۱.
کلید واژه ها:
سفر حج طراحی زندگی شغلی خودمردم نگاری پژوهش کیفی
یکی از رویکردهای جدید معرفت شناختی در حیطه مشاوره شغلی، طراحی زندگی است که از طریق فرآیندهای غیرخطی، پویا و بافتی بیان می شود و هویت درونی فرد را مفهوم سازی می کند . افراد از طریق روایت های مختلف از ابعاد زندگی خود که ناشی از هویت درونی آنهاست و تفسیر تجارب و تعامل بین عوامل اجتماعی و فردی به معنا دست می یابند. مسأله اصلی این است که روایت فردی و تفسیر تجارب از سفر عرفانی حج که برای پژوهشگر اتفاق افتاده است، از نظر او، چگونه می تواند به زندگی شغلی معنا دهد؟ به عبارت دیگر، هدف از این پژوهش، تجزیه و تحلیل تجربه سفر پژوهشگر در حج تمتع بود. روش این پژوهش، کیفی از نوع خودمردم نگاری و روایات شخصی بود. لذا، یافته های مطالعه از روایت های شخصی و تجربه ی سفر حج پژوهشگر در سال 1394 بدست آمد. یافته ها حاکی از آن بود که سفر حج، فرایندی است که دارای بروندادهای بسیار زیادی است و از طریق روایت آن می توان بین ابعاد مختلف این سفر و زندگی شغلی افراد از حیث چندبعدی بودن، هدفمندی، نظم، قابلیت، شناخت، وحدت، عاملیت، ممارست، رسالت، خلوص، آرزومندی، موانع و ارتباط با دیگران تطابق ایجاد نمود و براساس آن زندگی شغلی را طراحی کرد. بنابراین، می توان نتیجه گرفت که سفر حج به عنوان الگوی طراحی زندگی شغلی می تواند مورد استفاده قرار گیرد.
۲.
کلید واژه ها:
کیفیت خواب پریشانی روانشناختی افسردگی اضطراب استرس پرخاشگری
مشکلات خواب در میان دانشجویان پدیده بسیار رایجی است که بر عملکرد آنان تأثیر منفی می گذارد. پژوهش حاضر با هدف مقایسه پریشانی روانشناختی و پرخاشگری در دانشجویان با کیفیت خواب مطلوب و ضعیف انجام شد. این پژوهش از نوع توصیفی با طرح علی - مقایسه ای است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه کاشان در سال 1397بود. تعداد 246 دانشجو (145 دختر و 101 پسر) با روش نمونه گیری چندمرحله ای طبقه ای (متناسب با جنسیت) از سه دانشکده دانشگاه کاشان انتخاب شدند. شرکت کنندگان به پرسشنامه های کیفیت خواب پیتزبورگ ( PSQI ) ، مقیاس اضطراب، افسردگی، استرس لوی باند و لوی باند ( DASS )، پرسشنامه پرخاشگری بای و پری ( AQ ) و سؤالات دموگرافیک پاسخ دادند . داده ها با استفاده از تحلیل واریانس چندمتغیری ( MANOVA ) از طریق از نرم افزار SPSS-22 مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که افراد با کیفیت خواب ضعیف در مقایسه با افراد دارای کیفیت خواب مناسب سطوح بالاتری از پریشانی روانشناختی شامل اضطراب (001/0 p< )، افسردگی (01/0 p< ) و استرس (01/0 p< ) و همچنین، پرخاشگری (05/0 p< ) را تجربه می کنند. بنابراین، کیفیت خواب ضعیف در دانشجویان می تواند با بروز و تشدید پریشانی های روانشناختی و پرخاشگری در آنان همراه باشد. ازاین رو، ضروری است طراحی و اجرای برنامه های مناسب به منظور بهبود کیفیت خواب دانشجویان در کنار سایر مداخله های ارتقاء بهداشت روانی آنان مورد توجه جدی قرار گیرد.
۳.
کلید واژه ها:
اضطراب مرگ اختلال وحشتزدگی زنان پژوهش کیفی
پژوهش حاضر به منظور شناسایی کیفیت ادارک زنان دارای اختلال وحشتزدگی نسبت به مرگ و نوع ادارک و تجربه آنان از اضطراب مرگ و پیامد هایی که این اضطراب مرگ بالا برای این افراد دارد صورت گرفت. روش اجرای این پژوهش به صورت کیفی راهبرد نظریه زمینه ای است و برای جمع آوری داده ها از مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته استفاده شده است. جامعه پژوهش زنان مبتلا به اختلال وحشتزدگی که در سال بهار و تابستان 1397 به مراکز مشاوره و خدمات روانپزشکی شهر قم مراجعه کرده بودند. نمونه پژوهش شامل 13 نفر از زنان دچار این اختلال بود که توسط روانپزشک و روانشناس بالینی تشخیص اختلال وحشتزدگی را دریافت کرده بودند و بین 22 تا 52 سال بودند که به صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل داده ها منجر به تولید 11 طبقه اصلی شد که از 39 زیر مقوله استخراج گردید. یافته های این تحقیق در نگرش وادارک مرگ دو طبقه اصلی نگرش منفی (ترس از مرگ، مبهم بودن مرگ، ترس از مرگ عزیزان، نیستی ، درماندگی)و نگرش مثبت(رهایی بخش) بود. پیامد های منفی اضطراب مرگ (هیجانات منفی، اختلال در روابط بین فردی، کاهش تجربیات مثبت، مختل شدن عملکرد روزانه، توجه افراطی نسبت به سلامتی) بود. نتایج نشان داد که اضطراب مرگ یکی از مؤلفه های مهم در اختلال وحشتزدگی می باشد و پیامدهای منفی زیادی را برای آن ها به همراه دارد که شناسایی عناصر آن می تواند نقش مهمی در درمان اختلال وحشتزدگی را داشته باشد.. بدین منظور لازم است همزمان با درمان اختلال وحشتزدگی، اضطراب مرگ آن ها نیز با روش های مواجه و افزایش مرگ آگاهی لحاظ واقع شود که در عین حال که اثر بخشی درمان افزایش یابد، جلوگیری از عود مجدد اختلال وحشتزدگی نیز صورت بگیرد.
۴.
کلید واژه ها:
درمان روان نمایشگری اضطراب اجتماعی نوجوانان
هدف مطالعه حاضر تعیین اثربخشی درمان روان نمایشگری بر اضطراب اجتماعی دختران نوجوان مهاجر بود. طرح پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر افغان بودند که در دو مدرسه دولتی منطقه 12 شهر تهران در سال 98-1397 مشغول تحصیل بودند. از بین آنها 28 نفر با ارزیابی اولیه و به روش نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه پزوهش، انتخاب و در دو گروه آزمایش (13 نفر) و کنترل (15 نفر) به صورت تصادفی جایگزین شدند. گروه آزمایش به مدت 10 جلسه 90 دقیقه ای در هفته دو بار تحت آموزش گروهی درمان روان نمایشگری قرار گرفت. ابزار اندازه گیری پژوهش شامل پرسشنامه ی اضطراب اجتماعی کانور (2000) بود که توسط شرکت کنندگان در 2 مرحله پیش آزمون و پس آزمون تکمیل گردید. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری تحلیل شد . یافته های حاصل از تحلیل داده های پژوهش نشان داد که درمان روان نمایشگری به طور معناداری باعث کاهش اضطراب اجتماعی و دو مؤلفه ی آن (اجتناب اجتماعی و ناراحتی های فیزیولوژیک) در گروه آزمایش شده است . همچنین، میانگین نمرات در مقایسه با قبل از درمان ازنظر آماری کاهش معنی داری داشته است، اما بر ترس اجتماعی اثربخش نبود. با توجه به یافته های پژوهش می توان از این مداخله درمانی برای بهبود اضطراب اجتماعی نوجوانان مهاجر استفاده کرد.
۵.
کلید واژه ها:
انعطاف پذیری شناختی بهزیستی روان شناختی خودکارآمدی
هدف تحقیق حاضر، تعیین نقش واسطه خودکارآمدی تحصیلی، اجتماعی و هیجانی در رابطه بین انعطاف پذیری شناختی با بهزیستی روان شناختی بود. جامعه آماری تحقیق، کلیه دانش آموزان دختر و پسر کلاس دوازدهم متوسطه دوم آموزش و پرورش ناحیه یک اهواز بودند که از بین آنان280 نفر به صورت داوطلبانه انتخاب شدند. طرح تحقیق، توصیفی همبستگی بود و داده ها با کمک مقیاس انعطاف پذیری شناختی (2010)، پرسش نامه بهزیستی روان شناختی (2007) و پرسش نامه خودکارآمدی (1985) جمع آوری شدند. در تحقیق حاضر، برای تجزیه و تحلیل فرضیه ها و بررسی روابط بین متغیرها، از همبستگی پیرسون و روش مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها، نشان داد که بعد از حذف روابط غیرمعنادار برخی مسیرها از مدل پیشنهادی، برازندگی مدل نهایی تحقیق اصلاح و تایید گردید. یافته های روابط مستقیم مسیرهای بین متغیرها، نشان داد که انعطاف پذیری شناختی با بهزیستی روان شناختی، خودکارآمدی تحصیلی، خودکارآمدی اجتماعی و خودکارآمدی هیجانی و متغیر خودکارآمدی اجتماعی و خودکارآمدی هیجانی با بهزیستی روان شناختی رابطه مثبت دارد اما رابطه خودکارآمدی تحصیلی با بهزیستی روان شناختی معنادار نشد. ضمناً از بین سه مولفه های خودکارآمدی، فقط خودکارآمدی اجتماعی، توانست نقش واسطه بین انعطاف پذیری شناختی با بهزیستی روان شناختی را ایفا نماید. با توجه به اینکه خودکارآمدی نقش واسطه رابطه بین انعطاف پذیری شناختی با بهزیستی روان شناختی را بازی می کند لذا برای تبیین رابطه یاد شده، بایستی خودکارآمدی را مد نظر قرار داد.
۶.
کلید واژه ها:
گروه درمانی تحلیلی لِکانی همدلی پذیرش اجتماعی کفایت اجتماعی
هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی گروه درمانی تحلیلی بر همدلی، پذیرش اجتماعی و کفایت اجتماعی دختران نوجوان شهر تهران بود. روش پژوهش آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی نوجوانان دختر مدارس دولتی دوره اول و دوم متوسطه شهر تهران در سال 99-1398 بودند. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی تعداد 30 نفر از آنان در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) قرار گرفتند. گروه آزمایش تحت 6 جلسه 90 دقیقه ای گروه درمانی تحلیلی لکانی قرار گرفتند؛ ادر این مدت گروه کنترل در لیست انتظار گروه درمانی تحلیلی لکانی قرار داشتند. از مقیاس همدلی اساسی جولیف و فارینگتون (2006)، مقیاس پذیرش اجتماعی کراون-مارلو (1960) و مقیاس کفایت اجتماعی فلنر و همکاران (1990) به منظور گردآوری اطلاعات استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از تحلیل کواریانس استفاده شد. نتایج نشان داد که گروه درمانی تحلیلی به طور معنیداری باعث افزایش پذیرش اجتماعی و کفایت اجتماعی دختران نوجوان شد . بنابراین می توان نتیجه گیری کرد که گروه درمانی تحلیلی به کار رفته در این پژوهش می تواند مشکلات شناختی، عاطفی و اجتماعی دختران نوجوان را بهبود بخشد . لذا به کارگیری گروه درمانی تحلیلی در مراکز مشاوره و روان درمانی برای بهبود مشکلات دختران نوجوان از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
۷.
کلید واژه ها:
شبکه های اجتماعی ترس از تصویر بدنی حمایت اجتماعی ادراک شده اینترنت رسانه اجتماعی
شبکه های اجتماعی ابزارهایی هستند که افراد با استفاده از آن ها با یکدیگر به صورت مجازی ارتباط برقرار می کنند. متغیرهای حمایت اجتماعی ادراک شده و ترس از تصویر بدنی که با ارتباطات و تاثیر پذیری افراد از یکدیگر ارتباط دارند با میزان استفاده از شبکه های اجتماعی در ارتباط هستند. هدف پژوهش حاضر مقایسه رابطه بین میزان استفاده از شبکه های اجتماعی با ترس از تصویر بدنی و حمایت اجتماعی ادراک شده بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آمار ی پژوهش را مردم ساکن جنوب شهر قیامدشت در سال 1398 تشکیل دادند که 89 نفر ازمیان آن ها (33 نفر زن و56 نفر مرد) به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به پرسش نامه های ترس از تصویر بدنی لیتلتون (2005) ، حمایت اجتماعی ادراک شده زیمت و همکاران (1988) و میزان استفاده از شبکه های اجتماعی رسول آبادی (1394) پاسخ دادند. نتایج بر اساس ضریب همبستگی پیرسون تحلیل و بررسی شد. یافته های پژوهش حاکی از آن بود که متغیر ترس از تصویر بدنی با میزان استفاده از شبکه های اجتماعی رابطه مثبت و معنادار د اشت (01/0> P ، 43/0= r ) که معناداری این روابط در زنان بیشتر از مردان بود. هم چنین متغیر حمایت اجتماعی ادراک شده با میزان استفاده از شبکه های اجتماعی رابطه معنادار و منفی داشت ( 01/0> P ، 35/0-= r ) که این معناداری در مردان بیشتر از زنان بود. بنابراین می توان نتیجه گرفت که با افزایش میزان استفاده از شبکه های اجتماعی، میزان حمایت اجتماعی ادراک شده کاهش و ترس از تصویر بدنی افزایش می یابد و بالعکس.
۸.
کلید واژه ها:
حمایت سازمانی ادراک شده تاب آوری خلاقیت کارکنان
هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه میان حمایت سازمانی ادراک شده و خلاقیت کارکنان با توجه به نقش میانجی تاب آوری بود. پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش کلیه کارکنان اداره کل جهاد کشاورزی خراسان جنوبی که 108 نفر از کارکنان با کمک نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شدند، بودند. پرسشنامه های پژوهش شامل پرسشنامه حمایت سازمانی ادراک شده آلن و همکاران (2008)، خلاقیت کارکنان لیندی اسمیت (2010) و تاب آوری کانر و دیویدسون (2003) بود. نتایج پژوهش نشان دهنده رابطه مثبت و معنادار حمایت سازمانی ادراک شده و خلاقیت کارکنان به میزان 36/0، رابطه مثبت و معنادار حمایت سازمانی ادراک شده و تاب آوری کارکنان به میزان 53/0 و همچنین، رابطه مثبت و معنادار تاب آوری و خلاقیت کارکنان به میزان 25/0 در سطح معناداری 95 درصد بود. در نهایت با تایید رابطه میانجی گری جزئی تاب آوری و با توجه به نتایج، جهت افزایش حمایت سازمانی اداراک شده توسط کارکنان اصلاح سیستم پاداش و تنبیه، برگزاری مسابقات کارمند برتر یا مراسم گرامیداشت کارکنان و اعضای خانواده به دلیل موفقیت در مسابقات ورزشی یا میادین علمی، اعطای وام های مختلف مسکن یا دانشجویی، افزایش امنیت شغلی مانند داشتن مرخصی های اضطراری یا داشتن شرایط ادامه تحصیل و حتی توجه به رفاه و سلامتی، داشتن سرویس ایاب و ذهاب، کارت های تخفیف و قرارداد با سازمان های درمانی و ورزشی پیشنهاد می گردد.
۹.
کلید واژه ها:
حمایت اجتماعی سبک های هویت خودپنداره دانش آموزان دختر
تحقیق حاضر به دنبال تدوین مدل حمایت اجتماعی و سبک های هویتی با نقش واسطه ای خودپنداره در دانش آموزان شهر تهران در سال تحصیلی 1398 بوده است. این تحقیق بر اساس هدف از نوع کاربردی و از نظر ماهیت جزء تحقیقات توصیفی و همبستگی بود. جامعه آماری تحقیق را دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوره اول و دوم شهر تهران تشکیل دادند که تعداد 310 نفر از آنها با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. ابزار تحقیق شامل پرسشنامه های سبک هویت برزونسکی، حمایت اجتماعی فیلیپس و خودپنداره کرمی بود. تجزیه و تحلیل داده های از روش مدل یابی معادلات ساختاری با نرم افزارهای SPSS-22 و AMOS-24 انجام شد. نتایج نشان داد که حمایت اجتماعی با سبک های هویت در دانش آموزان دختر مقطع متوسطه رابطه معناداری ندارد. خودپنداره در دانش آموزان دختر با سبک های هویت تعهد و اطلاعاتی به صورت مثبت و با سبک هویت سردرگم به صورت منفی رابطه دارد. در نهایت، مشخص شد که خودپنداره رابطه بین حمایت اجتماعی با سبک های هویت اطلاعاتی و تعهد را به صورت مثبت و رابطه بین حمایت اجتماعی و سبک هویت اجتنابی را به صورت منفی و معنادار میانجی گری می کند، درحالی که نقش آن در رابطه میان حمایت اجتماعی با سبک هویت هنجاری تایید نشد. از نتایج تحقیق حاضر می توان به منظور بالا بردن آگاهی خانواده ها و مشاوران آموزشی که در رابطه مستقیم با دانش آموزان قرار دارند، استفاده نمود.
۱۰.
کلید واژه ها:
سیاست پژوهی تجرد دو فرهنگی فرهنگ مدرن تفاوتهای جنسیتی
تجرد گرایی در جامعه ایرانی رو به گسترش است و در تمام شهرستانها شروع به ازدیاد کرده است. باورها و نگرشهای دختران و پسران در این مورد تاثیر گذار است. بدون قضاوت در مورد ماهیت این پدیده، در پژوهش حاضر، نگرشها و باورهای جوانان مجرد مورد مطالعه قرار گرفت. تحقیق حاضر یک سیاست پژوهی بود و با نظریه داده بنیاد و از طریق مصاحبه با بیست و نه نفر از افراد مجرد ساکن شهر قم به این سؤال پاسخ می دهد که به نظر آنها علت تجرد چیست و چه نگرشی نسبت به ازدواج دارند؟ یافته های این تحقیق نشان داد که پسران و دختران از زوایای مختلفی به این پدیده می نگرند. به طور مثال، دو سوگرایی پسران در مقابل نگرش مثبت دختران به ازدواج، عاطفه گرایی و عاطفه زدایی پسران در مقابل عاطفه زدایی دختران، خودمحوری در پسران و موضع منفعلانه در دختران مشاهده شد. در هر دو جنس، کمالگرایی و انسانی زدایی از همسر فرضی بارز بود. نتیجه این که برای سیاسگذاری کلان برای ازدواج توجه به بافت فرهنگی و روان شناختی همزمان مورد نیاز است.
۱۱.
کلید واژه ها:
هوش معنوی هوش هیجانی تاب آوری رضایت از زندگی و سلامت روان
پژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه بین هوش معنوی و هوش هیجانی با تاب آوری، رضایت از زندگی و سلامت روان در زوجین صورت گرفت. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه زوجین شهر اهواز بود، که حداقل یک سال از زندگی مشترکشان می گذشت. حجم نمونه 125 زوج، متشکل از 250 نفر زن و مرد به تعداد مساوی که به صورت خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها در این پژوهش مقیاس هوش معنوی ( SII )، مقیاس هوش هیجانی شات ( SSREI )، مقیاس تاب آوری کانر و دیویدسون ( CD-RISC )، مقیاس رضایت از زندگی (SWLS) و مقیاس سنجش سلامت عمومی ( GHQ ) می باشند. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نشان داد که در پیش بینی تاب آوری، رضایت از زندگی و سلامت روان در زوجین ، متغیرهای هوش معنوی و هوش هیجانی نقش مهمی ایفا می کنند. نتایج حاصل از تحلیل کاننی نیز نشان داد که ترکیب خطی تاب آوری، رضایت از زندگی و سلامت روان به وسیله ترکیب خطی هوش معنوی و هوش هیجانی قابل پیش بینی است.
۱۲.
کلید واژه ها:
مهارت های فراشناخت اضطراب امتحان درگیری تحصیلی دانش آموزان
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش مهارت های فراشناخت بر اضطراب امتحان و درگیری تحصیلی دانش آموزان انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی همراه با طرح پیش آزمون- پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را همه دانش آموزان دختر پایه سوم دوره دوم متوسطه شهر تایباد در نیم سال تحصیلی دوم 98-1397 تشکیل دادند. پس از اریابی اولیه، تعداد 30 نفر از دانش آموزان دختری که در آزمون اضطراب امتحان نمره بالاتری را کسب کردند (نمره برش 43)، به روش نمونه گیری هدفمند، به عنوان نمونه پژوهش انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل به نسبت یکسان گمارده شدند. افراد گروه آزمایش، برنامه آموزشی مهارت های فراشناخت را در 9 جلسه، 60 دقیقه ای (هر هفته 1جلسه) به صورت گروهی دریافت کردند؛ در حالی که گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفت. پیش از انجام درمان و پس از آن، اعضای دو گروه به پرسشنامه اضطراب امتحان ابوالقاسمی و همکاران (1375) و درگیری تحصیلی فردریکس و همکاران (2004)، پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره استفاده شد. یافته های حاصل از تحلیل داده های پژوهش نشان داد که با کنترل اثر پیش آزمون، بین میانگین نمرات پس آزمون گروه های آزمایش و کنترل در متغیرهای اضطراب امتحان و درگیری تحصیلی، تفاوت معناداری وجود داشت. با توجه به نتایج این پژوهش پیشنهاد می شود تا روان شناسان و مشاوران از نتایج آموزش مهارت های فراشناخت در جهت کاهش اضطراب امتحان و افزایش درگیری تحصیلی دانش آموزان بهره ببرند.
۱۳.
کلید واژه ها:
کمبود توجه بیش فعالی اختلال نقص توجه-بیش فعالی شن بازی درمانی
هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر شن بازی درمانی بر علائم کمبود توجه و پرتحرکی در کودکان مبتلا به نقص توجه-بیش فعالی در شهر تبریز بود. روش مطالعه نیمه تجربی براساس طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود. از بین کودکان مراجعه کننده به مراکز مشاوره تبریز در سال 1397، ۳۰ نفر با تشخیص اختلال نقص توجه-بیش فعالی به صورت هدفمند انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه کنترل (15 نفر) و آزمایش (15 نفر) قرار گرفتند. کودکان گروه آزمایش، به مدت ۶ جلسه ۳۰ دقیقه ای تحت آموزش شن بازی درمانی قرار گرفتند و گروه کنترل درمانی دریافت نکرد. آزمودنی های گروه آزمایش و کنترل در پیش آزمون و پس آزمون از طریق فرم والد پرسشنامه علائم مرضی کودکان ( CSI-4 ) مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار spss نسخه ۱۶ و از طریق تحلیل کوواریانس چندمتغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین نمرات پیش آزمون و پس آزمون گروه آزمایش اختلاف معنادار وجود دارد (۰۰۱/۰ p< ) و کمبود توجه و پرتحرکی آزمودنی های گروه آزمایش پس از انجام مداخله شن بازی کاهش یافته است. شن بازی درمانی برای کاهش علائم رفتاری و شناختی اختلال نقص توجه-بیش فعالی پیشنهاد می گردد.
۱۴.
کلید واژه ها:
آشیانه خالی خودشفقت ورزی صمیمیت زناشویی روان شناسی وحدت-مدار
پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش روان شناسی وحدت مدار بر خودشفقت ورزی و صمیمیت زناشویی در مادران در مرحله آشیانه خالی انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون _ پس آزمون، گروه گواه و پیگیری ۲ ماهه بود. جامعه آماری متشکل از مادران در مرحله آشیانه خالی شهر تهران بود. روش نمونه گیری به صورت هدفمند بود و با در نظر گرفتن معیارهای ورود به مطالعه، ۲۴ مادر در دو گروه ۱۲ نفری به صورت تصادف گمارده شدند. گروه آزمایش در ۶ جلسه حضوری آموزش روان شناسی وحدت مدار، هفته ای یکبار، به مدت ۱۲۰ دقیقه شرکت و ۶ جلسه تمرین در منزل را دریافت کردند و گروه گواه در فهرست انتظار قرار گرفتند. ابزار پژوهش، فرم کوتاه خود شفقت ورزی و مقیاس صمیمیت واکر بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها، از آمار توصیفی و آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیره استفاده شد. نتایج نشان داد که آموزش روان شناسی وحدت مدار بر بهبود خودشفقت ورزی مادران در مرحله آشیانه خالی، اثربخشی معناداری دارد. اما اثربخشی این مداخله بر صمیمیت زناشویی این افراد معنادار نبود. این نتایج پس از پیگیری ۲ ماهه نیز پایدار بود. بنابراین آموزش روان شناسی وحدت مدار می تواند به عنوان یکی از مداخلات روان شناختی مؤثر بر افزایش خودشفقت ورزی مادران در مرحله آشیانه خالی مورد استفاده قرار گیرد.
۱۵.
کلید واژه ها:
شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی افکار خودکشی خود شفقت ورزی
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر کاهش افکار خودکشی و افزایش خود شفقت ورزی در دانشجویان انجام شد. این مطالعه از طرح های نیمه آزمایشی با پیش آزمون-پس آزمون همراه با گروه کنترل بود. کلیه دانشجویان دختر و پسر دانشگاه پیام نور کرمانشاه که در نیم سال اول تحصیلی 98-1397 مشغول به تحصیل بودند، جامعه آماری پژوهش حاضر را تشکیل دادند . از جامعه آماری پژوهش 24 نفر که نمرات بالایی در افکارخودکشی و نمرات پایینی در شفقت ورزی کسب کردند، انتخاب و سپس در دو گروه 12 نفره به صورت تصادفی گمارده داده شدند. در پیش آزمون پرسشنامه های افکار خودکشی بک (1979) و خودشفقت ورزی نف و همکاران (2009) در هر دو گروه انجام شد و بعد از انجام آزمایش، مجدداً هر دو گروه در پس آزمون پرسشنامه های مربوطه را تکمیل کردند. شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی طی 8 جلسه 2 ساعته به صورت هفتگی بر روی گروه آزمایش اجرا گردید. گروه کنترل در این پژوهش درمانی دریافت نکرد. در انتها داده های به دست آمده با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیره تحلیل شدند. نتایج به دست آمده نشان داد که شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر کاهش افکارخودکشی و افزایش خود شفقت ورزی دانشجویان مؤثر بوده است (01 / 0> P ). با توجه به یافته های پژوهش، شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی شیوه ی مؤثری برای جلوگیری از خودکشی و بالا بردن خود شفقت ورزی در دانشجویان است.
۱۶.
کلید واژه ها:
تک والدینی خانواده تک والدی کودکان تک والدینی نوجوانان تک والدینی
میزان شیوع خانواده های تک والدینی در سال های اخیر به میزان قابل توجهی افزایش یافته است . کودکانی که در خانواده های تک والدینی متولد می شوند مستعد ابتلا به مشکلات بیشتری هستند . بنابراین هدف این مطالعه بررسی مروری مقایسه فرزندان خانواده های تک والدینی و عادی بود. این مطالعه به روش مروری ساختاریافته انجام شد. واژگان کلیدی تک والدینی یا تک سرپرست، خانواده های تک والدینی یا تک سرپرست، مادرسرپرست در پایگاه های نمایه سازی Magiran.com ، Sid.ir ، Ensani.ir ، Noormags.ir ، Irandoc.ac.ir مورد جستجو قرار گرفتند. به منظور بررسی دقیق واژگان کلیدی، هر یک از واژگان به صورت ترکیبی با پیشوند فرزندان، کودکان و نوجوانان جست و جو شدند. از مجموع 632 مقاله یافت شده، 23 مقاله جهت بررسی مروری انتخاب شدند. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که مقایسه ها را می توان در چهار دسته ویژگی های روان شناختی، سلامت روان، اختلالات رفتاری و مهارت های اجتماعی تقسیم نمود. نتایج به طور کلی نشان داد وضعیت فرزندان در خانواده های عادی نسبت به فرزندان تک والد ینی بهتر است. مطالعات مقایسه ای نتایج قابل توجهی در زمینه شناخت خانواده های تک والدینی ارائه نموده اند که با در نظر گرفتن این اطلاعات می توان راهکارهایی برای روند بهزیستی این خانواده ها ارائه داد.
۱۷.
کلید واژه ها:
بیماری ریوی استرس اضطراب آسم
بیماری ریوی، یک بیماری التهابی مزمن مجرای هوایی، با تحریک پذیری بیش از حد و انسداد مجرای هوایی است.در بعضی افراد عوامل خطر وجود دارد که آن ها را نسبت به پیشرفت بیماری حساس تر می کند. فاکتورهایی مثل استرس، افسردگی و اضطراب هنوز به عنوان ریسک فاکتور قطعی درنظر گرفته نمی شوند. توجیه زیستی این ارتباط به این صورت بیان می شود که شرایط روانی و مواجهه با عوامل استرس آور می تواند پاسخ ایمنی را تغییر دهد و فرد را در برابر پیشرفت بیماری حساس تر کند. هدف از این مطالعه، مروری بر رابطه بیماری ریوی و عامل روانشناختی استرس و اضطراب بود.روش تحقیق به صورت مروری بود. کلمات کلیدی استرس، اضطراب، بیماری ریوی و آسم در پایگاه های الکترونیکی مجلات معتبر علمی – پژوهشی داخلی و بین المللی از سال های 2000 تا 2019 جستجو شد. بیشتر مطالعات منتشر شده از یک ارتباط مثبت بین بیماری ریوی و تاثیر روانی استرس و اضطراب متعدد حمایت کردند. روش های مختلف زندگی، شرایط استرس آور، به عنوان عوامل مستعدکننده در بیماری های بیماری ریوی محسوب می شود.
۱۸.
کلید واژه ها:
حمایت اجتماعی ادراک شده رفتارهای پرخطر نوجوانان
رفتارهای پرخطر از عوامل مهم گرایش به بزهکاری و جرم به شمار می آید. شناسایی عواملی که بتواند از این رفتارها پیشگیری کند یا آنها را کاهش دهد بسیار ضروری است. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه حمایت اجتماعی ادراک شده با رفتارهای پرخطر در نوجوانان ا نجام شد . روش پژوهش توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری عبارت بود از تمامی دانش آموزان دختر و پسر دوره متوسطه دوم که در سال تحصیلی 98-97 در مدارس دولتی شهر قزوین مشغول به تحصیل بودند. 340 دانش آموز (173 دختر و 167پسر) با روش نمونه گیری خوشه ای مرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند و به مقیاس حمایت اجتماعی ادراک شده، و مقیاس خطرپذیری نوجوانان ایرانی، پاسخ دادند. داده ها با استفاده از تحلیل همبستگی کانونی بوسیله نرم افزار SPSS-22 تجزیه و تحلیل شد. یافته ها نشان داد بین حمایت اجتماعی ادراک شده با بروز رفتارهای پرخطر رابطه مثبت معناداری وجود دارد و مؤلفه حمایت خانواده، قوی ترین پیش بینی کننده رفتارهای پرخطر در مؤلفه های مواد مخدر، سیگار و خشونت در نوجوانان است. بدین معنی که هر چه نوجوان از حمایت خانوادگی بیشتری برخوردار باشد، مصرف مواد مخدر، سیگار و ابراز خشونت در او کمتر است. با توجه به نقش معنادار حمایت ادراک شده خانواده در بروز رفتارهای پرخطر نوجوانان، می توان از نتایج پژوهش حاضر در مداخلات و آموزش ها در کلینیک های کودک و نوجوان و دوره های آموزش خانواده استفاده نمود.
۱۹.
کلید واژه ها:
مدل پویشی-تجربی تنظیم هیجان مدل شناختی-رفتاری
اختلال در تنظیم هیجان هسته بسیاری از آسیب شناسی های روانی است و علی رغم در دسترس بودن روان درمانی های مؤثر، بسیاری از بیماران در تنظیم هیجان پیشرفت بالینی قابل توجهی ندارند . در همین راستا مدل های مختلف روان درمانی که از متفاوت ترین جهت گیری های نظری نشأت گرفته اند، در طول زمان اصول و تکنیک های مربوط به بهبود تنظیم هیجانی بیمار را در هم آمیخته اند. در این مقاله مدل درمان شناختی رفتاری با مدل پویشی تجربه ای در رابطه با عوامل زمینه ساز اختلال در تنظیم هیجان و متعاقباً تکنیک های درمانی مؤثر بر این عوامل، مقایسه شده و در نهایت بعد از مطرح کردن معایب و مزایای هر مدل درمانی، روشی برای تنظیم هیجانی معرفی می گردد که مبتنی بر اصول روان پویشی است، و یافته های علم تنظیم هیجان و روان درمانی پویشی تجربی را در هم می آمیزد. اگر چه این روش و تکنیک های ارائه شده روان پویشی هستند، اما می توانند با رویکردهای دیگر هم ادغام شوند
۲۰.
کلید واژه ها:
نظام روان درمانی تحلیل شناختی - رفتاری افسردگی مزمن نظریه آسیب شناسی فرآیند درمان اثربخشی
به رغم این واقعیت که پروتکل های درمانی رایج طراحی شده برای افسردگی غیرمزمن، اثربخشی اندکی در درمان افسردگی مزمن دارند، به ندرت پروتکل هایی که به شکل خاص برای درمان افسردگی مزمن طراحی شده باشند، معرفی شده اند. نظام روان درمانی تحلیل شناختی- رفتاری ( CBASP ) تنها مدل درمانی است که به طور ویژه و اختصاصی برای درمان اختلال افسردگی مزمن طراحی شده است. هدف مطالعه توصیفی- تحلیلی حاضر معرفی این رویکرد درمانی – به عنوان یک درمان امیدبخش برای افسردگی مزمن- شامل فرض های بنیادین، نظریه آسیب شناسی، مدل درمان، فرآیند درمان و تکنیک های درمانی است. در نهایت به مرور و جمع بندی پژوهش ها در زمینه اثربخشی CBASP در درمان افسردگی مزمن پرداخته می شود.
