بازخوانی «انتقادی-اصلاحی» ماده واحده مصوب مهرماه 1398 درباره «تابعیت ایرانی فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان غیرایرانی» (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

ابهام و اجمال قانون درباره تابعیت فرزندان مادران ایرانی از یک سو، وبرخی مشکلات اجتماعی متراکم برای فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با اتباع عراقی و بیش از آن، مهاجران افغانی از سوی دیگر، قانونگذار را به تصویب ماده واحده ای در سال 1385 کشاند، اما ابهامات مفهومی و مشکلات اجرایی این ماده واحده سبب شد که قانون گذار با تصویب ماده واحده جدیدی در سال 1398، ماده واحده سابق را نسخ کند. این مقال در تلاش است با بازخوانی «انتقادی- اصلاحی» ماده واحده جدید، نقاط قوت و ضعف آن را بنمایاند و به ویژه ناسازگاری آن را با اصل چهل و یکم قانون اساسی تبیین کند و در پایان، خود به دلائلی چند، ازجمله: توجه به حقیقت و ماهیت تابعیت وسازگاری بیشتر با اصل چهل و یکم قانون اساسی، پیشنهاد کند که نسب مادری نیز، همچون نسب پدری، سبب انتقال تابعیت ایرانی به فرزند گردد.