ارائه روش نگاشت شناختی زی-آر نامبر برای مدل سازی روابط علّی استراتژی ها (مورد مطالعه: سازمان بیمه سلامت ایران) (مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

چکیده

همواره در مسائل کیفی و غیرعددی و خبره محور با طیفی از ابهام، عدم اطمینان و ریسک در متغییرها مواجه هستیم. ریشه این ابهام می تواند در خود متغییر و یا سایر متغییرهای مرتبط با آن و اظهارات خبرگان باشد. نگاشت ادراکی فازی یکی از مدل های رایج برای شناخت بهتر مسائل است که به ارتباط علت و معلولی بین متغییرها توجه می کند. زمانی که با مسئله های سرکارداریم که داده های عددی مرتبط با آن در دسترس نباشد و یا ماهیت خود مسئله کیفی باشد، نگاشت ادارکی بوسیله اظهار نظر خبرگان ساخته می شود. یکی از مشکلات استفاده از مدل رایج نگاشت ادراکی در نظر نگرفتن عدم اطمینان، ریسک و خطا در اظهار نظر های خبرگان می باشد. این ایراد کیفیت و اعتبار مدلهای ایجاد شده در مسائل پیچیده را تحت تاثیر قرار می دهد. در این مقاله بمنظور کمک به درک صحیحی از مسئله و رفع عدم اطمینان، ابهام و ریسک در اظهار نظر خبرگان در خصوص متغییرها و ارتباطات علت ومعلولی بین آنها از رویکرد ترکیبی زی نامبر و آر نامبر در نگاشت ادراکی فازی استفاده شده است. روش پیشنهادی در این مقاله با لحاظ کردن خبرگان خوشبینانه، بدبینانه و بی طرف به مدل سازی روابط علت و معلولی میان استراتژی های موثر بر توانمندسازی افراد در نظام سلامت پرداخته است. رویکرد پیشنهادی این پژوهش می تواند بعنوان یک روش پشتیبان تصمیم در مسائلی که ماهیت کیفی داشته و خبره محورند موثر باشد.