علی اصغر اسماعیل پور روشن

علی اصغر اسماعیل پور روشن

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۸ مورد.
۱.

تبیین چالش ها و فرصت های ژئوپلیتیکی روابط ایران و مصر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست خارجی سال ۳۷ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۱۴۵) 201 - 236

کلید واژه ها: ژئوپلیتیک خاورمیانه همگرایی ایران مصر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۶ تعداد دانلود : ۱۳۲
کنش و کنش متقابل روابط ایران و مصر در نظام جهانی و منطقه ای همواره مسائل جدیدی را در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا می آفریند و در واقع هرگونه رفتار دو کشور، ژئوپلیتیک مناطق یاد شده را با تغییرات گسترده مواجه می کند. در طی سال های اخیر، تحولات خاورمیانه، فرصت های ژئوپلیتیکی بی شماری را در راستای توسعه روابط دو کشور ایران و مصر فراهم کرده است که به این منظور، پژوهش حاضر با روش توصیفی – تحلیلی ، تبیین چالش ها و فرصت های ژئوپلیتیکی روابط ایران و مصر را مورد مطالعه قرار داده است. این پژوهش عوامل سیاسی، منطقه ای و بین المللی را از چالش ها و موانع هم گرایی میان جمهوری اسلامی ایران و جمهوری عربی مصر دانسته و رفع این موانع را موجب ارتقاء جایگاه منطقه ای دو کشور م داند و هم چنین فرصت ه ای ژئوپلیتیک و عوامل ژئواکونومیک را موجب افزایش هم گرایی های میان دو کشور می داند. در پژوهش حاضر، جامعه آماری را صاحب نظران و اساتید رشت ه های ژئوپلیتیک و روابط بین الملل تشکیل می دهند که حجم نمونه، تعداد 50 نفر بر اساس مدل کوکران تخمین زده شده و از آزمون میانگین در نرم افزار spss استفاده گردیده است. نتایج نشان می دهد که وجود آثار تاریخی با ریشه مشترک، عدم حساسیت دو کشور از هوّیت تمدنی یکدیگر و تغییر دولت مصر پس از حکومت حسنی مبارک، از فرصت های ژئوپلیتیکی موجود در راستای توسعه روابط محسوب می شود و عوامل داخلی و منطقه ای از موانع هم گرایی دو کشور می باشد.
۲.

تحلیل و بررسی معادلات نظامی، سیاسی و اقتصادی ایران و امریکا در منطقه خلیج فارس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش محیط سال شانزدهم تابستان ۱۴۰۲ شماره ۶۱ 193 - 216

کلید واژه ها: ایران امریکا خلیج فارس معادلات نظامی سیاسی و اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۰ تعداد دانلود : ۸۵
منطقه خلیج فارس همواره در معرض تلاطم امواج ناشی از راهبردهای سیاسی و اقتصادی و نظامی کشورهای منطقه ای و فرامنطقه ای قرار داشته است. هدف این مقاله تحلیل و بررسی معادلات نظامی، سیاسی و اقتصادی ایران و امریکا در منطقه خلیج فارس است. سؤال اصلی مقاله این است که معادلات نظامی، سیاسی و اقتصادی ایران و امریکا در منطقه خلیج فارس کدامند؟ برای جمع آوری ادبیات نظری و مفهومی پژوهش از روش توصیفی و برای تحلیل داده های حاصل از پرسشنامه از روش تحلیل سلسله مراتبی و برای آزمون فرضیات از روش پیمایشی بهره گرفته شده است. برای بررسی پایایی پرسشنامه نیز از یک نمونه اولیه استفاده شد و با به دست آمدن ضریب آلفای کرونباخ 87/0، پایایی پرسشنامه نیز مورد تأیید قرار گرفت. نظرات تعداد ۲۵ نفر از خبرگان حوزه امنیت منطقه ای گردآوری شد و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات، وارد نرم افزار آماری SPSS گردید. نتایج نشان می دهد که موقعیت جغرافیایی منطقه برای هر دو کشور حساسیت خاصی دارد؛ اما آنچه که برای امریکا در این منطقه حایز اهمیت است تداوم نقش مصرف کنندگی و تضعیف جایگاه فرهنگی و ایدئولوژیک آن است اما برای ایران این موضوع بالعکس می باشد.
۳.

تبیین اثرات ژئواکونومیکی مناطق آزاد بر توسعه مناطق پیرامون مطالعه موردی منطقه آزاد انزلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال ۱۲ بهار ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۴۶) 330 - 343

کلید واژه ها: مناطق آزاد توسعه پایدار ژئواکونومی منطقه آزاد انزلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۸ تعداد دانلود : ۱۷۴
درک صحیح تغییرات گسترده در صحنه های اقتصادی، تکنولوژی، فن آوری اطلاعات، اجتماعی- فرهنگی و زیست محیطی و استقبال از آن و نیز مدیریت اینگونه تحولات در مقیاس پایلوت مناطق آزاد امری اجتناب ناپذیر است. مهمترین ابزارهای جهانی سازی در چهار مقوله تولید، تکنولوژی، سرمایه گذاری و تجارت خلاصه می گردد و سرمایه گذاری به عنوان مهمترین ابزار وموتور محرکه سایر موضوعات تلقی می گردد. با توجه به اینکه این مناطق می تواند یاری دهنده کشورهای در حال توسعه در رهایی از فقر و عقب ماندگی باشد، این کشورها به ایجاد مناطق آزاد روی آوردند. ایران نیز با توجه به اینکه با احداث مناطق آزاد در پی آن است تا کشور را در مسیر توسعه و همسو با اقتصاد جهانی قرار دهد، به همین منظور در شمال، جنوب، شرق و غرب دارای مناطق آزاد است. به این منظور پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی، تحلیلی و با بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای و میدانی سعی نموده تا به تبیین اثرات ژئواکونومیکی مناطق آزاد بر توسعه مناطق پیرامون که به صورت مطالعه موردی به بررسی منطقه آزاد انزلی و توسعه مناطق چیرامونی پرداخته هست را بیان نماید. یافته های تحقیق نشان می دهد، از آنجایی که منطقه آزاد انزلی در پی افزایش سرمایه گذاری و ثبت شرکت ها و تولید و صادرات است، موجب اشتغال و توسعه اقتصادی در مناطق پیرامونی خود شده است.
۴.

جایگاه نفوذ منطقه ای ایران در ژئوپلیتیک جدید خاورمیانه با تاکید بر دوره زمانی ۲۰۱۱ تا۲۰۲۰(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال ۱۲ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۴۸) 210 - 238

کلید واژه ها: چالش ژئوپلیتیک فرصت ژئوپلیتیک خاورمیانه نفوذ منطقه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۴ تعداد دانلود : ۱۴۲
پژوهش حاضر به تحلیل جایگاه نفوذ منطقه ای ایران در ژئوپلیتیک جدید خاورمیانه با تاکید بر دوره زمانی ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۰ پرداخته است و به منظور تحلیل یافته های تحقیق از روش توصیفی-تحلیلی بهره برده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که عواملی نظیر افزایش نفوذ ایران در عراق، افزایش نفوذ ایران در اردن و افزایش نفوذ ایران در یمن و افزایش نفوذ فرهنگ به واسطه اشتراکات تاریخی-فرهنگی و زبانی در کشورهای خاورمیانه به عنوان بالاترین عوامل مهمترین راهبردهای جمهوری اسلامی ایران محسوب می شوند و عواملی نظیر افزایش نفوذ ایران در کویت، کاهش تنش های ایران و امارات، کاهش تنش های ایران و بحرین و افزایش نفوذ ایران در اردن از جمله به عنوان راهبردهای ایران در ساختار ژئوپلیتیکی نوین خاورمیانه محسوب نمی شود و در مبحث بعد، مهمترین چالش های فراروی جمهوری اسلامی ایران در در ساختار ژئوپلیتیکی جدید خاورمیانه عواملی نظیر حمایت های اقتصادی و سیاسی عربستان از احزاب جدایی طلب در ایران، افزایش حمایت های کشورهای منطقه از حزب منحله کوموله، افزایش جاسوس های موساد و رژیم تروریستی آمریکا و حمایت های اقتصادی و سیاسی ترکیه به احزاب جدایی طلب در ایران، مهم ترین چالش های فراروی جمهوری اسلامی ایران در ساختار ژئوپلیتیکی نوین خاورمیانه محسوب می شوند و عواملی نظیر افزایش نفوذ رژیم صهیونیستی در قطر، افزایش نفوذ آمریکا در عراق، جریان های تجزیه طلبی ترکیه نظیر پ. ک. ک و گسترش گروهک تروریستی القاعده به عنوان راهبردهای ایران در ساختار ژئوپلیتیکی نوین خاورمیانه محسوب نمی شود.
۵.

بررسی رقابت های ژئوپولیتیکی در منطقه جنوب آسیا با تأکید بر سواحل چابهار ایران و گوادر پاکستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال ۱۲ بهار ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۴۶) 168 - 200

کلید واژه ها: رقابت های ژئوپولیتیکی چابهار گوادر هندوستان چین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۹ تعداد دانلود : ۲۲۴
از دید بسیاری از صاحب نظران حوزه ژئوپولیتیک، اقتصاد سیاسی بین الملل و روابط بین الملل بخش بزرگی از مبادلات اقتصادی و تجاری و در کل تمرکز اقتصادی در جهان در حال حرکت به سمت جنوب آسیا و پاسیفیک است؛ هدف اصلی این مقاله عبارت است از بررسی رقابت های ژئوپولیتیکی در منطقه جنوب آسیا با تأکید بر سواحل چابهار ایران و گوادر پاکستان است. سوال اصلی مقاله این است که مهم ترین رقابت های رقابت های ژئوپولیتیکی در منطقه جنوب آسیا با تأکید بر سواحل چابهار ایران و گوادر پاکستان کدام ند؟ روش این مقاله کیفی است. روش جمع آوری اطلاعات کیفی است. شیوه تجزیه و تحلیل اطلاعات توصیفی تحلیلی است. نتایج مقاله نشان می دهد که در این میان دو قدرت اقتصادی بزرگ جنوب آسیا یعنی چین و هندوستان که روزانه در حال رشد فزاینده اقتصادی و البته افزایش نیاز به انرژی و بازار مصرف هستند، در پی دستیابی به مناطق با اهمیت استراتژیک و ژئوپولیتیک برای توسعه همه جانبه خود هستند. لزوم دسترسی به آسیای مرکزی و حوزه خلیج فارس از اهداف مهم چین و هندوستان است. در این راستا تمایل این دو کشور به سرمایه گذاری در سواحل اقیانوس هند و دریای عمان و حتی خلیج فارس قابل توجه است. در حال حاضر این کشورها به دنبال توسعه زیرساخت های بنادر گوادر پاکستان، چابهار ایران و صحار عمان هستند.
۶.

تبیین مهمترین موانع همگرایی روابط ایران و مصر (2018 الی 2022)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا سال بیستم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۷۴ 121 - 143

کلید واژه ها: ژئوپلیتیک خاورمیانه همگرایی جمهوری اسلامی ایران جمهوری عربی مصر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۸ تعداد دانلود : ۱۰۶
همواره در ادبیات ژئوپلیتیک، از همگرایی میان دو کشور به عنوان در هم آمیزی سیاسی، اقتصادی و استراتژیک کشورها یاد می کنند، که همگرایی های بین المللی، علاوه بر اینکه می تواند ارتقاء جایگاه های ژئوپلیتیکی آن کشور را در پی داشته باشد، می تواند بر گسترش نفوذ آن کشور در قلمروهای ژئوپلیتیکی بی انجامد. با توجه به اهمّیت کارکردی جایگاه دوکشور ایران و مصر در معادلات منطقه خاورمیانه، وجود موانع همگرایی میان این دوکشور می تواند پیامدهای گسترده ای را در این منطقه جغرافیایی در پی داشته باشد، که به این منظور پژوهش حاضر، با روش توصیفی - تحلیلی و از نظر هدف، کاربردی، تبیین مهمترین موانع همگرایی روابط ایران و مصر (2018 الی 2022) را مورد مطالعه قرار داده است. در پژوهش حاضر، جامعه آماری را کلیه صاحب نظران و اساتید رشته های ژئوپلیتیک و روابط بین الملل تشکیل می دهند که حجم نمونه، تعداد 50 نفر بر اساس مدل کوکران تخمین زده شده. در راستای تحلیل یافته های تحقیق نیز، از آزمون میانگین در نرم افزار spss استفاده گردید. نتایج نشان داد، عوامل فرامنطقه ای، منطقه ای و داخلی از مهمترین موانع همگرایی میان دو کشور ایران و مصر می باشد، که در این میان نقش عوامل فرامنطقه ای، بیش از سایر عوامل می باشد.      
۷.

تحلیل و بررسی تاثیر رودخانه های مرزی بر روابط ایران و همسایگان شرقی و شمال شرقی در راستای ثبات و توسعه اقتصادی مناطق مرزی و همگرایی منطقه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال ۱۲ بهار ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۴۶) 880 - 902

کلید واژه ها: رودهای مرزی همگرایی ژئوپلیتیک امنیت مرزی اقتصاد مرزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۱ تعداد دانلود : ۱۶۷
رودهای بین المللی، به راه های آبی گفته می شوند که از مرز بین دو یا چند کشور عبور کرده و نوار مرزی کشورها را مشخص می سازند یا رودهایی که در طول مسیر خود از قلمرو چند کشور عبور می کنند. در عصر کنونی منشأ بسیاری از درگیری ها و منازعات منطقه ای میان دولت هایی است که حوضه های آبریز مشترک دارند. هدف اصلی مقاله در حال انجام عبارت است از تحلیل و بررسی تاثیر رودخانه های مرزی بر روابط ایران و همسایگان شرقی و شمال شرقی در راستای ثبات و توسعه اقتصادی مناطق مرزی و همگرایی منطقه ای. سوال اصلی مقاله این است که رودخانه های مرزی چه تاثیراتی بر بر روابط ایران و همسایگان شرقی و شمال شرقی در راستای ثبات و توسعه اقتصادی مناطق مرزی و همگرایی منطقه ای گذاشته اند؟ اطلاعات مورد نیاز این تحقیق با استفاده از روش کتابخانه ای و اس نادی ج مع آوری شده است . به این ترتیب که با مطالعه و بررسی کتب، مقالات و م جلات ع لمی پژوه شی به گردآوری درباره موضوع این پژوهش پرداخته شده است . همچنین از نظرات اساتید و کارشناسان مربوط ب ه جغرافیای س یاسی نیز به منظور افزایش هرچه بیشتر وزن مطالب استفاده شده است. نتایج مقاله نشان می دهد که پیدایش و شکل گیری آبراهه های طبیعی که همان رودخانه ها هستند، متأثر از عوامل مختلفی هستند؛ همچون شرایط آب و هوایی، زمین شناسی، عوامل انسانی و جغرافیایی است. رودخانه های با حوزه های مشترک مرزی آثار محسوسی بر روابط دو کشور به ویژه مسائل سیاسی و امنیتی آن ها می تواند بگذارد.
۸.

تبیین قابلیت های شهرستان های مرزی استان اردبیل و تاثیر آن در روابط ژئوپلیتیک ایران و جمهوری آذربایجان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال یازدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۴۴) 341 - 353

کلید واژه ها: قابلیت شهرستان های مرزی استان اردبیل روابط ژئوپلیتیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۰ تعداد دانلود : ۲۱۹
این مقاله در راستای ارزیابی فرضیه تحقیق که عبارت است از : به نظر می رسد قابلیت های شهرستان های مرزی اردبیل در روابط ژئوپلیتیک ایران وآذربایجان تاثیرگذارند" به رشته تحریر در آمده است. روش تحقیق از نوع توصیفی تحلیلی است. مبانی نظری و ادبیات پژوهش با بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای و یافته های پیمایشی از طریق تدوین و توزیع پرسشنامه میان جامعه جمع آوری و با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.یافته ها و نتایج پژوهش نشان می دهد مقدار معنی داری آزمون برای فرضیه پژوهش برابر با 0.00 می باشد و از آنجا که این مقدار کمتر از سطح استاندارد (سطح 0.05) است لذا نتایج آزمون و رتبه بندی مولفه ها حاکی از آن است که قابلیت های این شهرستان های مرزی در سطح قابل توجهی در روابط ژئوپلیتیک ایران و جمهوری آذربایجان تاثیرگذار است.همچنین بر اساس جدول رتبه بندی از میان مولفه ها و ظرفیت های شهرستان های مرزی اردبیل، گویه های : اشتراکات زبانی و مذهبی، ظرفیت های حوزه گردشگری و توریسم درمانی، تجانس نژاد و قومیت، ظرفیت های حوزه حمل و نقل و برگزاری جشن ها و آیین های مشترک (مانند نوروز) به ترتیب بیشترین تاثیرگذاری را در روابط ژئوپلیتیک ایران و جمهوری آذربایجان داشته است.
۹.

طراحی الگوی توسعه پایدار کارآفرینی روستایی با تاکید بر گردشگری الکترونیکی با استفاده از تکنیک دلفی فازی و معادلات ساختاری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال چهاردهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۵۲) 131 - 147

کلید واژه ها: کارآفرینی روستایی توسعه پایدار گردشگری الکترونیکی توسعه پایدار کارآفرینی روستایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۷ تعداد دانلود : ۱۲۴
هدف پژوهش حاضر طراحی الگوی توسعه پایدار کارآفرینی روستایی با تاکید بر گردشگری الکترونیکی در استان گلستان می باشد. تحقیق حاضر کاربردی و توسعه ای و از نوع تحقیقات توصیفی-پیمایشی و همبستگی است. جامعه آماری در مرحله کیفی شامل خبرگان دانشگاهی، به تعداد 50 نفر و در مرحله کمی، مدیران شرکت های گردشگری و دفاتر آی سی تی روستایی به تعداد 400 نفر می باشند. برای تعیین حجم نمونه خبرگان از روش سرشماری و نمونه گیری گلوله برفی استفاده شد لذا حجم نمونه 50 نفر شد و برای مدیران از جدول کرجسی و مورگان لذا حجم نمونه مدیران، 196 نفر تعیین شد و روش نمونه گیری، تصادفی ساده بود. بدین منظور ابتدا با استفاده از روش دلفی فازی و برخورداری از نظر خبرگان، 20 شاخص گردشگری الکترونیکی شناسایی و با استفاده تحلیل عاملی تأییدی به شش دسته کلی (خدمات اینترنتی، توسعه و آموزش نیروی انسانی، توسعه فرهنگ جامعه، حمایت های دولتی، امنیت و استفاده از اینترنت در سایر امور مرتبط با مردم) تقسیم گردید و در ادامه با استفاده از روش معادلات ساختاری، روابط بین متغیرهای تحقیق مشخص شد. شایان ذکر است جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهایی نظیرExcel ، Spss ، Lisrel استفاده شده است و نهایتاً بر اساس تحلیل های انجام گرفته الگو برازش و ارائه گردید.
۱۰.

تحلیل نقش هیدروپلیتیک هریرود بر چالش های ایران و افغانستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال سیزدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۵۰) 1000 - 1023

کلید واژه ها: رودخانه های مرزی هیدروپلیتیک روابط بین الملل هریرود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۴ تعداد دانلود : ۳۲۶
امروزه رودخانه های مرزی با توجه به کارکردها در زمینه هایی مانند کشاورزی ، سدسازی ، انرژی ، نفت و صنعت و.. همواره به عنوان مهمترین منافع کشورها محسوب شده است. در طی سال های اخیر اختلافات گسترده ای را در حوزه های روابط بین الملل میان ایران و کشورهای همسایه خویش رخ داده است که بخش عظیمی از این اختلافات ، اختلافات بر سر رودهای مرزی بوده است و در این میان اختلافات ایران با کشور جمهوری افغانستان در این زمینه بیش از سایر کشورهای همسایه بوده است. از این رو پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و از نظر هدف کاربردی، به تبیین نقش هیدروپلیتیک هریرود بر روابط بین الملل (مطالعه موردی:ایران و افغانستان) پرداخته است . در راستای گردآوری اطلاعات و یافته های تحقیق ، از اسناد کتابخانه ای استفاده گردید . نتایج تحقیق نشان داد که مصرف آب هریرود در افغانستان بیش از سایر کشورهای منطقه می باشد و در زمینه هیدروپلیتیک نیز عوامل سیاسی بر افزایش اختلافات هیدروپلیتیک موثر می باشند که در این زمینه دیدگاه رهبران سیاسی ، احداث سدها و تغییرات مسیر رودخانه هریرود به منظور مصرف کشاورزی و توسعه اقتصادی افغانستان ، مشکلات سیاسی افغانستان و نیز دخالت کشورهای بیگانه در امور داخلی افغانستان از جمله چالش های هیدروپلیتیکی در سطح روابط بین الملل میان دو کشور ایران و افغانستان است .
۱۱.

نقش دین اسلام در همگرایی قوم بلوچ و تأثیر بر امنیت اجتماعی استان سیستان و بلوچستان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سرزمین سال هجدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۷۲) 83 - 100

کلید واژه ها: دین اسلام قوم بلوچ امنیت اجتماعی استان سیستان و بلوچستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۴ تعداد دانلود : ۱۴۱
استان سیستان و بلوچستان به عنوان یکی از راهبردی ترین استان های شرقی کشور، همواره باعث بروز رخدادهای امنیتی فراوانی در گوشه و کنار این استان شده است در این میان قوم بلوچ، از اقوام دیرینه ایرانی است که عمدتاً دارای مذهب سنی هستند، از طرفی حاکمیت، بر مذهب شیعه به عنوان مذهب رسمی کشور تأکید دارد، ازاین رو یکی از راهکارهای دستیابی به شاخص های همگرایی، دین اسلام است. هدف از این تحقیق " تبین نقش دین اسلام در همگرایی قوم بلوچ و تأثیر آن بر امنیت اجتماعی استان سیستان و بلوچستان" بوده است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و ازنظر روش تحلیلی توصیفی و جامعه آماری به صورت تمام شمار بوده و نتایج به دست آمده عبارت است از"دین اسلام به عنوان مهم ترین مؤلفه همگرایی قوم بلوچ از طریق، اصول دین مشترک بین شیعه و سن- اعتقاد به پیامبر مشترک- اعتقاد به قاعده نفی سبیل - اعیاد مشترک دینی و... در همگرایی قوم بلوچ تأثیر دارد.
۱۲.

مدیریت و برنامه ریزی مجتمع های گردشگری روستایی در راستای آمایش روستایی؛ مطالعه موردی روستاهای استان کردستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال دهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۲-۲ (پیاپی ۳۸) 789 - 808

کلید واژه ها: گردشگری روستایی مجتمع های گردشگری آمایش روستایی استان کردستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۵ تعداد دانلود : ۱۴۷
گردشگری(توریسم) روستایی یکی از راهبردهای مؤثر برای توسعه پایدار جوامع روستایی محسوب می شود که البته نیازمند مدیریت و برنامه ریزی علمی و استفاده از دستاوردهای طرح های آمایش سرزمینی است که بایستی مقدم بر برنامه ریزی گردشگری(توریسم) روستایی انجام شوند. در ایران گردشگری روستایی به صورت علمی چندان مورد توجه قرار نگرفته که یکی از دلایل آن ناشناخته بودن روستاها و انجام نشدن طرح های آمایشی در مناطق روستایی است. هدف این مقاله تحلیل مدیریت و برنامه ریزی مجتمع های گردشگری روستایی در راستای آمایش روستایی در روستاهای استان کردستان است. سؤال اصلی مقاله این است با توجه به مطالعه آمایش سرزمینی مناطق روستایی استان کردستان بهترین راهبرد برای مدیریت و برنامه ریزی مجتمع های گردشگری روستایی چه راهبردی است؟ این مقاله با استفاده از روش سوآت انجام می شود. گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و میدانی انجام خواهد شد. نتایج مقاله نشان می دهد که گردشگری روستایی در کردستان دارای قوت ها (آب و هوای مطلوب، تنوع چشم اندازها، تنوع صنایع دستی، خوراک و مساکن و جنگل های بلوط) و نیز ضعف هایی (راه های دسترسی، محل های اسکان، سیستم های اطلاع رسانی، امنیت، فرهنگ و امنیت) در داخل و است و در محیط پیرامون با فرصت ها (مرزی بودن، دوری از مراکز عمده جمعیتی در ایران، آلودگی و مشکلات محیطی شهرها، وجود تعطیلات مناسب در تقویم رسمی کشور ) و بعضاً تهدیداتی (هجوم ریزگردها، تهدیدات امنیتی، قاچاق و فعالیت های سیاسی و تروریستی گروه های معارض در کردستان عراق) نیز متوجه این موضوع است.
۱۳.

تحلیل هیدروپلیتیکی ساختار نوین روابط بین الملل (مطالعه موردی: ایران و افغانستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال دهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱-۲ (پیاپی ۳۸) 15 - 41

کلید واژه ها: هیدروپلیتیک روابط بین الملل ایران افغانستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۰ تعداد دانلود : ۲۴۹
هیدروپلیتیک ترکیبی متوازن از دو واژه آب و سیاست است و تأثیر و نقش آفرینی منابع آب بر روابط سیاسی کشورها را مطالعه قرار می دهد. افزایش تقاضا برای مصرف آب و مدیریت ضعیف منابع آب موجبات تنش بر سر استفاده از منابع آب هم در در درون کشورها و هم در روابط بین کشورها فراهم کرده است. این موضوع در مورد رودخانه بین المللی کاملاً مشهود بوده و به چند شاخه تقسیم بندی می گردد. در سال های پایانی قرن بیستم آب به عنوان موضوعی مهم در کانون بحث ها و مذاکرات بین المللی قرار گرفت و تقریباً هیچ نشست بین المللی که در آن آینده جهان در هزاره سوم میلادی مطرح باشد را نمی توان سراغ گرفت که در آن آب مدیریت آن به صورت یکی از اصلی ترین عوامل و عناصر در دستور کار قرار نگرفته باشد. نشست ریو، آّب به عنوان یکی از موضوعات مهم مورد توجه قرار گرفت و در مفاد پایانی این کنفرانس به طور آشکار به حفاظت و برنامه ریزی برای استفاده بهینه و پایدار منابع آب جهت تأمین نیازهای شرب و غیر شرب اشاره می کند.
۱۴.

تبیین نقش هیدروپلیتیک بر سیاست خارجی افغانستان و ایران (2015 الی 2019)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۴۷) 213-235

کلید واژه ها: هیدروپلیتیک منافع ملی ایران جمهوری افغانستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۲ تعداد دانلود : ۵۸۷
همواره ارزش های جغرافیایی در یک کشور جزو منافع ملی تلقی می شوند و دولت ها به آسانی نمی توانند بر سر منافع ملی دست به معامله بزنند.علاوه بر این مسائل اختلافات آبی در سیاست خارجی کشورها در تقابل با یکدیگر نیز تاثیر گذار بوده است.در این راستا جمهوری اسلامی ایران نیز در طی دهه های گذشته اختلافات هیدروپلیتیکی گسترده ای نیز با همسایگان خود داشته است که از جمله مهمترین این اختلافات ، اختلافات این کشور با کشور افغانستان بر سر دو رود هیرمند و هریر رود بوده است . افزایش این اختلافات در طی سال های گذشته سبب کمبود آب و کاهش فعالیت های صنعتی،کشاورزی و دامی در استان های شرقی ایران را به همراه داشته است . پژوهش حاضر نیز در این زمینه با روش توصیفی-تحلیلی و از نوع پژوهش های کاربردی و توسعه ای به ارزیابی نقش هیدروپلیتیک بر سیاست خارجی افغانستان و ایران می پردازد.نتایج تحقیق نشان داد که تغییر مسیر رودخانه ها ، آلودگی منابع آب رودخانه ها ، دست درازی به آب رودخانه ها و کنترل منابع آب بالادست کشور افغانستان بر علیه جمهوری اسلامی ایران ، از جمله مهمترین عوامل هیدروپلیتیکی تنش زا در روابط ایران و افغانستان است و همچنین اقدامات هیدروپلیتیکی افغانستان در ساختار توسعه نوین روابط بین الملل ، تبعات سیاسی و اقتصادی را در روابط دو کشور ایران و افغانستان به دنبال خواهد داشت .
۱۵.

ارزیابی همگرایی های اقتصادی میان جمهوری اسلامی ایران و کشورهای عضو سازمان شانگهای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال دوازدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۴۶) 17 - 34

کلید واژه ها: منطقه گرایی همگرایی اقتصادی سازمان همکاری های شانگهای جمهوری اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۶ تعداد دانلود : ۸۹۰
وابستگی متقابل اقتصادی، ادغام اقتصادهای ملی در سطح جهانی و منطقه ای نیز از مهم ترین پیامدهای اقتصاد امروز کشورهای درحال توسعه است. وابستگی متقابل اقتصاد کشورها به قدرت های جهانی و رشد سریع تجارت جهانی ضمن گسترش سریع رقابت بین المللی، زمینه همکاری متقابل و در تقابل یکدیگر را برای کشورهای جهان به همراه آورده است. جمهوری اسلامی ایران پس از تحریم های پسابرجام، با مشکلات گسترده اقتصادی مواجه شده است و در طی سال های پیش رو، مشکلات اقتصادی آن بیشتر نیز خواهد شد. ازاین رو سیاست های نگاه به شرق و منطقه گرایی ایران افزایش خواهد یافت. سازمان همکاری شانگهای از جمله سازمان هایی می باشد که در زمینه منطقه گرایی و در زمینه های اقتصادی پیشرفت های قابل ملاحظه ای را به خود دیده است و از این رو همگرایی هایی که ایران به خصوص از لحاظ اقتصادی به کشورهای عضو اصلی این سازمان مانند روسیه و چین دارد، می تواند راهی برای کاهش فشارهای اقتصادی و بهبود وضعیت اقتصادی ایران منجر گردد. از این رو مقاله حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و کاربردی به ارزیابی همگرایی های اقتصادی میان جمهوری اسلامی ایران و کشورهای عضو سازمان شانگهای، به منظور ارزیابی پتانسیل های صادرات واردات غیرنفتی ایران و کشورهای عضو سازمان شانگهای از طریق روش های آزمون مشابهت و کسینوس زاویه پرداخته است. نتایج نشان داد که ایران به ترتیب با کشورهای چین، روسیه، هند و پاکستان بیشترین پتانسیل های تجاری را داراست و در این بین میزان واردات کالاها از کشورهای چین و هند بسیار بیشتر از سایر کشورهای منطقه و حتی کشورهای جهان است.
۱۶.

بررسی رابطه متغیرهای جغرافیایی و رشد پهنای فضایی اقتصاد جرم در استان های مرزی با تاکید بر شرق ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال دهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۴۰) 61 - 81

کلید واژه ها: متغیرهای جغرافیایی پهنای فضایی اقتصاد جرم در استان های مرزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۷ تعداد دانلود : ۱۲۶
به محض این که یک منطقه مرزی و یا خط مرزی به وجود آمد می تواند نه تنها منظره طبیعی را که جزیی از آن به شمار می رود، بلکه عمران و سیاست های کشورهای مجاور را نیز تحت تاثیر قرار دهد. مرز به تنهایی دارای یک نقش است و آن تحدید حدود منطقه ای است که در داخل آن یک نوع قدرت اعمال می شود. اما دولت ها سعی می کنند نقش های دیگری هم مثل، مهاجرت، تجارت، بهداشت و ... را در منطقه اعمال نمایند. حتی تمرکز بیش از حد نقش های دولت در مرز می تواند نماینده تغییرات در سیاست های خارجی باشد. شکوفایی و زوال شهرها و حوزه نفوذ آن ها در مجاورت مرز بستگی به این دارد که خط مرزی نقش های جدیدی برای آن ها پدید آورد و یا بر عکس، حوزه طبیعی آن ها را بر هم زند. در بررسی تئوری مناطق جغرافیایی بزهکاری، بیشتر رفتار آنومیک از نوع تبهکارانه ی آن مربوط به کیفیت محلات شهری است تا این که در اثر خود شهرنشینی باشد. بدین ترتیب احتمالا محلات بزهکاری به وجود می آیند که خود به مخزن تمرکز دائمی بزه کاران تبدیل می شود. از این رو پژوهشگران نشان داده اند که برخی از محلات، کوچه ها و ساختمان ها، دارای تمرکز بالایی از بزه کاران هستند
۱۷.

تبیین راهبردی جایگاه ایران در ساختار ژئوپلیتیکی جدید خاورمیانه از ۲۰۱۱تا۲۰۲۰(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال یازدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۴۱) 801 - 825

کلید واژه ها: خاورمیانه ژئوپلیتیک نفوذ منطقه ای جمهوری اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۶ تعداد دانلود : ۱۱۰
پژوهش حاضر با توجه به جایگاه منحصر به فرد جمهوری اسلامی ایران به تبیین راهبردی جایگاه ایران درساختار ژئوپلتییکی جدید خاورمیانه پرداخته است و به منظور تحلیل یافته های تحقیق از روش توصیفی-تحلیلی و از نظر هدف کاربردی – توسعه ای بهره برده است. جامعه آماری تحقیق حاضر از کلیه کارشناسان حوزه های علوم نظامی و جغرافیای سیاسی تشکیل شده است که حجم نمونه آن تعداد 35 نفر تخمین زده شد. به منظور تحلیل یافته های تحقیق نیز از طریق مدل آزمون بینومال تست و میانگین در نرم افزار SPSS استفاده گردید. نتایج نشان داد کاهش تنش ها و واگرایی های منطقه ای و افزایش نفوذ سیاسی، فرهنگی و مذهبی از جمله مهمترین راهبردهای جمهوری اسلامی ایران در ساختار ژئوپلیتیکی نوین خاورمیانه خواهد بود و گسترش گروهک های تروریستی، تغییر رویکرد کشورهای منطقه در قبال تحریم های آمریکا، افزایش نفوذ آمریکا در مرزهای ایران و افزایش نزدیکی روابط اسرائیل و عربستان از جمله مهمترین چالش های فراروی جمهوری اسلامی ایران در در ساختار ژئوپلیتیکی جدید خاورمیانه است.
۱۸.

آسیب شناسی دورنمای همگرایی ایران و کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای: مطالعه موردی چین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال دهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۲-۲ (پیاپی ۳۸) 567 - 592

کلید واژه ها: منطقه گرایی همگرایی سازمان همکاری های شانگهای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۱ تعداد دانلود : ۱۶۰
سازمان همکاری شانگهای از جمله سازمان هایی است که در زمینه منطقه گرایی و در حوضه اقتصادی پیشرفت های قابل ملاحظه ای داشته است و از این رو همکاری هایی که ایران به خصوص از لحاظ اقتصادی با کشورهای عضو اصلی این سازمان مانند روسیه و چین دارد، می تواند راهی برای کاهش فشارهای اقتصادی و بهبود وضعیت اقتصادی ایران تلقی گردد. سوال اصلی مقاله این است که با توجه به روند فعلی، دورنمای همگرایی ایران و کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای به ویژه چین چگونه خواهد بود؟ روش پژوهش حاضر توصیفی-پیمایشی است. داده های مورد نیاز از طریق منابع کتابخانه ای و میدانی(با استفاده از پرسشنامه) جمع آوری شده اند و برای تحلیل داده ها از آزمون های دو جمله ای و آزمون میانگین در نرم افزار SPSS استفاده شده است. نتایج مقاله نشان می دهد که تحریم های پسابرجام سبب ارتقاء زمینه های همگرایی میان ایران و کشورهای عضو سازمان شانگهای ارتقاء شده و ارتقاء روابط در دور زدن تحریم های پسابرجام خصوصاً در صنایع گردشگری، داروسازی و معدن تأثیرگذار خواهد بود و در عین حال بی اعتمادی جمهوری اسلامی ایران نسبت به غرب، روابط نامطلوب گذشته و وجود منافع استراتژیک میان ایران و اعضای اصلی شانگهای از جمله مهم ترین دلایل گرایش جمهوری اسلامی ایران به کشورهای عضو سازمان شانگهای است.
۱۹.

الزامات دیدگاه اقتصاد سیاسی برای حل بحران های ژئوپلیتیکی منطقه خاورمیانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال یازدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۴۱) 484 - 510

کلید واژه ها: بحران ژئوپلیتیکی منطقه خاورمیانه اقتصاد سیاسی خلیج فارس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۳ تعداد دانلود : ۱۳۴
هدف اصلی این مقاله عبارت است از بررسی الزامات دیدگاه اقتصاد سیاسی برای حل بحران های ژئوپلیتیکی منطقه خاورمیانه می باشد. سوال اصلی مقاله این است که مولفه های اقتصاد سیاسی در منازعات منطقه خاورمیانه چه نقشی دارند؟ روش این مقاله کیفی است. روش گردآوری اطلاعات کتابخانه است و داده های پژوهش نیز با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی تبیین خواهند شد. نتایج مقاله نشان می دهد که مولفه های ژئواکونومیک در منازعات منطقه خاورمیانه نقش ثانویه را برای ایجاد همگرایی و از طرفی نقش اصلی را برای منازعه افرینی دارند. ظهور افکار ناسیونالیستی مانند پان عربیسم، پان ترکیسم و پان ایرانیسم و توطئه های بیگانگان و منفعت طلبان با ایجاد تفرقه میان مذاهب مختلف اسلامی، ضعف رهبران در اداره امور جامعه و هم چنین وجود برخی حکومت های اقتدارگرا، این منطقه را تبدیل به کانونی از تحولات و تنش ها در دنیای کنونی کرده است. هم چنین بحران مشروعیت در کشورهای عربی و موج بیداری تحت تأثیر دموکراسی خواهی، درگیری های سیاسی و مذهبی درون منطقه ای، ناآرامی های اجتماعی و بی ثباتی سیاسی در اثر جنبش های آزادی خواهی از دیگر عوامل آسیب پذیری کشورهای منطقه است. همه این عوامل دست به دست هم می دهند تا کشورهای عرب منطقه در اثر تدابیر نادرست سیاسی، ضعیف ترین و با وجود منابع عظیم نفتی، وابسته ترین ملت کشورهای منطقه به خارج محسوب شوند
۲۰.

نقش شاخص های ژئوپلیتیکی، در امنیت شهرهای مرزی (مطالعه موردی شهر گنبد کاووس)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه جغرافیای انتظامی سال هفتم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲۸ 1 - 30

کلید واژه ها: امنیت مرز ژئوپلیتیک اقوام ترکمن گنبد کاووس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۳ تعداد دانلود : ۲۱۵
همواره در ادبیات جغرافیای سیاسی ، امنیت مرزی پیش زمینه امنیت داخلی کشور است و شهرهای مرزی نیز به عنوان مدخل ورودی هر کشور تحت تاثیر عوامل داخلی و خارجی اثر گذار بر امنیت این نواحی است . منطقه جغرافیای ترکمن صحرا همواره یکی از مهمترین مناطق مرزی و به عنوان یکی از مناطق خاص ژئوپلیتیکی در سطح ملی مطرح بوده است و در سال های اخیر به دلیل مشکلات مرتبط با توسعه ، قاچاق کالا ، نابرابری امکانات و سطح خدمات ، با چالش هایی مواجه بوده است . شهر گنبد کاووس یکی از بزرگترین و پرجمعیت ترین شهرهای اقوام ترکمن را تشکیل می دهد و با توجه به تحولات این شهر خصوصا دز زمینه های طبیعی – سیاسی و اقتصادی و حمایت های دشمنان جمهوری اسلامی ایران از اقوام ترکمن و وجود تهدیدات فرامرزی ، امروزه پرداختن به موضوع حاضر بیش از پیش دارای ضرورت است . پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و کاربردی به ارزیابی نقش شاخص های ژئوپلیتیکی، در امنیت شهرهای مرزی(شهر گنبدکاووس) پرداخته است . جامعه آماری پژوهش حاضر از کلیه اساتید و کارشناسان حوزه های علوم سیاسی و جغرافیایی سیاسی تعیین گردید که حجم نمونه آن تعداد 35 نفر تخمین زده شده است . نتایج نشان داد که عوامل طبیعی بیش از عوامل اقتصادی و سیاسی ، امنیت مرزهای شمالشرقی را تهدید می کند و همچنین میان عوامل ژئوپلیتیک و امنیت مرزی رابطه ای مستقیم وجود دارد اما شدت این روابط در برخی از متغیرها متفاوت است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان