۱.
کلید واژه ها:
استرس کووید- 19 کروناویروس اضطراب بیماری و سندروم اضطراب کرونا
از اوایل سال 2020 تمامی مردم جهان ورای رنگ، نژاد، طبقه اجتماعی، ملیت و جغرافیا، گرفتار معضل و اندوهی مشترک به نام ویروس کرونا و بیماری COVID-19 هستند. حجم مضاعفی از نگرانی، اضطراب و استرس سراسر جهان را در برگرفته است و هر ساعت شاهد مرگ ده ها انسان هستیم. در روزهایی که جامعه بیش از هر زمانی با حجم نامتوازنی از اطلاعات درست و غلط درباره این بیماری و اوضاع جهان مواجه شده و اضطراب و استرس بیمار شدن، بیش از بیمار شدن آزاردهنده شده است، مسئولیت اجتماعی و اخلاقی روان شناسان و مشاوران ایجاب می کند که در این زمینه قدمی بردارند. هدف اصلی این مقاله شناسایی بیشتر استرس و اضطراب ناشی از کرونا و بیماری کووید-19 و ارائه راه های عملی مدیریت استرس و اضطراب در مقابله با آن بود. روش پژوهش حاضر از نوع مروری و دربرگیرنده مقالات و مطالعات مختلف در زمینه استرس و اضطراب و کووید-19 بود. بر اساس مبانی نظری پژوهش، در نهایت 24 شیوه کاهش استرس و اضطراب از جمله 12 فن شناختی-رفتاری (مانند فنون تنظیم هیجانی، ذهن آگاهی، خودشفقتی، بازسازی شناختی، مثبت نگری، تصویرسازی ذهنی مثبت، توقف فکر و روی برگردانی) و 12 فن غیرشناختی (مانند تن آرامی، ورزش، موسیقی درمانی و ماساژدرمانی) معرفی شد تا روان شناسان و مشاوران بتوانند از این فنون در شرایط کنونیِ افزایش استرس و اضطراب ناشی از ویروس کرونا استفاده لازم را ببرند. در انتها شواهد تاییدی پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است.
۲.
کلید واژه ها:
خودتعیین گری تعهد رضایت زناشویی
پژوهش حاضر با هدف مقایسه خودتعیین گری در رابطه زناشویی، تعهد به همسر و رضایت زناشویی در متأهلین بدون و دارای تعارض مراجعه کننده به مراکز مشاوره انجام شد. بدین منظور نمونه ای شامل زنان و مردان متأهل دارای تعارض زناشویی مراجعه کننده به مراکز مشاوره (85 نفر: 59 زن و 25 مرد) و زنان و مردان متأهل بدون تعارض زناشویی (97 نفر: 56 زن و 41 مرد) به روش دردسترس و داوطلب برای شرکت در پژوهش انتخاب شدند که به مقیاس های ارضای نیازهای اساسی در روابط شلدون و همکاران (2001)، رضایت زناشویی کانزاس شام و همکاران (1983) و مقیاس تعهد زناشویی آدامز و جونز (1997) پاسخ دادند. نتایج پژوهش نشان داد گروه دارای تعارض، در مقایسه با گروه بدون تعارض نمرات پایین تری در خودمختاری، شایستگی، ارتباط، تعهد زناشویی و رضایت زناشویی گزارش نمودند (01/0 p < ). نتایج همچنین نشان داد مردان به طور کلی نسبت به زنان، نمرات بالاتری در تعهد زناشویی و رضایت از رابطه زناشویی کسب کردند (01/0 p < ). در بررسی اثر تعاملی تعارض و جنسیت، نتایج نشان داد که زنان گروه بدون تعارض نمرات بالاتری در شایستگی و ارتباط گزارش نمودند (05/0 p < ). و جود تعارضات حل نشده در روابط زناشویی موجب کاهش توانایی خودتعیین گری در رابطه شده، با کاهش تعهدات زناشویی، رضایت از رابطه را کاهش می دهد. از این رو، غنی سازی روابط زوجین با بالابردن توان خودتعیین گری در روابط زوجین، منجر به افزایش تعهد به رابطه و رضایت زناشویی می شود.
۳.
کلید واژه ها:
جاذبه های زناشویی ثبات زناشویی رضایت زناشویی پرسشنامه
این پژوهش با هدف ساخت ابزاری برای آزمون عوامل مؤثر بر ثبات و رضایت زناشویی انجام شد. پژوهش حاضر توصیفی و از نوع اعتباریابی بود. جامعه پژوهش شامل افراد متأهل شهر بندرعباس در سال 1398 بودند که 310 نفر به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامه جاذبه های زناشویی و شاخص رضایت زناشویی پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی و همبستگی پیرسون استفاده شد. داده ها توسط نرم افزارهای SPSS-22 و AMOS-23 تجزیه وتحلیل شدند. نتایج تجزیه وتحلیل پرسشنامه جاذبه های زناشویی به شناسایی 7 مؤلفه منجر شد که در سه عامل کلی درون فردی، بین فردی و محیطی قرار گرفتند. ضریب آلفای کرونباخ نشان داد که تمامی مؤلفه ها ضریب بین 77/0 تا 96/0 دارند. نتایج همبستگی بین مؤلفه های جاذبه های زناشویی با شاخص رضایت زناشویی نشان داد بین تمامی مؤلفه های جاذبه های زناشویی با شاخص رضایت زناشویی رابطه معناداری وجود دارد (05/0 p< ). باتوجه به نتایج به دست آمده می توان نتیجه گرفت پرسشنامه جاذبه های زناشویی می تواند به عنوان ابزار پژوهشی و بالینی مورداستفاده پژوهشگران و زوج درمانگران قرار بگیرد.
۴.
کلید واژه ها:
خودکارآمدی رانندگی اعتباریابی ADSES
هدف از پژوهش حاضر بررسی روایی عاملی، پیش بین و ملاکی و همسانی درونی نسخه فارسی مقیاس خودکارآمدی رانندگی آدلاید ( ADSES ) بود. در یک طرح توصیفی- همبستگی و اعتباریابی، 345 نفر طی دو مطالعه (147 نفر در مطالعه اول و 197 نفر در مطالعه دوم) از میان مراجعه کنندگان به مرکز تعویض پلاک شهر بجنورد به روش نمونه گیری در دسترسانتخاب شدند و مقیاس خودکارآمدی رانندگی آدلاید ( ADSES ) را تکمیل کردند. تجزیه و تحلیل داده ها با تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی، تحلیل تشخیص، ضریب همبستگی پیرسون، آزمون t مستقل و تحلیل واریانس یکراهه با استفاده از از نرم افزار های SPSS. 25 و Amos. 24 انجام گرفت. نتایج نشان داد که مقیاس از ساختاری یک عاملی برخوردار است که 43/76 درصد واریانس را تبیین می کند. تحلیل عاملی تأییدی نیز این ساختار را تأیید کرد. همسانی درونی مقیاس نیز با محاسبه آلفای کرونباخ و ضریب دو نیمه کردن97/0 به دست آمد. تحلیل تشخیص بر حسب داشتن سابقه تصادف یا فقدان آن، نشان از روایی پیش بین مقیاس داشت. میان سن و سابقه رانندگی با خودکارآمدی رانندگی نیز رابطه مثبت و معناداری به دست آمد. تفاوت ها بر حسب جنسیت معنادار بود و مردان میانگین بالاتری داشتند. بر حسب میزان تحصیلات تفاوت معناداری به دست نیامد. به نظر می رسد مقیاس خودکارآمدی رانندگی آدلاید ( ADSES ) از روایی و پایایی مطلوبی برخوردار باشد و بتواند به عنوان ابزاری دقیق در این زمینه مورد استفاده قرار گیرد.
۵.
کلید واژه ها:
انگیزش پیشرفت خود ناتوان سازی تحصیلی خودکارآمدی تحصیلی نگرش های ناکارآمد معنای تحصیل
انگیزه پیشرفت گرایش به تلاش برای انتخاب و انجام فعالیت هایی که هدف آنها رسیدن به موفقیت یا دوری از شکست است. این پژوهش با هدف پیش بینی انگیزش پیشرفت دانشجویان بر اساس خود ناتوان سازی تحصیلی، خودکارآمدی تحصیلی، نگرش های ناکارآمد و معنای تحصیل انجام شد. روش پژوهش از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان خوابگاهی پسر دانشگاه تهران و نمونه آماری شامل 293 نفر بود که به صورت در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس انگیزش پیشرفت هرمنس (1977)، خود ناتوان سازی تحصیلی جونز و رودولت (1982)، خودکار آمدی تحصیلی جینگز و مورگان (1999)، نگرش های ناکارآمد بک و وایسمن (1987) و معنای تحصیل هندرسون-کینگ و اسمیت (2006) بود. داده ها با استفاده از آزمون آماری همبستگی پیرسون، رگرسیون و t تحلیل شد. یافته های پژوهش نشان داد که رابطه بین خود ناتوان سازی تحصیلی، خودکارآمدی تحصیلی و معنای تحصیل با انگیزش پیشرفت در سطح 01/0 مثبت و معنادار است و رابطه نگرش های ناکارآمد با انگیزش پیشرفت منفی و معنادار است(01/0 P< ). همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که متغیرهای پیش بین 21 درصد از واریانس انگیزش پیشرفت را تبیین می کنند. نتایج این پژوهش به شناسایی عوامل مؤثر بر انگیزش پیشرفت کمک کرده و لزوم توجه بیشتر مسئولان را به این عوامل جهت ارتقای انگیزش پیشرفت و موفقیت های بعدی نشان می دهد.
۶.
کلید واژه ها:
نارضایتی از تصویر بدنی ناگویی هیجانی اعتی اد ب ه تلفن های هوشمند نوجوانان
هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه نارضایتی از تصویر بدنی و ناگویی هیجانی با اعتی اد ب ه تلفن های هوشمند نوجوانان بود. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پسر و دختر دوره متوسطه دوم ناحیه 3 شهر تبریز در سال تحصیلی 99-1398 بودند. نمونه ای به حجم 150 نفر از میان آنان به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. جهت گردآوری اطلاعات از پرسشنامه اعتیاد به تلفن هوشمند ( SAS ؛ کوان و همکاران، 2013)، مقیاس ناگویی هیجانی تورنتو ( TAS-20 ؛ بگبی و همکاران، 1994) و پرسشنامه نگرانی از تصویر بدنی ( BICI ؛ لیتلتون و همکاران، 2005) استفاده شد. داده ها با استفاده از روش همبستگی و رگرسیون چندگانه، با استفاده از نرم افزار SPSS-23 تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد، بین ناگویی هیجانی و نارضایتی از تصویر بدن با اعتیاد به تلفن هوشمند رابطه مثبت معنی داری وجود داشت (01/0 > p ). ضرایب استاندارد بتا نیز نشان داد ناگویی هیجانی (47/0 =β ) و نارضایتی از تصویر بدنی (31/0 =β ) قادر به پیش بینی اعتیاد به تلفن های هوشمند بودند. در نهایت می توان نتیجه گرفت که نارضایتی از تصویر بدن و ناگویی هیجانی در زمره متغیرهای مرتبط با اعتیاد به تلفن های هوشمند بوده و توانایی پیش بینی آن را دارند .
۷.
کلید واژه ها:
درمان شناختی رفتاری بدشکلی بدن مطالعه مروری
اختلال بدشکلی بدن یکی از اختلالاتی است که موجب اشتغال ذهنی به برخی از جنبه های بدن می شود به طوری که بروز این اختلال ابراز نارضایتی فرد از بدن خود را به همراه دارد. تاکنون درمان های مختلف برای بهبود مبتلایان این اختلال انجام شده است که از موثرترین آنها درمان شناختی رفتاری است. این درمان باورهای نادرست و رفتار های وسواسی مرتبط با اختلال را هدف قرار می دهد. روش پژوهش حاضر از نوع مروری است و دربرگیرنده پژوهش های کاربردی در زمینه درمان شناختی رفتاری برای اختلال بدشکلی بدن است. طبق مبانی نظری و پژوهشی درمان شناختی رفتاری در بهبود این اختلال کارآمد است. برای کارایی بیشتر، به کارگیری درمان شناختی رفتاری برای درمان اختلال بدشکلی بدن در جوانان و نوجوانان توصیه می شود.
۸.
کلید واژه ها:
ادراک خود تحصیلات مادر وضعیت اشتغال مادر کودک تحول
تحقیق حاضر با هدف سنجش سطوح ادراک خود عینی در کودکان پسر و نیز بررسی رابطه میان سطوح ادراک با وضعیت شغلی و میزان تحصیلات مادر انجام گرفت. بدین منظور، دانش آموزان پسر شهرستان شهریار در سه رده سنی 7 و 8 سال، 9 و10سال و 11 و 12سال از طبقه اقتصادی بالا بصورت تصادفی خوشه ای انتخاب گردیده و مورد سنجش و مصاحبه با مصاحبه نیمه ساختاریافته دیمون و هارت قرار گرفتند. پس از جمع آوری پاسخها، داده ها با استفاده از مشخصه های آمار توصیفی و تحلیل واریانس چندمتغیری، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل شده نشان دادند که میان سطوح مختلف ادراک خودعینی با سن کودکان رابطه معنادار و مستقیم وجود دارد به این معنا که با افزایش سن، سطح ادراک از خود در کودکان نیز بالاتر می رود (296/0= r ، 0001/0= p ). همچنین نتایج پژوهش نشان دادند که سطوح تحولی ادراک خود عینی با سطح تحصیلات مادر در هیچ رده سنی رابطه معنادار ندارد. و نیز میان سطوح ادراک خود عینی و وضعیت شغلی مادران رابطه معناداری در هیچکدام از رده های سنی کودکان یافت نشد. از این |ژوهش می توان نتیجه گرفت که نه وضعیت شغلی و نه میزان تحصیلات مادر، نگرش نسبت به خود را در پسرانشان تعیین نمی کند.
۹.
کلید واژه ها:
نارساخوانی روش فرنالد روش اورتون
هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی آموزش روش فرنالد و اورتون بر بهبود نارساخوانی دانش آموزان دختر مقطع ابتدایی بود. طرح پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش تمامی دانش آموزان نارساخوان دختر مقطع ابتدایی شهرستان تبریز در سال تحصیلی 1397 بودند که از این جامعه تعداد 45 دانش آموز نارساخوان دختر مقطع ابتدایی از مرکز اختلالات یادگیری ناحیه 4 شهر تبریز به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی روش فرنالد و روش اورتون (هر گروه 15 نفر) و 15 نفر نیز در گروه کنترل قرار گرفتند. به طوری که برای گروه آزمایش اول آموزش به شیوه فرنالد در 8 جلسه 30 دقیقه ای و گروه آزمایش دوم آموزش به شیوه اورتون در 8 جلسه 30 دقیقه ای ارائه شد و گروه کنترل آموزشی دریافت نکرد. برای جمع آوری داده ها از آزمون نارساخوانی (نما) استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با روش آماری تحلیل کوواریانس و آزمون تعقیبی LSD استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که هر دو روش آموزشی فرنالد و اورتون بر بهبود نارساخوانی دانش آموزان مقطع ابتدایی تأثیر دارد و باعث کاهش میزان نارساخوانی در دانش آموزان می شود. همچنین نتایج نشان داد که آموزش به شیوه فرنالد تأثیر بیشتری نسبت به اورتون بر بهبود نارساخوانی دارد. بنابراین توجه به روش درمانی فرنالد و اورتون بر بهبود نارساخوانی پیشنهاد می شود.
۱۰.
کلید واژه ها:
آموزش مدیریت والدین تحمّل ناکامی سازگاری نوجوان
هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی آموزش مدیریت والدین بر تحمل ناکامی و سازگاری دختران نوجوان شهر کرمان بود. روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. نمونه ای به تعداد 32 نفر از دختران دوره متوسطه اول شهر کرمان در سال تحصیلی 98-1397 به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. والدین گروه آزمایش به مدت 9 جلسه در برنامه آموزش مدیریت والدین قرار گرفتند، ولی والدین گروه گواه هیچگونه آموزشی دریافت نکردند. ابزار پژوهش، پرسشنامه تحمل ناکامی هارینگتون (2005) و سازگاری دانش آموزان سینها و سینگ (1993) بود. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 24 و شاخص های توصیفی و آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد در گروه آزمایش نسبت به گروه گواه، در پس آزمون میانگین نمرات عدم تحمل ناکامی به صورت معناداری کاهش و میانگین نمرات سازگاری به صورت معناداری افزایش یافته بود. لذا نتایج پژوهش نشان داد که آموزش مدیریت والدین می تواند به عنوان یک روش مداخله ای مفید برای کاهش عدم تحمل ناکامی و افزایش سازگاری دختران نوجوان به کار رود.
۱۱.
کلید واژه ها:
اختلال طیف اتیسم نگرش به ازدواج بهداشت جنسی مشکلات جنسی
مشکلات مربوط به بزرگسالان دارای اتیسم، به ویژه ازدواج آنان، یکی از مشکلات چالش برانگیز خانواده ها است. بنابراین، هدف پژوهش حاضر، واکاوی دیدگاه و نگرش والدین نسبت به ازدواج فرزندان دختر و پسر دارای اختلال اتیسم بود. در این مطالعه اکتشافی و توصیفی، نگرش 100 نفر از اولیای دارای فرزند اتیسم بالای 15 سال شهر تهران با روش نمونه گیری در دسترس و با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها نشان دادند ، فقط 10در صد والدین نسبت به ازدواج دختران و پسران دارای اتیسم، نگرش مثبت ابراز کردند. افراد مورد مطالعه با آموزش دادن خانواده ها برای ازدواج و زندگی مشترک فرزند دارای اتیسم شان با حمایت سازمان ها و انجمن های مربوط موافق بودند. درحالی که تنها 10 درصد اولیا معتقد بودند که افراد دارای اتیسم، اصولاً فاقد تمایلات جنسی هستند، 55 درصد آنان با مصرف دارو برای مهار تمایلات جنسی افراد دارای اتیسم مخالف بودند. از سوی دیگر 96 در صد اولیا بر این باور بودند که برای مهار تمایلات جنسی افراد دارای اتیسم باید از فعالیت های ورزشی استفاده کرد. 90 درصد اولیا معتقد بودند که افراد دارای اتیسم، باید با هم ازدواج کنند. با توجه به نتایج این پژوهش، با وجود مشکلات متعدد در حوزه اختلال طیف اتیسم که اصلی ترین آن فقدان مهارت های ارتباطی است، نیمی از خانواده ها مخالف ازدواج افراد طیف اتیسم بودند، اما دیدگاهشان این بود که با فراهم شدن شرایط ازدواج و حمایت سازمان های دولتی و مردم نهاد، آنها می توانند با افراد دیگر ازدواج کنند. اصلاح نگرش والدین و خود افراد دارای اتیسم و اقشار گوناگون جامعه، مهم ترین گامی است که کارشناسان و مشاوران و برنامه ریزان باید بردارند .
۱۲.
کلید واژه ها:
ضربه عشق تصمیم گیری هویت یابی
هدف این پژوهش، مقایسه سبک های تصمیم گیری و هویت یابی در دانشجویان با و بدون تجربه سندرم ضربه عشق بود. طرح پژوهش حاضر توصیفی از نوع علی-مقایسه ای بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانشجویان دارای تجربه سندرم ضربه عشق بودند که در نیمسال اول سال تحصیلی 99-1398 جهت دریافت راهنمایی های لازم به مرکز مشاوره دانشگاه ارومیه مراجعه کرده بودند. نمونه آماری پژوهش 76 نفر بودند که 38 نفر به عنوان گروه اصلی با روش نمونه گیری در دسترس و 38 نفر نیز به عنوان گروه مقایسه با روش همتاسازی انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه ضربه عشق راس (1999)، پرسشنامه سبک های تصمیم گیری بروس و اسکات (1995) و پرسشنامه سبک هویت برزونسکی (1992) استفاده شد. اطلاعات به دست آمده با استفاده از آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره تحلیل شد. نتایج نشان داد بین دانشجویان با و بدون سندرم ضربه عشق در ابعاد متفاوت سبک های تصمیم گیری و سبک های هویت یابی تفاوت معناداری وجود داشت. با توجه به نتایج به دست آمده می توان نتیجه گرفت ضربه شکست عاطفی با اختلال در فرآیند هویت یابی و سبک های تصمیم گیری رابطه دارد و مستلزم ارایه مداخلات و آموزش های روانشناختی است.
۱۳.
کلید واژه ها:
ابرازگری هیجان بزهکار سیستم های بازداری/ فعال ساز رفتاری (BIS/ BAS) نوجوان
بزهکاری نوجوانان یک پدیده اجتماعی در حال گسترش است که به شکل های مختلف در جامعه رخ می دهد . بنابرین توجه به این پدیده از اهمیت به سزایی برخوردار است. در این راستا هدف پژوهش حاضر مقایسه ابرازگری هیجان، سیستم های بازداری/ فعال ساز رفتاری و عدم تحمل بلاتکلیفی در نوجوانان بزهکار و عادی شهر تهران بود. این مطالعه از نوع علی مقایسه ای بود و جامعه آماری پژوهش شامل نوجوانان شهر تهران بودند. نمونه گیری در این پژوهش به صورت هدفمند بود و با این روش 60 نفر (30 نفر نوجوان بزهکار و 30 نفر نوجوان عادی) انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه ابرازگری هیجانی (کینگ و امونز، 1990)، مقیاس سیستم های بازداری / فعال ساز رفتاری ( BIS/ BAS ) ( کارور و وایت، 1994) و مقیاس عدم تحمل بلاتکلیفی (فریستون و همکاران، 1994)، جمع آوری شد. اطلاعات به دست آمده با استفاده از تحلیل واریانس چندمتغیره تجزیه و تحلیل شد. نتایج این بررسی نشان داد ابرازگری هیجان، سیستم های بازداری/ فعال ساز رفتاری و عدم تحمل بلاتکلیفی در نوجوانان بزهکار و عادی متفاوت است (05/0 P< ). این یافته ها بیان می کند که ابرازگری هیجان، سیستم های بازداری/ فعال ساز رفتاری و عدم تحمل بلاتکلیفی از متغیرهای تاثیرگذار بر بزهکاری نوجوانان است. بر این اساس آموزش های روانشناختی می تواند در جهت تعدیل ویژگی های شخصیتی و همچنین بزهکاری نوجوانان استفاده شود .
۱۴.
کلید واژه ها:
تیزهوش نظم جویی شناختی هیجان شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی (MBCT))
هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی ( MBCT ) بر نظم جویی شناختی هیجان دانش آموزان پسر تیزهوش بود. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه دانش آموزان پسر دوره متوسطه اول دبیرستان تیزهوشان شهر بابک در سال تحصیلی 98-1397 بود. در این پژوهش از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد. بدین گونه که پس از اجرای اولیه پرسشنامه،30 نفر که از نظم جویی شناختی هیجانی کمتری برخوردار بودند از جامعه آماری پژوهش انتخاب و به تصادف در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گواه (15 نفر) جای داده شدند. برای گروه آزمایش در طی 8 جلسه 2 ساعته، برنامه مداخله آموزش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی در فاصله پیش آزمون و پس آزمون اجرا شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه نظم جویی شناختی هیجان گارنفسکی و همکاران (2001) استفاده شد. داده ها با استفاده از روش تحلیل کواریانس تک متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که آموزش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر کاهش راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان ناسازگارانه و افزایش راهبردهای سازگارانه (به جز پذیرش و تمرکز مجدد بر برنامه ریزی) تاثیر معناداری دارد ( 01/0 P < ). بنابراین می توان آموزش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی را به عنوان مداخله ای موثر در بهبود دشواری نظم جویی شناختی هیجان دانش آموزان تیزهوش دانست.
۱۵.
کلید واژه ها:
بحران اقتصادی تعهد زناشویی روابط زناشویی خانواده
هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل موثر بر تعهد زناشویی در دوره های فشار اقتصادی از دیدگاه زنان متأهل بود. بدین منظور، از رویکرد کیفی با روش پدیدارشناسی استفاده شد. میدان پژوهش شامل 15 زن متأهل شهر بندرعباس بود که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. داده ها از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته جمع آوری گردید و از طریق روش تحلیل مضمون تحلیل شد. یافته ها نشان داد عوامل موثر بر حفظ تعهد زناشویی چهار مضمون اصلی را تشکیل می دهند: عوامل مربوط به خانواده هسته ای، عوامل مربوط به خانواده اصلی، عوامل اعتقادی-فرهنگی و عوامل روان شناختی. عوامل مربوط به خانواده هسته ای شامل دو مضمون فرعی (عوامل مربوط به رابطه ی زوجین و عوامل مربوط به فرزند)، عوامل مربوط به خانواده اصلی شامل دو مضمون فرعی (انجام وظایف و مسئولیت پذیری و فرزند پروری)، عوامل اعتقادی-فرهنگی شامل سه مضمون فرعی (باورهای مذهبی، باورهای برخاسته از فرهنگ محلی، باورهای فرهنگ ملی)، عوامل روان شناختی شامل پنج مضمون فرعی (عوامل عاطفی، عوامل مربوط به ادراک فرد از طرف مقابل، عوامل نگرشی، سواد ارتباطی و عوامل شخصیتی) بودند. این یافته ها می تواند در حوزه پیشگیری از طلاق و تحکیم خانواده مورد استفاده قرار گیرد.
۱۶.
کلید واژه ها:
ابرازگری هیجان اجتناب تجربی سه گانه تاریک شخصیت رفتارهای پرخطر جنسی عدم تحمل بلاتکلیفی بزهکاری نوجوانان
بزهکاری نوجوانان یک پدیده اجتماعی در حال گسترش است که به شکل های مختلف در جامعه رخ می دهد. در این راستا هدف پژوهش حاضر تعیین سهم سه گانه تاریک شخصیت (ماکیاولیسم، خودشیفتگی و جامعه ستیزی)، عدم تحمل بلاتکلیفی، ابرازگری هیجان و اجتناب تجربی در پیش بینی رفتارهای پرخطر جنسی نوجوانان بزهکار شهر تهران بود. این مطالعه از نوع همبستگی بود و جامعه آماری پژوهش شامل نوجوانان بزهکار شهر تهران بودند. نمونه گیری در این پژوهش به صورت در دسترس بود و با این روش 60 نفر نوجوان بزهکار (30 نفر پسر و 30 نفر دختر) انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه رفتارهای پرخطر جنسی (زارعی و همکاران، 1389)، صفات تاریک شخصیت (جانسون و وبستر، 2010)، عدم تحمل بلاتکلیفی (فریستون و همکاران، 1994)، ابرازگری هیجان (کینگ و امونز، 1990)، و پذیرش و عمل (بوند و همکاران، 2011) جمع آوری شد. اطلاعات به دست آمده با استفاده از آزمون همبستگی و رگرسیون چندمتغیری به روش گام به گام تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد بین سه گانه تاریک شخصیت (ماکیاولیسم، خودشیفتگی و جامعه ستیزی)، عدم تحمل بلاتکلیفی، ابرازگری هیجان و اجتناب تجربی با رفتارهای پرخطر جنسی نوجوانان بزهکار رابطه وجود دارد (05/0 P< ). همچنین نتایج نشان داد که ابرازگری هیجان، جامعه ستیزی و عدم تحمل بلاتکلیفی به ترتیب 30/0، 30/0 و 22/0 از رفتارهای پرخطر جنسی را در نوجوانان بزهکار پیش بینی می کنند. با توجه به یافته های پژوهشی می توان گفت جامعه ستیزی، عدم تحمل بلاتکلیفی و ابرازگری هیجان قادر به تبیین رفتارهای پرخطر جنسی در نوجوانان بزهکار هستند، بنابراین برای پیشگیری از رفتارهای پرخطر جنسی این نوجوانان می توان متغیرهای مذکور را مورد توجه قرار داد.
۱۷.
کلید واژه ها:
سازگاری سرطان پستان مرور نظام مند
سرطان پستان شایع ترین سرطان کشنده در میان زنان 40 تا 55 سال در جهان است و بیش از 23% از کل سرطان های زنان را به خود اختصاص می دهد. هدف مطالعه حاضر جمع بندی مطالعات سال های اخیر در زمینه بررسی سازگاری با بیماری سرطان پستان در جنبه های روانی و اجتماعی بر اساس مرور نظام مند متون پژوهشی بود. جستجوی سابقه پژوهشی با استفاده از پایگاه های داده های الکترونیکی زیر شامل پایگاه اطلاعات علمی google scholar, pubmed, sciencedirect, SID, Proquest, Ovid با استفاده از کلمات کلیدی انگلیسی cancer Compatibility, Adaptation, breast و کلمات فارسی سرطان پستان و سازگاری از سال های 2016 تا 2020 صورت گرفت و نتایج به صورت کیفی گزارش شد. پس از جستجو و ارزیابی مطالعات، تحلیل نهایی بر روی 19 مقاله انجام گرفت. در این مطالعات، ارتباط معناداری بین میزان سازگاری و روند بهبود در بیماران مبتلابه سرطان پستان گزارش شده است. مقالات مذکور عامل سازگاری را به عوان عاملی مهم در افزایش کیفیت زندگی در این بیماران معرفی کرده اند همچنین کلیه پژوهش ها نشان دادند که عواملی از قبیل معنویت و مذهب، راهبردهای مقابله ای کارآمد، هوش اجتماعی، هوش هیجانی، حمایت ادراک شده اجتماعی، وضعیت تأهل، روابط بین زن و شوهر، سابقه ابتلا به سرطان در خانواده، افسردگی قبل از بیماری، خود کارآمدی با میزان سازگاری در زنان مبتلابه سرطان پستان ارتباط معنی داری دارد. هرچند نیاز به مطالعات تحلیلی آینده نگر با کنترل متغیرهای مداخله گر جهت مشخص تر شدن این رابطه لازم است.
۱۸.
کلید واژه ها:
اختلال یادگیری ویژه مدل ناهماهنگی هوشبهر- پیشرفت مدل پاسخ به مداخله الگوی ضعف ها و توانمندی های شناختی
تشخیص درست در حوزه اختلال یادگیری بسان نقشه راهی است که می تواند درمانگر را به سوی هدف نهایی که اتخاذ روش های درمانی و توان بخشی مناسب است رهنمون کند. ازاین رو، پژوهش حاضر با هدف مرور سیستماتیک و فراتحلیل کیفی الگوهای تشخیصی اختلال یادگیری ویژه انجام شد. با جستجو در پایگاه های اطلاعاتی داخلی و خارجی نسبت به یافتن و جمع آوری پژوهش های مرتبط با کلید واژه ها و در راستای اهدف اقدام شد که در نهایت 30 پژوهش مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها حاکی از آن بود که الگوی تمایز هوشبهر- پیشرفت بیشتر به عنوان یک روش " انتظار برای شکست " محسوب می شود. همچنین، مدل پاسخ به مداخله به دلیل ویژگی های روان سنجی ضعیف برای تشخیص اولیه و عدم تشخیص مثبت واقعی دچار مشکل جدی است. ازاین رو، متخصصان جهت کاهش مشکلات تشخیصی این حوزه به معرفی الگوی توانمندی ها و ضعف های شناختی پرداخته اند. این الگو با فراهم کردن نیمرخ های شناختی و تحصیلی دانش آموزان در زمینه تشخیص مشکلات بالقوه یادگیری از دقت ویژه ای برخوردار است و می توان از آن جهت تمایز دانش آموزان با اختلال یادگیری ویژه از دانش آموزان با مشکلات یادگیری و کند آموز و همچنین برنامه ریزی جهت انجام مداخله های مبتنی بر نقص پردازش شناختی نیز استفاده کرد. درمجموع الگوی توانمندی ها و ضعف های شناختی با ارزیابی جامع و فراگیر از توانایی های شناختی و تحصیلی دانش آموزان با اختلال یادگیری ویژه و با مشخص کردن مؤلفه های تشخیصی آن ها می تواند به افزایش اعتبار تشخیص اختلال یادگیری ویژه منجر شود.
۱۹.
کلید واژه ها:
یوگا رواندرمانی درمان مکمل مرور نظام مند سلامت روان
امروزه یوگا به عنوان یکی از درمان های مکمل، بسیار مورد توجه قرار گرفته است. یکی از جنبه های مهم پژوهش در این زمینه، بررسی مطالعات کیفی در تجربه یوگا به عنوان درمان است. این مطالعه با هدف شناسایی و بررسی عوامل و ملاک های تجربه انجام یوگا به عنوان مداخلات رواندرمانی، با مرور منظم پژوهش های موجود در این زمینه انجام شد. بدین منظور پایگاه های داده های ساینس دایرکت، سای اینفو، تیلور اند فرانسیس، پاب مد، سیویلیکا، مگ ایران، اس آی دی و نورمگز جستجو شد. پس از خارج کردن مقالات نامتناسب با هدف پژوهش، مرور کامل روی 13 مقاله باقی مانده انجام شد. نتایج به استخراج سه عامل کلی و یازده ملاک منتهی گردید. عامل کاهش رنج ها، شامل ملاک های ساکت کردن ذهن، ثبات هیجانی و سلامت جسمانی و پذیرش؛ عامل خویشتن به مثابه یک عامل تغییر، شامل ملاک های متصل بودن، توانمندسازی، آگاهی مشفقانه، درک یک رویکرد کل گرا و توجه انعطاف پذیر؛ و عامل درمان به مثابه یک فرآیند، شامل دو ملاک موانع در برابر تمرین یوگا و غلبه بر موانع. در نهایت، نتایج نشان دهنده پذیرش و امکان استفاده از یوگا به عنوان یک درمان جانبی برای افرادی است که از مشکلات سلامت روان شایع همچون اضطراب، افسردگی و اختلال استرس پس از سانحه رنج می برند.
