رویش روان شناسی

رویش روان شناسی

رویش روان شناسی سال یازدهم بهمن 1401 شماره 11 (پیاپی 80) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

برنامه رابطه درمانی کودک -والد و متناسب سازی آن برای کودکان با آسیب جسمی، اوتیسم و ناشنوا: مرور روایتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آسیب جسمی اوتیسم برنامه درمانی مرور روایتی ناشنوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷ تعداد دانلود : ۱۹
برنامه رابطه درمانی کودک-والد مبتنی بر اصول بازی درمانی کودک محور است و بر رابطه بین والدین و فرزند به عنوان مبنایی برای تغییرات رفتاری و هیجانی تمرکز دارد. والدین مهارت های درمانی را در حین این برنامه یاد می گیرند، از نظر هیجانی با فرزند خود هماهنگ می شوند و بر مراقبت، درک همدلانه و پذیرش او تمرکز می کنند. این مطالعه با هدف معرفی برنامه رابطه درمانی کودک-والد، اهداف، شرح مداخله و متناسب سازی آن برای کودکان با آسیب جسمی، اوتیسم و ناشنوا انجام شد. روش پژوهش حاضر مروری و از نوع روایتی است. برای انتخاب مقاله ها از کلیدواژه های رابطه درمانی کودک-والد، آسیب جسمی، اوتیسم و ناشنوا بین سال های 2006 تا 2022 موجود در پایگاه های علمی معتبر استفاده شد. 63 مقاله، پایان نامه یا کتاب یافت شد که 40 مورد آن انتخاب شدند. کودکان استثنایی نیازهای خاصی دارند. والدین این کودکان نیز نقشی اساسی در حمایت و مراقبت از فرزندان خود ایفا می کنند. در رابطه درمانی کودک-والد بر تقویت رابطه بین والدین و کودک از طریق رابطه درمانی تمرکز می شود. همچنین انطباق یابی ها و توصیه های این مداخله با توجه به نوع ناتوانی کودکان، به ویژه برای کودکان با آسیب جسمی، اوتیسم و ناشنوا ارائه شده است. در نتیجه، می توان از این نوع بازی درمانی به عنوان مداخله ای موثر در بهبود مشکلات رفتاری، هیجانی و اجتماعی گروه های مختلف کودکان استثنایی استفاده کرد.
۲.

نقش میانجی سرمایه روان شناختی در رابطه بین ذهن آگاهی و سلامت روان زنان باردار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ذهن آگاهی زنان باردار سرمایه روان شناختی سلامت روان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷ تعداد دانلود : ۲۴
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی سرمایه روانشناختی در رابطه بین ذهن آگاهی و سلامت روان زنان باردار بود. روش پژوهش توصیفی -همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش را زنان باردار 18 الی 40 سال شهر تهران در سال 1400-1401 تشکیل دادند. تعداد 200 زن باردار به روش نمونه گیری دردسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش عبارت بودند از: مقیاس سلامت روانی (28-MHI) بشارت (1388)، پرسشنامه سرمایه روان شناختی (PCQ) لوتانز و همکاران (2007) و پرسشنامه پنج عاملی ذهن آگاهی (FFMQ) بائر و همکاران (2006). از تحلیل معادلات ساختاری برای تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج نشان داد که مدل پژوهش از برازش مطلوبی برخوردار است و مولفه های عمل همراه با آگاهی و عدم قضاوت با اندازه اثر 14/0 و 07/0 اثر غیر مستقیم معناداری بر سلامت روان به واسطه سرمایه روان شناختی دارد (05/0>P) ولی سه مولفه مشاهده، توصیف و عدم واکنش اثر غیرمستقیم معناداری را نشان ندادند (05/0<P). همچنین نتایج نشان داد که مولفه های توصیف و عدم واکنش از متغیر ذهن آگاهی به همراه سرمایه روان شناختی به ترتیب با اندازه اثرهای 18/0، 22/0 و 29/0 اثر مستقیم معناداری بر سلامت راون زنان باردار دارند (05/0>P). این نتایج نشان می دهد که سرمایه روان شناختی با توجه به نقش ذهن آگاهی می تواند تبیین کننده سلامت روان در زنان باردار باشد.
۳.

الگوی ساختاری سازگاری تحصیلی بر اساس راهبردهای یادگیری و سبک های یادگیری با نقش واسطه ای راهبردهای تنظیم شناختی هیجان در دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: راهبردهای تنظیم شناختی هیجان راهبردهای یادگیری سازگاری تحصیلی سبک های یادگیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۲ تعداد دانلود : ۲۴
هدف از پژوهش حاضر تعیین نقش واسطه ای راهبردهای تنظیم شناختی هیجان در رابطه بین راهبردهای یادگیری و سبک های یادگیری با سازگاری تحصیلی دانشجویان بود. پژوهش حاضر به لحاظ روش، توصیفی- همبستگی می باشد. جامعه آماری تمام دانشجویان دانشگاه شهید باهنر کرمان در سال تحصیلی 1401-1400 (12614) بوده که از بین آنها 693 (446 دختر و 247 پسر) دانشجو به شیوه تصادفی ساده بعنوان نمونه انتخاب گردیدند. برای جمع آوری داده ها از سیاهه سبک های یادگیری کلب (LSI2، کلب، 1985)، پرسشنامه راهبردهای انگیزشی برای یادگیری (MSLQ، پنتریج و همکاران، 1993)، پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان (CERQ، گارنفسکی و همکاران، 2001) و مقیاس سازگاری تحصیلی (AAS، اندرسون و همکاران، 2016) استفاده شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، از مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها نشان دهنده برازش مطلوب داده ها با الگوی پیشنهادی پژوهش بود. نتایج بیان کننده رابطه مستقیم بین راهبردهای یادگیری و سبک های یادگیری با سازگاری تحصیلی (05/0>P ) و ارتباط بین راهبردهای تنظیم شناختی هیجان با سازگاری تحصیلی بود(05/0>P ). همچنین راهبردهای مثبت تنظیم شناختی هیجان، ارتباط بین راهبردهای یادگیری و سبک های یادگیری با سازگاری تحصیلی را میانجی گری کرده است (01/0>P ) و راهبردهای منفی تنظیم شناختی هیجان، فقط رابطه راهبردهای یادگیری با سازگاری تحصیلی را واسطه گری کرده است (01/0>P ). بر اساس یافته های این پژوهش، راهبردهای یادگیری، سبک های یادگیری و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان را به عنوان عوامل پیش بینی کننده سازگاری تحصیلی در روش های یادگیری- یاددهی و برنامه های پیشگیری توسط دانشجویان، مدرسان، مشاوران و مدیران دانشگاه ها در نظر گرفته شود.
۴.

عوامل تاثیر گذار بر بروز علائم اضطراب اجتماعی در نوجوانان دچار اختلال اتیسم با عملکرد بالا: یک مطالعه مروری نظام مند(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اختلال اتیسم اضطراب اجتماعی عملکرد بالا نوجوانی مروری نظام مند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۸ تعداد دانلود : ۲۷
اضطراب اجتماعی از شایع ترین مشکلات گزارش شده در نوجوانان دچار اختلال اتیسم با عملکرد بالا است. هدف از پژوهش حاضر مطالعه مروری نظام مند عوامل تاثیر گذار بر بروز علائم اضطراب اجتماعی در نوجوانان دچار اختلال اتیسم با عملکرد بالا بود. این پژوهش با استفاده از روش مروری نظام مند انجام شد. بدین صورت که یافته های پژوهشی از سال های 2000 تا 2021 میلادی در پایگاه های اطلاعاتی گوگل اسکالر، ساینس دایرکت، اسپرینگر، پاب مد، اسکوپوس، پروکوئست و سیج با واژه های کلیدی اضطراب اجتماعی، اختلال طیف اتیسم، اختلال اتیسم با عملکرد بالا، نوجوانان دچار اختلال اتیسم با عملکرد بالا و اضطراب اجتماعی در اختلال اتیسم با عملکرد بالا جستجو شد که نهایتا بر اساس ملاک های ورود از بین 41 مقاله جستجو شده، با استفاده از چک لیست پریزما، 10 مقاله وارد پژوهش شده و یافته های به دست آمده طبقه بندی و گزارش شد. ارزیابی حاصل از مقالات نشان داد که نقص در مهارت های اجتماعی، سطح عملکرد بالا در اختلال طیف اتیسم و دوره نوجوانی مهم ترین عوامل تاثیر گذار بر بروز اضطراب اجتماعی در نوجوانان دچار اختلال اتیسم با عملکرد بالا است. تمرکز بر این عوامل می تواند راهگشای پژوهش های بیشتری در زمینه ارائه مداخلات موثر در جهت کاهش اضطراب اجتماعی در نوجوانان دچار اختلال اتیسم با عملکرد بالا برای پژوهشگران و متخصصان باشد.
۵.

نقش نارسایی هیجانی در پیش بینی شکست عاطفی با میانجی گری تفکرات غیرمنطقی دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نارسایی هیجانی شکست عاطفی تفکرات غیرمنطقی دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶ تعداد دانلود : ۲۸
پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش میانجی تفکرات غیرمنطقی در رابطه نارسایی هیجانی و شکست عاطفی دانشجویان صورت گرفت. روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانشجویان دانشگاه زنجان در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ تشکیل دادند که از بین آنها تعداد ۳۵۲ نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای این پژوهش شامل پرسشنامه ضربه عشق راس (LTI) (۱۹۹۹)، مقیاس نارسایی هیجانی تورنتو (TAS) (۱۹۹۴) و پرسشنامه باورهای غیرمنطقی جونز (۴۰- IBQ) (۱۹۸۶) بود. داده ها با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری تحلیل شدند. تحلیل داده ها نشان دادند که اثرمستقیم نارسایی هیجانی بر شکست عاطفی و تفکرات غیرمنقطی دانشجویان در سطح ۰۱/۰ معنادار است. به علاوه، اثرمستقیم تفکرات غیرمنطقی بر شکست عاطفی معنادار بود (۰۱/۰>P). همچنین نارسایی هیجانی از طریق تفکرات غیرمنطقی بر شکست عاطفی دانشجویان دارای اثر غیرمستقیم است. بر مبنای نتایج فوق، تفکرات غیرمنطقی دانشجویان در پیش بینی شکست عاطفی براساس نارسایی هیجانی از برازندگی مطلوبی برخوردار است.
۶.

پیش بینی نشانه های اختلال بدریخت انگاری بدنی براساس میزان استفاده از شبکه های اجتماعی و مکانیزم های دفاعی در مراجعان مراکز جراحی زیبایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بدریخت انگاری بدنی جراحی زیبایی شبکه های اجتماعی مکانیزم های دفاعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۱ تعداد دانلود : ۲۱
هدف پژوهش حاضر پیش بینی نشانه های اختلال بدریخت انگاری بدنی براساس میزان استفاده از شبکه های اجتماعی و مکانیزم های دفاعی در مراجعان مراکز جراحی زیبایی بود. پژوهش به روش توصیفی – همبستگی صورت گرفت. جامعه آماری پژوهش شامل مراجعه کنندگان به مراکز جراحی زیبایی شهر تهران در سال 1400-1401 بود. از این جامعه تعداد 120 نفر به صورت نمونه گیری خوشه ای به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه نگرانی از بدشکلی (DCQ) استوزین و همکاران (1998)، پرسشنامه سنجش میزان استفاده از شبکه های اجتماعی کریمیان و همکاران (1398) و پرسشنامه سبک های دفاعی (DSQ) اندروز و همکاران (1993) بود. از آزمون همبستگی پیرسون و آزمون رگرسیون چندگانه برای تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج نشان داد که استفاده از شبکه های اجتماعی (02/0=P و 22/0=β) و دو سبک دفاعی رشدنایافته (05/0=P و 21/0=β) و روان رنجور (01/0=P و 29/0-=β) پیش بینی کننده بدریخت انگاری بدنی هستند ولی سبک رشدیافته پیش بینی کننده معناداری برای بدریخت انگاری بدنی نبود (54/0=P و 06/0=β). همچنین متغیرهای پیش بین پژوهش قادر به پیش بینی 7 درصد از واریانس متغیر ملاک در مراجعان به مراکز جراحی زیبایی بودند. نتیجه پژوهش حاضر نشان می دهد که توجه به مکانیزم های دفاعی و استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی توسط روان شناسان می تواند به تبیین بدریخت انگاری بدنی در مراجعه کنندگان به مراکز جراحی زیبایی کمک نماید.
۷.

اثربخشی درمان فراتشخیصی بر سازگاری رفتاری، اضطراب و ترس دندانپزشکی کودکان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اضطراب ترس سازگاری رفتاری دندانپزشکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۱ تعداد دانلود : ۲۳
هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی درمان فراتشخیصی بر سازگاری رفتاری، اضطراب و ترس دندانپزشکی کودکان بود. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر طرح پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون_ پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه کودکان ۱۱ الی۷ ساله مراجعه کننده به کلینیک دندانپزشکی تبریز در طول سال 1399 که دچار ترس و اضطراب بودند، تشکیل دادند. از بین کودکان مراجعه کننده به شیوه در دسترس تعداد30 کودک انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گواه (15 نفر) قرار گرفتند. به طوری که گروه آزمایشی درمان فرا تشخیصی را به مدت 10 جلسه 90 دقیقه ای هفته ای یک جلسه و طی 3 ماه دریافت کرد؛ در حالی که گروه گواه آموزشی دریافت نکردند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس بررسی ترس کودکان- زیر شاخص دندانپزشکی (CFSSS) (کاتبرت و ملامد، 1982)، پرسشنامه اضطراب دندانپزشکی (DAQ) ونیهام و همکاران، 1980) و مقیاس رفتاری سازگاری (ABS) (فرانکل، 1962) استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با روش آماری تحلیل کوواریانس چندمتغیره انجام شد. نتایج پژوهش نشان داد که بین نمرات پیش آزمون و پس آزمون گروه آزمایش در مقایسه با گروه گواه تفاوت معناداری وجود دارد (01/0>P). در واقع درمان فراتشخیصی باعث کاهش ترس و اضطراب و افزایش سازگاری رفتاری کودکان در دندانپزشکی می شود.
۸.

مقایسه اثربخشی آموزش فرزندپروری رفتاری به مادران با آموزش مهارت های اجتماعی به کودکان بر راهبردهای تنظیم هیجان و ابعاد خودکنترلی در دانش آموزان پایه چهارم مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اختلال نافرمانی مقابله ای تنظیم هیجانی خودکنترلی دانش آموزان فرزندپروری رفتاری مهارت های اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸ تعداد دانلود : ۲۵
هدف از این پژوهش مقایسه اثربخشی آموزش فرزندپروری رفتاری به مادران با آموزش مهارت های اجتماعی به کودکان بر راهبردهای تنظیم هیجان و ابعاد خودکنترلی دانش آموزان پایه چهارم مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ای بود. پژوهش حاضر نیمه آزمایشی و طرح پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان پسر پایه چهارم دبستان و مادران آنها بود که در بازه زمانی مرداد و شهریور ۱۳۹۹ به کلینیک های روان شناسی منطقه ۵ تهران مراجعه کرده بودند. از جامعه مذکور، ۴۵ شرکت کننده با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه جایگذاری شدند. جلسات گروه های آزمایش ۱۲ جلسه ۹۰ دقیقه ای برای هر گروه بود. ابزارهای این پژوهش شامل پرسشنامه تنظیم هیجان (ERQ) و پرسشنامه خودکنترلی (CPSC) بود. به منظور تحلیل داده ها، از روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری و به منظور مقایسه زوجی از تحلیل بنفرونی استفاده گردید. یافته ها نشان داد در هر دو گروه آزمایش میانگین نمرات پس آزمون در راهبردهای تنظیم هیجان سازگارانه (اندازه اثر= ۵۶۶/۰)، ناسازگارانه (اندازه اثر= ۷۰۱/۰) و ابعاد خودکنترلی (اندازه اثر= ۶۳۳/۰) نسبت به پیش آزمون تغییر کرده است (۰۵/۰>P)، اما تفاوت معناداری بین این دو روش بر روی متغیرهای پژوهش و ابعاد آنها مشاهده نشد (۰۵/۰<P). از این یافته های می توان نتیجه گرفت آموزش فرزندپروری به مادران به اندازه آموزش مهارت های اجتماعی به کودکان بر راهبردهای تنظیم هیجان و ابعاد خودکنترلی کودکان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ای اثربخش است.
۹.

مقایسه اثربخشی آموزش شناختی حافظه و توجه از راه دور بر کارکردهای اجرایی و علائم رفتاری در کودکان دارای نقص توجه/بیش فعالی با و بدون اختلال یادگیری ویژه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توانبخشی شناختی حافظه و توجه اختلال یادگیری ویژه عملکرد اجرائی مشکلات رفتاری اختلال نقص توجه/بیش فعالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۲ تعداد دانلود : ۲۴
هدف از پژوهش حاضر، مقایسه اثر توانبخشی شناختیحافظه و توجه از راه دور بر کارکردهای اجرایی و علائم رفتاری در کودکان دارای نقص توجه/بیش فعالی با و بدون اختلال یادگیری ویژه بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون_پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی کودکان 8 تا 12 سال مبتلا به اختلال نقص توجه/ بیش فعالی با و بدون اختلال یادگیری مراکز مشاوره شهر تهران در سال 1400 بودند. در این پژوهش تعداد 15کودک مبتلا به اختلال نقص توجه/ بیش فعالی با اختلال یادگیری و 15 کودک بدون اختلال یادگیری با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. گروه های آزمایش توانبخشی شناختیحافظه و توجه (نجاتی، 2021) را طی 10 جلسه 75 دقیقه ای دریافت نمودند. به منظور گردآوری اطلاعات از آزمون عصب شناختی کولیج(2002) (CNT) و مقیاس درجه بندی مهارت های اجتماعی(1990) (SSRS) استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با آزمون تحلیل کوواریانس انجام گرفت. یافته ها نشان داد اثر توانبخشی شناختیحافظه و توجه از راه دور بر کارکردهای اجرائی (001/0P<) و علائم رفتاری(001/0P<) در کودکان دارای اختلال نقص توجه بدون اختلال یادگیری در مقایسه با کودکان دارای نقص توجه همراه با اختلال یادگیری بیشتر بود. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که توانبخشی شناختی منجر به بهبود عملکرد اجرائی و کاهش مشکلات رفتاری کودکان دارای اختلال نقص توجه/ بیش فعالی و اختلال یادگیری می شود.
۱۰.

رابطه چشم انداز زمان و شادکامی با نقش میانجی سبک زندگی در نوجوانان دختر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سبک زندگی شادکامی چشم انداز زمان نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱ تعداد دانلود : ۱۷
هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه چشم انداز زمان و شادکامی با نقش میانجی سبک زندگی در نوجوانان دختر بود. پژوهش حاضر توصیفی-مقطعی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم شهر تهران در سال تحصیلی 1400-1399 بودند. 352 دانش آموز به روش دردسترس انتخاب و به پرسشنامه شادکامی آکسفورد (OHQ) (هیلز و آرگایل، 2002)، نسخه دوم پروفایل سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت (HPLP-II) (والکر و همکاران، 1987) و پرسشنامه چشم انداز زمان زیمباردو (ZTPI) (زیمباردو و بوید، 1999) پاسخ دادند. تحلیل داده ها به روش مدل معادلات ساختاری انجام شد. نتایج نشان داد، مدل پیشنهادی پژوهش از برازش مطلوب برخوردار بود. همچنین نتایج نشان داد که گذشته گرای منفی، حال گرای لذت طلب و حال گرای تقدیرنگر به صورت منفی بر سبک زندگی و شادکامی اثر مستقیم دارند (01/0>P) اما دو زیر مولفه آینده گرا و گذشته گرای مثبت بر سبک زندگی و شادکامی به صورت مثبت اثر مستقیم دارند (01/0>P). مسیر مستقیم سبک زندگی بر شادکامی معنادار بود(05/0>P). نتایج دیگر نشان داد ضریب غیرمستقیم زیر مولفه های چشم انداز زمان بر شادکامی از طریق متغیر میانجی سبک زندگی معنادار بود (05/0>P). چشم اندازهای زمانی سازگار، گذشته گرای مثبت و آینده گرا به طور مستقیم و همچنین به واسطه سبک زندگی سلامت محور می توانند منجر به شادکامی در نوجوانان دختر شوند.
۱۱.

اثربخشی طرح واره درمانی بر تفکر ارجاعی و خستگی هیجانی در پرستاران زن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تفکر ارجاعی خستگی هیجانی طرحواره درمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۳ تعداد دانلود : ۲۲
هدف این پژوهش تعیین اثربخشی طرح واره درمانی بر تفکر ارجاعی و خستگی هیجانی پرستاران زن بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و گروه کنترل با دوره پیگیری یک ماهه بود. جامعه آماری شامل کلیه پرستاران زن بیمارستان امام خمینی (ره) شهر تهران در سال 1400 که تعداد کل پرستاران این بیمارستان در زمان انجام پژوهش حاضر 973=n نفر بود. نمونه این پژوهش شامل 40 نفر از این پرستاران بود و به صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. سپس، از میان نمونه پژوهش بطور تصادفی 20 نفر در گروه گواه و 20 نفر در دو گروه مداخله (درمان طرح واره درمانی) جایگزین شدند. گروه مداخله طرح واره درمانی را طی 10 جلسه 90 دقیقه ای هفته ای یکبار دریافت کردند. داده ها با استفاده از مقیاس پرسشنامه تفکر ارجاعی اهرینگ و همکاران (2010، PTQ)، فرسودگی شغلی مسلش و همکاران (1981، MBI) جمع آوری و به روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. اثر اصلی گروه برای تفکر ارجاعی (05/0> P، 4/95F=) و خستگی هیجانی (05/0> P، 9/13F=) معنادار هستند؛ یعنی بین دو گروه از نظر میانگین تفکر ارجاعی و خستگی هیجانی تفاوت است در تفکر ارجاعی اثر اصلی سه مرحله اندازه گیری (05/0> P، 5/14F=) و خستگی هیجانی نیز (05/0> P، 37/7F=) معنادار است. به عبارتی بین نمرات دو متغیر در سه مرحله اندازه گیری بین گروه ها تفاوت معناداری وجود دارد.. نتیجه گیری می شود این مداخله تاحد زیادی توانست تفکر ارجاعی و خستگی هیجانی پرستاران را کاهش دهد.
۱۲.

اثربخشی درمان فعال سازی رفتاری بر تحمل آشفتگی و ابعاد فراهیجانی منفی بیماران زن مبتلا به اختلال مولتیپل اسکلروزیس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحمل آشفتگی درمان فعال سازی رفتاری فراهیجان منفی مولتیپل اسکلروزیس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۹ تعداد دانلود : ۲۰
هدف این پژوهش تعیین اثربخشی درمان فعال سازی رفتاری بر تحمل آشفتگی و ابعاد فراهیجانی منفی بیماران زن مبتلابه بیماری مولتیپل اسکلروزیس بود. این پژوهش ازنوع نیمه آزمایشی باطرح پیش آزمون، پس آزمون و گروه کنترل با مرحله پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری بیماران زن مبتلابه مولتیپل اسکلروزیس بود که جهت استفاده از خدمات سازمان بهزیستی به گروه تشخیص معلولیت سازمان بهزیستی تهران در سه ماه سوم سال 1400 مراجعه کرده بودند. نمونه آماری شامل 30 نفر از این زنان بود که به صورت هدفمند انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه گواه و آزمایش (هرگروه 15 نفر) قرارگرفتند. گروه مداخله درمان فعال سازی رفتاری را طی 8 جلسه 90 دقیقه ای هفته ای یکبار دریافت کردند. داده ها بااستفاده از مقیاس تحمل آشفتگی سیمونز و گاهر (2005)(DTS) و فراهیجان میتمانسگروبر و همکاران (2009)(MES) جمع آوری و به روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد اثراصلی گروه برای تحمل آشفتگی (741/ ، 4/95F=) و برای فراهیجان منفی (415/ ، 9/13F=) معنادار هستند؛ یعنی دو گروه ازنظر میانگین تحمل آشفتگی و فراهیجان منفی تفاوت معناداری وجود دارد. در متغیر تحمل آشفتگی اثر اصلی سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری (367/ ، 5/14F=) متفاوتند. در متغیر فراهیجان منفی نیز اثراصلی سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری (275/ ، 37/7F=) معنادار و با ماندگاری اثر گزارش شد (05/0>p)؛ اندازه اثر نیز نشان از تأثیر و 4/63 درصد مداخله برافزایش تحمل آشفتگی و کاهش فراهیجان منفی دارد. نتیجه گیری می شود این مداخله توانست تحمل آشفتگی را افزایش و فراهیجان منفی را کاهش دهد.
۱۳.

رابطه سوء رفتار هیجانی با رضایت زناشویی: نقش واسطه ای دلزدگی زناشویی در زنان و مردان شهر بندرعباس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دلزدگی زناشویی رضایت زناشویی سوءرفتار هیجانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۵ تعداد دانلود : ۲۵
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه ای دلزدگی زناشویی در ارتباط بین سوء رفتار هیجانی و رضایت زناشویی بود. روش پژوهش، توصیفی - همبستگی و از نوع مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان و مردان شهر بندرعباس در سال 1400- 1401بودند که از بین آنها 350 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای گردآوری داد ه ها از پرسشنامه دلزدگی زناشویی(MBS) پاینز (١٩٩٦)، پرسشنامه ترومای دوران کودکی(CTQ) محمد خانی و همکاران (٢٠٠٣) و مقیاس رضایت زناشویی(EMS) اولسون(1994) استفاده شد. تحلیل مدل یابی معادلات ساختاری نشان داد که سوء رفتار هیجانی و دلزدگی زناشویی هم به صورت مستقیم و هم غیرمستقیم، بر رضایت زناشویی در زنان و مردان نقش دارند (001/0). یافته ها نشان داد مدل پژوهش از برازش خوبی برخوردار است . ، نتایج این پژوهش نشان داد که متغیر دلزدی زناشویی نقش واسطه ای بین سوءرفتار هیجانی و رضایت زناشویی زوجین دارد.
۱۴.

اثربخشی بسته آموزشی فرزندپروری ذهن آگاهانه بر مراقبت والدین و فرسودگی والدگری مادران دانش آموزان دارای اختلال درونی سازی شده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اختلال درونی سازی شده ذهن آگاهی فرزندپروری فرسودگی مراقبت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱ تعداد دانلود : ۲۱
این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی بسته آموزشی فرزندپروری ذهن آگاهانه بر مراقبت والدین و فرسودگی والدگری مادران دانش آموزان دارای اختلال درونی سازی شده اجرا گردید. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل و پیگیری 1 ماهه بود. جامعه آماری کلیه مادران دانش آموزان دوره ی دوم ابتدایی در شهر اصفهان، سال ۱۳۹۹ را شامل می شد که از بین آن ها تعداد 30 نفر از دانش آموزان دارای اختلالات درونی سازی شده به شیوه ی نمونه گیری هدفمند انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند (هر گروه 15 نفر). گروه آزمایش برنامه آموزش فرزندپروری ذهن آگاهانه بوگلز (2014) را طی 8 جلسه 90 دقیقه ای، هفته ای یک بار دریافت نمودند. گروه گواه هیچ آموزشی دریافت نکردند. شرکت کنندگان به پرسشنامه های پژوهش شامل ابعاد مثبت مراقبت (PDCS) (راف و همکاران 2004) و فرسودگی والدگری (PBQ) (میکولاجک و همکاران، 2018) پاسخ دادند. جهت تحلیل داده ها از روش آماری تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که آموزش فرزندپروری ذهن آگاهانه بر مراقبت والدین و فرسودگی والدگری مادران دانش آموزان دارای اختلال درونی سازی شده اثربخشی معناداری داشته است (05/0>p). بنابراین می توان گفت بسته ی آموزشی فرزندپروری ذهن آگاهانه بر مراقبت والدبن و فرسوگی والدگری مادران دانش آموزان دارای اختلال درونی سازی شده تاثیر دارد.
۱۵.

رابطه خودپنداره جنسی با گرایش به روابط فرازناشویی با نقش میانجی گر تنظیم هیجان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تنظیم هیجان خودپنداره جسی گرایش به روابط فرازناشویی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۹ تعداد دانلود : ۳۰
هدف پژوهش حاضر تعیین نقش میانجی تنظیم هیجان در رابطه خودپنداره جنسی و گرایش به روابط فرازناشویی بود. روش پژوهش همبستگی بود. جامعه آماری شامل زنان با تجربه خیانت به همسر بود که در سال 1398 به دادگاه خانواده و مراکز مشاوره و خدمات روان شناختی شهر تهران مراجعه کرده بودند. از این جامعه تعداد 373 نفر به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس نگرش به روابط فرازناشویی واتلی (ATIS) (2008)، پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان (CERQ) گارنفسکی و همکاران (2001) و پرسشنامه چندوجهی خودپنداره جنسی (MSSCQ) اسنل (1995) بودند. به منظور تحلیل داده ها از تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج نشان داد اثر غیرمستقیم خودپنداره جنسی بر گرایش به روابط فرازناشویی با میانجی گری تنظیم هیجان منفی (10/0-=β و 01/0=P) و تنظیم هیجان مثبت (04/0-=β و 009/0=P) معنادار بود. اگرچه اثر مستقیم خودپنداره جنسی بر گرایش به روابط فرازناشویی معنادار نبود (10/0=β و 38/0=P)، اما مدل پژوهش از برازش مطلوبی برخوردار بود. نتیجه پژوهش نشان گر نقش میانجی معنادار تنظیم هیجان در رابطه خودپنداره جنسی و گرایش به روابط فرازناشویی است که می تواند در آموزش ها و مداخله های کاهش خیانت زناشویی مورد توجه قرار گیرد.
۱۶.

مقایسه پیوند با مدرسه و مشکلات بین فردی در دانش آموزان با خانواده های بدسرپرست و بی سرپرست با عادی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پیوند با مدرسه خانواده بدسرپرست و بی سرپرست مشکلات بین فردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹ تعداد دانلود : ۱۸
هدف پژوهش حاضر مقایسه پیوند با مدرسه و مشکلات بین فردی در دانش آموزان با خانواده های بدسرپرست و بی سرپرست و عادی شهرستان بندرلنگه بود. نمونه مورد بررسی شامل 152 دانش آموز عادی و 81 دانش آموز بی سرپرست یا بدسرپرست بود. دانش آموزان عادی با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. به منظور گردآوری اطلاعات از پرسشنامه پیوند با مدرسه (رضایی شریف و همکاران، 1393) و مشکلات بین فردی (بارخام و همکاران، 1996) استفاده شد. نتایج تحلیل واریانس چندمتغیری پیوند با مدرسه در گروه های بی سرپرست و بدسرپرست و دانش آموزان عادی نشان داد که بین نمرات پیوند با مدرسه تفاوت معناداری وجود ندارد (04/0P≤)). به عبارت دیگر گروه های بی سرپرست و بدسرپرست با دانش آموزان عادی در ابعاد پیوند با مدرسه با یکدیگر تفاوتی ندارند. همچنین نتایج گویای آن بود که بین مشکلات بین فردی در گروه های بی سرپرست و بد سرپرست و دانش آموزان عادی تفاوت معناداری در دو بعد در نظرگرفتن دیگران و بعد حمایت گری و مشارکت وجود دارد (002/0P≤). با توجه به یافته های پژوهش می توان نتیجه گیری کرد که بین مشکلات بین فردی در دانش آموزان با خانواده های بدسرپرست و بی سرپرست و عادی تفاوت وجود دارد. گرچه در متغیر پیوند با مدرسه تفاوت معنادار نیست.
۱۷.

پیش بینی حساسیت بین فردی بر اساس باورپذیری افکار و احساسات اضطرابی: نقش واسطه ای انعطاف پذیری شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انعطاف پذیری شناختی باورپذیری افکار و حساسیت بین فردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴ تعداد دانلود : ۲۳
هدف پژوهش حاضر پیش بینی حساسیت بین فردی بر اساس باورپذیری افکار و احساسات اضطرابی با نقش واسطه ای انعطاف پذیری شناختی بود. جامعه آماری پژوهش کارمندان سازمان صدا و سیما شهر تهران در سال 1401-1400 بود که 278 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای به صورت تصادفی انتخاب شدند و به پرسشنامه های باورپذیری افکار و احساسات اضطرابی-(باورپذیری افکار)-(BAFT) (هرزبرگ و همکاران، 2012)، حساسیت بین فردی-(IPSM) (بویس و پارکر، 1989) و انعطاف پذیری شناختی-(CFI) (دنیس و واندروال، 2010) پاسخ دادند. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش مدل یابی معادلات ساختاری با نرم افزار Spss 22 و Lisrel 8.8 استفاده شد. شاخص های برازش نشان دهنده برازش قابل قبول داده ها با مدل اصلاح شده بود. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که بین انعطاف پذیری شناختی با باورپذیری افکار و حساسیت بین فردی رابطه منفی و معناداری وجود دارد. (01/0 p<). همچنین بین باورپذیری افکار و حساسیت بین فردی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. نتایج آزمون سوبل نشان داد که متغیر انعطاف پذیری شناختی در ارتباط بین باورپذیری افکار و حساسیت بین فردی نقش واسطه ای معناداری دارد(01/0 p<). نتایج نشان دادند که باورپذیری افکار علاوه بر اثر پیش بینی مستقیم، می توانند به واسطه ی انعطاف پذیری شناختی بر حساسیت بین فردی کارمندان اثر پیش بینی غیرمستقیم داشته باشند(01/0 p<). از یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که باورپذیری افکار و انعطاف پذیری شناختی می توانند نقش مهمی در پیش بینی حساسیت بین فردی کارمندان داشته باشند.
۱۸.

اثربخشی درمان متمرکز بر هیجان بر تجربه درد مزمن و مدیریت درد در زنان مبتلا به فیبرومیالژیا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: درمان متمرکز بر هیجان درد مزمن مدیریت درد زنان فیبرومیالژیا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴ تعداد دانلود : ۱۸
هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی درمان متمرکز بر هیجان بر تجربه درد مزمن و مدیریت درد در زنان مبتلا به فیبرومیالژیا بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه و پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه زنان مراجعه کنندگان به مرکز درمان درد بیمارستان سینا تهران در سال 1400 بود که توسط پزشک تشخیص فیبرومیالژیا را دریافت کرده بودند. از این جامعه تعداد 36 به صورت نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه (هر گروه 18 نفر) گمارده شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه درجه بندی درد مزمن (CPG) ون کورف و همکاران (1992) و سیاهه خودمدیرتی درد (PSMC) نیکولانس و همکاران (2000) بود. برای گروه آزمایش 12 جلسه درمان متمرکز بر هیجان (هر هفته یک جلسه به مدت تقریبی 60 دقیقه) اجرا گردید، ولی گروه گواه مداخله ای دریافت نکرد. برای تحلیل داده ها از تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر استفاده گردید. نتایج نشان داد که در گروه آزمایش در هر دو متغیر پس آزمون و پیگیری در مقایسه با پیش آزمون کاهش معناداری وجود داشته است (01/0>P) اما برخلاف مدیریت درد، نتایج برای متغیر تجربه درد مزمن پایدار نبود (02/0=P). همچنین نتایج بیانگر عدم تفاوت معنادار در پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری در هر دو متغیر برای گروه گواه بود (05/0<P). نتیجه پژوهش بیانگر این بود که مراکز درمان بیماری فیبرومیالژیا و درمانگران روان شناسی که با این بیماران سروکار دارند می توانند از درمان متمرکز بر هیجان در جهت بهبود تجربه درد مزمن و مدیریت درد استفاده کنند.
۱۹.

اثربخشی عروسک درمانی شناختی رفتاری بر مشکلات درونی سازی و برونی سازی شده کودکان 9- 7 سال با آسیب بینایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عروسک درمانی شناختی رفتاری مشکلات رفتاری کودکان آسیب بینایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰ تعداد دانلود : ۱۶
کودکان با آسیب بینایی از مشکلات رفتاری عمده ای رنج می برندکه فرآیند رشد و انطباق کودک با محیط پیرامونش را تحت تأثیر قرار می دهد. از این رو، این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی عروسک درمانی شناختی رفتاری بر مشکلات درونی سازی و برونی سازی شده کودکان با آسیب بینایی انجام شد. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی کودکان (9-7 سال) با آسیب بینایی زیر نظر اداره بهزیستی منطقه 5 شهر تهران در سال 1399 بودند که از بین آنها 24 نفر به روش نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه پژوهش انتخاب و به صورت تصادفی در 2 گروه آزمایش (12نفر) و گروه گواه (12نفر) گمارده شدند. از سیاهه ی مشکلات رفتاری کودک (فرم والدین) آخنباخ (1991) (CBCL)، برای جمع آوری اطلاعات استفاده شد. برنامه عروسک درمانی شناختی رفتاری بر روی گروه آزمایش در 9 جلسه 90 دقیقه ای (هر هفته یک جلسه) به صورت گروهی اجرا شد. تحلیل داد ه ه ای پژوهش با اس تفاده از تحلیل کوواریان س چندمتغی ره انجام ش د. نتای ج پژوه ش نش ان داد ک ه پ س از کنت رل نم رات پیش آزم ون بی ن 2 گ روه آزمای ش و گواه در مؤلفه های مشکلات رفتاری درونی سازی شده (اضطراب، انزوا و شکایت های جسمانی) و مشکلات رفتاری برونی سازی شده (مشکلات اجتماعی، مشکلات تفکر، مشکلات توجه، نادیده گرفتن قواعد و رفتار پرخاشگرانه)، تفاوت معناداری وجود داشت (001/0 >P). براس اس یافته ه ای فوق می توان نتیجه گرفت که عروسک درمانی بر کاهش مشکلات درونی سازی و برونی سازی شده کودکان با آسیب بینایی، اثربخش است.
۲۰.

ادراک معلمان دوره ابتدایی از پیامدهای تربیتی و رفتاری اجرای ارزشیابی در فضای مجازی در دوران همه گیری کووید-۱۹: یک مطالعه پدیدار شناسانه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دوره ابتدایی ارزشیابی مجازی پیامد ها پدیدارشناسی کووید - 19

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸ تعداد دانلود : ۲۴
هدف پژوهش حاضر، مطالعه ادراک معلمان دوره ابتدایی از پیامدهای تربیتی و رفتاری اجرای ارزشیابی در فضای مجازی در دوران همه گیری کووید-۱۹ بود. لذا ادراک معلمان به شیوه کیفی و از نوع پدیدارشناسی بررسی شد. جامعه پژوهش شامل کلیه معلمان دوره ابتدایی شهرستان بیرجند در سال تحصیلی 1401-1400 بود که با توجه به ماهیت پژوهش از روش نمونه گیری هدفمند از نوع معیار استفاده شد و با مصاحبه نیمه ساختاریافته از ۱۲ معلم ابتدایی، داده های اخذشده به اشباع رسید. برای تجزیه وتحلیل داده های جمع آوری شده، از روش تجزیه وتحلیل هفت مرحله ای کلایزی و از نرم افزار مکس کیودا۱۲، به عنوان ابزار تحلیل داده ها استفاده شد. یافته ها در قالب ۸ مضمون ایجاد و تقویت روحیه تقلب، کاهش تعامل معلم و دانش آموز، کاهش مشارکت دانش آموزان، عدم صداقت دانش آموزان، اضطراب هنگام رصد یادگیری، آگاهی والدین از نقاط قوت و ضعف دانش آموزان، کاهش اضطراب هنگام انجام تکالیف و آزمون و افزایش انگیزه معلم و دانش آموزان ارائه گردید. یافته های پژوهش نشان می دهد که اجرای ارزشیابی توصیفی در فضای مجازی، به دانش آموزان آسیب های جدی تربیتی و رفتاری زده است و سطوح مختلف تعاملات آموزشی را کاهش داده است و روحیه تقلب در بیش تر دانش آموزان تقویت شده است. در مقابل پیامد هایی همچون آگاهی والدین از نقاط قوت و ضعف دانش آموزان، کاهش فشار های روانی دانش آموزان نظیر اضطراب و افزایش انگیزه معلم برای فعالیت، از پیامد های مثبت ارزشیابی در فضای مجازی بوده است. لذا در کنار تمامی نقاط ضعف بیان شده، ارزشیابی مجازی مزایا و فواید بسیاری نیز به ارمغان آورده است و می توان از ارزشیابی مجازی در دوران پساکرونا نیز به شکلی اصولی استفاده کرد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۹۱