مسکن ها در شهر تهران افزایش یافته است و به همراه آن منابعی نیز مصرف شده است، لیکن عملاً عرضه ای صورت نگرفته است. این موضوع در مورد مخارج دولت در امر تأمین مسکن برای خانوارهای کم درآمد و کارمندان نیز مصداق دارد. بنابراین قیمت مسکن در درجه اول تحت تأثیر نرخ شهرنشینی، درآمد سرانه، نرخ اجاره بها و تولید ناخالص ملی، در درجه دوم تحت تأثیر هزینه ساخت است و درنهایت سیاست های پولی و مالی دولت نقش ناچیزی بر قیمت مسکن داشته اند.
۶۷.

بررسی تطبیقی حقوق شهروندی افراد در جغرافیای زیستی به استناد نهج البلاغه و انجیل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حقوق شهروندی کرامت آزادی عدالت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۰ تعداد دانلود : ۱۲۸
این پژوهش با هدف بررسی تطبیقی حقوق شهروندی نهج البلاغه و انجیل صورت گرفته است .روش مورد استفاده به صورت توصیفی –تحلیلی بوده و نتایج و یافته ها حاکی از آن است که بر اساس بررسی های که در این پژوهش صورت گرفت مشخص گردید مساله حقوق شهروندی به صورت پر رنگی در آموزه های دو دین بزرگ و جهانی اسلام و مسیحیت بیان شده است.از دیدگاه آموزه های اسلامی شهروندان دارای حقوق سیاسی، معنوی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و قضایی می باشند که حاکمیت و دولت اسلامی موظف است در راستای احیای این حقوق و ارج نهادن به آنها در ساخت های گوناگون قانونگذاری و اجرا و اداره امور مختلف بدان توجه داشته باشد.از دیدگاه آموزه های مسیحیت نیز شهروندان دارای حقوق اساسی می باشند که در این میان می توان به حقوقی همچون کرامت انسانی، آزادی و عدالت اشاره کرد.همچنین باید گفت هم در نهج البلاغه که دومین کتاب معتبر در بین مسلمانان و برترین تغیر از تعالیم والأی قرانی و وحیاتی است و هم در انجیل که به اعتقاد مسیحیان، کتابی آسمانی و الهی و مهدی خدایی برای نجات انسان ها از طریق پیامبری راستین حضرت عیسی (ع) است، به مؤلفه های اساسی در حقوق شهروندی اشاره و تصریح شده است و این بیانگر یگانگی دیدگاه این دو دین و این دو کتاب، درباره حقوق اساسی زندگی و حقوق شهروندی است.
۶۸.

تأثیر تکانه های موقتی و دائمی نرخ ارز بر درآمد گردشگری در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تکانه های موقتی تکانه های دائمی نرخ ارز درآمد گردشگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۲ تعداد دانلود : ۱۳۳
در این مقاله با استفاده از الگوی خود توضیح برداری و بهره گیری از روش بلانچارد کوا، اثر تکانه های موقت و دائمی نرخ ارز، بردرآمد بخش گردشگری ایران در طی زمانی 1396-1360 مورد بررسی قرار گرفته است. ابتدا با استفاده از آزمون دیکی فولر تعمیم یافته معین گردید که متغیرها در سطح، مانا نبوده اند، بنابراین شرایط اولیه استفاده از مدل بلانچارد-کوا برقرار می باشد. ازاین رو، می توان از یک الگوی SVAR شامل تفاضل مرتبه اول متغیرها استفاده نمود. پس از برآورد مدل و به دست آوردن توابع واکنش ضربه، مشخص شد که در دوره کوتاه مدت 7/82 و 3/17 درصد از تغییرات درآمد گردشگری به ترتیب از طریق تکانه های موقت نرخ ارز و تکانه های دائمی نرخ ارز قابل توضیح و تبیین است. در دوره دهم یا بلندمدت نیز، 7/81 درصد از تغییرات درآمد گردشگری را تکانه-های موقت و 3/18 درصد را تکانه های دائمی توضیح می دهند. بنابراین درصد قاب ل ت وجهی از تغیی رات درآمد بخش گردشگری در ک شور ناش ی از تکانه های موق ت نرخ ارز اس ت.
۶۹.

تحلیل و بررسی نقش ابعاد توسعه در شناسایی شیوه های حمل و نقل هوشمند (مورد مطالعه: شهر زاهدان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسعه مدیریت شهری شیوه های حمل و نقل هوشمند شهر زاهدان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۱ تعداد دانلود : ۱۳۲
نقش حمل و نقل هوشمند در رسیدن به توسعه پایدار مهم و موثر است. شهرنشینی نیاز به مدیریت یکپارچه حمل و نقل هوشمند دارد که با پایداری اجتماعی، اقتصادی و زیست ومحیطی شهرها همراه باشد. در این راستا هدف پژوهش حاضر تحلیل و بررسی نقش ابعاد توسعه در شناسایی شیوه های حمل و نقل در شهر زاهدان، می یاشد. روش تحقیق حاضر با توجه به ماهیت آن از نوع تحقیقات توصیفی-تحلیلی و از نظر هدف کاربردی است. روش های گردآوری اطلاعات به دو صورت کتابخانه (اسنادی) و میدانی(پیمایشی) است. روش تجزیه تحلیل اطلاعات در این پژوهش مدل تصمیم گیری چند معیاری (AHP)، است. برمبنای تلفیق نتایج حاصل از بررسی ها، پیاده روی با مجموع امتیاز 0.338 به عنوان گزینه برتر شناسایی شد. پیاده روی به همراه دوچرخه سواری شیوه های حمل و نقل هوشمند غیرموتوری را تشکیل می دهند که در این جا بالاترین امتیازات را نیز از آن خود کرده اند. استفاده از اتوبوس و مینی بوس و پس از آن تاکسی که به عنوان حمل و نقل هوشمند عمومی و نیمه عمومی شناخته می شوند در درجه بعد قرار گرفته و کم ترین امتیازات نیز به شیوه های حمل و نقل هوشمند موتوری شخصی یعنی استفاده از اتومبیل شخصی و موتورسیکلت اختصاص یافته است.
۷۰.

نقش مشارکت شهروندان در ارتقای کیفیت خدمات شهری (مورد مطالعه: شهر زاهدان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مشارکت شهروندان محله محوری شهر زاهدان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۷ تعداد دانلود : ۱۲۰
هدف این تحقیق سنجش شاخص های تاثیرگذار در بهبود مشارکت محله محور جهت ارتقاء خدمات شهری در شهر زاهدان است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر گردآوری داده ها به صورت میدانی از طریق ابزار پرسش نامه است. جامعه آماری تحقیق را شهروندان ساکن در شهر زاهدان بالغ بر 587730 نفر تشکیل داده اند. حجم نمونه از طریق فرمول کوکران 322 نفر محاسبه شد. بررسی 5 متغیر قابلیت اعتماد، پاسخگویی و مسئولیت پذیری، اطمینان، همدلی و توجه و عوامل ملموس و محسوس نشان می دهد که هر 5 متغیر در سطح کمتر از 05/0 معنادار بوده اند. بررسی اختلاف میانگین و آمار تی آزمون تایید نمود که شهروندان نسبت به عملکرد شهرداری و مدیران، اعتماد ندارند. همچنین آزمون تی تک نمونه ای نشان می دهد که شاخص های شفاف سازی، توانمندسازی، پایگاه اقتصادی، بسترهای ارزشی و احساس تعلق مکانی برابر با 000/0 و کمتر از 05/0 معنادار هستند. این مطلب بر تاثیرگذاری این شاخص ها بر بهبود مشارکت محله محور اشاره دارد. بر اساس نتایج مدل معادلات ساختاری بیشترین تاثیرگذاری مربوط به شاخص شفاف سازی با تبیین 19/0 سپس احساس تعلق مکانی با 15/0 است. همچنین آزمون تی تک نمونه ای نشان می دهد که مشارکت های یدی (اختلاف میانگین 510/0)، مالی (اختلاف میانگین611/0) و فکری (اختلاف میانگین 486/0) با سطح معناداری کمتر از 05/0 تاثیر زیادی می توانند در بهبود مشارکت محله محور و ارتقاء کیفیت خدمات شهری داشته باشند.
۷۱.

تحلیل عوامل موثر بر افزایش انسجام کالبدی و راهبردهای غالب آن (مطالعه موردی: منطقه یک کرج)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انسجام بخشی کالبدی راهبردهای غالب منطقه یک کرج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۳ تعداد دانلود : ۱۳۴
انسجام شهری همواره از اساسی ترین کیفیت های ساختاری و از اصول و مفاهیم محوری در شهرها بوده است. پژوهش حاضر با هدف تحلیل عوامل مؤثر بر افزایش انسجام کالبدی و ارائه راهبردهای مؤثر بر آن در منطقه یک شهر کرج، تدوین شده است. روش به کار گرفته توصیفی- تحلیلی مبتنی بر منابع اسنادی- پیمایشی است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه می باشد، 50 نفر از کارشناسان و متخصصان حوزه مورد مطالعه به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند، شاخص های مؤثر بر انسجام بخشی کالبدی در قالب 4 دسته، اجتماعی، عدالت فضایی، کالبدی و انسجام بخشی مورد تحلیل قرار گرفتند، در ادامه، مهم ترین نقاط ضعف، فرصت، تهدیدات و فرصت های پیش رو و اثرگذار بر انسجام بخشی کالبدی منطقه یک شهر کرج در قالب مدل تحلیلی SWOT مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها نشان می دهد که در بخش های کالبدی، مؤلفه پیوستگی؛ در بخش مشارکت مردمی، مؤلفه آموزش و فرهنگ سازی شهروندان در خصوص ضرورت شهری منسجم و پایدار و در نهایت در بخش مدیریتی، مؤلفه تعادل نظام حمل ونقل شهری در جایگاه نخست واقع شده اند و نقش مهمی در افزایش انسجام کالبدی دارند. همچنین نتایج حاصل از مدل ترکیبی SWOT-AHP نشان می دهد که راهبردهای مربوط به WO دارای بیشترین حساسیت و راهبرد ST دارای کمترین حساسیت می باشد.
۷۲.

درآمدی بر مسئله شناسی تحلیلی در سیاست گذاری شهری (مورد مطالعه: کلان شهرهای معین کشور)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سیاست گذاری شهری تحلیل مسئله مساله شناسی تحلیلی مسائل کلان شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۹ تعداد دانلود : ۱۳۴
مساله شناسی در سیاستگذاری شهری یکی از مهارت های ضروری جهت اتخاذ تصمیمات صحیح و انجام اقدامات عملی جهت رفع مسائل و مشکلات شهری است. مسأله محوری در سیاست گذاری شهری دولت ها را برآن داشته است که با احصاء مسائل شهری اولویت دار به تعمق حکمرانی خوب شهری کمک شایانی نمایند. شهرهای جهان درگیر مسائل عدیده ای هستند که این مسائل از ابعاد گوناگونی برخوردارند. دولت ها به ناچار فرصت کافی جهت پرداختن به همه حوزه ها برخوردار نمی باشند. سیاستگذاری شهری یکی از حوزه های کاربردی و بین رشته ای است که به دولت ها در پرداختن به مشکلات اصلی شهری مدد رسانده است. پژوهش حاضر در پی یافتن پاسخ مناسب به این سوال است که سیاستگذاری های مناسب با هر کدام از مسائل کلان شهرها کدام است. مسائل عمده سیاست گذاری شهری شامل فقر شهری، زنان شهری، عدالت شهری... است که هر کدام از این حوزه ها با روش مساله شناسی تحلیلی در سیاست گذاری قابل تحلیل است. مساله شناسی تحلیلی در سیاستگذاری شهری با تبدیل شهرها از مکان هایی کوچک در گذشته به مکان هایی بزرگ توجه بیشتر سیاستگذاران را جلب کرده است. یافته های پژوهش نشان می دهد هر کدام از کلان شهرهای کشور با توجه به اهمیت و جایگاه منطقه ای خود از مسائل خاصی برخوردارند نیازمند سیاست گذاری های ویژه همان شهر است. نوشتار حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از جمع آوری داده های دست دوم، اسناد کتابخانه ای و بهره گیری از منابع معتبر، به اهمیت مسئله شناسی در سیاستگذاری شهری پرداخته است.
۷۳.

بررسی و شناخت تأثیر فضاهای معماری در درمان بیماری ها با رویکرد هستی شناسی شولتز (نمونه موردی: سرطان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فضاهای درمانی شولتر فضای معماری پدیدارشناسی سرطان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۰ تعداد دانلود : ۱۱۸
این پژوهش با هدف بررسی و شناخت تأثیر فضاهای معماری در درمان بیماری ها با رویکرد هستی شناسی شولتز (نمونه موردی: سرطان) انجام گرفته است. در بین فضاهای معماری، طراحی هیچ فضایی مانند مراکز درمانی از اهمیت بالایی برخوردار نمی باشد. این پژوهش در پی یافتن فضای معماری است که بتواند به درمان سرطان کمک نماید. معماری با بافت، فرم، رنگ و دیگر اجزای فضا می تواند در این راستا نقش بسزایی ایفا کند. در این پژوهش تئوری هستی شناسی شولتز جهت ادراک فضا برگزیده شده است. در این تئوری وی فضا را به شش بخش، جغرافیا، راه، شهر، منظر، معماری و معماری داخلی تقسیم می نماید و با بررسی سه جنبه تیپولوژی(گونه شناسی) مورفولوژی(ریخت شناسی) و توپولوژی(موضع شناسی) درک بیشتری صورت می گیرد. پایه بحث این پژوهش درمان سرطان بر اساس فضاهای معماری با روش شولتز می باشد. روش به صورت پدیدار شناسی بوده است. نتایج نشان داد مراکز درمانی مگی ادعای درمان بیماران سرطانی را با استفاده از کیفیات فضایی معمارانه خود ندارند ولی به بیمارانی که از این فضاها استفاده می کنند کمک می کنند تا این مراکز باتوجه معماری داخلی و بنا حس آرامش بیشتری براب بیماران مخصوصا بیماران سرطانی  ایجا کنند و در بهبود آن ها حس  شفابخشی  را برای افراد ایجاد نماید.
۷۴.

تعامل فضای هیبریدی و دوئالیسم شهروندی در قرن بیست و یکم؛ نمونه مورد مطالعه: شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فضای هیبریدی دوئالیسم شهروندی شهر قرن بیست و یکم تکنولوژی تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۶ تعداد دانلود : ۱۰۹
امروزه تکنولوژی به عنوان جز جدایی ناپذیر از زندگی، شهرها را تحت تاثیر تغییراتی بنیادین و کارکردی قرارداده و به نوعی ویژگی نوین آنها در قرن بیست ویکم شناخته می شود. این دگرگونی ها دو فضایی شدن زندگی و به تبع، شهروندانی با  تغیی وتحولات رفتاری را در پی داشته است. به بیان دیگر فضای شهری هیبریدی، دوئالیسم شهروندی با عملکرد دوگانه واقعی-مجازی را خلق کرده  است. این پژوهش به دوگانگی فضایی-عملکردی شهروندان در شهر تهران می پردازد. پژوهش از نظر ماهیت، کیفی و از نظر هدف، کاربردی است. جمع آوری داده ها علاوه بر مطالعات میدانی  و اسنادی، از طریق پرسشنامه آنلاین به صورت تصادفی ساده صورت گرفته است. از آنجا که جامعه مورد مطالعه نامشخص و نامحدود بوده، تعداد نمونه بر اساس فرمول کوهن 559 عدد تعیین که جهت اطمینان بیشتر 660پرسشنامه از 22 منطقه شهر تهران تکمیل شده است. روایی پرسشنامه از طریق تنظیم و پر کردن پرسشنامه آزمون به تعداد 35 عدد و پایایی پرسشنامه بر اساس آلفای کرونباخ سنجیده شده است. همبستگی و رابطه معناداری میان متغیرهای پژوهش وجود دارد و ارتباط تعاملات اجتماعی و کالبد شهری اولویت بیشتری نسبت به تکنولوژی دارند و همین امر تاکیدی بر ارتباط و تعامل شهروند با شهر در عصر تکنولوژی است و فناوری نقش حلقه واسط و تسهیلگر ارتباطی را بازی می کند. بررسی ها نشان می دهد که از تعامل متقابل سه عنصر اصلی، شهر(کالبد)، شهروند و تکنولوژی پدیده دو رویکردی مجاز-واقعیت شهروندی و فضا در تهران به عنوان نماد شهر قرن بیست و یکمی هر روز بیش از روز قبل تقویت می شود.
۷۵.

تأثیر چارچوب مفهومی عدالت فضایی بر دسترسی شهروندان شهر ساری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عدالت فضایی دسترسی شهروندان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۰ تعداد دانلود : ۱۱۴
هدف از انجام این پژوهش تأثیر چارچوب مفهومی عدالت فضایی بر دسترسی شهروندان شهر ساری بود. روش تحقیق با توجه به ماهیت پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی می باشد و با توجه به اینکه تمامی شاخص ها از نوع کمی و کیفی (آمیخته) است، از پارادایم تفسیرگرایی استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش در بخش کیفی شامل 30 تن از افرادی که در شهر ساری دارای مدرک تحصیلی دکترای شهرسازی هستند و در بخش کمی شامل ساکنان شهر ساری می باشد. روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای با توجه به فرمول کوکران محاسبه گردید. لذا تعداد ساکنان مناطق یک تا چهار شهر ساری با جامعه آماری با استفاده از فرمول فوق، به تعداد 400 به شرح هر منطقه 100 نمونه می باشد. در مورد جمع آوری اطلاعات از داده های GIS شهر ساری، مصاحبه با خبرگان و دو پرسشنامه استفاده گردید. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه ها با استفاده از نظرات اصلاحی اساتید تعیین شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ 81/0 به دست آمد. در نهایت به منظور تجزیه و تحلیل داده های جمع آوی شده از روش تحلیل محتوا استفاده شد. نتایج نشان داد در حوزه عدالت فضایی مؤلفه های: فیزیکی، اجتماعی، بصری، نمادین و اقتصادی وجود دارد که هر کدام تأثیرگذار بر دسترسی شهروندان در شهر ساری به امکانات در نقاط مختلف سطح شهر می-باشد. بنابراین در مناطق چهارگانه شهر ساری مدیران شهری می بایست با در نظر گرفتن ابعاد مورد شناسایی زمینه دسترسی هر چه بهتر شهروندان به امکانات شهری را با توجه به شاخص های پیشنهادی فراهم آورند.
۷۶.

سنجش تأثیر طرح مسکن در بازآفرینی محلات شهری بافت های فرسوده؛ (نمونه موردی: محله آب انبار نو شهر ساری)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: طرح مسکن بازآفرینی شهری بافت فرسوده محله آب انبار ساری مدل ساختاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴ تعداد دانلود : ۹۲
در سال های اخیر با اولویت یافتن پارادایم پایداری، توسعه پایدار و رویکرد بازآفرینی شهری پایدار، عرصه موضوعی جدیدی در ادبیات جهانی مطرح شده است. آنچه که در این حوزه مورد کم توجهی قرار گرفته، موضوع الگوی مناسب محلی مسکن در بافت های فرسوده است که ضرورت ِتوجه بدان را دوچندان نموده است. هدف پژوهش حاضر، دستیابی به الگوی کالبدی طرح مسکن جهت بازآفرینی شهری محله آب انبارنو ساری است. روش پژوهش توصیفی، تحلیلی و اکتشافی و رویکرد حاکم پیمایشی است. با مطالعه ادبیات نظری ومشورتِ متخصصین، پرسشنامه محقق ساخت 94 مؤلفه ایی تهیه ودر اختیار جامعه آماری،50 کارشناس ِخبره و آشنا با محل و متخصصِ امر قرار گرفت. اطلاعات ِپرسشنامه جهت تحلیل اولیه و انجام آزمون های آماری وارد نرم افزار SPSS، آنگاه برای مدلسازی ساختاری تأثیر مؤلفه الگوی کالبدی طرح مسکن بر بازآفرینی شهری این محله، از نرم افزار Smart PLS بهره گرفته شد. نتایج حاصله، حاکی از تأثیر متوسط به بالای الگوی مسکن بر بازآفرینی این محله با ضریب مسیر 564/0 است. با حذف مؤلفه های نامرتبط در آزمون روایی تأییدی، الگوی بدست آمده شامل 8 زیرمؤلفه ریزدانگیتیرریزی و بیرون زدگی تیرهای چوبی زیرشیروانی(530/0)، سقف شیبدار بومی و لبه های ناودانی(712/0)، مصالح مدرن(436/0)، رنگ غالب جداره کالبد(436/0)، داشتن حیاط بعنوان بخشی از زیربنا(764/0)، رعایت تناسب توده مطابق سیستم طرح منظر شهری(821/0)، تاثیرخط آسمان پیوسته(611/0)، ارتفاع بلند فضای مفید داخلی مسکن(511/0) و 3 متغیر نفوذنایذیرینظام دسترسی به توده های مسکونی(872/0)، ریتم غالب در جداره معبر(635/0) و تعبیه عناصری مثل کوردرها و ...(679/0  معناداری قابل قبولی را بین مؤلفه های کالبدی طرح ِمسکن محله آب انبارنو شهر ساری نشان دادند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۳۳