در ایران ارتباط میان روانپزشکان و روانشناسان با مراجعان هنوز به صورت سنتی است؛ بیماران با تعیین وقت قبلی به مطب متخصصان مراجعه می کنند و در صورت نیاز، مراجعه ادامه پیدا می یابد. اگرچه این روش سال های طولانی بر ارتباط بیماران و پزشکان حاکم بوده است، اما اشکالات و نقایص فراوانی دارد؛ برای مثال بسیاری از بیماران تنها برای پرسیدن یک سؤال ساده مرتبط با روند درمانی به مطب پزشک خود مراجعه می کنند. به ویژه با توجه به سیر مزمن بیماری های روانپزشکی، بیشتر بیماران به درمان های طولانی مدت نیاز دارند و در بسیاری وقت ها تنها برای تجدید داروها به پزشک مراجعه می کنند. در سوی دیگر هم بیمارانی هستند که به دلیل وجود مشکلات در مراجعه به پزشک، پس از دریافت نخستین نسخه، آن را طولانی مدت و بدون مشورت با پزشک تجدید و مصرف می کنند. هر چه فاصله محل سکونت بیمار از مطب پزشک بیشتر باشد، چنین مشکلاتی بیشتر اتفاق می افتد. در بسیاری از شهرستان های کوچک تر، حتی به دلایل فرهنگی، همراهان بیمار، از انتقال او به مطب یا کلینیک تخصصی اجتناب می کنند. با در نظر گرفتن این موارد، روانپزشکی یکی از حوزه هایی است که می تواند از تکنولوژی ارتباطات بیشترین بهره را بگیرد. در دهه اخیر با پیشرفت سریع در عرصه فناوری ارتباطات و اطلاعات، تحولات شگرفی در حوزه های بهداشت و درمان بیشتر نقاط دنیا روی داده است. هر چند یکی از مهم ترین کاربردهای فناوری ارتباطات و اطلاعات در حوزه روانپزشکی در کشور ما، روانپزشکی از راه دور 1 است (1)، با توجه به زیرساخت های مخابراتی کشور، شاید یکی از ساده ترین و ارزان ترین روش های استفاده از فناوری ارتباطات، پست الکترونیک باشد. نشان داده شده است که پست الکترونیک می تواند کیفیت مدیریت درمان را بالا ببرد (2). پست الکترونیک می تواند نیاز به حضور فیزیکی بیماران در مطب را، به ویژه در موارد پی گیری، کاهش دهد. بسیاری از سؤال های ساده و روزمره بیماران از این راه قابل پرسش و پاسخ است. پزشکان نیز می توانند به صورت مؤثرتری با بیماران در ارتباط باشند و حتی در موارد لازم، برای انجام آزمایش ها یا مصرف منظم داروها، ایمیل 2 های یادآوری برای بیماران ارسال کنند. پست الکترونیک می تواند به وسیله پست های الکترونیکی رایج و عمومی، یا با کاربرد انواع اختصاصی که با امنیت بالاتر، برای این نوع ارتباطات تدوین شده اند، انجام شود. نکته قابل توجه در این مورد، تمایل زیاد بیماران برای کاربرد پست الکترونیک برای ارتباط با روانپزشک است. حتی اگر روانپزشکان نخواهند به وسیله پست الکترونیک با بیمار خود در ارتباط باشند، به احتمال زیاد اینترنت و پست الکترونیک ماهیت روابط میان بیمار و روانپزشک را در آینده تغییر خواهد داد (3). در یک بررسی مشخص شد 54 درصد بیماران، درصورتی که بتوانند به وسیله پست الکترونیک با پزشک جدید ارتباط برقرار کنند، پزشک پیشین خود را تغییر خواهند داد (3). با وجود اهمیت بالقوه کاربرد پست الکترونیک در بهبود کیفیت ارایه خدمات درمانی، به نظر می رسد به دلایلی هنوز این ابزار به صورت مؤثر وارد سامانه بهداشت و درمان کشور نشده است، که دلایل آن باید بررسی شود. در یک کنفرانس مهم روانپزشکی 36 درصد روانپزشکان از مراجعان خود ایمیل دریافت کرده بودند و 25 درصد نیز برای بیمار خود ایمیل ارسال کرده بودند. سه مسأله نگران کننده درباره ارتباط ایمیلی بیماران و روانپزشکان عبارت است از: 1- مشکلات مرتبط با ماهیت پست الکترونیک، برای مثال احتمال گم یا حذف شدن یک نامه از طرف بیمار؛ 2- مسایل مربوط به محرمانه ماندن گفته های بیماران، که ممکن است در این نوع ارتباطات به اشتباه فاش شود؛ 3- احتمال صدمه به ارتباط بیمار و روانپزشک، چون بعضی از بیماران باید با پزشک خود به صورت حضوری صحبت کنند. از مزایای بالقوه این نوع ارتباط هم می توان به این موارد اشاره کرد: 1- کاربرد در مسافرت های طولانی یا هنگامی که روانپزشک به هر دلیل برای مدتی نمی تواند در کلینیک حضور یابد. در این موارد ارتباط از طریق ایمیل می تواند تأثیری مثبت بر روند بهبود بیماری داشته باشد؛ 2- هنگامی که بیمار به هر دلیل از ارتباط مستقیم و حضوری با روانپزشک احساس خجالت می کند؛ 3- روانپزشک می تواند چندین بار شرح حال بیمار را مطالعه نماید تا برای کمک به او بهترین تصمیم را بگیرد؛ و 4- به ثبت بهتر موارد مرتبط با بیمار و به عبارت دیگر، مستندسازی کمک می کند (4) . یکی از مهم ترین علل تمایل نداشتن روانپزشکان به استفاده از ایمیل، این است که ایمیل یک سند نوشته شده همیشگی است که می تواند در دادگاه بررسی شود. از سوی دیگر ممکن است تأخیری در پاسخ به ایمیل وجود داشته باشد که در موارد اورژانس و بحران مسأله ساز است. مورد دیگر این است که روانپزشک برای ارزیابی بیمار، از تمام شوا
