افق انتظار خواننده ضمنی بررسی انتقادی کتاب «نظریات القراءه والتأویل الأدبی وقضایاها» (نظریه های خواندن، تأویل ادبی و مسائل آن) (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

نقد خواننده محور از رویکردهای جدید نقدی به شمار می رود که تلاش دارد با پرداختن به مخاطب و خواننده، متون ادبی را از زاویه جدیدی بررسی کند. زایش این نظریه نتیجه تلاقی ادیب محوری و متن محوری بوده است و به روز بودن آن، به نوعی خود مبیّن ضرورت پرداختن به آن می باشد که حسن مصطفی سحلول با نوشتن کتاب «نظریات القراءه والتأویل الأدبی وقضایاها» تلاش داشته تا این هدف را محقق کند. بررسی کتاب به شیوه توصیفی- انتقادی نشان می دهد نویسنده در این کتاب نقد خواننده محور را بررسی کرده است. کتاب در یک مقدمه و شش فصل تألیف شده است با حجمی نسبتا اندک. مطالب مندرج در کتاب ساده سازی شده اند به نحوی که برای مخاطب به راحتی قابل درک است اما تعدد فصل بندی ها و عنوان بندی ها باعث پراکندگی وعدم انسجام اهم مطالب در این نظریه شده وعملا خواننده کتاب نمی تواند دسته بندی منطقی از این نظریه و شاخه های مرتبط با آن داشته باشد. ارجاع دهی دقیقی در متن کتاب وجود ندارد و همین باعث می شود مخاطب کتاب نداند که برای ادامه سیر مطالعاتی در این حوزه به کدام منابع مراجعه کند. دیگر اینکه، نویسنده خاستگاه این نظریه و اندیشمندان آن را به تفصیل مورد بررسی قرار نداده است، اندیشه های برخی اندیشمندان این حوزه نیز مغفول مانده است.