۱.
کلید واژه ها:
فرهنگ آسیب شناسی روانی اختلالات خواب سلامت روانی
یکی از مفاهیم مهم قابل بررسی که تاکنون مطالعات زیادی در مورد آن شده، اما هنوز پارادایم مشخصی در مورد آن وجود ندارد، رابطه بین فرهنگ و آسیب شناسی روانی می باشد. مطالعه در مورد رابطه بین این دو مفهوم، تاکنون نتایج متناقضی را به بار آورده است. در مورد تبیین آسیب شناسی روانی، عمده توجه بر مدل پزشکی بوده و هم اکنون نیز این مدل بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد اما تلاش های تازه ای نیز انجام شده تا آسیب شناسی روانی از زوایای مختلف و مخصوصاً از زاویه اجتماعی- فرهنگی موردتوجه قرار بگیرد. در این مطالعه، به تبیین رابطه بین فرهنگ و آسیب شناسی روانی با تأکید بر اختلالات خواب می پردازیم. ابتدا مقدمه کوتاهی از موضوع موردبحث، سپس مفهوم بندی فرهنگی و آسیب شناسی و تبیین رابطه این دو و در پایان نیز به طور خاص در مورد تأثیر فرهنگ بر اختلالات خواب پرداخته ایم.
۲.
کلید واژه ها:
روایی تشخیصی وودکاک جانسون ناتوان یادگیری
هدف پژوهش حاضر، بررسی روایی تشخیصی نسخه سوم مقیاس توانایی های شناختی وودکاک جانسون در دانش آموزان ناتوان یادگیری شهر اهواز بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر و پسر با ناتوانی یادگیری از پایه اول تا پنجم مقطع ابتدایی شهر اهواز بود. که درسال تحصیلی92- 1391 از مراکز دولتی و غیر دولتی مشکلات ویژه ی یادگیری این شهر خدمات ویژه آموزشی - درمانی دریافت می کردند. نمونه تحقیق شامل 60 دانش آموز ناتوان یادگیری بود که به روش نمونه گیری هدفمند در دسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از نسخه چهارم تکمیل یافته مقیاس های هوشی وکسلر و نسخه سوم مقیاس توانایی های شناختی وودکاک جانسون استفاده شد. طرح پژوهش توصیفی از نوع علی مقایسه ای بود. روش گرد آوری اطلاعات به صورت میدانی و روش اجرا به صورت انفرادی و چهره به چهره بود؛ جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی مانند محاسبه فراوانی، درصد، میانگین، انحراف معیار و منحنی راک استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان داد که هوشبهر دانش آموزان ناتوان یادگیری «حافظه فعال» و «مقیاس کل» کمتر از دانش آموزان عادی می باشند. همچنین تفاوت معنی داری بین عوامل شباهت ها، واژگان، فهمیدن، اطلاعات، استدلال کلمه، مفاهیم تصویر، ظرفیت عدد، توالی عدد- حرف و نمادیابی با نمرات تراز در دانش آموزان ناتوان یادگیری وجود دارد و عوامل شباهت ها، واژگان، فهمیدن، اطلاعات، استدلال کلمه، مفاهیم تصویر، ظرفیت عدد، توالی عدد- حرف و نمادیابی در تشخیص دانش آموزان ناتوان یادگیری دارای روایی تشخیصی می باشند.
۳.
کلید واژه ها:
روش تدریس مشارکتی جیگساو روابط با همسالان پیوند با مدرسه
مقدمه: این پژوهش با هدف بررسی تاثیر روش تدریس مشارکتی جیگ ساو بر روابط با همسالان و پیوند با مدرسه دانش آموزان انجام شده است. روش: جامعه ی آماری این پژوهش، دانش آموزان پسر مشغول به تحصیل در پایه چهارم مدرسه ابتدایی شهید امیری کیا (منطقه 12) در سال تحصیلی 95-1394 شهر تهران هستند که جامعه شامل 120 نفر بود که به دو گروه 60 نفره (4 کلاس) تقسیم شدند . دو کلاس 30 نفره به عنوان گروه گواه و دو کلاس 30 نفره به عنوان گروه های آزمایشی شدند. برای یک گروه از روش تدریس مشارکتی جیگساو استفاده شد و برای گروه دیگر شیوه ی سنتی مورد استفاده قرار گرفت و پیش و پس از طی این دوره ی آموزشی از دو پرسشنامه استاندارد روابط با همسالان هادسون ، پرسشنامه استاندارد پیوند با مدرسه ویژه دانش آموزان دوره ابتدایی ، استفاده شد. یافته ها: به منظور تجزیه تحلیل داده ها از روشهای آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار) ودر بخش استنباطی از تحلیل کواریانس استفاده شدکه نتایج آن نشان داد استفاده از روش تدریس مشارکتی جیگساو می تواند روابط با همسالان و پیوند با مدرسه را در دانش آموزان بهبود بخشد. لذا توصیه می شود با توجه به آثار مثبت مترتب بر روش تدریس مشارکتی جیگساو از این روش در تدریس مدارس بهره برده شود.
۴.
کلید واژه ها:
کارکرد اجرایی انعطاف پذیری شناختی نظریه ذهن کودکان پرورشگاهی کودکان غیر پرورشگاهی
پژوهش حاضر به قصد مقایسه کارکرد اجرایی، انعطاف پذیری شناختی و نظریه ذهن در کودکان پرورشگاهی و غیر پروشگاهی طراحی و اجرا گردید. جامعه آماری مطالعه ی حاضر شامل کلیه ی کودکان پرورشگاهی و غیر پرورشگاهی شهرستان آذرشهر در سال 95 می باشد. تعداد شرکت کنندگان شامل 42 نفر به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. از آزمون برج هانوی و ویسکانسین و ذهن خوانی از طریق تصویر چشم ( RMET ) به عنوان ابزار اندازه گیری استفاده شد . نتایج نشان داد که نمرات کارکرد اجرایی (95/18 , 00/15 = (1) , F 05/0> p ) در کودکان غیر پرورشگاهی از توان بالاتری برخوردار می باشد. همچنین نمرات نظریه ذهن نیز معنادار شد ( t=2/75, df=40, p< 0/05 ). با توجه به مقایسه میانگین در دو گروه کودکان پرورشگاهی و غیر پرورشگاهی در سطح معناداری نتیجه می شود که نظریه ذهن در کودکان غیر پرورشگاهی از توان بالاتری برخوردار می باشد. به نظر می رسد کودکان پرورشگاهی در کارکرد اجرایی و نظریه ذهن ضعیف تر از کودکان غیر پرورشگاهی عمل کرده اند.
۵.
کلید واژه ها:
راهبردهای فراشناختی عزت نفس ادراک شایستگی سلامت روان دانش آموزان تیزهوش
در پژوهش حاضر، اثربخشی آموزش راهبردهای فراشناختی بر عزت نفس، ادراک شایستگی و سلامت روان دانش آموزان دختر تیزهوش مقطع متوسط بررسی شد. روش پژوهش از نوع شبه آزمایشی و طرح پژوهش پیش آزمون-پس آزمون دو گروهی بود. جامعه آماری 1172 دانش آموز دختر مقطع متوسطه شهر کرج در سال تحصیلی 96-1395 بودند که از میان آن ها 32 نفر در قالب دو گروه با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه عزت نفس کوپراسمیت ( SEI )، پرسشنامه ادراک شایستگی هارتر ( SPPC ) و پرسشنامه سلامت عمومی ( GHQ ) بود. ابتدا از هر دو گروه پیش آزمون این سه تست گرفته شد، سپس برای گروه آزمایشی به مدت 6 جلسه 60 دقیقه ای آموزش راهبردهای فراشناختی انجام شد و پس از اتمام جلسات آموزش، از هر دو گروه پس آزمون و بعد از گذشت 30 روز، پیگیری گرفته شد. داده های حاصل از اجرای پیش آزمون، پس آزون و پیگیری، با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شد. یافته های پژوهش نشان داد که آموزش راهبردهای فراشناختی بر افزایش عزت نفس، افزایش ادراک شایستگی و بهبود سلامت روان (05/0 P< ) موثر بوده است.
۶.
کلید واژه ها:
اضطراب افسردگی مهارت های زندگی نوجوانی
مقدمه: مهارت های زندگی نقش مهمی در ارتقاء توانایی های روانی نوجوانان در زمینه تنظیم هیجانات، خودآگاهی و سازگاری اجتماعی ایفا می کند. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر بخشی آموزش مهارت های زندگی بر اختلالات هیجانی (اضطراب و افسردگی) دانش آموزان پسر دبیرستانی شهر بهمئی بود. روش : این پژوهش به صورت نیمه آزمایشی و از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه آزمایشی و گروه گواه است. از بین کلیه دبیرستان های پسرانه شهرستان بهمئی تعداد 3 دبیرستان به صورت تصادفی انتخاب و پرسشنامه سنجش علایم آسیب روانی ( DASS ) بر روی تمامی دانش آموزان پسر پایه سوم اجرا شد. از بین دانش آموزانی که نمره آنها در این پرسشنامه در دامنه (84-42) قرار داشت، 60 نفر به تصادف انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی (30 نفر) و کنترل (30 نفر) قرار گرفتند. آموزش مهارت های زندگی در 10 جلسه هفتگی برای گروه آزمایش برگزار شد. د ر پژوهش حاضر به منظور بررسی فرضیه های پژوهش از روش تحلیل کوواریانس استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل نشان داد آموزش مهارت های زندگی موجب کاهش اضطراب (43/8 = F و 005/0 > p )، و افسردگی (56/12 = F و 001/0 > p ) در گروه آزمایشی در مقایسه با گروه کنترل گردیده است. نتیجه گیری : آموزش مهارت های زندگی در دانش آموزان دبیرستانی موجب ارتقاء توانمندی های روانی- اجتماعی و کاهش اختلالات هیجانی آنان می گردد.
۷.
کلید واژه ها:
بخشش استراتژی های کنترل فکر استرس اضطراب افسردگی
مقدمه: امروزه بدلیل گسترش عوامل تنش زا و تغییر سبک زندگی، استرس به پدیده ای پیچیده و رایج تبدیل شده است. هدف این پژوهش پیش بینی استرس شغلی معلمان براساس بخشش و استراتژی های کنترل فکر و بررسی رابطه آن ها با استرس است. روش: جامعه آماری، کلیه معلمان ابتدایی دوره اول در سال تحصیلی 94-95 بودند که بر اساس جدول مورگان تعداد 123 نفر از طریق روش نمونه گیری خوشه ای مرحله ای انتخاب شدند . روش تحقیق از نوع همبستگی است. ابزار پژوهش عبارت بودند از: پرسشنامه بخشش، پرسشنامه کنترل فکر (TCQ) و مقیاس افسردگی، اضطراب، استرس (DASS) . داده ها با روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره گام به گام با ا ستفاده از نرم افزار SPSS تحلیل شدند. یافته ها حاکیست که بین بخشش و استرس معلمان رابطه منفی و معناداری وجود دارد. بعلا وه بین مؤلفه های خود تنبیهی، نگرانی و پرت کردن حواس (از مؤلفه های کنترل فکر) با استرس معلمان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد؛ در مقابل بین مؤلفه های کنترل اجتماعی و ارزیابی دوباره (سایر مؤلفه های کنترل فکر) با استرس معلمان رابطه منفی و معناداری وجود دارد. نتایج: هر چه سطح بخشش معلمان بیشتر باشد، آن ها استرس کمتری را تجربه خواهند کرد و نیز هرچه سطح خود تنبیهی، نگرانی و پرت کردن حواس معلمان بیشتر باشد، استرس آنها نیز افزایش خواهد یافت و در نهایت هرچه سطح کنترل اجتماعی و ارزیابی مجدد معلمان بیشتر باشد استرس آنان کاهش می یابد.
۸.
کلید واژه ها:
هیجان های تحصیلی سلامت ذهنی دانش آموزان
این پژوهش با هدف بررسی نقش هیجان های تحصیلی در سلامت ذهنی دانش آموزان دبیرستانی انجام شد. این مطالعه توصیفی – تحلیلی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل همه دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر اورمیه در سال تحصیلی 96-1395 بودند که از میان آنان 379 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. همه آنها پرسشنامه های هیجان های تحصیلی (پکران و همکاران، 2002) و سلامت ذهنی (رنشا و همکاران، 2015) را تکمیل کردند. داده ها با روش های همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه با مدل گام به گام تحلیل شدند. یافته ها نشان داد بین هیجان تحصیلی مثبت و همه ابعاد آن یعنی لذت، امیدواری و غرور با سلامت ذهنی دانش آموزان رابطه مثبت و معنادار و بین هیجان تحصیلی منفی و همه ابعاد آن یعنی خشم، اضطراب، شرم، ناامیدی و خستگی با سلامت ذهنی دانش آموزان رابطه منفی و معنادار وجود داشت. همچنین هیجان های تحصیلی مثبت و منفی توانستند 4/36 درصد و ابعاد هیجان های تحصیلی مثبت و منفی توانستند 4/39 درصد از تغییرات سلامت ذهنی دانش آموزان را پیش بینی کنند (01/0> P ). بنابراین برای افزایش سلامت ذهنی دانش آموزان می توان از طریق کارگاه های آموزشی میزان هیجان های تحصیلی مثبت را افزایش و میزان هیجان های تحصیلی منفی را کاهش داد.
۹.
کلید واژه ها:
انگیزه پیشرفت منبع کنترل حل مسئله اجتماعی
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش منبع کنترل و توانایی حل مسئله اجتماعی در پیش بینی انگیزه پیشرفت دانش آموزان شهر کرج است. مطالعه حاضر از نوع مطالعات همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر و پسر منطقه چهار کرج در سال تحصیلی 95-1394 است که از این میان تعداد 200 دانش آموز (100 دانش آموز دختر و 100 دانش آموز پسر) به عنوان نمونه با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای سنجش متغیرهای پژوهش از پرسشنامه انگیزه پیشرفت هرمنس (1970)، مقیاس منبع کنترل راتر (1966) و فرم کوتاه پرسشنامه حل مسئله اجتماعی دزوریلا و همکاران (2002) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که بین منبع کنترل و انگیزش پیشرفت رابطه مثبت و معنادار، بین مؤلفه های جهت گیری مثبت به مسئله و حل مسئله منطقی با انگیزش پیشرفت رابطه مثبت و معنادار، بین جهت گیری منفی به مسئله و سبک اجتنابی با انگیزش پیشرفت رابطه منفی و معنادار و بین سبک تکانشی با انگیزش پیشرفت رابطه معنادار وجود ندارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که منبع کنترل و توانایی حل مسئله پیش بینی کننده ای قوی برای انگیزه پیشرفت می باشند.
۱۰.
کلید واژه ها:
تیپ شخصیتی آ/ ب انگیزه شرکت در ورزش ورزشکاران غیر ورزشکاران
هدف از پژوهش حاضر مقایسه ی تیپ های شخصیتی آ و ب براساس انگیزه شرکت در فعالیت ورزشی دختران ورزشکار و غیرورزشکار بود. جهت انجام مطالعه حاضر تعداد100 نفر از دانشجویان دانشگاه الزهرا (س) در دو گروه تربیت بدنی (50 نفر) و غیر تربیت بدنی (50 نفر) در سال تحصیلی96 - 1395 بصورت تصادفی انتخاب شدند. روش پژوهش از نوع توصیفی بود. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه تیپ شخصیتی آ/ ب (برن رویتر) و پرسشنامه انگیزه مشارکت ورزشی ( PMQ ) استفاده شد. نتایج آزمون آماری تی گروه های مستقل نشان داد که انگیزش مشارکت ورزشی تیپ شخصیتی آ در ورزشکاران و غیرورزشکاران بطور معناداری از انگیزش مشارکت ورزشی تیپ شخصیتی ب در هر دو گروه بیشتر بود. همچنین در مقایسه ای دیگر نشان داده شد میزان انگیزش مشارکت ورزشی تیپ شخصیتی آ و ب بین ورزشکاران و غیر ورزشکار تفاوت معناداری نداشت. این نتایج ت أیید می کند که تیپ شخصیتی افراد می تواند در میزان انگیزه شرکت در فعالیت های ورزشی تأثیرگذار باشد.
۱۱.
کلید واژه ها:
ناگویی خلقی احساس تنهایی هویت اجتماعی کمرویی دانش آموزان
پژوهش حاضر به ارائه مدلی جهت پیش بینی کمرویی از طریق ناگویی خلقی، احساس تنهایی و هویت اجتماعی در دانش آموزان دختر متوسطه دوم پرداخته است. روش پژوهش مدل یابی معادلات ساختاری و جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان دختر متوسطه دوم پایه دوم شهر گرگان مشتمل بر 2400 در سال تحصیلی 95-96 بوده است. نمونه ی مورد بررسی 331 دانش آموز به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس ناگویی خلقی تورنتو، مقیاس احساس تنهایی راسل، پرسشنامه هویت اجتماعی صفاری نیا؛ و مقیاس کمرویی چیک- بریگز استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که ناگویی خلقی، هویت اجتماعی و احساس تنهایی به ترتیب 11/0، 19/0- و 12/0 اثر مستقیم بر کمرویی دارا بودند و برازش مدل تایید گردید و به طور کلی سه متغیر برون زا توان پیش بینی 24/0 از متغیر کمرویی را دارا بودند. با توجه به اثر بدست آمده می توان نتیجه گرفت که دانش آموزان کمرو تجاربی در ناگویی خلقی و احساس تنهایی در این اختلال دارا می باشند و کسب هویت اجتماعی متناسب می تواند کاهنده ی موثری جهت بهبود تعاملات اجتماعی گردد.
۱۲.
کلید واژه ها:
اختلال یادگیری اختلال خواندن حافظه فعال
خواندن مهم ترین و پیچیده ترین فعالیت آموزشی کودکان در سال های آغازین مدرسه است و زیربنای همه انواع یادگیری است. اختلال خواندن شایع ترین نوع اختلال یادگیری است. نقص و اختلاف چشمگیر حافظه فعال در افراد مبتلا به اختلال خواندن در پژوهش های مختلف به اثبات رسیده است. حافظه فعال یکی از فرایندهای شناختی مهم است که زیربنای تفکر و یادگیری می باشد و نقشی حساس در یادگیری خواندن و ریاضیات کودکان ایفا می کند. تحقیقات در مورد کودکان با اختلال یادگیری نشان می دهد که نقایص در حافظه فعال مرتبط با ناتوانی های خواندن، نوشتن و ریاضیات است. لذا به منظور طراحی مداخلات اثربخش برای این گروه از کودکان، در کنار فعالیت های متمرکز بر مهارت های خواندن، فراهم نمودن فرصت هایی برای تقویت حافظه فعال نیز ضروری به نظر می رسد.
۱۳.
کلید واژه ها:
افسردگی اعتیاد به مواد مخدر TCA SSRI کلونینجر ابعاد شخصیت
پژوهش حاضر با هدف مقایسه ابعاد هیجانی و شناختی شخصیت مطابق با مدل زیستی_روانشناختی کلونینجر در افراد معتاد به مواد مخدر با افراد عادی جامعه و مقایسه این ابعاد در افراد افسرده مصرف کننده داروی ضد افسردگی( SSRI ) با افراد افسرده مصرف کننده داروهای سه حلقه ای( TCA ) انجام شده است. به این منظور از پرسشنامه 56 سوالی سرشت و منش کلونینجر TCI_56) ) استفاده گردید و از شرکت کنندگان در آزمون خواسته شد به سوالات آن پاسخ دهند. نمونه مورد بررسی شامل 229 نفر شرکت کننده(سه گروه وابسته به مواد مخدر، افسرده و عادی به تعداد 72، 86 و 71 نفر) بوده که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. پس از همتاسازی افراد افسرده ،داده های 86 نفر از آنها در دو گروه 43 نفری مصرف کننده داروهای SSRI و TCA قرار داده شد.داده های حاصل از پژوهش نشان داد،بین دو گروه وابسته به مواد مخدر و عادی به لحاظ ویژگی های سرشتی تفاوت معناداری وجود ندارد در حالیکه از بین ابعاد منش، خودراهبری در دو گروه تفاوت معناداری نشان داد و افراد وابسته به مواد از میزان خودهدایتمندی بالاتری برخوردار بودند. همچنین افراد مصرف کننده SSRI در مقایسه با افراد مصرف کننده TCA میان ابعاد شخصیت آسیب گریزی و پاداش وابستگی تفاوت معناداری نشان دادند به گونه ای که میزان آسیب گریزی در مصرف کنندگان SSRI بیشتر از گروه مصرف کننده TCA بود و میزان پاداش وابستگی در گروه مصرف کننده TCA بیشتر از گروه SSRI بوده است. همچنین با وجود تفاوت هایی در میزان میانگین های مربوط به هر یک از دو گروه مصرف کننده دارو،در هیچ یک از ابعاد دیگر شخصیت یعنی نوجویی،پشتکار،خودهدایتمندی، همکاری وخودفراروی تفاوت معناداری میان نمرات اعضای دو گروه مشاهده نشد.
۱۴.
کلید واژه ها:
بهوشیاری ذهن آگاهی توجه آگاهی کاهش استرس افسردگی
طی سالهای اخیر پژوهشهای بسیاری در زمینه، درمانهای مبتنی بر بهوشیاری انجام شده اند. در این پژوهش تلاش شد با بررسی مقالات پژوهشگران ایرانی در این زمینه به بررسی اثر این نوع درمان در میان جامعه ایران بپردازیم. از این رو 31 مقاله با جستجوی کلید واژه های بهوشیاری، ذهن آگاهی، توجه آگاهی و کاهش استرس انتخاب شدند.. این مقاله ها در فاصله سالهای 1391 تا 1397 منتشر شده بودند. در همه این پژوهش ها مداخله درمانی، یکی از درمانهای مبتنی بر بهوشیاری بود. در ادامه پس از بررسی دقیق هر یک از این پژوهشها، پیشنهاداتی جهت بهبود، پژوهشهای آتی در این حوزه ارائه شده است.
۱۵.
کلید واژه ها:
حافظه فعال برنامه درسی کارآمدی تحصیلی
نقش و اهمیت حافظه در پیشرفت تحصیلی و کار آمدی دانش آموزان انکارناپذیر است. در مطالعات مربوط به حافظه، مدل حافظه فعال مورد نظر بدلی و همکاران(2000) مدلی چندمولفه ای با تاکید بر حافظه کوتاه مدت و بلندمدت با نگاهی پردازشی است. این نگاه اخیر، جایگاه حافظه را در عملکرد تحصیلی پررنگ تر ساخته است. چرا که با یادگیری سه گانه های مهم آموزشی(خواندن، نوشتن و ریاضیات) پیوندی ناگسستنی دارد. حافظه فعال بالذات دارای محدودیت هایی است که فضا، زمان و تلاش از این دست هستند. در این مقاله در ابتدا با نگاه تاریخی به مطالعات حافظه پرداخته شده است. در ادامه مدل حافظه فعال چندمولفه ای مطرح گردیده است. نقش و اهمیت آن در پیشرفت تحصیلی موضوع بعدی است. در نهایت و در ارتباط با محدودیت های ذاتی حافظه فعال راهکارهایی متناسب با عناصر برنامه درسی (محتوا، روش های تدریس، روش های ارزشیابی) ارایه شده است.
۱۶.
کلید واژه ها:
اختلال شخصیت خودشیفته خودشیفتگی مفهوم سازی تشخیص مدل جایگزین
اختلال شخصیت خودشیفته ( NPD )، الگوی فراگیر بزرگ منشی، نیاز به تحسین و فقدان همدلی است که افراد مبتلا به دلیل اعتقاد به خاص بودن خود و نیاز افراطی به تایید، با مشکلات بین فردی و همدلی بسیاری روبه رو هستند. مقاله حاضر به بررسی مفهوم سازی و تشخیص NPD در بخش اصلی(بخش دوم) DSM-5 و مدل جایگزین (بخش سوم) پرداخته است و بر اساس پنج مولفه شامل توصیف ماهیت (طبیعی، آسیب شناختی)، فنوتیپ (بزرگ منش، آسیب پذیری)، تظاهر (آشکار، پنهان)، ساختار (طبقه ای، ابعادی) و عامل همبودی، اعتبار و سودمندی بالینی، NPD را در دو بخش DSM-5 مورد مقایسه قرار داده است. با توجه به تحلیل صورت گرفته در این مقاله، مفهوم سازی و تشخیص NPD در بخش دوم DSM-5 ، همواره ضعف ها و محدودیت هایی از قبیل؛ کم توجهی به ماهیت طبیعی و آسیب شناختی خودشیفتگی، تاکید بر نوع بزرگ منشی این سازه و نادیده گرفتن جنبه آسیب پذیری آن، غفلت از تظاهرات آشکار و پنهان علائم بالینی، رویکرد طبقه ای به تشخیص، نقص درتمییز این اختلال از سایراختلالات شخصیتی و برآورد درصد شیوع پایین دارد. در مقابل، مدل جایگزین در بخش دوم، مفهوم سازی نظری، ابعادی و تشخیصی جامع تری نسبت به بخش اصلی دارد. این مدل جدید، ملاک های مناسبی با توجه به کارکرد و آسیب شناسی شخصیت در ملاک های A و B فراهم می کند و مزایای تشخیصی بهتری دارد. به نظر می رسد مدل جدید جایگزین در بخش سوم پس از کسب اعتبار و پشتوانه تجربی و تلفیق با تجارب متخصصان بالینی، بتواند در نسخه های بعدی DSM ، جایگزین مناسبی برای تشخیص اختلال شخصیت خودشیفته باشد و با دقت درانواع و ابعاد گسترده خودشیفتگی، درحل چالش های تشخیصی درمانگران موثر باشد.
۱۷.
کلید واژه ها:
معراج رشد معنوی شکوفایی روانی روانشناسی اسلامی تحلیل روان شناختی
هدف از نگارش مقاله حاضر خوانش روان شناختی سفر معنوی حضرت نبی اکرم (ص) به عنوان نمونه عالی رشد و شکوفایی روانی و معنوی می باشد. هرچند الگوهای شکوفایی روانی قبلاً توسط روان شناسانی چون مازلو، راجرز، یونگ و فروید ارائه شده اند، اما این الگوها در نهایت ژرف اندیشی به خودشکوفایی و فردیت یابی اشاره نموده اند که سازه های مبهمی هستند که به خوبی تعریف و تفسیر عمیق نشده اند. در مسیر این مطالعه، علاوه بر قرآن کریم، احادیث و معراج نامه های مختلف، متون عرفانی و سازه های روان شناسی اعماق نیز مورد مداقه قرار گرفته اند. با رویکردی تحلیلی نشان داده شد که معنای باطنی معراج در ارتباط انسان با درون خویشتن و تحقق بخشیدن به پتانسیل شکوفایی فطرت می باشد. شکوفایی مراحلی دارد که شامل فراروندگی و پیمودن مراحل عرفانی می باشد که به صورت نمادین به عنوان هفت آسمان مطرح شده اند. علاوه بر سفر آسمانی که به صورت عمودی پرواز روح مصفا را به ذهن متبادر می سازند، سفر زمینی از کعبه به بیت المقدس (سفر افقی) نیز مورد واکاوی قرار گرفته است. درنهایت، معراج نبوی می تواند به عنوان الگوی جدیدی در روان شناسی مثبت اسلامی مطرح شود و در تحقیقات آتی با رویکرد میدانی و رویکرد تاریخی نیز مورد مطالعه قرار گیرد.
۱۸.
کلید واژه ها:
فرایندهای یادگیری مشاهده ای بندورا قرآن کریم
پژوهش حاضر قصد دارد به تطبیق فرایندهای یادگیری مشاهده ای بندورا که از نظریه های مهم روانشناسی تربیتی است، در قرآن بپردازد. از این رو مساله اصلی این مطالعه، تطبیق فرایندهای یادگیری مشاهده ای بندورا در قرآن است. به عبارت دیگر، پژوهش در پی آن است تا بداند، کدام آیات و مفاهیم قرآنی به هر کدام از مراحل چهارگانه یادگیری مشاهده ای بندورا (توجه، یادداری، بازآفرینی و انگیزش) مرتبط است. برای بررسی و تطبیق موضوع پژوهش از روش تحلیلی – استنتاجی استفاده شده است.. این مطالعه نشان می دهد که یادگیری مشاهده ای در علم اخلاق و عملی کردن آموزه های دینی مورد استفاده قرار می گیرد. از سوی دیگر این تحقیق نشان می دهد که می توان هر کدام از فرایندهای یادگیری مشاهده ای را به تفکیک با آیات قرآن و مباحث قرآنی مرتبط دانست.
۱۹.
کلید واژه ها:
شناخت درمانی ذهن آگاهی تصویر بدنی اضافه وزن چاقی
هدف از پژوهش حاضر، بررسی تأثیر شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی ( (MBCT بر تصویر بدنی در مردان مبتلا به اضافه وزن و چاقی بود.پژوهش حاضر مطالعه ای نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل است، که در آن تأثیر تکنیک های شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی ( (MBCT بر بهبود تصویر بدنی در مردان مبتلا به اضافه وزن و چاقی مرد 18 تا ۴0 سال در که در سال 9۴-9۳ به کلینیک های تغذیه و لاغری مراجعه کرده بودند مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش از روش نمونه گیری در دسترس مبتنی بر هدف استفاده شد. بدین صورت که از میان کل کسانی که دارای معیارهای ورود به مطالعه بودند تعداد 3۰ نفر با نمره 46 تا 170 (تصویر بدنی بد و متوسط) در پرسشنامه تصویر بدن MBSRQ ، انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه مداخله و کنترل( هر گروه 1۵ نفر)، گمارش شدند. افرادی که در گروه آزمایش قرار گرفتند در 8 جلسه درمان گروهی 2 ساعته به صورت هفتگی شرکت نمودند، اما افراد گروه گواه درمانی دریافت نکردند. پس از پایان درمان ، پس آزمون بر روی هر دو گروه انجام شد.نتایج حاصل از آزمون تحلیل کوواریانس گویای اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی ( (MBCT بر تصویر بدنی بود .آموزش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی ( (MBCT می تواند منجر به بهبود تصویر بدنی در مردان مبتلا به اضافه وزن و چاقی شود .
۲۰.
کلید واژه ها:
تاب آوری سازگاری دانشجویان
پژوهش حاضر باهدف بررسی اثربخشی آموزش مبتنی بر تاب آوری در افزایش سازگاری دانشجویان جدیدالورود خوابگاهی انجام شد. جامعه آماری پژوهش کلیه دختران جدیدالورود خوابگاهی رشته های مختلف تحصیلی دوره کارشناسی دانشگاه رازی کرمانشاه در سال تحصیلی 93- 92 بود . برای انجام این پژوهش با روش نمونه گیری در دسترس وسپس جهت جایگزینی آزمودنی ها دردوگروه آزمایش وکنترل از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شد که ازاین میان 30 نفر از دانشجویان که نمره پایین تر از میانگین در آزمون سازگاری با دانشگاه ( (SACQ کسب کرده بودند انتخاب شدند . برای گروه آزمایش برنامه آموزش مهارت های تاب آوری اجرا و بعد از مداخله برای هر دو گروه پس آزمون به عمل آمد . طرح پژوهش آزمایشی و برای تحلیل داده ها از روش آماری کوواریانس استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که آموزش تاب آوری به طورمعناداری ودرسطح 001/0 P< موجب افزایش سازگاری دانشجویان با دانشگاه درگروه آزمایش شده است درحالی که چنین تغییری در آزمودنی های گروه کنترل مشاهده نشده است . به عنوان نتیجه گیری می توان گفت آموزش تاب آوری در افزایش سازگاری دانشجویان مؤثر است.
۲۱.
کلید واژه ها:
هوش هیجانی سازگاری تجربه ی مهد کودک
هدف از پژوهش حاضر،مقایسه ی هوش هیجانی وسازگاری در دانش آموزانی که مهدکودک راتجربه کرده اند باآنهائی که تجربه نکرده اند، می باشد.جامعه ی آماری این پژوهش عبارت است از کلیه ی دانش آموزان دبیرستان های دوره ی اول متوسطه شهرستان رباط کریم. نمونه آماری پژوهش حاضربا استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نامتناسب وبه صورت مساوی وبه تصادف 72نفردارای تجربه ی مهدکودک و72نفر که چنین تجربه ای رانداشتند،انتخاب شدند.این پژوهش با توجه به هدف ،از نوع علی - مقایسه ای است . ابزاراندازه گیری عبارت است از پرسشنامه ی هوش هیجانی شوت وهمکاران و پرسشنامه ی سازگاری سیناوسینگ که پایایی و روائی هردو تأیید شده اند.برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی شامل میانگین و انحراف معیار وروش های آماراستنباطی شامل تحلیل واریانس چندمتغیری( MANOVA ) وآزمون همبستگی پیرسون استفاده شد. محاسبات آماری بااستفاده ازنرم افزار spss21 صورت گرفت. پژوهش نشان داد دانش آموزانی که تجربه ی مهد کودک دارندنسبت به آنهایی که تجربه ی مهدکودک ندارند ازهوش هیجانی وسازگاری بهتری برخوردارند .
۲۲.
کلید واژه ها:
باورهای فراشناختی خودکارآمدی اضطراب امتحان
پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه باورهای شناختی و خودکارآمدی با اضطراب امتحان، در دانش آموزان دختر سال چهارم متوسطه مدارس دولتی شهر تنکابن در سال تحصیلی 92-91 صورت گرفته است. جامعه آماری مورد نظر شامل کلیه دانش آموزان دختر سال چهارم مدارس دولتی شهر تنکابن به تعداد 342 بوده که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ایی 180 نفر به عنوان تعداد نمونه انتخاب شدند. ابزارهای این تحقیق عبارتست از پرسشنامه های باورهای شناختی، خودکارآمدی و اضطراب امتحان که با توجه به روایی مناسب، ضریب پایایی آنها به ترتیب 75/0 ، 85/0 و 94/0 بدست آمد. روش تحقیق به صورت توصیفی از نوع همبستگی می باشد و جهت تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده از آمار توصیفی و آمار استنباطی شامل ضریب همبستگی پیرسون و معادله رگرسیون استفاده گردید. نتایج نشان داد که که بین باورهای مثبت در مورد نگرانی و اضطراب امتحان در دانش آموزان و بین خودآگاهی شناختی و اضطراب امتحان در دانش آموزان رابطه وجود ندارد؛ بین اعتماد شناختی و اضطراب امتحان در دانش آموزان؛ بین باورهای منفی در مورد کنترل ناپذیری افکار و اضطراب امتحان در دانش آموزان؛ بین باورهایی در مورد نیاز به افکار کنترل و اضطراب امتحان در دانش آموزان رابطه مثبت و بین خودکارآمدی و اضطراب امتحان در دانش آموزان رابطه منفی وجود دارد. بر این اساس بین باورهای فراشناختی و خودکارآمدی با اضطراب امتحان در دانش آموزان دختر سال چهارم شهر تنکابن رابطه معنی داری وجود دارد. از این رو هر چه قدر باورهای فراشناختی ، میزان آگاهی از یادگیری موارد درسی امتحانی و خودکار آمدی تحصیلی فرد به طور فزاینده ایی در جهت مثبت ارتقاء یابد بالطبع ، اضطراب و تشویش های امتحانی نیز کاهش می یابد و حتی فرد با آرامش لازم به پاسخ گویی امتحان می پردازد و نتیجه خوبی نیز دریافت می کند.
۲۳.
کلید واژه ها:
اوتیسم کودک فضای شهری SWOT AHP
بیماری اوتیسم یکی از بیماری های نوظهور در جهان است و کودکان مبتلا به آن جزء یکی از آسیب پذیرترین قشرهای جامعه محسوب می شوند. فضاهای مناسب شهری جهت استفاده این کودکان خاص همواره در تمامی جهان مورد بحث و بررسی می باشد. در این تحقیق برآنیم در جهت دستیابی به راهکارهای بهینه برای ایجاد فضاهای مطلوب شهری برای کودکان اوتیسم گامی بلند برداشته شود. روش تحقیق در این مقاله ازنوع توصیفی-تحلیلی بوده و در آن از روش پیمایش، ابزار پرسشنامه، مدل های سوات (SWOT)و تحلیل سلسله مراتبی و تکنیک های آماری مختلف در جهت ارائه استرتژی های بهینه بهره گرفته شده است. نتایج حاصله حاکی از آن است که در ایران جهت ایجاد فضاهای مطلوب شهری برای کودکان اوتیسم از نظر نقاط ضعف از آسیب پذیری بالایی برخوردار بوده و در عین حال پتانسیل های بالقوه جهت رسیدن به کمال وجود دارد.
۲۴.
کلید واژه ها:
اختلال جسمانی سازی سبک های دفاعی تنظیم هیجان
زمینه و هدف: جسمانی سازی یک اختلال شبه جسمی است که معاینات پزشکی قادر به توضیح علت آن نمی باشد. در پژوهش حاضر نقش سبک های دفاعی و تنظیم هیجان در اختلال جسمانی سازی بررسی گردید.روش بررسی: پژوهش حاضر به روش توصیفی، از نوع همبستگی بر روی تمامی دانشجویان مشغول به تحصیل در سال تحصیلی 1396-1395 انجام شد. 380 نفر به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. در این پژوهش از پرسشنامه های جسمانی کردن( (PHQ-15 ، پرسشنامه تنظیم هیجان (ERQ)و پرسشنامه مکانیسمهای دفاعی استفاده گردید.داده های به دست آمده با استفاده از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون همزمان تحلیل شدند.یافته ها: نتایج همبستگی نشان داد که، سرکوبگری هیجانی و سبک دفاعی رشد نایافته و روان آزرده رابطه مثبت و معنی داری با جسمانی سازی دارد. همچنین بر اساس تحلیل رگرسیون همزمان، سرکوبگری و سبک دفاعی رشد نایافته بیشترین توان را در پیش بینی اختلال جسمانی سازی داشت.نتیجه گیری: طبق نتایج این پژوهش در درمان اختلال جسمانی سازی عواملی چون سبک های دفاعی و تنظیم هیجان باید مورد توجه قرار بگیرند.
۲۵.
کلید واژه ها:
روان درمانی اسلام فمینیسم
روان درمانی فمینیستی دید گاهی معناگرا و برابرنگر نسبت به نوع بشر داشته و معتقد است ابعاد روانی، اجتماعی و زیستی انسان، دائماً با هم تعامل دارند. رویکردهای اخیر روان درمانی فمینیستی به تفاوت های بین فرهنگی توجه داشته و به پیشرفت های قابل ملاحظه ای دست یافته است. روان درمانی فمینیستی رویکردی درمانی است که بر پایه نظریه فمینیسم قرار دارد. انتقادات فراوان به روان درمانی فمینیستی وارد شده اما برخی پژوهش ها حاکی از کارایی این رویکرد هستند. همچنین تناقضات میان ذات حقیقی اسلام و باورهای فمینیست های اسلامی باید مد نظر قرار گیرد. به دلیل محدودیت در نحوه سنجش پیامد درمان و نو پا بودن ملاحظات فرهنگی در روان درمانی فمینیستی رایج، این روش درمانی، هنوز به عنوان رویکرد درمانی مبتنی بر شواهد پذیرفته نشده است. با وجود این می توان گفت، روان درمانی فمینیستی رویکردی در حال رشد است که با در نظر گرفتن ملاحظات فرهنگی-دینی می تواند در حفظ و بهبود سلامت روان جامعه ایران موثر باشد.
