بازتاب اندیشه

بازتاب اندیشه

بازتاب اندیشه 1383 شماره 52

مقالات

۱.

سکولار بودن یعنی چه؟

مصاحبه شونده: مترجم:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 499
جامعه سکولار به این معناست که خداوند دیگر اجتناب‏پذیر نیست و جهان از نظم استعلایی پیشین برخوردار نمی‏باشد. هرچند اراده خداوند در چنین جامعه‏ای هنوز هم می‏تواند در زندگی ما برای معین نمودن جای هر چیزی در جهان حضور جدی داشته باشد، چه در زندگی اجتماعی و چه خصوصی. ما در بهترین نظم سیاسی ممکن زندگی می‏کنیم که تاکنون در تاریخ بشر به وجود نیامده است. چارلز تایلور از فیلسوفان برجسته معاصر است که در آثار خود به مسئله دین و سکولاریسم در جامعه معاصر حساسیت نشان داده است.
۲.

علم مدرن در حال فروپاشی است

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 918
علم مدرن (Science) صورت معرفتیِ تمدن جدید غرب است که نسبت حقیقی با عالَم برقرار نمی‏کند و تنها هدفش تصرف در جهان است. علم مدرن در حال فروپاشی است زیرا تمدن آن رو به نابودی است. تمدن جدیدی که در راه است، صورت علمی خود را نیز به همراه خواهد آورد. تمدن دینی آینده با ظهور معصوم محقق خواهد شد. آنچه ما می‏سازیم تمدن دوران گذار است که برای عبور از شبه مدرنیته و زمینه‏سازی برای ظهور می‏باشد.
۳.

فقاهت و سیاست

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 692
به نظر آقای کدیور، فقاهت از تخصص‏های لازم در اداره جامعه است؛ اما نیازی به تصدی بالمباشرة فقیه وجود ندارد؛ بلکه دلیلی برخلاف آن وجود دارد. به نظر ایشان، برای اداره جامعه باید به علوم ناظر به موضوعات مانند اقتصاد و سیاست روی آورد، نه علوم ناظر به احکام کلی.
۴.

دین و حقوق بشر

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 258
نویسنده دین را باستانی و حقوق بشر را پدیده‏ای نو و مبنای دین را عبودیت و مبنای حقوق بشر را انسان چونان انسان ذکر می‏کند و بدین جهت این دو را ناسازگار می‏داند و ادعای کسانی را که دین و حقوق بشر را سازگار معرفی می‏کنند گزاره‏ای سلیقه‏ای و گفتاری برمی‏شمارد که هیچ مستندی ندارد.
۵.

صدا و سیما: از سرگرمی تا دانشگاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 353
نویسنده گمنام این مقاله بر آن است که تلویزیون می‏تواند و باید تبدیل به دانشگاهی عمومی شود. برای دستیابی به چنین آرمانی، راه پر پیچ و خمی پیش رو دارد و باید به نقد خود بپردازد. وی با برشمردن هفت ویژگی جامعه امروز ما، به نقد ساختاری، تخصصی، فرهنگی، سواد رسانه‏ای، تفکیک برنامه‏ریزی و نظارت و رابطه مردم و مسئولان می‏پردازد.
۶.

اسیر مشهورات زمانه ایم

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 213
نویسنده تمدن غرب و دست‏آورهای آن‏را به‏طور کلی مذموم می‏شمارد و استفاده از برخی دست‏آوردهای آن‏را از جهت اضطرار می‏داند و برخی ادله دیدگاه مخالف را نقد می‏نمایند.
۷.

کوچک ترین واحد اجتماع: بزرگ ترین دل مشغولی ما

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 182
آموزه‏های دینی مسلمانان برای معضلات و مشکلات زن در جامعه امروز و تحکیم خانواده چه تدبیری اندیشیده است. آموزه‏های دینی چگونه می‏خواهد تبعیض و نابرابری را که منشأ همه مشکلات زنان است، از میان بردارد. تا زمانی که ریاست و حاکمیت مطلق خانواده در اختیار مرد است و زن هیچ‏گونه حقی در خانواده ندارد، مشکلات زنان همچنان پابرجاست. بنابراین باید با نگاه دوباره به منابع دینی، الگوی برابری و تشابه زن و مرد را در دنیای امروز به شیوه اسلامی ارائه نمود.
۸.

دیه و قصاص و تکلیف حکومت و حق زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 254
مطابق نظریه فقهای شیعه، مرد و زن در مقابل یکدیگر قصاص می‏شوند؛ لیکن قصاص نفس مرد در برابر نفس زن، مشروط به پرداخت نصف دیه مرد است. اما زن و مرد در قصاص عضو، تا رسیدن دیه عضو به ثلث دیه کامل، با یکدیگر برابرند و پس از آن، قصاص عضو مرد در برابر عضو زن، مشروط به پرداخت نصف دیه عضو مرد است. دیه نفس زن نیز نصف دیه نفس مرد است؛ لیکن مرد و زن در دیه عضو تا رسیدن آن به ثلث دیه کامل با یکدیگر مساوی‏اند و پس از آن، دیه عضو زن به نصف دیه عضو مرد کاهش می‏یابد. در این بررسی معلوم می‏شود که تفاوت بین زن و مرد در قصاص و دیه‏غ از احکام ثابت اسلام است و لذا قابل تغییر نیست؛ اگرچه حکومت اسلامی در مقابل زنان سرپرست خانوار مکلف به جبران خسارت می‏باشد. بدین جهت، فلسفه این تفاوت را باید در کلیت نظام حقوقی اسلام جست‏وجو نمود. مسلم است که این حکم تبعیض بین زن و مرد، به لحاظ جنسیت و کم‏ارزش دانستن جان و حق حیات زن یا ترویج خشونت بر ضد وی نیست.
۹.

فمینیسم برای زنان نسخه نمی پیچد

مصاحبه شونده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 969
مقاله به بررسی وجه مشترک دیدگاه‏های فمینیستی پرداخته است. بسیاری از مخالفت‏ها با فمینیسم، به دلیل عدم آشنایی با دیدگاه‏های فمینیستی صورت می‏گیرد. فمینیسم با مردان، تقابل و تعارض ندارد؛ بلکه با فرهنگ مردسالاری در ستیز است و می‏کوشد تا میان زن و مرد در تمام عرصه‏های جامعه، برابری ایجاد کند. شمار کمی از مردم به خود زحمت داده‏اند تا بفهمند فمینیسم واقعا به چه معناست و هدف آنها چیست.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۱۰۲