نقد و بررسی کتاب اسطوره های بلخی و مروی باستان بر روی مهرها و تعویذهایشان (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

کتاب "اسطوره های بلخی و مروی باستان بر روی مهرها و تعویذهایشان" در اصل کاتالوگی از مهرها و تعویذهای فرهنگ بلخی و مروی است که در خلال کاوش های غیر مجاز به دست آمده و یا در بازار عتیقه کشورهای افغانستان و ترکمنستان حراج شده است. آثار این کتاب توسط ساریانیدی از باستان شناسان برجسته روس، مستند سازی و به همراه یک مقاله بلند، به زبان انگلیسی ارائه شده است. اثر فوق از اولین انتشارات فرهنگ غنی بلخی- مروی است و از آنجا که در سال 1989 م به چاپ رسیده، رویکرد مطالعاتی آن مربوط به زمان حیات وی و همچنین محدود به نتایج و فرضیات مطالعاتی زمان تالیف است. بسیاری از فرضیات بویژه در مورد خاستگاه مردمان این فرهنگ و دیگر مطالب با توجه به مطالعات اخیر نیازمند بازنگری است. از آنجا که کتاب فوق مربوط به اسطوره ها است، در پژوهش حاضر تلاش می شود با رویکرد شمایل شناسی مورد نقد و بررسی قرار گیرد و اصول مطالعاتی آن تشریح و تکمیل گردد. نتایج حاصل بیانگر نقاط قوت بسیاری از نظر نظم منطقی مطالب، نوآوری و استفاده از منابع روزآمد نسبت به زمان تالیف و همچنین نقاط ضعفی در مبانی باستان شناسی و علاوه برآن نقاط ضعف در ترجمه و ویراستاری تخصصی است.