رویش روان شناسی

رویش روان شناسی

رویش روان شناسی سال هشتم دی 1398 شماره 10 (پیاپی 43) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

تدوین مدل رشد اخلاقی در نوجوانان بر اساس مؤلفه های فراشناخت با تأکید بر نظریه شناخت اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رشد اخلاقی نوجوانان فراشناخت اخلاقی شناخت اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۳ تعداد دانلود : ۴۰۱
هدف مطالعه حاضر، تدوین مدل رشد اخلاقی بر اساس مؤلفه های فراشناختی با میانجی گری شناخت اجتماعی بود . جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان متوسطه اول شهرستان خرم آباد بود که از میان آنها 311 نفر (146 پسر و 165 دختر) بر اساس روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و پرسش نامه های استدلال اخلاقی رست و همکاران، فراشناخت اخلاقی سوانسون و هیل، رفتار اخلاقی سوانسون و هیل و شناخت اجتماعی بارون - کوهن را تکمیل کردند. سپس، داده ها با استفاده از آزمون رگرسیون در چارچوب تحلیل مسیر مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد که استدلال اخلاقی به واسطه فراشناخت و شناخت اجتماعی با رفتار اخلاقی رابطه دارد و دو جزء فراشناخت یعنی راهبرد و تکلیف با استدلال اخلاقی رابطه ندارد اما این دو با رفتار اخلاقی ارتباط دارند. بنابراین در بررسی رشد اخلاقی در نوجوانان باید در جستجوی عوامل دیگر بود و در آموزش اخلاق به آنها و تحول اخلاقی شان به نقش فراشناخت اخلاقی و شناخت اجتماعی هم توجه نمود
۲.

اثربخشی آموزش ذهن اگاهی مبتنی بر کاهش تنیدگی بر کاهش نشانه های اضطرابی و بهبود نظم جویی شناختی-هیجانی نوجوانان با مشکلات اضطرابی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس اضطراب نظم جویی شناختی-هیجانی نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۱ تعداد دانلود : ۷۳۸
تجربه یک دوره هیجانات منفی در نوجوانی، یک عامل خطر برای بروز نشانه های اضطراب و همچنین کاهش نظم جویی هیجانی و شناختی محسوب می شود. هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش ذهن آگاهی مبتنی بر تنیدگی برکاهش نشانه های اضطرابی و بهبود نظم جویی شناختی هیجانی نوجوانان با مشکلات اضطرابی بود. جامعه مورد مطالعه شامل نوجوانان سنین 10 تا 14 ساله با تشخیص اختلال اضطرابی شهر مشهد که از طریق نمونه گیری در دسترس 64 نفر انتخاب و در هر گروه 32 نفر جایگزین شدند. ابزار به کار رفته در این پژوهش، پرسشنامه اضطراب چند بعدی (1997)، پرسشنامه نظم جویی شناختی-هیجانی گارنفسکی (2002) بود. طی 8 جلسه، هر جلسه به مدت 90 دقیقه، ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس برای گروه آزمایشی انجام گرفت و گروه کنترل هیچگونه مداخله ای دریافت ننمود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیره استفاده شد. نتایج نشان داد که آموزش ذهن آگاهی بر کاهش نشانه های اضطرابی نوجوانان با مشکلات اضطرابی از نظر آماری معنادار است (005/0>0 P = ). همچنین آموزش ذهن اگاهی مبتنی بر تنیدگی بر بهبود نظم جویی شناختی-هیجانی گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل تفاوت معناداری ایجاد کرد (005/0>0 P = ). بنابراین، آموزش ذهن آگاهی مبتنی بر تنیدگی برکاهش نشانه های اضطرابی و بهبود نظم جویی شناختی-هیجانی نوجوانان با مشکلات اضطرابی موثر است .
۳.

مقایسه کیفیت زندگی، رضایت از زندگی و اضطراب مرگ در بین سالمندان درون گرا و برون گرا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کیفیت زندگی رضایت از زندگی اضطراب مرگ سالمندان درون گرا برون گرا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۳ تعداد دانلود : ۴۱۸
هدف از انجام پژوهش حاضر مقایسه کیفیت زندگی، رضایت از زندگی و اضطراب مرگ در بین سالمندان درون گرا و برون گرا ساکن در منزل و سرای سالمندان شهر کرمانشاه در سال 1396 بود . جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه سالمندان شهر کرمانشاه بود. تعداد 168 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای و سالمندان مقیم سرای سالمندان به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. جهت اندازه گیری داده ها از الف: پرسشنامه کیفیت زندگی ویر و شربورن ) 1992)،ب:پرسشنامه رضایت از زندگی(1985) و ج: پرسشنامه اضطراب مرگ تمپلر(1970) استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار استنباطی(آزمون (t استفاده گردید. نتایج نشان داد بین کیفیت زندگی سالمندان درون گرا و برون گرا تفاوت معنی داری وجود دارد، بین رضایت از زندگی سالمندان درون گرا و برون گرا تفاوت معنی داری وجود دارد . همچنین نتایج نشان داد بین اضطراب مرگ سالمندان درون گرا و برون گرا تفاوت معنی داری وجود دارد ، به این صورت که سالمندان برونگرا از اضطراب مرگ کمتری نسبت به سالمندان درون گرا داشته اند.
۴.

مروری بر درمان های تحریک مغناطیسی فراجمجمه ای تکراری بر ولع مصرف و رفتارهای اعتیادی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تحریک مغناطیسی فراجمجمه ای ولع مصرف رفتارهای اعتیادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۵ تعداد دانلود : ۵۳۰
تحریک مغناطیسی فراجمجمه ای تکراری یک روش الکتروفیزیولوژیکی تحریک و تلفیق مغزی است که می تواند تحریک پذیری قشری ناحیه هدف در مغز را تغییر دهد و شکل پذیری اعصاب و ارتباطات مغزی را تنظیم کند. اعتیاد با اختلال عملکرد قشر پیش پیشانی خلفی- جانبی و تغییر نوسانات مغزی همراه هست. طبق گزارشات، تحریک مغناطیسی فراجمجمه ای تکراری بر قشر پیش پیشانی خلفی- جانبی مداخله درمانی بالقوه برای درمان اعتیاد است و می تواند از میل به مصرف و اشتیاق را کاسته و عملکرد شناختی را در افراد معتاد بهبود دهد. هدف مقاله حاضر نگاهی کلی به نقش تحریک مغناطیسی فراجمجمه ای بر ولع مصرف و رفتارهای اعتیادی است. مطالعه حاضر با جستجو در پایگاه های اطلاعاتی انگلیسی شامل PubMed, Google scholars, Elsevier , MEDLINE, Science direct که مربوط به سال های 2015 تا 2018 بود. معیارهای ورود به مطالعه مسئله مورد نظر، یک اعتیاد یا ولع مصرف بود، مداخله با اعمال تحریک مغناطیسی فراجمجمه ای تکراری و تحریک مغناطیسی عمیق مغز از طریق جمجمه و تحریک مغناطیسی مغز بود و مطالعه های انجام شده از نوع کارآزمایی بالینی بودند. اعتیاد شیوع بالایی در جهان دارد و درمان های بسیاری برای آن تاکنون انجام شده است. بسیاری از این مقاله های مرتبط پشتیبانی اثر اعمال تحریک مغناطیسی فراجمجمه ای تکراری و تحریک مغناطیسی مغز به ویژه در کوتاه مدت بود. با توجه به مطالعات مرور شده و شیوع بالای اعتیاد و روش های گوناگون درمانی در این حیطه از بیماری روانی استفاده از تحریک مغناطیسی فراجمجمه ای تکراری به عنوان یک روش درمانی غیر تهاجمی مورد بررسی قرار گرفت و اثربخش بودن آن حمایت شد.
۵.

اثربخشی آموزش مهارت های فرزند پروری مثبت بر کفایت اجتماعی و تنظیم هیجان دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فرزند پروری مثبت کفایت اجتماعی تنظیم هیجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵۳ تعداد دانلود : ۷۲۷
هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش مهارت های فرزند پروری مثبت بر کفایت اجتماعی و تنظیم هیجان دانش آموزان بود. روش پژوهش، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه ی موردمطالعه در این پژوهش کلیه مادران دانش آموزان 13-15 ساله مدارس متوسطه اول شهر تهران در سال 1396 بود که 30 نفر از آن ها به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. شرکت کنندگان به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفری به نسبت یکسان جایگزین شدند. گروه آزمایش، برنامه آموزش مهارت های فرزند پروری مثبت را در 8 جلسه (2 ساعت) به شکل گروهی دریافت کردند و گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفت. پرسشنامه های راهبردهای تنظیم هیجان شناختی گرنفسکی و همکاران (2001) و کفایت اجتماعی پرندین (1385) توسط دانش آموزان در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون تکمیل گردید. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از تحلیل کوواریانس تک متغیره، تحلیل شد. نتایج نشان داد، آموزش مهارت های فرزند پروری مثبت بر افزایش تنظیم هیجان مثبت و کاهش تنظیم هیجان منفی دانش آموزان تأثیر معناداری دارد. همچنین نتایج نشان داد، آموزش مهارت های فرزند پروری مثبت بر افزایش کفایت اجتماعی دانش آموزان تأثیر معناداری دارد. بنابراین می توان گفت بهبود تنظیم هیجان و کفایت اجتماعی دانش آموزان نتیجه تغییر الگوها و روش های فرزندپروری در مادرانشان می باشد که در جلسات فرزندپروری مثبت شرکت کرده بودند.
۶.

رابطه سیستم های مغزی رفتاری و تکانشگری با رفتارهای جنسی پرخطر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سیستم های مغزی رفتاری تکانشگری رفتارهای جنسی پرخطر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲۶ تعداد دانلود : ۶۱۴
هدف این تحقیق بررسی ارتباط بین سیستم های مغزی رفتاری و تکانشگری، با رفتارهای جنسی پرخطر بود. پژوهش حاضر از نوع پژوهش های توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری آن شامل کلیه دانشجویان دوره کارشناسی یکی ازدانشگاه های شهر مشهد بود که در سال تحصیلی 1396 مشغول به تحصیل بودند. تعداد 100 مرد دانشجو با استفاده از روش نمونه گیری داوطلبانه و هدفمند انتخاب شدند. گرداوری داده ها به کمک پرسشنامه شخصیتی گری ویلسون(1989)، پرسشنامه رفتارهای جنسی پر خطر(2007) و مقیاس تکانشگری بارت(1995) انجام شد . داده ها بر اساس آزمون ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین رفتارهای جنسی پرخطر مردان با سیستم فعال ساز رفتاری و تکانشگری رابطه معناداری وجود دارد . هم چنین، نتایج حاصل از آزمون رگرسیون حاکی از این بود که سیستم فعال ساز رفتاری و تکانشگری پیش بینی کننده رفتارهای جنسی پرخطر می باشند. سیستم فعال ساز رفتاری و تکانشگری نقش مهمی درگرایش به رفتارهای جنسی پرخطر دارند و لذا آموزش بازداری رفتاری میتواند به عنوان یک مداخله برای پیشگیری از رفتارهای جنسی پرخطر برای این افراد در نظرگرفته شود
۷.

مقایسه رگه های تاریک شخصیت و سیستم فعال سازی/ بازداری رفتاری در بدنسازان با و بدون مصرف استروئیدهای آنابولیک-آندروژنی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: استروئید بدنسازان رگه های تاریک شخصیت سیستم فعال سازی/ بازداری رفتاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۰ تعداد دانلود : ۳۳۱
در طول دهه گذشته، استفاده از داروهای استروئیدی در میان ورزشکاران، به ویژه بدنسازانی که به صورت حرفه ای فعالیت می کنند، افزایش یافته است . از این رو، پژوهش حاضر با هدف مقایسه رگه های تاریک شخصیت و سیستم فعال سازی/ بازداری رفتاری در بدنسازان با و بدون مصرف استروئیدهای آنابولیک-آندروژنی انجام گردید. طرح پژوهش حاضر توصیفی از نوع علی مقایسه ای بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه ورزشکاران پرورش اندام مرد شهر رشت در سال 1397 تشکیل دادند. نمونه ای به حجم 150 (75 بدنساز طبیعی و 75 بدنساز استروئیدی) به صورت هدفمند انتخاب شد و سپس داده ها با استفاده از پرسش نامه های رگه های تاریک شخصیت جوناسون و وبستر (2010) و سیستم فعال سازی/ بازداری رفتاری کارور و وایت ( 1994) جمع آوری شدند. داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس چند متغیری تحلیل شدند. نتایج به دست آمده نشان داد، در رگه های تاریک شخصیت و سیستم فعال سازی/ بازداری رفتاری بدنسازان با و بدون مصرف استروئیدهای آنابولیک-آندروژنی تفاوت معنی داری وجود دارد. بر این اساس مشخص گردید بدنسازان استروئیدی در مقایسه با بدنسازان طبیعی دارای سیستم بازداری رفتاری کمتر و سیستم فعال سازی رفتاری بیشتری هستند. همچنین، در مؤلفه های صفات تاریک شخصیت، بدنسازان استروئیدی خودشیفتگی، ماکیاولیسم و رفتار ضد اجتماعی بیشتری را نشان دادند. با توجه به نتایج به دست آمده می توان با اجرای برنامه ها و مداخلات، موجب کنترل سیستم فعال سازی/ بازداری رفتاری و کاهش رگه های تاریک شخصیت در بدنسازان استروئیدی شد.
۸.

نقش رضایتمندی از نیازهای بنیادی روان شناختی و انگیزش خودگردان در موفقیت تحصیلی: از دیدگاه نظریه خود-تعیین گری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: انگیزش خودگران و کنترل شده عملکرد تحصیلی مشارکت دانش آموزان نظریه خود تعیین گری نیازهای بنیادی روان شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۸ تعداد دانلود : ۶۱۷
هدف اصلی یادگیری و فرایند آموزش وپرورش، درک مفهومی و استفاده منعطف از علم و دانش است. به عبارت دیگر کسب و نگهداری دانش به تنهایی در روند آموزش عالی کافی نیست، بلکه درک روابط بین حقایق یا کشف و تولید حقایق نتیجه اصلی فرایند یادگیری است. هدف اصلی در مدارس ایجاد لذت و اشتیاق واقعی در دانش آموزان برای یادگیری و موفقیت و مشارکت دانش آموزان در پروژه ها و فعالیت های درسی بر اساس خواست و رضایت خودشان است. همین علاقه و اراده است که منجر به انعطاف پذیری بیشتر افراد در فرایند حل مسئله، کسب مؤثرتر علم و دانش و احساس عمیق تر ارزشمند بودن و مسئولیت پذیری اجتماعی خواهد شد. کاربرد نظریه خود تعیین گری در آموزش وپرورش، ایجاد علاقه و اشتیاق به یادگیری در دانش آموزان، درک اهمیت آموزش و اعتماد به ظرفیت ها و نگرش های خود است. این نتایج زمانی کسب خواهد شد که دانش آموزان بر اساس انگیزه های درونی برانگیخته شوند و ارزش ها و قواعد را درونی سازی کنند. مطالعات نشان داده است این فرایند منجر به یادگیری با کیفیت بالا، درک مفهومی و درنهایت رشد فردی و انطباق فرد خواهد شد. هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه بین ارضای نیازهای اساسی روان شناختی و انگیزش درونی با میزان مشارکت دانش آموزان در فعالیت های مدرسه، درک مفهومی و عمیق مطالب درسی و بهبود عملکرد تحصیلی دانش آموزان است. مطالعه حاضر توصیفی (از نوع مروری) می باشد. برای بررسی موضوع، در این پژوهش تعدادی از مقالات مرتبط با نظریه خود تعیین گری در زمینه یادگیری و آموزش وپرورش را موردبررسی و پژوهش قرار داده ایم . در این راستا علاوه بر بررسی منابع اطلاعاتی خارجی، منابع و پایگاه های اطلاعاتی داخل ایران نیز بررسی شده است. در مرحله اول، مجموعاً تعداد ۳۸ مقاله انگلیسی و تعداد ۸ مقاله فارسی ثبت شده، ذخیره گردید. بعد از بررسی نهایی۳۷ مقاله از این مقالات منتخب گردیده که تعداد ۵ مقاله فارسی و تعداد ۳۲ مقاله انگلیسی را در برداشتند . مجموعه این مطالعات نشان می دهد زمانی که معلمان در کلاس حامی خودمختاری باشند، به این معنی که به نگرش های دانش آموزان در کلاس اهمیت دهند، به آن ها حق انتخاب دهند و تا حد ممکن شرایط کنترل کننده را کاهش دهند، منجر به ارضای نیازهای بنیادین در دانش آموزان شده و در نتیجه آن ها مطالب را به صورت عمیق و مفهومی درک کرده، ارزش ها را درونی کرده و بهزیستی بالاتری را تجربه می کنند
۹.

اثربخشی آموزش مهارت های تفکر مثبت بر افزایش شادکامی و تاب آوری نوجوانان بی سرپرست دختر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مهارت های تفکر مثبت شادکامی تاب آوری نوجوانان بی سرپرست

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۲ تعداد دانلود : ۵۸۲
مطالعه حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مهارت های تفکر مثبت در ارتقای شادکامی و تاب آوری نوجوانان بی سرپرست، انجام گرفت. این پژوهش از نظر هدف جزء پژوهش های کاربردی و از نظر شیوه گردآوری داده ها از نوع طرح های شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری پژوهش کلیه نوجوانان دختر بی سرپرست بهزیستی استان البرز بودند که نمونه ای به حجم 40 نفر از این جامعه به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شد و به صورت تصادفی در دو گروه 20 نفری (آزمایش و کنترل) قرار گرفتند. اعضای هر دو گروه پرسشنامه شادکامی آکسفورد (1989) و تاب آوری کانر- دیویدسون (2003) را قبل از اجرای عمل آزمایشی تکمیل کردند. سپس، هشت جلسه 45 دقیقه ای مداخله آموزشی تفکر مثبت برای گروه آزمایش انجام شد و گروه کنترل مداخله ای دریافت نکرد. سپس هر دو گروه مجددا ارزیابی شدند. داده ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس تحلیل گردید. یافته ها نشان داد که آموزش مهارت های تفکر مثبت به صورت معناداری موجب ارتقای میزان شادکامی و تاب آوری نوجوانان دختر بی سرپرست می شود. به نظر می رسد که آموزش مهارت های تفکر مثبت می تواند به طور موفقیّت آمیزی برای توانمند سازی نوجوانان بی سرپرست دختر مورد استفاده قرار گیرد.
۱۰.

ویژگی های روان سنجی مقیاس سطح حالتِ سرزندگی ذهنی بر اساس نظریه کلاسیک آزمون و سوال-پاسخ(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سرزندگی ذهنی ساختار عاملی اعتباریابی نظریه سوال-پاسخ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۹ تعداد دانلود : ۶۸۲
هدف از پژوهش حاضر اعتباریابی، بررسی ساختار عاملی و پارامترهای سوال-پاسخ مقیاس سطح حالت سرزندگی ذهنی بود. در یک طرح توصیفی-همبستگی و اعتباریابی آزمون، 240 نفر از دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی تهران به روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند و مقیاس سطح حالت سرزندگی ذهنی را تکمیل کردند. تجزیه و تحلیل داده ها با بررسی همسانی درونی، تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی و پارامترهای تمیز و مکان و منحنی های آگاهی سوال و آزمون انجام گرفت. نتایج نشان داد که هر دو فرم 7 و 6 عبارتی مقیاس سطح حالت سرزندگی ذهنی، ساختاری یک عاملی با واریانس تبییین شده 19/67 و 04/75 درصد دارند. روایی عاملی تأییدی نیز به تأیید رسید. ضرایب آلفای کرونباخ 91/0 و 93/0 و ضرایب دو نیمه کردن 91/0 و 92/0 به دست آمد. شاخص های سوال پاسخ در سطح مطلوبی بودند. به نظر می رسد مقیاس سرزندگی ذهنی و به طور ویژه ساختار 6 عبارتی آن، در دانشجویان از اعتبار و روایی مناسبی برخوردار است.
۱۱.

نقش رگه های شخصیتی و مهارت اجتماعی در پیش بینی خشونت خانگی زوجین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ویژگی های شخصیتی مهارت اجتماعی خشونت خانگی زوجین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۴ تعداد دانلود : ۷۲۳
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش رگه های شخصیتی و مهارت های اجتماعی در پیش بینی خشونت خانگی زوجین انجام شد. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری شامل تمامی زوجین دارای سابقه ی خشونت خانگی مراجعه کننده به مراکز مشاوره تحت نظارت سازمان بهزیستی شهر اصفهان در سال 1394 بود. جهت انتخاب نمونه ی پژوهش، 50 نفر از زوجین (50 مرد و 50 زن) مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر اصفهان به صورت هدفمند انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل فرم کوتاه پرسشنامه مینه سوتا (1967)، پرسشنامه مهارت های اجتماعی ماتسون (1983) و پرسشنامه خشونت خانگی تبریزی و همکاران (1391) بود. به منظور آزمون فرضیه های پژوهش از روش آماری تحلیل رگرسیون به کمک نرم افزار SPSS-22 استفاده شد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که متغیر مهارت های اجتماعی به طور منفی و معناداری و سه رگه شخصیتی خود بیماری انگاری، افسردگی و هیستری به طور مثبت و معناداری می تواند تغییرات مربوط به خشونت زناشویی زوجین را پیش بینی نماید. بر اساس یافته های تحقیق، ویژگی های شخصیتی و مهارت های اجتماعی یکی از مهم ترین عوامل وقوع خشونت خانگی در میان زوجین است. بنابراین، به روانشناسان و مشاوران حوزه خانواده پیشنهاد می شود، به منظور کسب نتایج بهتر در مداخلات روان شناختی و کارگاه های آموزشی به ویژگی های شخصیتی و مهارت های اجتماعی زوجین، به عنوان عوامل مؤثر در خشونت خانگی و سازگاری زناشویی توجه گردد.
۱۲.

قابلیت استخدام در مشاوره شغلی سازه نگر با استفاده از پارادایم طراحی زندگی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مشاوره شغلی مدل طراحی مسیر زندگی قابلیت استخدام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۱ تعداد دانلود : ۴۶۸
تغییرات در دنیای کنونی کار، استفاده از قابلیت های جدید ارتقای شخصی نظیر قابلیت استخدام را می طلبد. برای تحقق این امر، یک رویکرد پویا لازم است تا افراد را به تفکر خلاق و طراحی مجدد نیاز ها، علایق و تجارب زندگی تشویق کند. هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر مشاوره گروهی مبتنی بر طراحی زندگی بر افزایش قابلیت استخدام بود. در این پژوهش نیمه آزمایشی همراه با طرح پیش آزمون- پس آزمون و گروه کنترل، جامعه آماری کلیه دانشجویان دختر مقطع کارشناسی دانشگاه بزرگمهر قاینات، در نیمسال 96-1395 بودند، نمونه پژوهش به روش هدفمند شامل 20 نفر از دانشجویان بودند که به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 10 نفر) جایگزین شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه قابلیت استخدام موسوی و همکاران (1393) بود که قبل و بعد از مداخله توسط هر دو گروه تکمیل گردید. گروه آزمایش در 10 جلسه مشاوره گروهی مبتنی بر طراحی زندگی شرکت کردند و گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکرد. به منظور تحلیل داده ها از روش تجزیه و تحلیل کوواریانس استفاده شد. یافته های حاصل از تحلیل داده ها نشان داد، برنامه مشاوره طراحی گروهی مبتنی بر پارادایم زندگی بر افزایش قابلیت استخدام و ابعاد آن (هویت مسیرشغلی، انطباق پذیری شخصی، سرمایه اجتماعی و هوش هیجانی) تأثیر معنی دار دارد . نتایج اهمیت برنامه مشاوره شغلی مبتنی بر طراحی زندگی را بر افزایش قابلیت استخدام نشان داد، بنابراین پیشنهاد می شود در مشاوره های سازمانی و شغلی و همچنین در طرح های انطباق پذیری شغلی-تحصیلی در مراکز مشاوره دانشگاه ها بر این برنامه تأکید شود.
۱۳.

نقش معنای تحصیلی و درگیری تحصیلی در پیش بینی رفتارهای پرخطر در نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: معنای تحصیلی درگیری تحصیلی رفتارهای پرخطر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۹ تعداد دانلود : ۴۴۹
این پژوهش با هدف بررسی نقش معنای تحصیلی و درگیری تحصیلی در پیش بینی رفتارهای پرخطر در نوجوانان صورت گرفت. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی- پیش بین بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه شهر اردبیل مشغول به تحصیلی در سال تحصیلی 1396-1397 بودند که از بین آنها، تعداد 200 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه درگیری تحصیلی، معنای تحصیلی و رفتارهای پرخطر بود. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه استفاده شد. نتایج نشان داد بین معنای تحصیلی، درگیری تحصیلی و مولفه های آن (توانمندی، تعهد و جذب) با رفتارهای پرخطر در نوجوانان رابطه منفی و معناداری وجود دارد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که معنای تحصیلی و درگیری تحصیلی و مولفه های آن (توانمندی، تعهد و جذب) توانایی پیش بینی رفتارهای پرخطر در نوجوانان را دارند. همچنین با توجه به نتایج حاصله می توان بیان کرد که رفتارهای پرخطر دانش آموزان از متغیرهای معنای تحصیلی و درگیری تحصیلی تاثیر می پذیرد. لذا ارائه برنامه های از سوی مشاوران و روانشناسان مدارس به منظور ارتقاء این متغیرها پیشنهاد می گردد.
۱۴.

مروری بر تنظیم هیجان از دیدگاه روان درمانی پویشی فشرده و کوتاه مدت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تنظیم هیجان روان درمانی پویشی فشرده و کوتاه مدت مثلث شخص مثلث تعارض بدکارکردی هیجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱۳ تعداد دانلود : ۲۰۳۸
تحقیقات پیشین نشان داده که مشکلات هیجانی تعداد زیادی از افراد جوامع مختلف را درگیر کرده است که از جمله می توان به اختلالات سیستم ایمنی، افسردگی، اضطراب، شخصیت و مشکلات بین فردی اشاره کرد. هدف از مقاله حاضر، روشن سازی اهمیت هیجانات در زندگی روزمره و در حیطه روان درمانی است. با توجه به اهمیت اصالت و بیان تجربه در روابط و زندگی آدمی، مثلث شخص و مثلث تعارض اساس کار روان درمانی پویشی فشرده و کوتاه مدت را شکل می دهد. مثلث تعارض به عوامل درونی مشکل مانند احساس، اضطراب و دفاع اشاره دارد و مثلث شخص به بافت و عوامل بین فردی مشکل می پردازد. اساس درمان از طریق بازسازی مثلث تعارض (سیر توالی احساس، اضطراب و دفاع) در قالب مثلث روابط خصوصاً رابطه بیمار با درمانگر در جلسه درمانی است. احساسات سرکوب شده بیمار نسبت به والدین این بار در بافت درمانی و به صورت آگاهانه نسبت به درمانگر، تجربه و پردازش و نام گذاری شده و تجربه هیجانات منجر به خنثی شدن دفاع ها و رهایی از رنج خودساخته می شود. رنج خود ساخته نتیجه وجدان بیماری است که سوخت آن احساس گناه ناهشیار فرد و تمایل به قربانی شدن و مقاومت است. در این مقاله مکانیزم اثربخشی این درمان در کاهش علائم رنج آور بیماری های پزشکی و روانی مطرح شده و سعی بر گسترش افق دید روان شناسان و علاقه مندان نسبت به این حوزه جدید درمانی شده است.
۱۵.

رابطه حمایت اجتماعی و راهبردهای مقابله ای استرس با تحمل ناکامی در دانشجویان دانشگاه شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: حمایت اجتماعی راهبرد های مقابله ای تحمّل ناکامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۰ تعداد دانلود : ۷۹۲
همه مردم مشکلات و ناکامی را در زندگی شان تجربه می کنند و بنابراین لازم است مکانیزم هایی را برای مقابله و سازگاری با این ناکامی ها شناسایی کنیم. در این پژوهش حمایت اجتماعی و راهبردهای مقابله ای با تحمل ناکامی در دانشجویان دانشگاه شیراز مورد بررسی قرار گرفت و هدف اصلی، تبیین تحمل ناکامی بر حسب حمایت اجتماعی و راهبردهای مقابله با استرس است. روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی بود. 540 نفر (281 زن و 259 مرد) از میان دانشجویان دانشگاه شیراز با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند، اطلاعات با استفاده از پرسشنامه های سبک مقابله ای اندلر و پارکر (1990)، حمایت اجتماعی واکس و همکاران (1986) و تحمل ناکامی هارینگتون (2005) جمع آوری شد. داده ها با روش آماری همبستگی پیرسون و رگرسیون تحلیل شد. نتایج نشان داد همبستگی بین حمایت اجتماعی و راهبردهای مقابله ای با تحمل ناکامی در دانشجویان مثبت و معنادار است (001/0> P )، همچنین مولفه حمایت اجتماعی و راهبرد مقابله ای مساله مدار قادر به پیش بینی تحمل ناکامی است. بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که افزایش حمایت اجتماعی دانشجویان توسط خانواده و ارائه خدمات اجتماعی توسط دانشگاه و نهادهای ذیربط جهت حمایت هر چه بیشتر آنان، همچنین آموزش مهارت های اساسی و مفید مقابله با مشکلات و ناکامی ها می تواند نقش مهمی در افزایش تاب آوری و تحمل ناکامی دانشجویان داشته باشد
۱۶.

اثربخشی درمان فعال سازی رفتاری بر باورهای فراشناختی و نگرانی از تصویر بدنی دانشجویان دختر افسرده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: درمان فعال سازی رفتاری باور فراشناختی مثبت درباره نگرانی نگرانی از تصویر بدنی دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۷ تعداد دانلود : ۴۹۷
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان فعال سازی رفتاری بر باورهای فراشناختی و نگرانی از تصویر بدنی دانشجویان دختر افسرده انجام شد. روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون همراه با گروه کنترل بود. تعداد 30 نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه فردوسی مشهد پس از ارزیابی بالینی اولیه و بر اساس ملاک های پژوهش، انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل به نسبت یکسان گمارده شدند. گروه آزمایش به مدت 8 جلسه 90 دقیقه ای (هفته ای دوبار) برنامه گروه درمانی فعال سازی رفتاری را دریافت کردند؛ گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفت. به منظور جمع آوری اطلاعات در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون از پرسشنامه فراشناختی ولز و همکاران (2004) و پرسشنامه نگرانی از تصویر بدنی لیتلتون و همکاران (200) استفاده شد. داده ها به کمک روش آماری تحلیل کوواریانس چندمتغیره، تجزیه و تحلیل شدند. یافته های حاصل از پژوهش نشان داد با کنترل اثر پیش آزمون، بین میانگین نمرات پس آزمون گروه های آزمایش و گروه کنترل در متغیرهای باورهای فراشناخت مثبت درباره نگرانی و نگرانی از تصویر بدنی، تفاوت معناداری وجود دارد. از آنجا که کسب نمره بیشتر در این دو متغیر نش ان از ش دت ای ن علائ م در افراد دچار افسردگی است، میانگین این نمرات در گروه مداخله در مرحله پس آزمون نسبت به گروه کنترل ب ه میزان معنی داری پایین تر بود. بنابراین، می توان گفت که به کارگیری فنون درمان درمان فعال سازی رفتاری در کاهش باورهای فراشناختی مثبت درباره نگرانی و نگرانی از تصویر بدنی دانشجویان دختر افسرده، مؤثر است.
۱۷.

پیش بینی رضایت از زندگی بر اساس بهزیستی معنوی و مهارت های ارتباطی در والدین کودکان استثنایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بهزیستی معنوی مهارت های ارتباطی رضایت از زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۴ تعداد دانلود : ۴۲۶
پژوهش حاضر با هدف پیش بینی رضایت از زندگی بر اساس بهزیستی معنوی و مهارت های ارتباطی در والدین کودکان استثنایی انجام شد. روش این پژوهش از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه والدین دارای کودک استثنایی شهرستان هشتگرد و نظرآباد در سال 1396 بود. نمونه گیری این پژوهش به صورت در دسترس بود و تعداد نمونه نیز 100 نفر بود. ابزارهای این پژوهش شامل پرسشنامه رضایت از زندگی داینر و همکاران (1985)؛ پرسشنامه سلامت زندگی پولتزیون و الیسون (2005) و پرسشنامه مهارت های ارتباطی بارتون جی (1990) بود. برای تحلیل آماری داده ها نیز از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون همزمان در سطح معناداری (p<0.05) استفاده گردید. نتایج تحلیل آماری نشان داد که بهزیستی معنوی و مهارت های ارتباطی توانایی پیش بینی رضایت از زندگی را دارند و به طور کلی بهزیستی معنوی و مهارت های ارتباطی 16% از رضایت از زندگی را پیش بینی می کنند. بنابراین بر اساس نتایج این پژوهش می توان گفت، با افزایش بهزیستی معنوی و مهارت های ارتباطی ، رضایت از زندگی نیز در والدین دارای کودک استثنایی افزایش می یابد
۱۸.

نقش تعدیل کنندگی عزت نفس در رابطه بین ذهن آگاهی و بهزیستی روان شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ذهن آگاهی عزت نفس بهزیستی روان شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۰ تعداد دانلود : ۳۹۲
هدف پژوهش حاضر بررسی اثر تعدیل کنندگی عزت نفس در رابطه بین ذهن آگاهی و بهزیستی روان شناختی در دانشجویان دانشگاه آزاد کاشان است. این پژوهش ازنظر هدف در حیطه پژوهش های کاربردی است و بر اساس ماهیت و روش گردآوری داده ها، یک پژوهش توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی کاشان در نیمسال دوم تحصیلی 97-96 است که 277 نفر از دانشجویان با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. جهت سنجش متغیرهای تحقیق از پرسشنامه ذهن آگاهی فرایبورگ (فرم کوتاه)، پرسشنامه عزت نفس روزنبرگ و پرسشنامه بهزیستی روان شناختی ریف (فرم کوتاه) استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آمار توصیفی (میانگین، فرکانس و انحراف معیار) و آمار استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون تعدیلی متغیرها) جهت تعمیم نتایج نمونه به جامعه و نرم افزار SPSS برای تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج حاصل نشان داد که همبستگی مثبت معناداری بین متغیرهای تحقیق (ذهن آگاهی، عزت نفس و بهزیستی روان شناختی) وجود دارد. همچنین یافته های به دست آمده از معادلات رگرسیون تعدیلی بیانگر این نکته است که متغیر عزت نفس به طور معناداری (001/0 p< ) می تواند 38 درصد از تغییرات متغیر بهزیستی روان شناختی را تبیین کند. این یافته ها نشان از نقش تعدیل کنندگی متغیر عزت نفس در رابطه بین متغیرهای ذهن آگاهی و بهزیستی روان شناختی دارد
۱۹.

روایی و پایایی مقیاس مسئولیت پذیری شخصی برای نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مسئولیت پذیری شخصی نوجوانان اعتباریابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۹ تعداد دانلود : ۱۱۷۸
هدف از پژوهش حاضر بررسی روایی و پایایی مقیاس مسئولیت پذیری شخصی برای نوجوانان (مرگلر و شیلد، 2016) بود. جامعه ی آماری شامل کلیه ی دانش آموزان دوره ی متوسطه ی اول و دوم شهرستان فیروزآباد بودند که در سال 97-1396 به تحصیل اشتغال داشتند. شرکت کنندگان شامل300 دانش آموز (111 دختر و 189 پسر) متوسطه اول و دوم بودند که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. این مقیاس پس از ترجمه فارسی و تایید روایی ترجمه مورد مطالعه ی مقدماتی قرار گرفت. نتایج تحلیل عامل اکتشافی حاکی از وجود دو عامل مجزای کنترل شناختی/پاسخ گویی و کنترل رفتاری/ هیجانی بود که بر روی هم 28/59 درصد واریانس کل نمرات را تبیین می کردند. پایایی ابزار نیز مطلوب بود و ضریب آلفای کرانباخ برای کنترل شناختی/پاسخ گویی برابر با 93/0 و برای کنترل رفتاری/ هیجانی 70/0 بدست آمد. نتیجه آن که این ابزار برای اندازه گیری مسئولیت پذیری شخصی دانش آموزان دوره ی اول و دوم متوسطه که در سنین نوجوانی قرار دارند با دو عامل مناسب به نظر می رسد
۲۰.

پیش بینی درگیری تحصیلی دانش آموزان بر اساس ابعاد ادراک از محیط کلاس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: درگیری تحصیلی ادراک از محیط کلاس دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۸ تعداد دانلود : ۵۷۹
درگیری تحصیلی یک فرآیند کلیدی در پیش بینی نتایج آموزش در دانش آموزان و یکی از مهم ترین شاخص های نشان دهنده کیفیت آموزش و پیشرفت تحصیلی است. شناسایی عوامل مهم محیطی تأثیرگذار بر درگیری تحصیلی دانش آموزان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف پیش بینی درگیری تحصیلی دانش آموزان بر اساس ابعاد ادراک از محیط کلاس انجام شد. روش این پژوهش توصیفی با طرح همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم شهرستان کاشان (4151 نفر) در سال تحصیلی 97-1396 بودند که بر اساس جدول کرجسی و مورگان تعداد 399 دانش آموز از با روش نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب شدند و به پرسشنامه های درگیری تحصیلی فردریکس و همکاران (2004) و فعالیت های کلاس من جنتری و همکاران (2002) پاسخ دادند. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون همزمان مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که ادراک از محیط کلاس با درگیری تحصیلی رابطه مثبت و معنادار دارد و مؤلفه های چالش (43/0= β )، علاقه (33/0 = β )، لذت (20/0= β ) به ترتیب بیشترین توانایی پیش بینی درگیری تحصیلی را داشتند. با توجه به نتایج به دست آمده انجام اقداماتی به منظور بهبود محیط کلاس از طریق طراحی و اجرای فعالیت های کلاسی چالش برانگیز و لذت بخش و ایجاد علاقه می توان به افزایش درگیری تحصیلی دانش آموزان کمک کند.
۲۱.

تأثیر درمان فعال سازی رفتاری بر راهبردهای مقابله ای دانشجویان با اختلال اضطراب فراگیر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: درمان فعال سازی رفتاری راهبردهای مقابله ای اضطراب فراگیر دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۹ تعداد دانلود : ۲۸۰
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر درمان فعال سازی رفتاری بر راهبردهای مقابله ای دانشجویان با اختلال اضطراب فراگیر انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون همراه با گروه کنترل بود. تعداد 30 نفر از دانشجویان دختر مقطع کاردانی و کارشناسی دانشگاه خرم آباد پس از ارزیابی بالینی اولیه و بر اساس ملاک های پژوهش، انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل به نسبت یکسان گمارده شدند. گروه آزمایش به مدت 8 جلسه 90 دقیقه ای (هفته ای دوبار) برنامه گروه درمانی فعال سازی رفتاری را دریافت کردند؛ گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفت. به منظور جمع آوری اطلاعات در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون از پرسشنامه راهبردهای مقابله ای لازاروس و فولکمن استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کواریانس یک راهه تجزیه و تحلیل شدند. یافته های حاصل از پژوهش نشان داد با کنترل اثر پی آزمون، بین میانگین نمرات پس آزمون گروه های آزمایش و گروه کنترل در مؤلفه های راهبردهای مقابله ای تفاوت معناداری وجود دارد. با توجه به یافته های حاصل از پژوهش می توان اظهار کرد که درمان فعال سازی رفتاری بر افزایش راهبرد مقابله ای مسئله مدار و کاهش راهبرد مقابله ای هیجان مدار تأثیر معناداری دارد. در مجموع پیشنهاد می شود که گروه درمانی فعال سازی رفتاری به عنوان شیوه مناسبی جهت بهبود راهبردهای مقابله ای دانشجویان با اختلال اضطراب فراگیر، توسط مشاوران و روان درمانگران در نظر گرفته شود.
۲۲.

ارتباط اولویت ارزش های اخلاقی و جنسیت در دانشجویان دانشگاه اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ارزشهای اخلاقی جنسیت دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۶ تعداد دانلود : ۴۴۷
ارزش ها یکی از مهم ترین جنبه های شخصیت و زندگی اجتماعی هستند که رفتارهای فردی و اجتماعی افراد را تعیین کرده و در عین حال، خود متأثر از این عوامل هستند. از جمله این عوامل می توان به جنسیت اشاره کرد. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی ارتباط اولویت ارزش های اخلاقی و جنسیت در دانشجویان بود. جامعه آماری شامل تمامی دانشجویان دانشگاه اصفهان بود. نمونه گیری به صورت تصادفی چند مرحله ای انجام شد و درنهایت به 113 نفر از دانشجویان پرسشنامه داده شد. به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه ارزش های آلپورت، ورنون و لیندزی (1951) استفاده گردید. داد ه های حاصله به کمک نرم افزار SPSS و با استفاده از روش تحلیل واریانس چندمتغیره و بررسی تفاوت رتبه ارزش ها در دختران و پسران تجزیه و تحلیل گردید. یافته ها نشان داد بین دو جنس در ارزش های اقتصادی و مذهبی تفاوت معناداری وجود دارد (05/0 p< )؛ به گونه ای که دانشجویان پسر در ارزش های اقتصادی و دانشجویان دختر در ارزش های مذهبی به صورت معنی داری بالاتر قرارگرفتند. هم چنین دو گروه در رتبه بندی ارزش ها شباهت ها و تفاوت هایی داشتند. اولویت اول و دوم در هر دو گروه، ارزش های اجتماعی و نظری بود. ارزش های سیاسی نیز برای هر دو گروه در اولویت چهارم قرارداشت. ارزش های اقتصادی در دانشجویان دختر و ارزش های مذهبی در دانشجویان پسر در مرتبه آخر قرار گرفتند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۹۱