جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای

    مقطع زمانی مورد مطالعه در این بررسی 49 ساله می باشد. که مربوط به ایستگاه چابهار با طول دوره آماری 1963 تا 2012 را شامل می شود. ابتدا سعی شده است با استفاده از روش رتبه ای من - کندال تغییرات داده ها شناسایی شوند و سپس نوع و زمان آن مشخص گردد. هدف از این تحقیق، بررسی روند تغییرات دمای ایستگاه چابهار برای آشکار سازی تغییر احتمالی اقلیم آن از حالت نرمال با استفاده از آزمون ناپارامتری من-کندال می باشد. نتایجی که از این پژوهش حاصل شد به شرح زیر می باشد: 1-مطالعه تغییرات دمای حداکثرتمام ماه های ایستگاه چابهار در طول دوره آماری به جزء ماه ژانویه روند معنا دار کاهشی به طور محسوسی قابل مشاهده است. در این میان، ماه جولای با عدد 41/.-، آگوست 36/.-، ژوئن و می با 33/. – بیشترین کاهش را نشان می دهند. 2- تغییرات دمای حداقل ایستگاه چابهار نیز در 8 ماه از سال روند کاهشی دارد، که ماه نوامبر با عدد 40/. -، جولای با 25/. -، بیشترین کاهش را داشته، در ماه های سپتامبر، ژوئن، می وآوریل روندی وجود ندارد، تغییرات رخ داده از نوع تصادفی وناگهانی است.

توسعه بدون برنامه و یک سویه در پهنه سرزمین، بسیاری از ظرفیت های کشور را بدون استفاده گذاشته و مشکلات بسیاری را در سطوح مختلف به وجود آورده و موجب افزایش نابرابری های فضایی، اجتماعی و اقتصادی در سطح کشور شده است. از این رو، استفاده از دیدگاه آمایش سرزمین به توازن توسعه اجتماعی اقتصادی مناطق مختلف کمک کرده و از قاچاق کالا که یکی از پیامدهای شوم توسعه ناموزون و ناعادلانه است جلوگیری می نماید. این پژوهش با روش مطالعه ی کتابخانه ای و پیمایشی با استفاده از ابزار پرسش نامه انجام شده است. بر این اساس با استفاده از مدل سوات (SWOT) موقعیّت کنونی استان بوشهر مطالعه و نقاط قوّت، ضعف، فرصت و تهدید بررسی شده و درنهایت، راهکارهای رسیدن به اولویت های مبتنی بر جهت گیری های توسعه پایدار ارائه شده است. جامعه ی آماری مورد بررسی، کارشناسان 11 اداره و سازمان مرتبط با قاچاق کالا در مناطق مرزی استان بوشهر را در برمی گیرد. حجم نمونه تعداد 55 نفر تعیین شد. نتیجه اینکه؛ راهکارهای آمایشی برای کاهش قاچاق کالا از طریق بهبود وضعیت اقتصادی – اجتماعی مرزنشینان ارائه شد و اولویت اول برای استان راهبرد تغییر جهت هوشمندانه ارائه گردید. به طوری که این استراتژی ها شامل: ایجاد پایانه های صادرات محصولات زراعی با توجه به شرایط ممتاز بازرگانی بین المللی، بهبود و ساماندهی مسیرهای ترانزیت کالا با استفاده از موقعیت اقتصادی و ژئواستراتژیک استان، تقویت تعاونی ها و بازارچه های مرزی به منظور کاهش اقتصاد زیرزمینی، ایجاد صنایع کوچک و روستایی به منظور کاهش فقر و محرومیت و توزیع بهینه امکانات و منابع به منظور نگهداشت نیروی متخصص بومی در استان می باشد.

گردشگری جنگ نوعی از گردشگری است که هدف از آن بازدید از مناطق جنگی و کاوش در خاطرات زمان جنگ است. پیشینه گردشگری جنگ به دوره بعد از جنگ جهانی دوم بازمی گردد که افراد برای بهبود بخشی به زندگی و معاش مردمانی که در مناطق جنگی به سر می بردند، به این مناطق سفر می کردند. این گونه از گردشگری در ایران نیز چندی پس از پایان جنگ تحمیلی ایران با عراق آغاز گشت. این نوع از گردشگری که در حیطه ی گردشگری فرهنگی قرار می گیرد از شاخه های تخصصی و با اهمیت گردشگری است که با نشان دادن ویرانی های ناشی از جنگ علاوه بر بیدار کردن حس جنگ ستیزی و عواطف بشر دوستانه در گردشگران به حفظ تاریخ معنوی و حماسی یک کشور کمک می کند. گردشگری جنگ می تواند کارکردهای اجتماعی و فرهنگی گوناگونی را در جامعه دنبال کند که تسهیل در جریان هویت بخشی به جامعه به ویژه جوانان از مهم ترین این کارکردهاست. یکی دیگر از مزیت های بزرگ گردشگری جنگ در ایران، همراه بودن آن با معنویت و انسانیتی است که مدیون رشادت های رزمندگان بی شماری است که جان در راه اهداف خود گذاشته و عهد خویش را با خون خود امضا نمودند. افراد با سفر به این مناطق با دور شدن از دنیای مادی، راهی برای جستجوی معنویات می یابند و خود را از قید این دنیا حتی برای لحظاتی رها می کنند. استان خوزستان یکی از استان های اصلی در مسیر جنگ بوده است که آثار جنگ در این منطقه به عنوان جاذبه گردشگری مطرح می شود. جنگ تحمیلی رژیم بعث عراق علیه جمهوری اسلامی ایران از جمله جنگ هایی است که در تاریخ، آثار، حماسه ها و رشادت های آن ثبت شده است و برای گردشگران جذابیت های خاص خود را دارد. این آثار در حال حاضر شاید تنها هدف سفر کاروان راهیان نور باشند، اما این ظرفیت را دارند تا مانند سایت های باقی مانده از دوران جنگ جهانی دوم که گردشگران بسیاری را به خود جذب می کنند، مورد بازدید گردشگران مختلف داخلی و خارجی قرار بگیرند. بنابراین پژوهش حاضر در راستای استفاده از منافع سرشار گردشگری و خصوصاً گردشگری جنگ بر آن است تا به شناسایی موانع توسعه گردشگری دفاع مقدس در استان خوزستان پرداخته و راهبردهایی برای توسعه گردشگری دفاع مقدس در این استان ارائه نماید. رویکرد حاکم بر این پژوهش توسعه ای – کاربردی و روش تحقیق به شیوه توصیفی، تحلیلی و پیمایشی است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از تکنیک تحلیل مسیر و تحلیل رگرسیون خطی ساده استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که بین تعدد مراکز تصمیم گیری؛ ضعف بازاریابی؛ کمبود امکانات زیربنایی و خدمات گردشگری؛ ضعف فرهنگ پذیرش گردشگر و توسعه نیافتگی گردشگری دفاع مقدس رابطه وجود دارد.

    امروزه فعالیت گردشگری به عنوان یکی از پر درآمدترین فعالیت های اقتصاد جهانی دارای اثرات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی می باشد که می تواند نقش مهمی در جهت توانمند سازی توسعه منطقه محروم به دنبال داشته باشد. هدف از این مطالعه اولویت بندی مناطق گردشگری در سطح استان زنجان به منظور آغاز بستر سرمایه گذاری می باشد تا زمینه مناسبی برای تحرک بخشی به اقتصاد منطقه و برنامه ریزی بهتر برای توسعه مبتنی بر گردشگری در سطح استان باشد. این پژوهش در پی پاسخ گویی به این سؤال می باشد که کدام منطقه استان زنجان به لحاظ جاذبه گردشگری شرایط بهتری برای سرمایه گذاری و توسعه زیرساخت های آن است. نوع تحقیق کاربردی، روش تحقیق توصیفی- تحلیلی می باشد و برای گردآوری اطلاعات از روش های کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه، مشاهده و مصاحبه) استفاده شده است. به منظور تجریه و تحلیل داده ها از مدل VIKOR و TOPSIS استفاده شده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که مناطق نمونه گردشگری گنبد سلطانیه، سد تهم، غار کتله خور هر کدام با ضریب 283/0، 136/0 و 118/0 و رتبه ی 1، 2 و 3 و از سوی دیگر، مناطق نمونه گردشگری گنبد سلطانیه، غار کتله خور و سد تهم هر کدام با ضریب 0/0، 18/0 و 49/0 و با رتبه ی 1، 2 و 3 با استفاده از مدل TOPSIS و VIKOR به ترتیب دارای بالاترین سطوح برخورداری از معیارهای مورد نظر بوده اند

بهسازی و ساماندهی معبر شهری، نیاز به رویکردی جامع در ارتباط با برنامه ریزی، مدیریت و طراحی فضا دارد. نقش طراحی از این جهت مهم و هدایتگریست که می تواند زمینه زندگی متعادل تر را از نظر منابع و بستر سرزنده تری را از نظر روح مکان ایجاد نماید. در این راستا سه اصل کلی: نظم دهی به محیط در چارچوب اصول نوشهرگرایی، توجه به پیاده مداری، و اولویت دادن به بهسازی و ساماندهی به جای تعریض و احداث، می توانند در پایداری شهری، ارتقای کیفیت فیزیکی خیابان و نیز سرزندگی و حیات شهرها نقش مهمی داشته باشند. نوع پژوهش کاربردی و از نظر روش جمع آوری بصورت میدانی و کتابخانه ای – اسنادی است و در تجزیه وتحلیل از تکنیک دلفی و سوات بهره گرفته شده است. نتایج بیانگر این این است که تمرکز واحد تجاری عمده در خیابان 13 آبان شهر یاسوج در مرکزیت شهری موجب ترافیک سنگین، آلودگی صوتی وبصری و کاهش سرزندگی و کیفیت محیط شهری شده است. لحاظ تغییر کاربری از عمده به خرده فروشی و اولویت دادن به پیاده محوری در این خیابان موجب افزایش کیفیت محیط شهری بخش مرکزی شهر یاسوج می شود.

  محیط زیست یکی از نگرانی های قرن اخیر است که در این راستا تبیین حقوق محیط زیست می تواند نقش مهمی در حفاظت محیط زیست داشته باشد. زیرا حقوق زیست محیطی نوع رابطه انسان با محیط زیست را تعیین می کند و می تواند این بهره برداری تخریب کننده انسان را بهبود ببخشد. در روند توسعه پایدار که پایداری محیط زیست هدف آن است، انسان نقش بارزی در حفاظت از محیط زیست و اکوسیستم ایفاء می کند. در این راستا سکونتگاههای روستایی جایگاه مهمی در حفاظت محیط زیست خواهند داشت. زیرا اقتصاد روستایی وابسته به استفاده از منابع محیطی است. هرچند آموزه های سنتی در محیط های روستایی بیش از شهرها تأکید بر حفظ منابع زیست محیطی داشته، باید در مورد حفاظت محیط زیست اقدامات حقوقی لازم صورت گیرد. در این راستا عواملی بر گسترش حقوق محیط زیست در سکونتگاه های روستایی تأثیر گذار هستند که از جمله آن می توان به گسترش دانش حقوقی در روستاها، تدوین قوانین حقوقی مرتبط با مقتضیات مکانی، ارتقاء سطح دانش حقوقی مدیران محلی، اطلاع رسانی و ترویج حقوق محیطی در نواحی روستایی که نقش مهمی در گسترش دانش حقوقی روستاییان خواهد داشت اشاره نمود. همچنین عدالت محیطی و مشارکت زیست محیطی نقش مهمی در ارتقاء حقوق محیط زیست دارند. هدف این بررسی ارزیابی نقش حقوق محیط زیست در حفاظت زیست محیطی بوده است که براساس فرمول کوکران با 237 نمونه بررسی میدانی انجام شده است. نتایج تحقیق با استفاده از آزمون همبستگی اسپیرمن نشان می دهد که بین شاخص های حقوق محیط زیست و حفاظت محیط زیست رابطه معناداری وجود دارد و در نتیجه با اقدامات مختلفی می توان با اجرای قوانین حقوقی مناسب از منابع محیطی در سکونتگاههای روستایی حفاظت نمود.

    امروزه صنعت گردشگری در جهان به عنوان یکی از صنایع سود آور مورد توجه کشورها و کارشناسان مربوطه می باشد به طوری که گردشگری در حال حاضر به فعالیت بزرگ اقتصادی تبدیل شده است. در کشور ما با توجه به اینکه دارای هویت تاریخی و فرهنگی و طبیعی غنی می باشد می توان با برنامه ریزی مناسب، گردشگر زیادی جذب کرد که در این میان منطقه 12 از نظرمکانی تمامی محدوده باروی اول و 80 درصد باروی دوم را در بر دارد، که می تواند دارای میراث تاریخی با اهمیت باشد محله عودلاجان و به تبع آن ناحیه 2 این منطقه یکی از قدیمی ترین محلات شهری تهران است که در این مقاله به رابطه بین باز زنده سازی بافت تاریخی و گسترش گردشگری در این محل پرداخته شده که از نظرهدف کاربردی و ازنظرروش توصیفی تحلیلی است و در جمع آوری اطلاعات با توجه به ماهیت پژوهش، از روش کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. از نتایج بدست آمده بر می آید رابطه تنگاتنگی میان باز زنده سازی بافت های فرسوده و توسعه گردشگری در این مکان ها وجود دارد که با رعایت حفظ شکل و تاریخی بودن این بناها و همچنین افزایش امکانات حمل و نقل و دسترسی هر چه راحت تر به مکان های تاریخی می توان به توسعه هر چه بیشتر و بهتر گردشگری در بافت های فرسوده پرداخت.

گردشگری سلامت، رشته ای از گردشگری اﺳ ﺖ ک ﻪ اﻣک ﺎن اراﺋ ﻪ ﺧ ﺪﻣﺎت ﭘﺰﺷ کی را ﺿ ﻤﻦ ﺧﺪﻣﺎت ﺗﻮریﺴﺘی ﺑﻪ افراد غیر بومی ﻓ ﺮاﻫﻢ می آورد، ای ﺮان ﻧی ﺰ از ﻗﺎﺑﻠی ﺖ ﻫ ﺎییﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ کﻪ می تواند ﺟﺎیﮕﺎه ﻣﻤﺘﺎزی در ﺗﻮریﺴﻢ درﻣﺎﻧی ﺟﻬ ﺎنﺑیﺎﺑ ﺪ. ﺑﻨ ﺎﺑﺮ ای ﻦ ﺑ ﻪ ﻋﻨﻮان جنبه ای از ﺻﺎدرات ﺧﺪﻣﺎت ﻣﺤﺴﻮب می گردد. نوع تحقیق از نظر هدف، پژوهش کاربردی و از نظر روش وماهیت توصیفی تحلیلی می باشدودر نتایج این تحقیق محورها وقابلیت های گردشگری سلامت به شرح زیر ارائه شده است از جمله: آب درمانی گیاهان دارویی نمک درمانی عسل درمانی گردشگری سلامت با تاکید برگردشگری ورزشی و غیره ارائه شده است.

  یکی از مهمترین مشکلات مردم در فضاهای روستایی استان کرمانشاه، بیکاری و عدم تنوع در فعالیت های اقتصادی است. امروزه گردشگری به عنوان راهی جهت ایجاد اشتغال و افزایش درآمد روستاییان محسوب می شود. هدف کلی این مقاله، شناسایی اقدامات اولویت دار در برنامه ریزی توسعه گردشگری روستایی شهرستان کرمانشاه می باشد. این تحقیق از نوع کاربردی بوده و برای انجام آن از روش توصیفی(پیمایشی- زمینه یابی) استفاده شده و ابزار جمع آوری اطلاعات مبتنی بر تلفیقی از روشها نظیر؛ مشاهده میدانی، تکمیل پرسشنامه و مصاحبه با روستاییان بوده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که بیش از 52 نقطه – جاذبه در روستاهای شهرستان کرمانشاه وجود دارد که با برنامه ریزی و ساماندهی آنها می توان به توسعه صنعت گردشگری روستایی کمک کرد. بیشتر این جاذبه ها (28 مورد) از نوع مذهبی– زیارتی بوده و اکثر آنها از دسترسی مناسب برخوردار نیستند. از بین این جاذبه ها تنها 5 نقطه – جاذبه دارای شعاع عملکرد منطقه ای بوده و مابقی از شعاع عملکرد ناحیه ای و محلی بهره مندند. همجواری کلان شهر کرمانشاه با فضاهای روستایی شهرستان کرمانشاه، به ضرورت برنامه ریزی و ساماندهی این جاذبه ها جهت جذب گردشگر از کلان شهر کرمانشاه می افزاید.