۱.
آقاى میثمى در این سخنرانى قرآنرا کتاب علم آفرین معرفى مىکند. به نظر ایشان، علم آفرینى قرآن در ارائه روش شناخت است. وى دیدگاه روشنفکران دینى را که تلاش کردهاند قرآن و علم را سازگار نشان دهند، ناکافى و بىفایده مىداند و معتقد است باید پیشگامى قرآنرا در آفرینش علم به عنوان یک اصل در نظر داشت. آن چه روشنفکران دینى مطرح کردهاند، پیشگامى علم بوده است و به دنبال آن تلاش شد تا نشان دهند که قرآن نیز همان حرفهاى علمى را زده است.
۲.
آقاى دینانى بر عنصر عقل در تفکر فلسفى و دینى تأکید زیادى دارد. به نظر ایشان عقل در صورتهاى متنوع و متعددى جلوهگر مىشود و نباید آنرا در منطق ارسطویى خلاصه کرد. از جمله تجلىهاى عقل، ظهور آن در جامه تجربى است، تجربه نیز دو قسم ظاهرى و باطنى دارد. عقل مىتواند معناى تجربه درونى و دینى را دریابد و آنرا از طریق زبان به دیگران منتقل کند. معرفت حقیقى از خدا به خداست، نه از انسان به خدا.
۳.
نویسنده در این نوشتار، انگیزههاى نقدش بر اندیشههاى دکتر فردید را برمىشمارد از نظر وى روشنفکرانى مانند فردید، آل احمد و شریعتى در فضاى عقب افتاده جهان سوم در حس تفاوت در برابر غرب به راههایى مانند ایدئولوژىهاى تند روى چپ و ایده بازگشت به خویشتن رو آوردند. آشورى با نقد این جریان روشنفکرى، پروژه خروج از جهان سوم و آزاد شدن از گرههاى ذهنیت و روان را به عنوان راه حل ارایه مىدهد.
۴.
در این نوشتار، پس از بیان ضرورت بحث، رویکرد منطقى و معتدل از دیدگاه آیات و روایات، در برابر دو دیدگاه سختگیرانه و سهلگیرانه بیان مىشود و حدود و مبانى آن مطرح مىگردد. بر طبق این رویکرد، معیار در روابط زن و مرد روشى است که جامعه با در نظر گرفتن راهنمایى عقل، شرع و فطرت مىپسندد و در پایان نوشتار موضوعات اساسى در روابط از قبیل مکالمه و گفتوگو، نگاه، پوشش و تماس بدنى، با نگاهى فقهى مورد بررسى قرار مىگیرد.
۵.
این نوشتار با ذکر شواهد متعدد بر وجود تنوع و تکثر در میان ادیان و مذاهب نتیجه مىگیرد که کثرتگرایى در دین یک ضرورت عینى است که باید آنرا پذیرفت.
۶.
نویسنده با نگاهى انتقادى به نحوه طرح و برخورد، با موضوع سنت و مدرنیته در ایران اشاره کرده است در بخش اول، شیوه برخورد با این موضوع را مورد نقد قرار داده است که برخورد ایدئولوژیکى و انتزاعى با مفاهیم سنت و مدرنیته باشد و در بخش دوم مؤلفههاى اصلى مدرنیته را به شیوهاى که در ایران طرح شده است؛ نقد کردهاند.
