گسست در روابط بین نسلی و تأثیر آن در شکل گیری هویّت فرزند خانواده ایرانی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

یکی از حوزه های روانشناسی بالینی تحوّلی، چگونگی تأثیر فرهنگ بر تحوّل، رفتار و تجربه بیماری است. گسترش موج وسیع صنعتی شدن، جوامع سنّتی را دستخوش تغییرات و تحوّلات عمده ای در زمینه های اجتماعی و فرهنگی کرده است. بسیاری از این تحوّلات، متأثر از تفاوت های نسل هایی اند که جانشین یکدیگر می شوند. ساختار هویّت در متن شخصیت، مرتبط با زمینه های اجتماعی- فرهنگی است. پژوهش حاضر که مطالعه ای درون فرهنگی محسوب می شود، با هدف ردیابی گسست فرهنگی- اجتماعی در روابط بین نسلی و بررسی نقش آن در شکل گیری هویّت انجام شده است. برای رسیدن به نتیجه، هم جوشی دو روش کیفی مورد توجه قرار گرفته است. ردیابی گسست فرهنگی- اجتماعی در مورد آزمودنی ها و والدین شان، گشایش راهی ست برای بررسی هویّت. بنابراین، بر اساس مراجعه مستقیم به آراء مصاحبه شوندگان، با استفاده از روش بالینی تک بررسی "تئوری داده بنیاد"، زمینه مسائل مربوط به روابط فرهنگی- اجتماعی بررسی شده است. سپس بر این مبنا، با استفاده از "روش بالینی"، منزلت های هویّتی به صورت "تک بررسی" مورد بررسی قرار گرفته اند. 10 نفر از زنان و دخترانِ جوان شهر تهران با روش "نمونه گیری نظری" انتخاب شده اند. ابزارهای پژوهش، جدول های راهنمای مصاحبه بوده اند. تجزیه و تحلیل داده ها بر اساس مقوله بندی و تفسیر آن ها صورت گرفته است. نتایج در یک مدل نظری ترسیم شده و نشان داده که هر قدر شدّت گسست فرهنگی- اجتماعی بیشتر باشد، احتمال نارسایی هویّت در فرزندان خانواده بیشتر است.