مریم عبداللهی مقدم

هدف: در دوره کرونا تنهایی به عنوان یک مشکل اساسی گریبان گیر بسیاری از خانوده ها و نوجوانان آنها شد که همین عامل، زمینه ای برای بروز مشکلات تحصیلی را پدید آورد. پژوهش حاضر با هدف نقش واسطه ای از خودبیگانگی تحصیلی در رابطه بین احساس تنهایی با خودناتوان سازی تحصیلی دانش آموزان تیزهوش در زمان آموزش الکترونیکی انجام شد. روش: روش پژوهش، همبستگی از نوع مدل معادلات ساختاری بود. جامعه این پژوهش شامل تمامی دانش آموزان دختر دبیرستان فرزانگان مقطع متوسطه دوم (340 نفر) شهر خرم آباد در سال تحصیلی 1399-1400 بود. حجم نمونه آماری بر اساس قاعده سرانگشتی کلاین برابر 170 نفر تعیین شد که به روش نمونه گیری در دسترس و با پرسشنامه آنلاین انجام گرفت. ابزارهای استفاده شده در این پژوهش احساس تنهایی (راسل و همکاران، 1978)، پرسشنامه خودناتوان سازی تحصیلی (جونز ورودوالت، 1982) و پرسشنامه خود بیگانگی تحصیلی (دیلون و گراوت، 1976) بود. تحلیل داده ها به روش آماری مدل معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزارهای آماری SPSS-22 و AMOS-24 انجام شد. یافته ها: بر اساس نتایج این پژوهش، مدل پیشنهادی از برازش مطلوبی برخوردار بود (08/0=RMSEA، 97/0=GFI، 98/0=CFI). به طورکلی نتایج نشان داد که تمام مسیرهای مستقیم معنادار شدند (01/0>P)؛ همچنین نتایج غیرمستقیم مدل پژوهش نشان داد که احساس تنهایی از راه میانجی گری خودبیگانگی تحصیلی اثر غیرمستقیم بر خودناتوان سازی تحصیلی دارد (01/0>P). نتیجه گیری: براساس یافته ها با تأکید بر روش های کاهش خودبیگانگی تحصیلی دانش آموزان و افزایش علاقه مندی به تحصیل از راه برگزاری کلاس های آموزشی، کارگاه ها و با انجام مشاوره های فردی و گروهی در سطح مدرسه می توان زمینه های کاهش احساس تنهایی و خودناتوان سازی را فراهم کرد.

هدف: هدف این پژوهش، تدوین الگوی پیشایندهای بی صداقتی تحصیلی در دانش آموزان دختر مدارس تیزهوشان در مقطع متوسطه دوم بود. روش: روش پژوهش، بر اساس ماهیت، توصیفی - همبستگی و بر اساس هدف، بنیادی بود. جامعه آماری مشتمل بر دانش آموزان دختر مدارس تیزهوشان مقطع متوسطه دوم استان لرستان بود. نمونه آماری به منظور پوشش دادن داده های لازم برای تحلیل معادلات ساختاری برابر با 480 نفر در نظر گرفته شد. روش نمونه گیری به صورت دردسترس و پرسشنامه ها به صورت داوطلبانه و به شیوه نظرسنجی اینترنتی تکمیل و در نرم افزار آموس تحلیل شد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه بی صداقتی تحصیلی ویترسپون و همکاران، ارزش مدرسه تومینن، سوینی و همکاران، اخلاق تحصیلی گل پرور، هویت علمی وینسنت رز و شانن و نظارت والدین سیه، ین و چو بود. یافته ها: یافته ها نشان داد که اخلاق تحصیلی، هویت علمی و ارزش مدرسه رابطه علّی معنادار با بی صداقتی تحصیلی دارند، ولی نظارت والدین بدون رابطه علّی معنادار با بی صداقتی تحصیلی دانش آموزان بود. نتیجه گیری: بر اساس یافته ها می توان نتیجه گرفت که به منظور کاهش بی صداقتی تحصیلی در دانش آموزان مدارس تیزهوشان در آموزش مجازی باید بر مؤلفه های فردی و شخصیتی همچون اخلاق تحصیلی، هویت علمی و درک ارزش مدرسه تمرکز کرد و تمرکز بر نیروهای بیرونی مانند نظارت والدین نمی تواند زمینه ساز کاهش این رفتار مخرب در فضای آموزشی مجازی باشد.

پژوهش حاضر با هدف مقایسه ی ویژگی های روانشناختی دانش آموزان درگیر در فضای مجازی و دانش آموزان معمولی در دانش آموزان دوره ی متوسطه اول و دوم در شهرستان پلدختر انجام شده است. این پژوهش مبتنی بر روش علی- مقایسه ای بود. جامعه ی آماری پژوهش حاضر شامل کلیه ی دانش آموزان مدارس دوره متوسطه ی شهرستان پلدختر در سال 97-96 برابر با 3990 نفر بود. بر اساس جدول کرجسی و مورگان، 350 نفر (175 دختر و 175 پسر) به عنوان نمونه در نظر گرفته شد. افراد نمونه بر اساس روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. پرسشنامه عشق به یادگیری مک فارلن (2003)، شادکامی آکسفورد (1989)، عزّت نفس روزنبرگ، جهت گیری زندگی شییر و کارور (1994)، انگیزش پیشرفت هرمنس (1970) و مهارت های خودتنظیمی بوفارد و همکاران (1995) مورد استفاده قرار گرفت. داده های بدست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS21 تحلیل شدند. تحلیل داده ها نشان داد که دانش آموزان درگیر در فضای مجازی به طور معناداری، عشق به یادگیری، شادکامی و انگیزش پیشرفت تحصیلی کمتر، عملکرد تحصیلی ضعیف تر، عزّت نفس پایین تر و جهت گیری زندگی بدبینانه تر نشان دادند و تنها در استفاده از مهارت های خودتنظیمی با دانش آموزان معمولی تفاوت معنادار نداشتند. یافته های بدست آمده از این پژوهش حاکی از این است که غرق شدن دانش آموزان در فضای مجازی از جنبه های گوناگون می تواند زمینه ی آسیب رساندن به نوجوانان، به عنوان فراگیران دانش، را موجب گردد؛ که این آسیب در وهله ی نخست می تواند جنبه عاطفی داشته و عشق به یادگیری، شادمانی، عزت نفس و خوش بینی در نوجوانان را به عنوان سازه های اساسی رشد مورد هجوم قرار دهد و در وهله یی بعد، افت تحصیلی و عملکرد تحصیلی نامناسب را به دنبال داشته باشد.

هدف پژوهش حاضر، تبیین خردمندی به واسطه نگرش به زمان و زیباشناسی در دانشجویان دختر دانشگاه فرهنگیان خرم آباد است. به این منظور، نمونه ای متشکل از 200 دانشجوی دختر بر اساس جدول کرجسی و مورگان به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و مقیاس خودارزیابی خرد وبستر، پرسشنامه نگرش به زمان میللو و وورل و آزمون حساسیت زیباشناسی عبدالملکی و همکاران روی آن ها اجرا شده است. داده ها به روش تحلیل معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار لیزرل تحلیل شد. هر سه فرضیه، خردمندی در دانشجویان دختر رابطه معنادار مثبت با نگرش به زمان مثبت و زیباشناسی و رابطه معنادار منفی با نگرش به زمان منفی دارد، تأیید می شود. از یافته های پژوهش، نتیجه گیری می شود که هدف نهایی در دانشگاه باید رشد مهارت خردمندی باشد. چرا که این امر، می تواند آثار بسیار مهمی بر روی انتخاب های بعدی دانشجویان بگذارد و از طریق رشد مهارت زیباشناسی و توانایی نگرش به زمانِ مثبت می توان خردمندی را رشد داد.

تحلیل مسیر بود. جامعه این پژوهش شامل تمامی دانش آموزان دختر دبیرستان فرزانگان مقطع متوسطه دوم (340 نفر) در سال تحصیلی 400-1399 بود. حجم نمونه آماری براساس قاعده سرانگشتی کلاین برابر 170 نفر تعیین شد که به روش نمونه گیری در دسترس و با پرسشنامه آنلاین انجام شد. ابزارهای مورداستفاده در این پژوهش چارچوب اجتماع اکتشافی (CIF)، پرسش نامه احساس تنهایی دانشگاه کالیفرنیا (UCLA) و مقیاس چندبعدی رضایت از زندگی دانش آموزان (MSLSS) بود. تحلیل داده ها به روش آماری تحلیل مسیر و با استفاده از نرم افزارهای آماری SPSS-22 و AMOS-24 انجام و برای بررسی نقش واسطه ای متغیرها از آزمون بوت استراپ استفاده شد. یافته ها نشان دهنده آن بود که پس از حذف مسیر مستقیم از حضور آموزشی به احساس تنهایی، مدل علّی حضور آموزشی، اجتماعی و شناختی به رضایت تحصیلی دانش آموزان از طریق نقش واسطه ای احساس تنهایی تأیید شد. طبق نتایج این پژوهش، وجود حسی از حضور تأثیر چشمگیری بر کاهش احساس تنهایی دانش آموزان داشت که این امر باعث افزایش رضایت تحصیلی در آنان می شود؛ بنابراین در محیط های آنلاینی که ارتباط غیرکلامی در جلسات رودررو محدود است، حضور مدرسان و فراگیران برای پیشگیری از احساس انزوا و خلق یک محیط یادگیری آنلاین ثمربخش ضروری است.    

پژوهش حاضر با هدف تبیین مدل سرزندگی تحصیلی بر اساس خودناتوان سازی با میانجی گری عشق به یادگیری، عزّت نفس و مهارت های خودتنظیمی انجام شده است. جامعه ی آماری شامل کلیه ی دانش آموزان دختر و پسر دبیرستان های شهر پلدختر( حدوداً 3990) بوده است که بر اساس جدول کرجسی و مورگان، 350 نفر (175 دختر و 175 پسر) به روش تصادفی مرحله ای انتخاب شدند و پرسشنامه های خودناتوان سازی، سرزندگی تحصیلی، عزّت نفس، عشق به یادگیری و خودتنظیمی را تکمیل کردند. یافته ها نشان داد که مدل مفهومی پژوهش با برازش مناسبی مورد تأیید قرار گرفت. بر این اساس، بین خودناتوان سازی و سرزندگی تحصیلی رابطه منفی معناداری وجود دارد. علاوه بر این، دو متغیر عشق به یادگیری و عزّت نفس در رابطه میان متغیرهای خودناتوان سازی و سرزندگی تحصیلی به طور معناداری نقش میانجی گر دارند. با این وجود، متغیر مهارت های خودتنظیمی به عنوان یک عامل میانجی گر در رابطه میان متغیرهای متغیرهای خودناتوان سازی و سرزندگی تحصیلی شناخته نشد. بر اساس این یافته ها می توان نتیجه گرفت که در وهله نخست، خودناتوان سازی عاملی است که می تواند اثرات زیان باری بر سرزندگی دانش آموزان در محیط مدرسه داشته باشد. به همین سبب، باید با بهره گیری از اثرات مثبت عواملی مانند افزایش عشق به یادگیری و عزّت نفس، آثار منفی این رابطه را به طور چشم گیری کاهش داد.

هدف مطالعه حاضر، تدوین مدل رشد اخلاقی بر اساس مؤلفه های فراشناختی با میانجی گری شناخت اجتماعی بود . جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان متوسطه اول شهرستان خرم آباد بود که از میان آنها 311 نفر (146 پسر و 165 دختر) بر اساس روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و پرسش نامه های استدلال اخلاقی رست و همکاران، فراشناخت اخلاقی سوانسون و هیل، رفتار اخلاقی سوانسون و هیل و شناخت اجتماعی بارون - کوهن را تکمیل کردند. سپس، داده ها با استفاده از آزمون رگرسیون در چارچوب تحلیل مسیر مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد که استدلال اخلاقی به واسطه فراشناخت و شناخت اجتماعی با رفتار اخلاقی رابطه دارد و دو جزء فراشناخت یعنی راهبرد و تکلیف با استدلال اخلاقی رابطه ندارد اما این دو با رفتار اخلاقی ارتباط دارند. بنابراین در بررسی رشد اخلاقی در نوجوانان باید در جستجوی عوامل دیگر بود و در آموزش اخلاق به آنها و تحول اخلاقی شان به نقش فراشناخت اخلاقی و شناخت اجتماعی هم توجه نمود

پژوهش حاضر با هدف تبیین رفتار اخلاقی در نوجوانان براساس دانش فراشناخت اخلاقی با توجه به تفاوت های جنسیتی انجام شده است. جامعه ی آماری این پژوهش شامل تمامی دانش آموزان مقطع متوسطه اول شهرستان خرم آباد است که از میان آنها 250 نفر (125 پسر و 125 دختر) بر اساس روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و پرسش نامه های فراشناخت اخلاقی و رفتار اخلاقی را تکمیل کردند. سپس داده ها با استفاده از روش رگرسیون و آزمون تی مستقل مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها نشان داد که فرضیه اول رد و دو فرضیه دیگر تأیید شدند. به این معنی که دانش فراشناخت اخلاقیِ دانش آموزان نمی تواند رفتار اخلاقی آنها را پیش بینی کند . اما در رفتار اخلاقی و سه مؤلفه ی فراشناخت اخلاقی دانش آموزان دختر و پسر تفاوت معناداری وجود دارد. بنابراین لازم است در بررسی رفتار اخلاقی نوجوانان در جستجوی عوامل دیگر به خصوص عوامل غیرشناختی بود و در آموزش اخلاق به نوجوانان و کمک به تحول اخلاقی مثبت در آنها به تفاوت های جنسیتی هم توجه داشت.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطهٔ فضیلت های اخلاقی و وضعیت آموزشی دانش آموزان در مقطع متوسطهٔ اول، پایهٔ نهم، در شهرستان خرم آباد انجام شده است. جامعهٔ آماری این پژوهش شامل تمامی دانش آموزان مقطع متوسطهٔ اول در شهرستان خرم آباد بودند که از میان آن ها براساس جدول مورگان 350 نفر، 175پسر و 175دختر، براساس روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و پرسش نامه های رشد اخلاقی معنوی پور (2012) و رفتار اخلاقی سوانسون و هیل (1993) را تکمیل کردند. وضعیت آموزشی دانش آموزان هم براساس معدل نیم سال آموزشی آن ها سنجیده شد.                   سپس با استفاده از تحلیل آماری همبستگی رگرسیون، یافته ها نشان                   داد که بین فضیلت های اخلاقی و وضعیت آموزشی دانش آموزان، همبستگی مثبت وجود دارد؛ اما بین رشد اخلاقی و وضعیت آموزشی، همبستگی                 معنادار وجود ندارد. همچنین، وضعیت آموزشی، پیش بین خوبی برای رفتار اخلاقی دانش آموزان نبوده است. بنابراین، لازم است که به آموزش فضیلت های اخلاقی و رشد آن ها در نوجوانان توجه کرد تا پیامدهای آن در زمینهٔ پیشرفت آموزشی نمایان شود. نباید صرفاً به عامل تحصیل در رشد اخلاقی متکی بود؛ بلکه باید عوامل تأثیرگذار دیگر بر رشد اخلاقی را هم در کنار وضعیت آموزشی مطالعه کرد.

این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین ابعاد هویت با رضایت از زندگی در دانشجویان دانشگاه فرهنگیان همدان انجام شده است. گروه نمونه شامل 200 دانشجو(121 دختر و 79 پسر) بود که به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شدند.در این پژوهش از2 پرسشنامه ابعاد هویت (AIQ-IV ( و و هویت –نسخه چهارم) AIQ-IV و مقیاس رضایت از زندگی (داینر و همکاران،1985) استفاده شد. داده ها با روش های آماری توصیفی، ضریب همبستگی پیرسون ،آزمون t استودنت و رگرسیون گام به گام تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که بین ابعاد هویت و رضایت از زندگی رابطه مثبت معنی داری وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که رضایت از زندگی در دو گروه دختران و پسران به طور معنی داری تنها از طریق بعد هویت فردی قابل پیش بینی بود..اما در دختران این بعد، پیش بینی کننده ی قوی تری بود. در مقایسه ی دو جنس تفاوت معنی داری بین دختران و پسران در ابعاد هویت (فردی،ارتباطی،اجتماعی و جمعی ) وجود نداشت، اما در متغیر رضایت از زندگی نمرات دختران بطور معناداری بالاتر از پسران بود.