رویش روان شناسی

رویش روان شناسی

رویش روان شناسی سال نهم مهر 1399 شماره 7 (پیاپی 52) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

رابطه بین ابعاد کمالگرایی و نشانه های افسردگی و اضطراب: نقش واسطه ای دشواری تنظیم هیجان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کمالگرایی تنظیم هیجان افسردگی اضطراب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵۴ تعداد دانلود : ۱۱۵۳
اختلالات افسردگی و اضطرابی از شایع ترین اختلالات روانی محسوب می شوند که هزینه زیادی را برای فرد و جامعه در پی دارند. شناخت متغیرهای تاثیرگذار بر این اختلالات می تواند در مدیریت و کاهش شدت نشانه های آن ها مفید باشند. هدف این پژوهش بررسی نقش واسطه ای دشواری تنظیم هیجان در رابطه بین ابعاد کمال گرایی و نشانه های افسردگی و اضطراب بود. بدین منظور، تعداد ۵۲۸ نفر (۲۷۴ زن، ۲۵۴ مرد) از دانشجویان دانشگاه تهران در این پژوهش شرکت کردند. شرکت کنندگان مقیاس کمال گرایی چند بعدی تهران (TMPS) ، مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس (DASS) و مقیاس دشواری تنظیم هیجان (DERS) را تکمیل کردند. نتایج نشان دادند که مدل فرضی پژوهش با داده های تجربی برازش مطلوب دارند. کمال گرایی دیگرمحور، کمال گرایی جامعه محور و دشواری تنظیم هیجان با نشانه های افسردگی و اضطراب همبستگی مثبت معنادار داشتند. نتایج تحلیل مسیر نشان داد که دشواری تنظیم هیجان در رابطه بین ابعاد کمال گرایی و نشانه های افسردگی و اضطراب نقش واسطه ای دارند. بر اساس یافته های این پژوهش، می توان نتیجه گرفت که ابعاد کمال گرایی و دشواری تنظیم هیجان می توانند شدت نشانه های افسردگی و اضطراب را پیش بینی کنند. همچنین می توان نتیجه گرفت که این رابطه یک رابطه ساده نیست و دشواری تنظیم هیجان در رابطه بین ابعاد کمال گرایی و نشانه های افسردگی و اضطراب نقش واسطه ای دارند. در نظر گرفتن این متغیرها می توانند در زمینه پیشگیری، تشخیص و درمان نشانه های افسردگی و اضطراب موثر باشند و سطح سلامت روانی را در جمعیت عمومی ارتقا بخشند.
۲.

اختلال وسواسی- اجباری و شیوع بیماری ویروسی کرونا: مروری بر دانش موجود(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: اختلال وسواسی - اجباری شستشو کروناویروس شیوع وسواس کرونا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۱ تعداد دانلود : ۶۰۱
با توجه به شیوع و همه گیری بیماری ویروسی کرونا و ابعاد ناشناخته آن به نظر می رسد بزودی بروز و شیوع اختلال های روانی از جمله اختلال وسواسی- اجباری در جامعه افزایش معناداری داشته باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی و مرور دانش موجود درباره اختلال وسواسی- اجباری و شیوع بیماری ویروسی کرونا انجام شد تا به پیشگیری اولیه از طریق آموزش کمک کند. یافته ها نشان داد که افراد جامعه را در ارتباط با اختلال وسواسی- اجباری و شیوع کروناویروس می توان به دو طبقه کلی غیروسواسی ها و وسواسی ها و در مجموع به چهار دسته تقسیم کرد: افراد غیرمستعد، مستعد، وسواسی درمان شده یا تحت درمان، و وسواسی های درمان نشده. در بین این چهار دسته وضعیت وسواسی های درمان نشده از دیگر افراد نگران کننده تر به نظر می رسد. به طور خلاصه با هر دسته از این افراد باید به صورت زیر مواجه شد: اطمینان دادن به غیرمستعدها، آزمون و آموزش مستعدها، احیا، ابقا و استحکام دستاوردهای درمان برای درمان شده ها و در نهایت انگ زدایی و ارجاع فوری، برای درمان نشده ها. در متن نکات بیشتری درباره شیوه برخورد با هر دسته از این افراد مطرح شده است.
۳.

اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر افکار خودکشی دانش آموان دختر با اختلال افسردگی اساسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شناخت درمانی ذهن آگاهی افکار خودکشی افسردگی اساسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۶ تعداد دانلود : ۲۱۸
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر افکار خودکشی دانش آموان با اختلال افسردگی اساسی انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را همه دانش آموزان دختر پایه دوم دوره متوسطه دوم شهر تهران در در نیم سال دوم تحصیلی 98-1397 تشکیل دادند. تعداد 30 نفر از آنها پس از تشخیص اختلال افسردگی اساسی و به روش نمونه گیری هدفمند، به عنوان نمونه پژوهش انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل به نسبت یکسان جایگزین شدند. افراد گروه آزمایش طی 8 جلسه 90 دقیقه ای (در هر هفته 2 جلسه)، پروتکل شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی را به صورت گروهی دریافت کردند؛ گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفت. به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه خودکشی بک (1989) در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون، استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس یک متغیره استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که با کنترل اثر پیش آزمون، بین میانگین نمرات پس آزمون افراد گروه های آزمایش و کنترل در متغیر افکار خودکشی تفاوت معناداری وجود داشت. با توجه به نتایج این پژوهش پیشنهاد می شود تا روان شناسان و مشاوران از نتایج این مطالعه در جهت کاهش افکارخودکشی دانش آموزان بهره ببرند.
۴.

کووید -19 و پیامدهای روان شناختی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کووبد-19 اضطراب کرونا قرنطینه سلامت روان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۷ تعداد دانلود : ۸۵۸
در ماه دسامبر 2019 نوع جدیدی از ویروس کرونا در شهر ووهان چین شناسایی شد و به سرعت در تمام چین گسترش یافت. گسترش کووید-19 به دلیل سرعت انتقال آن منحصر به فرد بوده، که باعث ایجاد یک وضعیت اورژانسی در بهداشت جهانی طی کمتر از چند ماه در سراسر کشورهای جهان شد. این بیماری نه تنها سبب نگرانی های سلامت همگانی می گردد بلکه سبب بروز تعدادی از بیماری های روان شناختی می شود، که شامل اضطراب، ترس، افسردگی، برچسب زنی، رفتارهای اجتنابی، تحریک پذیری، اختلال خواب، و اختلال استرس پس از سانحه است. در این پژوهش با رویکردی تحلیلی و جمع آوری نتایج بروزترین یافته های مطالعات اخیر در رابطه با موضوع پژوهش، به اضطراب ناشی از کرونا و پیامدهای روان شناختی آن در سطح جامعه پرداخته شد تا با روشن شدن میزان اهمیت این موضوع، مسیر برای برنامه ریزی و انجام مداخلات روان شناختی بهنگام هموار شود.
۵.

رابطه هوش اخلاقی و هوش معنوی با تعهد زناشویی زنان: نقش واسطه ای صمیمیت زناشویی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: هوش اخلاقی هوش معنوی صمیمیت زناشویی تعهد زناشویی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۳ تعداد دانلود : ۵۷۰
با توجه به اهمیت تعهد زناشویی در سلامت و پایداری نظام خانواده، شناسایی عوامل موثر بر آن مهم است. از این رو، هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه ای صمیمیت زناشویی در رابطه هوش اخلاقی و هوش معنوی با تعهد زناشویی بود. روش پژوهش توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری زنان متاهل مراجعه کننده به فرهنگسرای خاواران شهر تهران در سال 1398 بود که تعداد 338 نفر با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسش نامه تعهد زناشویی (آدامز و جونز، 1997)، سیاهه شایستگی اخلاقی (لنیک و کیل، 2005)، سیاهه هوش معنوی (کینگ،2008) و مقیاس صمیمیت زناشویی (والکر و تامپسون، 1983) گردآوری و با روش مدل سازی معادلات ساختاری تحلیل شد. یافته ها نشان داد که اثر مستقیم هوش اخلاقی بر صمیمیت زناشویی (01/0> P ) و هوش معنوی بر صمیمیت زناشویی (01/0> P ) به طور مثبت معنادار است. در نهایت، نتایج نشان داد که صمیمیت زناشویی در رابطه بین هوش اخلاقی و تعهد زناشویی ( 05/0 P< ) و در رابطه بین هوش معنوی و تعهد زناشویی ( 05/0 P< ) نقش واسطه ای دارد. در مجموع، مطالعه حاضر بر نقش واسطه ای صمیمیت زناشویی تاکید دارد. بنابراین، در کنار تقویت هوش اخلاقی و هوش معنوی با کمک به ارتقای صمیمیت زناشویی می توان میزان تعهد زناشویی را ارتقا داد.
۶.

ارائه مدل پیشایندهای شادکامی؛ براساس ویژگی های شخصیتی، خانوادگی و تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارائه مدل پیشایندهای شادکامی دانش آموزان براساس ویژگی های شخصیتی خانوادگی و تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۶ تعداد دانلود : ۴۷۳
در پژوهش حاضر، ارائه مدل پیشایندهای شادکامی براساس ویژگی های شخصیتی، خانوادگی و تحصیلی دانش آموزان مورد بررسی قرار گرفت. شرکت کنندگان پژوهش 224 نفر از دانش آموزان دختر و پسر دبیرستان های شهر شیراز بودند که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده پژوهش، شامل مقیاس شادکامی آکسفورد (1991)، مقیاس تجدید نظر شده ی جهت گیری ارتباطی خانواده فیتز پاتریک و ریچی (1994)، پرسشنامه تعامل معلم – دانش آموز ویلز و همکاران (1993) و مقیاس پنج عامل بزرگ شخصیت کاستا و مک کری (1992) بودند. به منظور بررسی مدل پژوهش رگرسیون چندگانه با استفاده از نرم افزار 25 - SPSS استفاده شد. یافته های به دست آمده نشان داد، جهت گیری گفت و شنود (01/0 ≥ P )، روان رنجورخویی (01/0 ≥ P ) و برون گرایی (05/0 ≥ P ) پیش بینی کننده ی معنادار شادکامی هستند ولی سایر ابعاد نتوانستند شادکامی را به صورت معنادار پیش بینی کنند. با توجه به نقش مؤلفه شادکامی در سلامت دانش آموزان می توان بر لزوم آموزش مبتنی بر شادکامی برای بهبود سلامت روانی و اجتماعی دانش آموزان تأکید کرد .
۷.

بررسی شیوع افسردگی، اضطراب و استرس در مردان هم جنس گرای ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هم جنس گرایی مردان افسردگی اضطراب استرس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۱ تعداد دانلود : ۵۲۲
همجنس گرایان در مقایسه با دگرجنس گرایان با چالش های متعدد اجتماعی و روان شناختی روبرو هستند و شیوع بالاتری از آسیب های روانی از جمله افسردگی، اضطراب و استرس را نشان داده اند. بر این اساس این پژوهش با هدف بررسی شیوع افسردگی، اضطراب و استرس در مردان همجنس گرای ایرانی صورت گرفت. روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی بود. جامعه پژوهش کلیه مردان همجنس گرای شهر تهران بودند که 200 نفر از آن ها به روش نمونه گیری در دسترس از مرکز بیماری های رفتاری «امین» به عنوان نمونه انتخاب شدند. تحلیل داده ها در دو بخش آمار توصیفی و آمار استنباطی شامل آزمون من ویتنی و در سطح معناداری 05/0 با استفاده از نرم افزار SPSS 24 صورت گرفت. یافته ها نشان داد که بیش از 50 درصد از افراد نمونه سطوح مختلف افسردگی، اضطراب و استرس را تجربه کردند. همچنین آزمون من ویتی نشان داد داشتن شریک عاطفی می تواند درصدی از افسردگی را در این افراد بکاهد (02/0 P= ، 4/2- = Z ،3762 MWU= )؛ اما در زمینه اضطراب و استرس تفاوت معناداری وجود نداشت . شیوع بالاتر آسیب های روانی در افراد همجنس گرا می تواند ناشی از تبعیض ها، محدودیت های اجتماعی، نوع گرایش جنسی آنان یا دیگر عوامل پژوهش نشده باشد. پیشنهاد می شود پژوهشگران در زمینه سبب شناسی چالش ها و اختلالات در همجنس گرایان و ایجاد یک رویکرد علمی بومی در راستای کمک به مشکلات روان شناختی آنان اقدامات لازم را به عمل آورند.
۸.

تأثیر آموزش مشاوره تحصیلی گروهی بر احساس تعلق به مدرسه و اشتیاق تحصیلی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مشاوره تحصیلی احساس تعلق به مدرسه اشتیاق تحصیلی دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۰ تعداد دانلود : ۵۷۴
این پژوهش با هدف بررسی تأثیر آموزش مشاوره تحصیلی گروهی بر بهبود احساس تعلق به مدرسه و اشتیاق تحصیلی دانش آموزان انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را همه دانش آموزان پسر پایه اول دوره متوسطه دوم شهر مشهد در نیم سال تحصیلی دوم 98-1397 تشکیل دادند. از بین آنها 30 نفر به روش نمونه خوشه ای چندمرحله ای انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل به نسبت یکسان گمارده شدند. برنامه آموزشی مشاوره تحصیلی در طی 8جلسه، 60 دقیقه ای (هر هفته 1جلسه) به صورت گروهی، بر روی گروه آزمایش اجرا شد؛ درحالی که گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفت. به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه های احساس تعلق به مدرسه بری و همکاران (2004) و اشتیاق تحصیلی پینتریچ و همکاران (1991)، استفاده شد. داده ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چندمتغیره مورد تحلیل قرار گرفت. یافته های حاصل از تحلیل داده های پژوهش نشان داد که با کنترل اثر پیش آزمون، بین میانگین نمرات پس آزمون گروه های آزمایش و کنترل در متغیرهای احساس تعلق به مدرسه و اشتیاق تحصیلی، تفاوت معناداری وجود داشت. با توجه به نتایج این پژوهش پیشنهاد می شود تا جهت افزایش احساس تعلق به مدرسه و اشتیاق تحصیلی دانش آموزان، برنامه آموزش مشاوره تحصیلی به عنوان مداخله ای سودمند، مورد توجه مشاوران مدارس قرار گیرد.
۹.

بررسی نقش شرم نهادینه در آسیب شناسی های روانی و روان درمانی های مؤثر بر آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: شرم نهادینه آسیب شناسی روانی روان درمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۰ تعداد دانلود : ۴۱۱
شواهد بالینی و تجربی در تایید رابطه بین شرم نهادینه و انواع گسترده آسیب شناسی های روانی حاکی از آن است که شرم نهادینه زمینه ساز بسیاری از اختلالات روانی است. در همین راستا بررسی خاستگاه این هیجان در جهت پیشگیری و همچنین بررسی عوامل زمینه ساز در راستای درمان این آسیب شناسی حائز اهمیت است. در این مقاله با مروری نظری بر دلایل و خاستگاه ایجاد این هیجان و همچنین بررسی پژوهش های مرتبط با ارتباط آسیب شناسی روانی و شرم نهادینه سعی شد به عوامل زمینه ساز این اختلال و نتایج تربیتی آن پرداخته شود. سپس راهکارهای مناسب در جهت پیشگیری و درمان ارئه گردید. با توجه به ارتباط شرم نهادینه با بسیاری از آسیب شناسی های روانی، مطالعه و بررسی این هیجان تاثیرگذار توسط متخصصان حوزه سلامت روان در راستای استفاده از تکنیک های درمانی اثربخش در جهت کاهش آن در فرایند روان درمانی حائز اهمیت است
۱۰.

اثربخشی آموزش مهارت های ارتباطی شوخی در تغییر عواطف مثبت و منفی برانگیخته شده به هنگام تعارض در زوجین دارای سبک دل بستگی ایمن-ناایمن اضطرابی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شوخی عاطفه مثبت عاطفه منفی تعارض دل بستگی ناایمن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۸ تعداد دانلود : ۳۱۲
استفاده از شوخی در روابط زوجی ازجمله روش های سازنده ای است که به تنظیم هیجان در همسران کمک می کند. هدف پژوهش حاضر تعیین تأثیر آموزش مهارت های ارتباطی شوخی (استفاده از شوخی مثبت) در تغییر هیجانات مثبت و منفی برانگیخته شده به هنگام تعارض در زوجین دارای سبک دل بستگی ایمن-ناایمن اضطرابی بود. پژوهش حاضر از نوع طرح اندازه گیری مکرر دوگروهی با دو گروه آزمایش و کنترل است که در آن هر گروه چهار بار مورد ارزیابی قرار گرفتند. جامعه آماری در این پژوهش، دربرگیرنده کلیه زوجین ساکن شهر تهران در سال 1398 است. حجم نمونه شامل 20 زوج (10 زوج با الگوی دل بستگی ایمن-ناایمن اضطرابی برای گروه آزمایشی و 10 زوج با همین الگو برای گروه کنترل) بود که بر اساس ملاک های ورود و خروج به صورت هدفمند برای شرکت در پژوهش انتخاب شدند و سپس به طور تصادفی در گروه های کنترل و آزمایش گمارده شدند و از طریق پرسشنامه سبک دل بستگی بزرگ سال (AAQ) و مقیاس عواطف مثبت و منفی (PANAS) مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر بین گروهی 2*4 نشان داد که آموزش شوخی مثبت موجب کاهش هیجانات منفی (51/0= Ƞ ،05/0 p < ،97/38 F= ) برانگیخته شده به هنگام تعارض در زوجین ایمن-ناایمن اضطرابی و همچنین افزایش هیجانات مثبت (56/0= Ƞ ،05/0 p < ،95/47 F= ) آنان نسبت به گروه کنترل می شود. بر اساس نتایج پژوهش حاضر پیشنهاد می شود که مشاوران و درمانگران مهارت های شوخی مثبت و اجتناب از سبک های شوخی منفی را به مراجعین خود آموزش دهند تا درزمینه ی کاهش هیجانات منفی و افزایش هیجانات مثبت به هنگام بروز تعارض و بهبود روابط زوجی شان از آن ها بهره گیرند.
۱۱.

نقش واسطه ای خودکارآمدی در رابطه شیوه های فرزند پروری با شادکامی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خودکارآمدی شادکامی شیوه های فرزند پروری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۸ تعداد دانلود : ۴۹۲
شادکامی ناشی از قضاوت و داوری انسان درباره چگونگی گذراندن زندگی است. خودکارآمدی را باور و قضاوت فرد از توانایی خود برای انجام تکلیف خاص می دانند و سبک های فرزندپروری روش هایی است که پدر و مادر برای تربیت فرزندان خود به کار می گیرند. پژوهش حاضر با هدف بررسی تعیین نقش واسطه ای خودکارآمدی در رابطه شیوه های فرزندپروری با شادکامی دانش آموزان دختر انجام شد. جامعه آماری این پژوهش کلیه دختران متقاضی کنکور سراسری شهرستان اردکان در سال تحصیلی 97- 1396 که 515 نفر گزارش شده، بودند. با استفاده از جدول کرجسی و مورگان حجم نمونه به تعداد 260 نفر با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای از جامعه آماری انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه های سبک های فرزندپروری رابینسون (2001)، خودکارآمدی عمومی شرر (1982) و شادکامی آکسفورد (1976) بود. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که مدل این پژوهش از برازش مناسبی برخوردار اس ت. ب ا توج ه ب ه یافته ها، سبک فرزند پروری مقتدرانه اثر مستقیم مثبت بر خودکارآمدی و شادکامی داشت. سبک فرزند پروری سهل گیرانه اثر مستقیم منفی بر خودکارآمدی و سبک فرزند پروری مستبدانه اثر مستقیم منفی بر شادکامی داشت. همچنین خودکارآمدی نقش واسطه گری خود را بین سبک فرزند پروری و شادکامی به خوبی نشان داده است ؛ بنابراین سبک فرزندپروری با تاثیر بر خودکارآمدی می تواند شادکامی نوجوانان را تغیر دهد.
۱۲.

پیش بینی تاب آوری تحصیلی بر مبنای درگیری تحصیلی با نقش واسطه ای احساس تعلق به مدرسه در دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تاب آوری تحصیلی درگیری تحصیلی احساس تعلق به مدرسه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۷ تعداد دانلود : ۴۲۲
هدف از این پژوهش بررسی پیش بینی تاب آوری تحصیلی بر مبنای درگیری تحصیلی با نقش واسطه ای احساس تعلق به مدرسه در دانش آموزان بود. در این مطالعه توصیفی- همبستگی، ج ام ع ه آم اری کلیه دان ش آم وزان دختر مدارس دولتی دوره اول متوسطه منطقه 2 شهر تهران در سال 1398-1397 به تعداد 2105 نفر بودند. بر اساس فرمول پلنت 150 نفر به صورت نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شد. ابزار مورد استفاده شامل پرسشنامه تاب آوری تحصیلی (ساموئلز، 2004)، درگیری تحصیلی (ریو، 2013) و احساس به تعلق به مدرسه (بری، بتی و وات، 2004) بود. ارزیابی مدل پیشنهادی با روش تحلیل مسیر و با استفاده از نرم افزار SPSS و AMOS نسخه 24 صورت گرفت. جهت آزمون روابط غیر مستقیم از روش بوت استراپ در دستور کامپیوتری ماکرو پریچر و هیز استفاده شد. بر اساس نتایج این پژوهش، مدل پیشنهادی از برازش مطلوبی برخوردار بود. به طورکلی نتایج نشان داد مسیرهای مستقیم درگیری تحصیلی و احساس تعلق به مدرسه معنادار شدند. همچنین نتایج نشان داد مسیر غیرمستقیم درگیری تحصیلی نیز از طریق احساس تعلق به مدرسه با تاب آوری تحصیلی معنادار بود. بر اساس یافته های این پژوهش، می توان نتیجه گرفت که رابطه بین درگیری تحصیلی با تاب آوری تحصیلی یک رابطه خطی ساده نیست و احساس تعلق به مدرسه می تواند این رابطه را واسطه گری کند.
۱۳.

اثربخشی درمان گروهی مبتنی برخود شفقت ورزی بر شادزیستی و تاب آوری دانش آموزان دارای رفتارهای پرخطر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: درمان خودشفقت ورزی تاب آوری شادزیستی رفتار پرخطر دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۴ تعداد دانلود : ۵۳۳
عوامل بسیاری در بروز رفتارهای پرخطر دانش آموزان نقش دارد که از آن جمله می توان فقدان مهارت های لازم جهت نحوه روبرو شدن با شرایط دشوار زندگی را نام برد. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان گروهی مبتنی برخود شفقت ورزی بر شادزیستی و تاب آوری دانش آموزان دارای رفتارهای پرخطر انجام شد. طرح این پژوهش نیمه آزمایشی و از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پسر مقطع متوسطه اول شهر سمیرم بود که 24 نفر از آنان به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده و به شکل تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هرگروه 12 نفر) جایگذاری شدند. برنامه درمان مبتنی برخود شفقت ورزی فقط برای گروه آزمایش به مدت 8 جلسه 90 دقیقه ای اعمال شد وگروه کنترل چنین مداخله ای را دریافت نکرد. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل مقیاس خطرپذیری دانش آموزان ایرانی ( IARS )، پرسش نامه شادزیستی آکسفورد ( OHI ) و مقیاس تاب آوری ( CD-RIS) بود. داده ها از طریق تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شدند. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که درمان مبتنی برخود شفقت ورزی بر میزان تاب آوری و شادزیستی دانش آموزان اثربخش بود ه است (01/0 > p ) . براساس نتایج پژوهش حاضر می توان گفت استفاده از درمان مبتنی برخود شفقت ورزی، تاثیر مهمی بر زندگی دانش آموزان دارای رفتارهای پرخطر داشته است و منجر به بهبود شادزیستی و تاب آوری این دانش آموزان گردیده است.
۱۴.

پیش بینی رغبت به ازدواج براساس نگرش به ارتباط پیش از ازدواج: کنترل نقش جنسیت و تجربه رابطه با جنس مخالف(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رغبت به ازدواج نگرش به ارتباط قبل از ازدواج جنسیت رابطه با جنس مخالف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۷ تعداد دانلود : ۵۷۵
پژوهش حاضر با هدف پیش بینی رغبت به ازدواج براساس نگرش به ارتباط پیش از ازدواج با کنترل نقش جنسیت و تجربه رابطه با جنس مخالف انجام شد. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری را کلیه ی دانشجویان مجرد دانشگاه پیام نور قم در سال تحصیلی 99-1398 تشکیل دادند که تعداد آنها برابر با 5000 نفر بود. براساس جدول مورگان 357 نفر به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شد با توجه به ریزش 36 نفر در نهایت 321 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب گردید. به منظور جمع آوری داده ها از پرسش نامه رغبت به ازدواج(حیدری و همکاران، 1383) و پرسش نامه نگرش به روابط قبل از ازدواج (کردلو، 1380) استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل از آزمون های آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون تک متغیره با استفاده از نرم افزار SPSS-25 استفاده گردید. یافته ها نشان داد که نگرش به ارتباط قبل از ازدواج توان پیش بینی رغبت به ازدواج را داشت. همچنین رابطه نگرش به ارتباط قبل از ازدواج با رغبت به ازدواج تحت تأثیر جنسیت و تجربه رابطه با جنس مخالف قرار داشت(۰۱/۰> p ). پیشنهاد می شود آموزش های در زمینه نقش روابط پیش از ازدواج جهت پیشگیری از بی میلی به ازدواج در دانشجویان مجرد ارائه شود.
۱۵.

تأثیر صدای سفید بر اضطراب امتحان دانش آموزان مقطع ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: صدای سفید اضطراب امتحان دانش آموزان ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۹ تعداد دانلود : ۴۰۹
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر صدای سفید بر میزان اضطراب دانش آموزان مقطع ابتدایی انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی همراه با پیش آزمون- پس آزمون و گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی دانش آموزان دوره دوم ابتدایی شهرستان باوی در نیم سال تحصیلی اول 99-1398 تشکیل دادند که از بین آنها 40 نفر ، با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (20 نفر) و گواه (20 نفر) گمارده شدند. افراد گروه آزمایش، در 7 جلسه امتحان 45 دقیقه ای از دروس مختلف با توجه پخش صدای سفید شرکت کردند. به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه اضطراب امتحان (ابوالقاسمی و همکاران، 1375) استفاده شد جهت تجزیه و تحلیل داده های پژوهش از تحلیل کواریانس تک متغیره استفاده شد. یافته های حاصل از تحلیل داده های پژوهش نشان داد که با اثر پیش آزمون، بین میانگین نمرات پس آزمون گروه آزمایش در متغیر اضطراب امتحان، تفاوت معناداری وجود داشت ( 05/0 > P ). با توجه به نتایج پژوهش پیشنهاد می شود که از صدای سفید در کاهش میزان اضطراب امتحان دانش آموزان ابتدایی و همچنین در جهت ایجاد آرامش ذهنی در موقعیت های آموزشی استفاده گردد.
۱۶.

تاثیر ایروبیک بر عملکرد شناختی کودکان پیش دبستانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایروبیک کودکان عملکرد شناختی کودک پیش دبستانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۱ تعداد دانلود : ۷۲۳
پژوهش حاضر با هدف تعیین اثر بخشی ورزش ایروبیک بر عملکرد شناختی کودکان پیش دبستانی انجام گرفت. نمونه این پژوهش شامل 40 کودک پیش دبستانی بود که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و به دو گروه (20 نفره) آزمایش و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایشی به مدت 2 ماه، 3 جلسه 40 دقیقه ای در هفته، در برنامه مداخله ای ورزش ایروبیک کودکان شرکت کردند. داده های تحقیق از طریق آزمون هوش گودیناف جمع آوری و با استفاده از تحلیل کواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد تاثیر ورزش ایروبیک کودکان بر عملکرد شناختی در کودکان پیش دبستانی معنادار بوده است (05/0 p < ) . با توجه به نتیجه به دست آمده احتمالا ایروبیک کودکان یکی از راه هایی است که به افزایش عملکرد شناختی کودکان پیش دبستانی کمک می کند.
۱۷.

اثربخشی واقعیت درمانی موردی به شیوه مجازی بر اضطراب کرونا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کووید 19 اضطراب کرونا واقعیت درمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۱ تعداد دانلود : ۵۰۰
در شرایطی چون شیوع بیماری کووید 19، بسیاری از مردم نگرانی های زیادی را از جمله اضطراب بیماری تجربه می نمایند. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی واقعیت درمانی موردی به شیوه مجازی بر اضطراب کرونا انجام شد. پژوهش حاضر ی ک مطالعه شبه آزمایشی با گروه گواه و پیش آزمون و پس آزمون همراه با گمارش تصادفی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمام زنان و مردان دارای اضطراب کرونای شهر اردکان در سال 1398 بودند. 18 شرکت کننده به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند (9 نفر در گروه آزمایش و 9 نفر در گروه گواه). شرکت کنندگان به پرسشنامه اضطراب بیماری کرونا (علی پور و همکاران، 1398) در مراحل پیش آزمون و پس آزمون پاسخ دادند. گروه آزمایش مداخله واقعیت درمانی موردی به شیوه مجازی را در 6 جلسه یک ساعته و هر هفته سه جلسه دریافت نمودند، در صورتی که گروه گواه هیچگونه مداخله ای را طی مدت زمان انجام پژوهش دریافت نکرد. داده های پژوهش با روش تحلیل کوواریانس تک متغیری تحلیل شدند. نتایج نشان داد که میانگین نمرات اضطراب کرونا و ابعاد روانی و جسمی آن در گروه آزمایش نسبت به گروه گواه، در مرحله پس آزمون کاهش معناداری پیدا کرده است (001/0> p ). بر اساس نتایج پژوهش، واقعیت درمانی موردی به شیوه مجازی می تواند به عنوان یک روش مداخله ای موثر در کاهش مشکلات روانشناختی افراد دارای اضطراب کرونا مورد توجه قرار گیرد.
۱۸.

بررسی کارکردهای اجرایی و تکانشگری هیجانی بزرگسالان مبتلا به اختلال بیش فعالی/نارسایی توجه و بهنجار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کارکردهای اجرایی تکانش گری هیجانی اختلال بیش فعالی/نارسایی توجه بزرگسالان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۸ تعداد دانلود : ۹۶۹
پژوهش حاضر با هدف مقایسه کارکردهای اجرایی و تکانش گری هیجانی بزرگسالان مبتلا به اختلال بیش فعالی/نارسایی توجه و بهنجار انجام شد. روش پژوهش حاضر از نوع پس رویدادی یا علّی – مقایسه ای است. جامعه آماری پژوهش، مراجعه کنندگان به مرکز مشاوره و روان درمانی شهر تبریز بودند. نمونه پژوهش شامل 60 نفر (30 بزرگسال مبتلا به اختلال بیش فعالی/نارسایی توجه و 30 بزرگسال بهنجار) بود که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه تشخیصی کوتاه اختلال بیش فعالی و نارسایی توجه بزرگسالان کانرز، پرسشنامه تکانشگری هیجانی، آزمون دسته بندی کارتهای ویسکانسین، آزمون تصاویر هندسی آندره ری و آزمون ان بک استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل واریانس چند متغیری استفاده شد . یافته های پژوهش بیانگر این بود که نمرات کارکردهای اجرایی در حیطه های برنامه ریزی، بازداری و حافظه کاری در بزرگسالان بهنجار به طور معناداری بالاتر از بزرگسالان مبتلا به اختلال بیش فعالی/نارسایی توجه بود. همچنین یافته های پژوهش حاضر بیانگر این بود که نمرات تکانش گری هیجانی در مؤلفه های قصد قبلی، پشتکار و اضطرار در بزرگسالان بهنجار به طور معناداری پایین تر از بزرگسالان مبتلا به اختلال بیش فعالی/نارسایی توجه بود. اما در مولفه هیجان خواهی تفاوت معناداری بین دو گروه وجود نداشت. بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که بزرگسالان مبتلا به اختلال بیش فعالی/نارسایی توجه در مقایسه با بزرگسالان بهنجار در زمینه کارکردهای اجرایی (برنامه ریزی، بازداری و حافظه کاری) و تکانش گری هیجانی ( قصد قبلی، پشتکار و اضطرار ) نقص بیشتری دارند، ولی در مولفه هیجان خواهی تفاوتی بین دو گروه وجود ندارد. تلویحات یافته های پژوهش از لحاظ نظری و عملی بحث شد.
۱۹.

مروری بر اصول و روش های مربوط به سازگاری با بیماری دیابت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دیابت خودمراقبتی سازگاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۴ تعداد دانلود : ۹۲۸
هر محرکی که به یکی از ابعاد انسان وارد می شود، سایر ابعاد را نیز تحت فشار قرار می دهد. افراد دائما با تغییرات فیزیکی، اجتماعی و روانی محیط روبه رو است و باید با آن ها ارتباط متقابل داشته باشد تا به سازگاری دست یابد. بیماری دیابت موجب برهم خورد تعامل زیستی و روانی ارگانیزم می شود به طوری که مستلزم سازگاری فرد با بیماری است. هدف مطالعه حاضر مرور و بررسی روش های روان شناختی مربوط به سازگاری با بیماری دیابت بود. مطالعه حاضر یک مطالعه مروری نقلی بود. با استفاده از کلیدواژه های دیابت، خودمراقبتی و سازگاری در پایگاه های اختصاصی نظیر Medline ، SID ، Magiran ، PubMed ، Scopus ، Science Direct جستجو انجام شد. پس از بررسی ملاک های ورود و و خروج، مقالاتی که ارتباط مستقیمی با موضوع مورد بحث نداشتند و همچنین مقالات با یافته های تکراری حذف شدند.. مروری بر مطالعات نشان داد خودمراقبتی طیفی از رفتارها یک فرد است که رژیم غذایی، دارویی، ورزش و غیره را در برمی گیرد که تحت تأثیر عوامل فردی و اجتماعی قرار دارد و حاکی از میزان سازگاری فرد با بیماری مزمن نظیر دیابت است. عوامل و اصول روان شناختی نه تنها ابعاد مختلف زندگی افراد مبتلا به دیابت را تحت تاثیر قرار می دهند، بلکه در رفتارهای خود مراقبتی و مدیریت و دستیابی به کنترل مناسب در این افراد نیز تأثیرگذار هستند.
۲۰.

مرور سیستماتیک و فراتحلیل اصول و روش های سازگاری با بیماری روماتیسم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فراتحلیل کیفی مرور نظام مند بیماری های روماتیسم سازگاری با روماتیسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۳ تعداد دانلود : ۳۷۴
بیماری روماتیسم جزء شایع ترین بیماری های مزمن سیستم اسکلتی- عضلانی و بافت همبند محسوب می شوند که طیف گسترده ای از گروه های سنی مختلف را تحت تاثیر قرار می دهد. این بیماری خودایمنی مزمن بر استخوان ها، مفاصل و سایر اجزای سیستم اسکلتی تاثیرگذار بوده و باعث ناتوانی و صرف هزینه های بهداشتی زیادی می شود. ازاین رو، پژوهش حاضر با هدف مرور سیستماتیک و فراتحلیل کیفی اصول و روش های سازگاری با بیماری روماتیسم انجام شد. جامعه پژوهش حاضر شامل تمامی مقالات و پایان نامه های مرتبط با کلید واژه ها و در راستای اهدف پژوهش بود، که در نهایت 16 پژوهش مورد واکاوی و ارزیابی قرار گرفتند. بررسی شواهد موجود نشان داد که سازگاری با بیماری روماتیسم مفهومی پیچیده و چندوجهی است که نیازمند سازگاری در حوزه های مختلف زندگی است. همچنین سازگاری با بیماری روماتیسم پدیده ای پویا است که عوامل مثبت و منفی در کنار یکدیگر در آن دخیل هستند و نمی توان بی توجه به بافت زندگی فرد به طور مناسب آن را توصیف کرد. افزون براین، مهم ترین عوامل تاثیرگذار در سازگاری با بیماری روماتیسم عوامل روان شناختی، پاسخ های فردی به استرس، اختلال رفتاری و ویژگی های شخصیتی بیماران بود. یافته های به دست آمده از پژوهش حاضر می تواند در آموزش و طراحی پروتکل های درمانی مناسب جهت کاهش پیامدهای منفی بیماری روماتیسم، این فرصت را در اختیار روان شناسان، مشاوران و متخصصین سلامت روان قرار دهد تا انتخاب های بیشتری جهت درمان انواع مختلف اختلال های شناختی و روان شناختی این بیماران در اختیار داشته باشند .

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۹۱